مقایسه و ارزیابی طرح درمان سه بعدی در محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل پستانی با استفاده از فیلم دزیمتری

هندسه پیچیده پستان، تغییرات در شکل و اندازه پستان و وجود ناهمگنی ریه و قلب در نزدیکی آن توزیع دز را در این ناحیه با مشکل مواجه کرده است. یکی از مهمترین مسائل در بررسی دزیمتری پستان، دز محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل پستانی است که به دلیل هندسه پیچیده محل اتصال میدانها می باشد و بدنبال این مشکل توزیع دز در کل حجم درمان را با مشکل مواجه کرده است. هدف از انجام این مطالعه ایجاد دز یکنواخت در محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل با استفاده از دزیمتری با فیلم EBTو انتخاب بهترین روش جهت بدست آوردن این توزیع یکنواخت است.
در این بررسی تکنیکهای مختلف درمانی و در هر یک از آنها اثر پارامترهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی توزیع دز از یک فانتوم لایه ای با ناهمگنی ریه و قلب استفاده شد و دزیمتری با استفاده از فیلم گاف کرومیک در محلهای مخصوصی که از قبل تعیین شده بود، صورت گرفته است. با توجه به اینکه این بررسی در یک سطح دو بعدی انجام گردید، مزایای دزیمتر مورد استفاده از قبیل قدرت تفکیک مکانی بالا، حساسیت بالای آن، عدم نیاز به فرایند ظهور و ثبوت و تاریکی و استحکام آن، استفاده از آن را آسان کرده است. پرتو دهی با استفاده از شتابدهنده خطی با انرژی 6 مگاولت انجام شده است، جهت محاسبات از نرم افزارRt Dose Plan و همچنین به منظور قرائت فیلم ها دستگاه اسکنر Microtek 9800XL استفاده گردیده است. یکی از روش های درمانی مرسوم بدون استفاده از فاصله بین میدانهای سوپراکلاو و مایل و تکنیک دیگر استفاده از فاصله 5 میلیمتری بین سوپراکلاو و مایل پستانی می باشد لازم به ذکر است که هر دو روش با استفاده از کانتور دستی انجام می گیرد. در کنار روش های مرسوم، از روش های طراحی درمان سه بعدی با استفاده از نرم افزار طراحی درمان و با سه تکنیک متفاوت استفاده شده است.
تکنیکهای سه بعدی حجم درمان را نسبت به روش های مرسوم که با دست کانتور شده، بهتر پوشش می دهند همچنین دوز یکنواخت تری در محل اتصال میدانها ایجاد می کنند. استفاده از میدانهای متقارن غیر یکنواختی شدید دز را در محل اتصال میدانها به سمت میدان سوپراکلاو نشان می دهد. تکنیک نامتقارن سه بعدی توزیع دز خوبی در محل بوجود می آورد که شامل 43/0 سانتیمتر مربع سطح هم پو شانی، 55/3 سانتیمترعمق هم پوشانی و به طور متوسط 75/0 سانتیمتر پهنای همپوشانی است که نسبت به بقیه تکنیکها کمترین می باشد.
استفاده از میدانهای متقارن در محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل واگرائی زیادی ایجاد می کند که عامل ایجاد هم پوشانی بیشتر میدانها است از طرفی میدانهای نامتقارن بدلیل اینکه واگرائی درآنها کمتر است می تواند گزینه خوبی جهت استفاده در محل اتصال میدانها باشد. تکنیک سه بعدی نامتقارن در محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل توزیع دز بهتری دارد. این بررسی نشان می دهد که فیلمEBT می تواند دزیمتر مناسبی برای بررسی توزیع دز دو بعدی در محل اتصال میدانهای سوپراکلاو و مایل باشد. در مراکزی که بنا به دلایلی مجبور به استفاده از روش های مرسوم می باشند پیشنهاد می شود جهت ایجاد یکنواختی بهتر دز از فاصله 5 میلیمتری بین میدانهای سوپراکلاو و مایل استفاده کنند.