مقایسه میزان فلزات سنگین در بافت عضله و پوست ماهی کپور وحشی و پرورشی در منطقه جنوب شرقی دریای‎خزر

ماهی کپور از جمله ماهیان تجاری مهم منطقه جنوب‎شرقی خزر است که هم نوع وحشی و هم نوع پرورشی آن قسمت عمده مصرف ماهی مردم منطقه را به خود اختصاص می‎دهد. در این مطالعه میزان 3 فلز سنگین: سرب، روی و مس در عضله و پوست ماهیان کپور معمولی و کپور پرورشی که از منطقه جنوب‎شرقی دریای‎خزر و یک مزرعه پرورش ماهی در همان منطقه در پاییز 86 صید شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. پس از بیومتری و آماده‎سازی نمونه ها میزان فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی شعله‎ای اندازه‎گیری شدند. غلظت سرب و مس برای تمامی نمونه ها زیر حد تشخیص دستگاه و میانگین غلظت روی در پوست و عضله کپور وحشی به ترتیب 70.1 ± 95.10 و 5.0 ± 78.2 ppm و در پوست و عضله کپور پرورشی به ترتیب 20.1± 70.9 و 79.0 ±2.79 ppm به دست آمد. هیچ‎گونه همبستگی معنی‎داری بین طول و وزن ماهیان با غلظت فلزات سنگین در عضله و پوست مشاهده نشد. تجمع فلز سنگین روی در پوست هر دو گروه ماهی کپور به طور معنی‎داری بیشتر از تجمع این فلز در عضله آن‎ها بود که لزوم توجه به بافت پوست به عنوان بافتی مستعد جهت تجمع زیستی فلزات سنگین پیشنهاد می‎شود. هیچ‎گونه اختلاف معنی‎داری بین غلظت فلزات سنگین در عضله و پوست ماهیان وحشی و عضله و پوست ماهیان پرورشی یافت نشد. تمامی مقادیر به دست آمده پایین‎تر از حد مجاز تعیین شده از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) می باشد. با این حال لزوم پایش مکرر و ضرورت پالایش پساب‎های کارخانجات حوضه آبریز توصیه می‎شود.