فصلنامه بیماری های پستان ایران
سال هشتم شماره 2 (پیاپی 29، تابستان 1394)

با افزایش بقا در بیماران مبتلا به سرطان پستان، برای رفع نیازهای این بیماران علاوه بر نظام های رسمی خدمات بهداشتی، اعضا دایمی خانواده و دوستان نزدیک وظیفه مراقبت از بیماران را به عهده دارند. چنانچه آمادگی قبلی برای مراقبت وجود نداشته باشد ممکن است عوارض روحی-روانی، جسمی، فردی- اجتماعی و اقتصادی برایشان حادث شود. این پژوهش با هدف بررسی مشکلات مراقبتی مراقبین بیماران مبتلا به سرطان پستان پس از اتمام درمان ها در مرکز تحقیقات سرطان پستان انجام شده است.
این یک مطالعه مقطعی بوده که تعداد 251 نفر از مراقبین خانوداگی بیماران مبتلا به سرطان پستان مورد مطالعه قرار گرفتند که تمامی درمان های متداول را انجام داده بودند. روش نمونه گیری در دسترس بوده و قبل از ورود به مطالعه رضایت آنان برای شرکت در مطالعه گرفته شد. اطلاعات توسط پرسشنامه محقق ساخته و در محل کلینیک بیماری های پستان جهاد دانشگاهی در شهر تهران جمع آوری شد.
جمعیت مورد مطالعه از میانگین سنی (1/13±) 3/42 رنج سنی 15-78 سال بود. 30% آنان بازنشسته، 54% دیپلم و76% متاهل بودند. بیش از 60% مراقبین بستگان درجه اول (همسر و فرزندان) بیماران بودند. مراقبین درجه یک بیش از سایر مراقبین مشکلات جسمانی داشتند (01/0=p). مراقبین بازنشسته و محصلین و کارمندان 79% و شغل آزاد تا 90% مشکلات فردی اجتماعی داشتند (0001/0p<). در این مطالعه مراقبین با مدت مراقبت 6 ماه تا 2 سال مشکلات روحی- روانی بیشتری داشتند (04/0=p).
این مطالعه اشاره دارد به اینکه برای ارایه مراقبت باکیفیت تر به بیمار باید توجه کافی به مراقب بیماران داشت. به نظر می رسد بیشترین نیاز مراقبین کمبود اطلاعات تخصصی در مورد سرطان پستان و نحوه مراقبت از خود و بیمار است. چنانچه سیستم های بهداشتی به رفع مشکلات اطلاعاتی، جسمانی، فردی- اجتماعی و روحی-روانی مراقبین بپردازند موجب آسایش روانی مراقبین شده که نه تنها مراقبین بلکه بیماران هم از مزایای آن برخوردار می گردند. از طرف دیگر توجه به مشکلات فردی اجتماعی بیماران و خانواده آنان با ارایه حمایت های اجتماعی اقتصادی موجب تطابق بهتر در بیماران و مراقبین آنان با مشکلات خواهد شد.

