زیست ردیابی آلودگی هوا و خاک در منطقه اصفهان

توسعه صنعت و گستردگی ترافیک شهری و برون شهری در کشورهای پیشرفته و اخیرا ایران، آلودگی خاک، آب و هوا را در پی داشته است. با توجه به اهمیت آلودگی محیط زیست ردیابی دائمی آلودگی هوا، خاک و آب در نواحی مبتلی به لازم است مورد توجه خاص قرار گیرد. گیاهان و جانوران به عنوان زیست ردیاب در بسیاری از نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفته اند. در این تحقیق برگ درخت اقاقیا به عنوان یک زیست ردیاب آلودگی خاک و هوا به فلزات سنگین در شهر اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفت. غلظت فلزات سنگین (آهن، روی، سرب، مس، منگنز و کادمیوم) در خاک و برگ های نمونه برداری شده شسته شده و شسته نشده از سایت های چهارگانه (خوراسگان خیابان هشت بهشت شرقی، محدوده کارخانه ذوب آهن و باغ بهادران) در دو مرحله (اواخر خرداد و شهریور) جمع آوری و پس از آماده کردن مقدماتی توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه نمونه های خاک برداشت شده از عمق صفر تا 10 سانتی متری سطح خاک نشان داد که میزان فلزات سنگین در سایت های مورد مطالعه کمتر از حد مجاز بوده است. غلظت فلزات سنگین در برگ های شسته نشده بیشتر از برگ های شسته شده بود و میان برگ های شسته شده و برگ های شسته نشده اختلاف معنی داری نشان داده شد. همچنین نتایج بدست آمده نشان داد به جز در مورد روی زمان نمونه برداری تاثیر معنی داری بر میانگین غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه ندارد. همچنین میان فلزات سنگین برگهای شسته شده و این عناصر در خاک همبستگی معنی داری وجود نداشته است. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که مناطق صنعتی و پرترافیک شهری عامل اصلی آلودگی هوا به فلزات سنگین در اصفهان بوده و در این منطقه اقاقیا می تواند به عنوان یک زیست ردیاب مطمئن در بررسی های آلودگی هوا و خاک مورد استفاده قرار گیرد.