طراحی شاخص های ارزیابی آموزش پرستاری یک مطالعه کیفی

آموزش پرستاری به عنوان بخشی از آموزش عالی در دهه های اخیر در جهان با سرعت زیادی در حال توسعه و گسترش است که باعث نگرانی درباره کیفیت آموزش این رشته شده است. این مطالعه با هدف تعیین شاخص های ارزیابی کیفیت آموزش پرستاری طراحی گردیده است.
این پژوهش یک مطالعه با رویکرد کیفی است که در سه مرحله انجام گردید. در مرحله اول با 21 نفر از اعضاء بورد پرستاری، روسا و معاونین دانشکده ها و اعضای کمیته های ارزشیابی دانشکده های پرستاری و مامائی تیپ یک کشور مصاحبه های نیمه ساختاریافته بعمل آمد، متن مصاحبه ها به روش تحلیل محتوا، تحلیل گردید و درک آنها از وضعیت موجود ارزیابی در آموزش پرستاری تبیین شد. در مرحله دوم، 7 مستند و فرم موجود در زمینه ارزیابی آموزش پرستاری در سطح دانشکده ها و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شناسائی و به روش تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار گرفتند و حیطه ها و شاخص های ارزیابی آنها استخراج گردیدند. در مرحله سوم با یک مطالعه تطبیقی، و با جستجو در پایگاه انجمن های بین المللی علمی و آموزشی پرستاری، 11 فرم در دسترس در مورد ارزیابی و اعتباربخشی آموزش پرستاری شناسائی گردید و به روش تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار گرفتند و حیطه ها و شاخص های ارزیابی آنها استخراج شدند.
در مرحله اول این مطالعه 16 مضمون در زمینه چالش های ارزیابی و 21 مضمون در زمینه الزامات ارزیابی اثربخش در آموزش پرستاری شناسائی گردیدند. در مرحله دوم، حیطه ها و شاخص های ارزیابی آموزشی موجود در مستندات و فرم های ارزیابی آموزشی در سطح کشور شناسائی و استخراج شدند. در مرحله سوم حیطه ها و شاخص های ارزیابی موجود در مستندات و فرم های ارزیابی در سطح انجمن های بین المللی علمی و آموزشی شناسائی و استخراج شدند. حیطه ها و شاخص های شناسائی شده در مرحله دوم به لحاظ وسعت و بومی بودن به عنوان چارچوب و مبنا قرار گرفت و سپس یافته های مرحله سوم به تدریج به آن اضافه گردید. در نهایت پس از در نظر گرفتن چالش ها و الزامات ارزیابی، یافته های پژوهش در سه حوزه درونداد، فرایند و برونداد و 9 حیطه و 270 شاخص طبقه بندی و تدوین گردید.
پویائی نظام های آموزشی، روش های ارزیابی پویا را می طلبد. با توجه به اینکه در این مطالعه شاخص های ارزیابی مورد بازنگری قرار گرفتند این شاخص ها می تواند در ارزیابی درونی، ارزیابی بیرونی، سطح بندی و اعتباربخشی دانشکده ها و نظام آموزشی پرستاری مورد استفاده قرار گیرند.