آزمایش آسپیراسیون سوزنی روشی کم هزینه، آسان و سریع برای تشخیص دقیق و زود هنگام سرطان پستان است. با استفاده از خصوصیات استخراج شده از آزمایش آسپیراسیون سوزنی و با کمک تکنیک های یادگیری ماشین می توان سیستمی کارآمد را برای تشخیص سرطان پستان طراحی نمود که با دقت بالایی خوش خیم یا بدخیم بودن تومورهای پستان را تشخیص دهند. هدف از انجام این مطالعه، انتخاب ویژگی های موثر در تشخیص سرطان پستان با استفاده از مدل های پارامتریک یادگیری ماشین است.
در این مطالعه از داده های پایگاه داده WBCD موجود در UCI که شامل 683 نمونه خوش خیم و بدخیم تومور پستان که هر نمونه دارای 9 ویژگی است استفاده شد. سپس انتخاب ویژگی با روش پیش رو و دسته بندی نوع تومور با انواع روش های پارامتریک مانند دسته بندی درجه دو، دسته بندی خطی و دسته بندی نزدیک ترین میانگین انجام گرفت.
روش پارامتریک دسته بندی درجه دو با استفاده از انتخاب ویژگی پیش رو، بالاترین کارایی را در تشخیص سرطان پستان دارد. این روش با انتخاب چهار ویژگیUniformity of cell size، Bare nuclei، Bland chromatin، Mitoses دارای دقت 90/98% و حساسیت 89/97% است. همچنین در همه روش ها ویژگی های Uniformity of cell size و Bare nuclei بالاترین کارایی را دارند.
نتایج این مطالعه نشان داد که با روش انتخاب ویژگی پیش رو و تکنیک های پارامتریک یادگیری ماشین، علاوه بر دست یابی به عملکرد بالا در تشخیص سرطان پستان، عوامل و ویژگی های اصلی در تشخیص سرطان پستان نیز شناسایی می شوند. به نظر می رسد این ویژگی ها یکی از مهم ترین عوامل برای کمک به تشخیص سرطان پستان هستند.

اضطراب و افسردگی از جمله مشکلات روحی متعاقب ابتلا به سرطان پستان است. از این رو ارایه اطلاعات و آموزش به بیمار را می توان به عنوان جز حیاتی مراقبت های پرستاری در جهت کاهش افسردگی و اضطراب نام برد. لذا با توجه به اینکه آموزش بیمار به شیوه های مختلفی صورت می گیرد این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر دو شیوه آموزش (چهره به چهره و الکترونیکی) بر افسردگی و اضطراب و استرس مبتلایان به سرطان پستان، در مرکز تحقیقات سرطان، طی سال1393 انجام گردیده است.
این مطالعه یک کار آزمایی بالینی روی 90 بیمار مبتلا به سرطان پستان که به طور تصادفی و پس از همسان سازی از نظر سن، جنس، وضعیت اشتغال، وضعیت تاهل، به سه گروه 30 نفری آزمون و کنترل تقسیم شدند انجام شد. افرادی که آموزش چهره به چهره و آموزش الکترونیکی را دریافت کردند در گروه های تجربی قرار گرفتند و در گروه کنترل فقط مراقبت های روتین بخش ارایه گردید. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه افسردگی و اضطراب، استرس ((DASS42 جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر محاسبه میانگین و انحراف معیار از آزمون های chi-square و t زوج،ANOVA، آزمون تعقیبیLSD، با نرم افزار SPSS. V.16 استفاده شد.
نتایج پژوهش اختلاف معنی داری را در میانگین امتیازات افسردگی، اضطراب و استرس قبل و بعد از مداخله در گروه های آزمون نشان داد، درحالی که اختلاف معنی داری در میانگین امتیازات افسردگی، اضطراب و استرس قبل و بعد از مداخله در گروه کنترل دیده نشد.
نتایج این مطالعه نشان داد که مبتلایان به سرطان پستان فشار روانی را قبل و بعد از عمل تجربه می کنند، که می تواند اثرات منفی بر بیمار و روند بیماری بگذارد علی رغم وجود تفاوت در نمرات قبل و بعد از مداخله در هر سه گروه، در گروه های آزمون این تفاوت قبل و بعد بسیار چشمگیرتر بوده و همچنین در مقایسه نمرات بعد از مداخله نیز بین دو گروه آزمون و گروه کنترل تفاوت وجود داشت. بنابراین پرستاران می توانند در امر آموزش به بیمار از این دو شیوه آموزشی ساده، کارآمد و مقرون به صرفه، استفاده نمایند.

