بررسی خصوصیات کروموزومی و کاریوتیپ در گونه بومی ریواس Rheum ribes

ریواس با نام علمیRheum ribes گیاهی است پایا از خانواده علف هفت بند که به طور طبیعی می روید اما در مناطق زاگرس رویشگاه های آن رو به کاهش است. ساقه ریواس خاصیت مسهلی دارد و از عصاره ریشه آن برای درمان ناراحتی های معده، دیابت، سرخچه و آبله استفاده می شود. برگ و ساقه تازه آن به عنوان سبزی مصرف می شود و همچنین برای تهیه انواع مربا، دسر و ترشی استفاده می گردد. تاکنون مطالعات سیتوژنتیکی بر روی این گونه صورت نگرفته است. این پژوهش به منظور بررسی خصوصیات کروموزومی این گونه و تهیه کاریوتیپ آن اجرا گردید. به همین منظور سه توده ریواس از مناطق مختلف زاگرس جمع آوری و مطالعات سیتوژنتیکی بر روی آن ها انجام گرفت. مطالعات سیتوژنتیکی شامل جوانه دار کردن بذور، پیش تیمار، تثبیت، هیدرولیز، رنگ آمیزی کروموزوم ها و تهیه نمونه بود که منجر به تهیه کاریوتیپ و آیدیوگرام توده ها گردید. نتایج شمارش کروموزومی نشان داد که هرسه توده ریواس مورد مطالعه دارای 42 کروموزوم می باشند. بر اساس نتایج مشخصات کاریوتیپ و دسته بندی کاریوتیپ ها به روش استبینز، توده ریواس اصفهان 1 و اصفهان 2 در گروه کاریوتیپی A1 با تقارن کاریوتیپی بیشتر و توده ریواس قم در دسته کاریوتیپی A2 با تقارن کاریوتیپی کم تر قرارگرفتند. هم چنین بررسی ها نشان داد که توده ریواس اصفهان 2 دارای تقارن درون کروموزومی بیش تر و توده ریواس اصفهان 1 دارای تقارن بین کروموزومی بیشتری است.