بررسی صفات تولید شیر و ماندگاری گاو نژاد هلشتاین در مجتمع کشت و صنعت مغان

در تحقیق حاضر تعداد 10237 رکورد تولید شیر مربوط به دوره شیردهی اول گاوهای نژاد هلشتاین مجتمع کشت و صنعت مغان که در سال های 1367 الی 1381 جمع آوری شده بودند، مورد استفاده قرار گرفت. صفت ماندگاری در 9 زیر گروه و به ترتیب به صورت فاصله زمانی بین اولین زایش تا 36، 42، 48، 54، 60، 66، 72، 78 و 84 ماهگی در محاسبات آماری منظور گردید. پارامترهای ژنتیکی صفات تولید شیر، درصد چربی شیر و ماندگاری با استفاده از روش حداکثر درست نمایی محدود شده (REML) و در قالب مدل دام برآورد شد.
وراثت پذیری صفات تولید شیر و درصد چربی شیر به ترتیب 27/0 و 40/0 و وراثت پذیری صفت ماندگاری برای فواصل زمانی مذکور در دامنه 026/0 تا 092/0 بود. همبستگی ژنتیکی تولید شیر و درصد چربی شیر 83/0- برآورد گردید و این مقدار برای صفات تولید شیر و درصد چربی شیر با صفت ماندگاری در دوره های زمانی مختلف به ترتیب در دامنه 34/0 تا 51/0 و 20/0- تا 25/0- قرار داشت.
ارزش های اصلاحی گاوهای نر با منشاء ایرانی، امریکایی و کانادایی برای صفات تولید شیر، درصد چربی و ماندگاری پیش بینی شده و با یکدیگر مقایسه گردید. بر این اساس برای صفات مورد مطالعه، گاوهای نر ایرانی دارای ارزش اصلاحی پیش بینی شده قابل توجه بودند (به ترتیب 1/561 کیلوگرم، 5/0 درصد و 87/0 ماه برای صفات تولید شیر، درصد چربی شیر و ماندگاری تا 84 ماه پس از زایش).اگرچه روند ژنتیکی صفت تولید شیر مثبت و به میزان 3/17 کیلوگرم در سال برآورد گردید، روند ژنتیکی مربوط به صفت چربی شیر منفی و به میزان 014/0- درصد در سال برآورد شد. برای صفت ماندگاری، روند ژنتیکی مثبت اما کوچک (066/0 ماه در سال) بدست آمد.