ارزیابی تنوع ژنتیکی در لاین های پیشرفته کلزای زمستانه

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، شناسایی و نیز انتخاب لاین های برتر کلزا، تعداد 20 لاین پیشرفته در آزمایشی به صورت طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار برای صفات عملکرد و اجزای عملکرد در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال زراعی 88-1387 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین لاین ها برای تعداد روز تا گل‎دهی، پایان گل‎دهی و رسیدگی، طول دوره گل‎دهی، طول ساقه اصلی، ارتفاع اولین شاخه فرعی، طول خورجین اصلی، وزن هزار دانه، درصد روغن، عملکرد دانه و روغن، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد خورجین در شاخه های فرعی و بوته اختلاف معنی داری وجود دارد. برآورد وراثت پذیری عمومی نشان داد که تعداد روز تا آغاز گل‎دهی و رسیدگی و وزن هزار دانه به ترتیب با مقدار 27/98، 52/92 و 73/91 گرم دارای بیشترین مقدار وراثت پذیری عمومی بودند تعداد خورجین در شاخه های فرعی و بوته به ترتیب با 13/23 و 72/16 بیشترین ضریب تغییرات ژنوتیپی را نشان دادند. مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد که لاین های شماره 1، 9 و رقم شاهد زرفام به ترتیب با 49/3، 34/3 و13/3 تن در هکتار بالاترین عملکرد را داشتند. عملکرد روغن در سطح احتمال 1% همبستگی مثبت و معنی دار، درصد روغن همبستگی مثبت و معنی‎دار در سطح احتمال 1% و طول خورجین فرعی همبستگی منفی و معنی دار در سطح احتمال10% با عملکرد دانه داشتند. تجزیه خوشه ایژنوتیپ های مورد مقایسه را به سه گروه متمایز دسته‎بندی نمود. یکی از این گروه ها در برگیرنده لاین های پرمحصول بود که از آن می توان برای انتخاب لاین هایی با عملکرد بالا در برنامه های به‎نژادی بهره برداری نمود.