تاثیر شکل نیتروژن و pH محلول غذایی بر جذب و غلظت پتاسیم، کلسیم، منیزیم و سدیم در ریشه و بخش هوایی اسفناج

در کشت هیدروپونیک، شکل نیتروژن و pH محلول غذایی از نظر تاثیر بر ترکیب شیمیایی گیاه اهمیت زیادی دارند. برای بررسی اثر pH و نسبت نیترات به آمونیوم محلول غذایی و برهمکنش آنها بر جذب و غلظت عناصر K، Ca، Mg و Na در ریشه و بخش هوایی اسفناج، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو فاکتور شامل pH محلول غذایی در سه سطح (5/4، 5/6، 8) و نسبت نیترات به آمونیوم محلول غذایی در پنج سطح (100:0، 75:25، 50:50، 25:75، 0:100) و با چهار تکرار در بستر پرلیت و در شرایط گلخانه انجام شد. سه نشای گیاه اسفناج(Spinacia oleracea L.) رقم سیریوس در هر گلدان کشت و با 15 نوع محلول غذایی متفاوت تغذیه شدند. غلظت نیتروژن و سایر عناصر غذایی در محلول های غذایی مذکور یکسان بود. گیاهان پس از 7 هفته رشد برداشت و غلظت عناصر Ca، Mg، K و Na در ریشه و بخش هوایی آنها به روش تر سوزانی تعیین گردید. نتایج نشان داد که تاثیر pH محلول غذایی بر غلظت K ریشه و بخش هوایی، غلظت Ca ریشه، جذب Ca و غلظت Mg بخش هوایی معنی دار بود ولی بر غلظت Na ریشه و بخش هوایی، جذب سدیم، غلظت Mg ریشه و جذب Mg معنی دار نبود. با افزایش pHمحلول غذایی از 5/4 به 8، جذب K و Ca بوسیله اسفناج و غلظت K ریشه به طور معنی داری کاهش یافت در حالی که غلظت K و Mg بخش هوایی و غلظت Ca ریشه به طور معنی-داری افزایش یافت. اثر اصلی نسبت نیترات به آمونیوم و اثر متقابل pHو نسبت نیترات به آمونیوم محلول غذایی بر غلظت K، Ca، Mg و Na ریشه و بخش هوایی و جذب آنها بوسیله اسفناج معنی دار بود. به طور کلی، با کاهش نسبت نیترات به آمونیوم محلول غذایی، غلظت K، Ca، Mg و Na ریشه ها و بخش هوایی و جذب آنها بوسیله اسفناج به طور معنی داری کاهش یافت؛ همچنین، تاثیر نسبت نیترات به آمونیوم محلول غذایی بر غلظت K، Ca، Mg و Na ریشه و بخش هوایی اسفناج به pH محلول غذایی بستگی داشت و برعکس. میانگین غلظت عناصر K، Ca، Mg و Na در بخش هوایی بیشتر از ریشه اسفناج بود. میان غلظت این عناصر در ریشه و غلظت آنها در بخش هوایی و همچنین میان غلظت این عناصر در بخش هوایی و جذب آنها بوسیله گیاه اسفناج همبستگی های معنی داری وجود داشت.