مقایسه ی معیارهای سونوگرافی داپلر رنگی ندول های تیروئید و یافته های FNA

ندول های تیروئید بیماری های شایعی هستند؛ به طوری که در حدود 7-4 درصد جمعیت بالغین دارای یک ندول قابل لمس تیروئید می باشند. آنچه در بررسی ندول های تیروئید مهم است، تشخیص بدخیمی می باشد و تلاش های مختلفی جهت رسیدن به این هدف انجام شده که اغلب تهاجمی می باشد. روش های تشخیص ندول های تیروئید علاوه بر لمس دقیق شامل سونوگرافی، ایزوتوپ اسکن و آسپیراسیون سوزنی ظریف و سونوگرافی رنگی است. از آن جایی که هیپر واسکولاریتی مرکزی ندول مطرح کننده ی بدخیمی می باشد، در این مطالعه میزان واسکولاریتی ندول و اندکس مقاومت عروقی (Resistive Index) بررسی شد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین و مقایسه ی معیارهای سونوگرافی داپلر رنگی ندول های تیروئید در ندول های خوش خیم و بدخیم بر اساس یافته های FNA بود.
این مطالعه ی مقطعی از ابتدای سال 1388 لغایت ابتدای سال 1389 در بیمارستان الزهرای (س) اصفهان انجام گرفت. جامعه ی هدف به صورت غیر احتمالی آسان و از بین 120 نفر از بیماران با ندول تیروئید، در سونوگرافی و یا لمس تیروئید انتخاب شدند. در بررسی سونوگرافی ابتدا نمای سونوگرافی Gray-Scale تیروئید و ندول ارزیابی شد. سپس وضعیت عروق ندول بر اساس اندکس مقاومت عروق با استفاده از Pulsed Doppler و وجود عروق پریفرال و میزان واسکولاریتی عروق داخل ندول تعیین شد و رابطه ی آن با خوش خیم و یا بدخیم بودن ضایعه با توجه به پاسخ FNA ارزیابی شد. سپس اطلاعات در نرم افزار SPSS با آزمون های Student-t، 2χ و Mann Whitney آنالیز شد در این مطالعه 120 بیمار مبتلا به ندول تیروئید ارزیابی شدند. میانگین سنی این بیماران 14/3 ± 45/44 سال بود. در درجه ی صفر همگی موارد خوش خیم بودند؛ در درجه ی یک 37 ندول خوش خیم و 1 ندول بدخیم وجود داشت؛ در درجه ی دو 22 ندول خوش خیم و 1 ندول بدخیم، در درجه ی سه 13 ندول خوش خیم و 3 ندول بدخیم و در درجه ی چهار 7 ندول خوش خیم و 6 ندول بدخیم وجود داشت. 107 مورد ندول که عروق پریفرال نداشتند، همگی خوش خیم بودند؛ در 2 مورد ندول که عروق پریفرال داشتند، بدخیمی یافت نشد. در 5 مورد ندول با عروق پریفرال و در 6 مورد ندول بدون عروق پریفرال بدخیمی گزارش گردید. آزمون 2χ نشان داد که بین داشتن عروق پریفرال با بدخیمی بر اساس پاسخ FNA رابطه ی معنی دار وجود دارد (001/0 > P). میانگین اندکس مقاومت عروقی (Resistive Index) در ندول های خوش خیم 05/0 ± 61 درصد و میانگین اندکس مقاومت عروقی (Resistive Index) در ندول های بدخیم 09/0 ± 73 درصد بود.
افزایش واسکولاریزاسیون داخل و خارج ندولی به عنوان معیاری از بدخیمی باید تلقی شود و در این موارد بایستی ارزیابی و دقت بیشتری به عمل آید. همچنین هر چه میزان Resistive Index در ندول های تیروئید افزایش یابد، ریسک بدخیم بودن آن افزایش می یابد.