بررسی ویروس موزائیک معمولی لوبیا (BCMV) در چند استان کشور و واکنش سه ژنوتیپ لوبیا به آن

طی دو فصل زراعی 1383 و 1384 تعداد 260 نمونه برگ لوبیا با علائم موزائیک، رگبرگ نواری و قاشقی شدن برگ ها از مزارع استان های فارس، کهگیلویه و بویر احمد، اصفهان و تهران جمع آوری گردید. با انجام آزمون سرولوژیکیELISA با استفاده از آنتی سرم BCMV آلودگی 110 نمونه به این ویروس تائید گردید. واکنش سه ژنوتیپ ks-21478 (لوبیا چیتی)، ks-31170 (لوبیا قرمز) و ks-41235 (لوبیا سفید) نسبت به BCMV با مایه زنی آنها با جدایه BCMV فارس مورد بررسی قرار گرفت. 15-10 روز پس از مایه زنی، بوته ها با استفاده از آزمون ELISA مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده بیانگر 4/65% آلودگی در ژنوتیپ چیتی، 1/58% آلودگی در ژنوتیپ قرمز و 6/3% آلودگی در ژنوتیپ سفید بود. از ژنوتیپ های لوبیا قرمز و چیتی مایه زنی شده، تعداد 25 گیاه و از ژنوتیپ لوبیا سفید تعداد 35 گیاه انتخاب شده در آزمون RT-PCR و IC-RT-PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی BCMV، مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج بیانگر تکثیر قطعه ای به طول 890 جفت باز، در گیاهان الیزا مثبت ژنوتیپ های قرمز و چیتی و تعداد محدودی از گیاهان الیزا منفی بود. نتیجه آزمون RT-PCR و IC-RT-PCR در 25 بوته از ژنوتیپ لوبیا سفید که فاقد علائم بوده و نتایج آزمون الیزا در مورد آنها منفی بود، نیز مثبت ارزیابی گردید. بذور بوته های لوبیایی که در شرایط گلخانه آلوده شده بودند جمع آوری و در شرایط گلخانه مجددا کشت شدند. بوته های حاصل از کاشت بذور ژنوتیپ های چیتی، قرمز و سفید در مرحله دو برگی جهت تعیین میزان بذرزاد شدن BCMV با استفاده از آزمون های DAS-ELISA و IC-RT-PCR مورد بررسی قرار گرفتند. میزان انتقال با بذر در ژنوتیپ های چیتی (ks-21478) قرمز (ks-31170)و سفید (ks-41235) به ترتیب 3/78، 8/79 و 9/54 درصد برآورد گردید.