بررسی علل و عوامل مستعد کننده مرگ نوزادان در بیمارستان قائم (عج) شهرستان مشهد از فروردین 1388 تا خرداد 1389

میزان مرگ و میر نوزادان یک شاخص استاندارد برای توسعه سیستم های مراقبت بهداشتی، آموزشی و اجتماعی است که تاثیر مستقیمی بر شاخص های مرگ و میر شیرخواران و کودکان زیر 5 سال دارد. اولین گام در کاهش مرگ و میر و ارتقاء سطح این شاخص، شناسایی علل مرگ و میر است، لذا این مطالعه با هدف بررسی علل و عوامل مستعد کننده مرگ نوزادان در بیمارستان قائم (عج) شهرستان مشهد انجام شد.
این مطالعه مقطعی، توصیفی- تحلیلی در فاصله زمانی فروردین 1388 و خرداد 1389بر روی تمامی نوزادان 0 تا 30 روزه فوت شده در بخش نوزادان بیمارستان قائم (عج) مشهد انجام شد. پس از فوت نوزادان، اطلاعات اپیدمیولوژیک، معاینه نوزاد، اقدامات تشخیصی- درمانی و سیر بیماری قبل از مرگ شامل مشخصات نوزاد و مادر ثبت شد و سپس عوامل مساعد کننده و علل مرگ در یک تیم تخصصی (فوق تخصص نوزادان، فلوشیپ، رزیدنت و پرستار کشیک زمان فوت) بررسی شد. سپس اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 5/11) با روش های آمار توصیفی و آزمون آماری توزیع یکنواخت تجزیه و تحلیل شد.
162 نوزاد (94/9%) از 1630 نوزاد بستری شده در این مرکز فوت کردند. وزن 63% نوزادان فوت شده کمتر از 1500 گرم بود. در این مطالعه علل اصلی زمینه ای مرگ نوزادی عبارت بود از نارسی شدید (کمتر از 32 هفته) 4/57%، آسفیکسی (آپگار دقیقه 5 کمتر از 6) 86/30%، ناهنجاری مادرزادی 16/27%، عفونتها 3/25%، مشکلات تنفسی 7/24%، مشکلات خونی 8/6% و مشکلات مغزی 2/6% بوده است.
با توجه به الگوی مرگ و شایع ترین علل مرگ و میر نوزادان در مطالعه حاضر، پیشگیری از زایمان زودرس و تولد نوزاد کم وزن، جلوگیری از صدمات زایمانی و آسفیکسی، برنامه های پیشگیری کننده از ناهنجاری های و برنامه های پیشگیری کننده از عفونت به ویژه در بخش نوزادان، می تواند در کاهش مرگ نوزادان موثر باشد.