نقش غالیان در اشتهار تهمت غلو به جابر جعفی

جابر بن یزید جعفی (حدود 50 - 128ق) از اصحاب نامدار و مورد وثوق امام باقر و امام صادق علیهما السلام و از دانشمندان بزرگ شیعه امامیه در نیمه دوم قرن اول و نیمه اول قرن دوم هجری است. با وجود اعتقاد راسخ او به مکتب اهل بیت علیهم السلام، توجه وی به بطون آیات و احادیث - که در برخی از روایات و اقوال منقول از او نیز بدان تصریح گردیده - سبب شده که غالیان وی را از پیشکسوتان خویش شمرده، از او به عنوان کسی که از اسرار، علوم الهی و مقامات معنوی و فوق انسانی امامان علیهم السلام آگاه بود، یاد کنند. سوء استفاده غالیان از نام و شخصیت وی باعث شده که برخی جابر جعفی را شبه غالی بدانند و یا او را از غالیان نیمه افراطی به شمار آورند و عده ای نیز به صراحت او را غالی معرفی کنند؛ حال آن که او از اتهام غلو مبراست. اخبار منتسب به جابر جعفی در آثار غلات به خصوص نصیریه نمونه هایی گویا از سوء استفاده غالیان از شخصیت او است که می توان آن را اصلی ترین عامل اشتهار وی به عنوان یک غالی نزد بدنه اصلی شیعه قلمداد نمود.