بررسی وضعیت مصرف سیگار با بکارگیری مدل فرایند موازی توسعه یافته در بین دانش آموزان پسرراهنمایی شهر شیراز

شروع زود هنگام مصرف سیگار به عنوان یک مسئله مهم در سلامتی جامعه مطرح است که نیازمند بررسی و شناخت بیشتری دارد. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت مصرف سیگار با بکارگیری مدل فرایند موازی توسعه یافته در بین دانش آموزان پسر راهنمایی شهر شیراز انجام شده است.
این مطالعه یک پژوهش مقطعی توصیفی بود که برروی دانش آموزان پسر مقطع سوم راهنمایی شهر شیراز در سال تحصیلی 89-1388 انجام گرفت. نمونه گیری به صورت خوشه ایچند مرحله ای بود. ابتدا در هر ناحیه، بطور تصادفی2 مدرسه انتخاب شد، سپس در هر مدرسه 3 کلاس بطور تصادفی انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه مدل فرایند موازی توسعه یافته تدوین و پس از تایید پایایی و روایی آن در اختیار 244 نفر از دانش آموزان قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد.
نتایج مطالعه نشان داد که9/6% از دانش آموزان سابقه مصرف سیگار داشتند. 9/19% از دانش آموزان اظهار داشتند که از طرف دوستان به آنها سیگار تعارف یا پیشنهاد شده است. میانگین نمره حساسیت درک شده دانش آموزان نسبت به احتمال ابتلا به عوارض و پیامدهای مصرف سیگار پایین بود(2/38). میانگین نمره اثربخشی درک شده دانش آموزان نسبت به راهکارهای توصیه شده جهت عدم مصرف سیگار در حد متوسط بود(8/51). میانگین نمره آگاهی در دانش آموزان سیگاری(1/57) کمتر از دانش آموزان غیرسیگاری(4/61) بود. در حالی که میانگین نمره حساسیت درک شده در دانش آموزان غیر سیگاری(8/37) کمتر از دانش اموزان سیگاری(2/45) و همچنین دانش آموزان در معرض خطر(7/44) بود. از طرف دیگر میانگین نمرات متغیرهای شدت درک شده، اثربخشی درک شده، خودکارآمدی درک شده و قصد رفتاری در دانش آموزان سیگاری(به ترتیب 8/71، 4/43، 3/62، 5/69)، کمتر از دو گروه دیگر بود.
مطالعه نشان داد که حساسیت درک شده دانش آموزان نسبت به احتمال ابتلا به پیامدهای مصرف سیگار پایین است. بنابراین توصیه می شود که با استفاده از مدل فرایند موازی توسعه یافته،مداخلات آموزشی مناسبی طراحی و اجرا شود که باعث درک حساسیت آنان نسبت به عوارض و پیامدهای مصرف سیگار در این گروه گردد.