پسوند«ی»: پیشینه و کاربرد های آن (یک پژوهش ترازمانی)

در میان پسوندهای موجود در زبان فارسی، پسوند «ی» از قدرتی بی مانند برخورداراست: چه از حیث تنوع گروه های اشتقاقی و چه از لحاظ تعداد مشتقاتی که می سازد. این پسوند، که سابقه آن به ایرانی باستان بازمی گردد، بسیار زایاست و بالاترین بسامد را در میان دیگر وندها دارد. ازهمین رو، جستار حاضر با اتخاذ رویکردی ترازمانی، سابقه حضور وکاربردهای این پسوند در ایرانی باستان و نیز در زبانهای ایرانی میانه غربی را مورد بررسی قرارمی دهد و ضمن تجزیه وتحلیل داده ها، ساختارهای پسوند «ی» را به سه گروه ساختارهای اسمی، ساختارهای صفتی و ساختارهای قیدی تقسیم می سازد تا از این رهگذر به معرفی کاربردهای گوناگون این پسوند در فارسی نو پرداخته شود. نتیجه این که کاربرد وزایایی پسوند «ی» در گذر زمان به گونه چشم گیری افزایش پیدا کرده است، به طوری که امروزه در نقش پسوندی توسعه طلب ظاهرشده و در سطوح مختلف به حریم پسوند های دیگر هجوم برده و آنها را به حاشیه رانده است.