شناسایی ژن های کمپلکس NHE در باسیلوس سرئوس های جدا شده از برنج در استان زنجان با روش PCR چندگانه

باسیلوس سرئوس باکتری گرم مثبت و اسپورزایی است که به طور وسیعی در طبیعت انتشار دارد. بسیاری از سویه های این باکتری باعث مسمومیت غذایی با علایم اسهال و استفراغ می شوند. بیماری های نوع اسهالی توسط انتروتوکسین های همولیزین HBL، غیرهمولیتیک NHE و سیتوتوکسین K ایجاد می شود. برنج یکی از غذاهای پرمصرف در ایران است که ممکن است توسط باسیلوس سرئوس آلوده شود. هدف از این تحقیق بررسی حضور ژن های انتروتوکسیژنیک کمپلکس NHE باسیلوس سرئوس های جدا شده در تعدادی برنج های خردیداری شده استان زنجان بود.
تعداد ده نمونه برنج به طور تصادفی از فروشگاه ها خریداری شد. از هر نمونه برنج و با استفاده از محیط کشت انتخابی (PEMPA)، باسیلوس سرئوس جداسازی شد. روی این کلونی های جدا شده آزمون های تاییدی بیوشیمیایی انجام گرفت، همچنین تشخیص مولکولی باسیلوس سرئوس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی انجام شد. سپس نمونه های تایید شده از نظر باسیلوس سرئوس برای ژن های کمپلکس NHE با آغازگر های اختصاصی و با روش PCR چندگانه بررسی شدند.
مطابق یافته ها تمام نمونه های برنج مورد مطالعه با باکتری های باسیلوس سرئوس آلوده بودند و در هشت نمونه از باکتری های جدا شده ژن های کمپلکس NHE مشاهده شد.
با توجه به این که باسیلوس سرئوس می تواند دماهای بالا را تحمل کند، در برنج پخته شده اسپور ها می توانند در اثر حرارت مجدد جوانه بزنند. PCR چندگانه برای کمپلکس NHE روش سریع و مطمئنی برای شناسایی باسیلوس سرئوس انتروتوکسیژنیک از غیر انتروتوکسیژنیک است. با وجود آن که که برنج رژیم اصلی ایران است، مطالعه کمی از نظر میکروبیولوژی روی این ماده غذایی صورت گرفته است. افزایش اطلاعات درباره بیماری زایی و شیوع ژن های مهم در مسمومیت غذایی می تواند در پیشگیری از مسمومیت های غذایی موثر باشد.