بررسی عوارض حین همودیالیز و عوامل مرتبط با آن در بیماران تحت همودیالیز در بیمارستان های منتخب استان همدان

همودیالیز یکی از درمان های رایج قبل میزان از پیوند کلیه است که علی رغم پیشرفت های تکنولوژی دیالیز، هنوز هم عوارض حین آن اتفاق می افتد. این مطالعه با هدف تعیین عوارض حین همودیالیز و عوامل مرتبط با آن در بیماران تحت همودیالیز در بیمارستان های منتخب استان همدان در سال 1387 انجام شد.
در این مطالعه توصیفی-همبستگی،192 بیمار واجد شرایط پس از اخذ رضایت با استفاده از روش سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه شامل 3 قسمت (اطلاعات جمعیت شناسی، عوامل مربوط به بیماری و عوامل مربوط به درمان)، یک چک لیست مشاهده، معاینات بالینی(فشار خون و کنترل وزن) بود. اعتبار پرسشنامه از طریق اندازه گیری اعتبار محتوا و با نظر خواهی از 10 نفر متخصص پرستاری، 5 نفر از کارکنان بخش همودیالیز و 2 نفر متخصص نفرولوژی انجام شد. سنجش پایایی از روش مشاهده همزمان چک لیست مربوط به علائم حیاتی استفاده شد(89/0r=). داده ها با استفاده از نرم افزار آماری اس پی اس اس 15 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند..
نتایج نشان داد که شایعترین عوارض حین دیالیز به ترتیب کاهش فشار خون (1/15درصد)، گرفتگی عضلانی عضلانی (5/11درصد)، تهوع (4/9درصد)، سردرد (8/7درصد) بودند. مدل آماری رگرسیون لجستیک همبستگی معنی داری بین سن با گرفتگی عضلانی (عوامل مربوط به بیمار) و بین کاهش فشار خون، گرفتگی عضلانی با استفراغ و سردرد نشان داد. بعلاوه، یافته ها همبستگی معنی داری بین تهوع با خوردن مواد غذایی حین دیالیز (عوامل مربوط به بیمار) و بین کاهش فشار خون با محلول دیالیز (عوامل مربوط به درمان) نشان داد.
بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که بیشتر عوارض حین دیالیز قابل پیشگیری است. بکارگیری نتایج این مطالعه سبب بهبود روند همودیالیز می شود.