نقش فرایندهای ژئومورفیک رودخانه ای در ایجاد مخاطرات محیطی شهر سنقر در استان کرمانشاه

در اغلب موارد فرایندهای ژئومورفیکی که توسط سیستم های رودخانه ای ایجاد می شوند، باعث بروز مخاطرات محیطی در محیط های انسانی و طبیعی می گردند. در این مقاله شهر سنقر از لحاظ مخاطرات ناشی از فرایندهای ژئومورفیک رودخانه ای مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه این مخاطرات در دو قسمت مخاطرات ناشی از اعمال فرسایشی رودخانه و آبراهه ها (تخریب، حمل و رسوب گذاری) و مخاطرات ناشی از طغیان آب و سیلاب از یک طرف و تحلیل و بررسی نقش عوامل انسانی تشدید کننده مخاطرات رودخانه ای از طرف دیگر صورت گرفته است. بنابراین چون شهر سنقر در خروجی این دو زیر حوضه قرار گرفته، ابتدا حوضه سنقر چای به دو زیر حوضه شرقی و شمالی تقسیم و سپس دبی حداکثر سیلاب با روش دیکن برای هر دو زیر حوضه محاسبه شد و در مرحله دوم نیمرخ های طولی رودخانه سنقر چای و آبراهه های اصلی استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. آنگاه در مرحله سوم بر اساس بازدیدهای میدانی و برداشت نقاط زمینی با استفاده از GPS، تفسیر عکس های هوایی و کاربرد GIS، نقشه ژئومورفولوژی منطقه و نقشه مناطق در معرض خطر در حاشیه رودخانه ترسیم شد و در نهایت مشخص شد که شهر سنقر به دلیل قرارگیری بر روی دشت سیلابی، از طرف آبراهه ها و رودخانه سنقرچای از یک طرف و به جهت قرارگیری قسمت هایی از شهر بر روی مخروط افکنه های شرقی و جنوبی و عواملی چون تعرض به حریم رودخانه و وجود مواد کوهرفتی و سست در حاشیه رودخانه سنقرچای، ابعاد و ارتفاع نامناسب پل سنقرچای از طرف دیگر، در معرض مخاطرات محیطی ناشی از فرایندهای رودخانه ای و عوامل انسان ساخت قرار دارد.