شواهد پژوهشی نشان داده اند غلظت بالای استرادیول در زنان یائسه خطر ابتلا به سرطان پستان را در آنها افزایش می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر 10 هفته تمرین هوازی بر سطوح استرادیول و درصد چربی بدن در زنان یائسه غیرفعال می باشد.
24 زن یائسه 9/3 ±6/54 سال، به طور تصادفی در دو گروه تجربی (14 نفر) و شاهد (10 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی های گروه تجربی به مدت10 هفته در یک برنامه تمرینات هوازی (با شدت 65 – 75 درصد حداکثر ضربان قلب، 2 روز در هفته) شرکت نمودند.گروه کنترل در هیچ گونه فعالیت ورزشی شرکت نداشتند. سطوح سرمی استرادیول به روش الایزا و درصد چربی بدن با استفاده از دستگاه ارزیابی ترکیب بدن قبل و بعد از دوره تمرین اندازه گیری شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از SPSS16و آزمون تی مستقل و تی همبسته استفاده شد.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تمرینات ورزشی اثر معنی داری بر سطوح سرمی استرادیول و درصد چربی بدن زنان یائسه غیر فعال دارای اضافه وزن نداشت.
بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، احتمالا یک دوره تمرین هوازی کوتاه مدت (10 هفته ای) با شدت متوسط بر سطوح سرمی استرادیول و درصد چربی بدن زنان یائسه غیرفعال تاثیری ندارد. احتمالا سطوح استرادیول در اثر تمریناتی که با کاهش توده چربی بدن همراه باشد بهبود می یابد.

بروز مقاومت به تاموکسیفن در سلول های سرطان پستان، برآیند عوامل محیطی، عوامل مربوط به میزبان و نیز مکانیسم های مولکولی درون سلولی دخیل در رشد و تکثیر سلول است. مکانیسم های مولکولی دخیل در بروز مقاومت به تاموکسیفن، متنوع می باشند. در این مقاله به نقش تغییر فعالیت گیرنده HER2 و در نتیجه تغییر فعالیت اجزای آبشار پیام رسانی وابسته به آن و در نهایت ژن های متاثر از اجزای آبشار HER2در بروز مقاومت به تاموکسیفن اشاره می شود.
حدود 50 مقاله پژوهشی که حاصل پژوهش های انجام شده بر روی رده سلول های سرطانی پستان، حیوانات آزمایشگاهی و بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت درمان با تاموکسیفن که در سال های 1994 تا 2015 در زمینه نقش HER2 و اجزای آبشار پیام رسانی آن در بروز مقاومت به تاموکسیفن منتشر شده اند، مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
در غالب مطالعات افزایش فعالیت HER2، AKT، mTOR، SRC و خانواده پروتئینی Hh و نیز کاهش بیان مولکول PTEN در سرطان های مقاوم به تاموکسیفن نسبت به موارد حساس دیده شده است. در مقابل، نتایج مطالعات در رابطه با تغییرات بیان در ژن PI3KCA تفاوت معنی داری را میان سلول های سرطانی حساس و مقاوم به تاموکسیفن نشان نمی داد.
فعال شدن HER2 و آبشار پیام رسانی آن در سلول های سرطانی پستان، منجر به ادامه رشد سلول ها در حضور تاموکسیفن می شود.

سرطان پستان در مردان بیماری نادری است که در حدود 1% از همه موارد سرطان پستان را به خود اختصاص می دهد. در بررسی متون مطالعه ای در رابطه با سرطان پستان مردان در ایران یافت نشد. به علت شیوع رو به افزایش آن توجه افزون تری در این زمینه مورد نیاز است. هدف از این مطالعه بررسی وجود جهش در ژن BRCA2 و تومور مارکر های ER، Her-2 و CK5/6 در بیماران مرد مبتلا به سرطان پستان به منظور نشر دانش و ایجاد انگیزه برای پژوهش در زمینه این بیماری است.
در این مطالعه 10 مرد ایرانی مبتلا به سرطان پستان بدون در نظر گرفتن زیر گروه بافت شناسی، سن و سابقه خانوادگی از بیمارستان های مهراد، دی و پارسیان انتخاب شدند. بلوک های پارافینه از مناطق تومورال برش گیری شدند و برش ها تحت رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی برای ER، Her-2 و CK5/6 قرار گرفتند. همچنین برش های لازم برای انجام رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین تهیه شد. برای تایید نتایج IHC برای بافت هایی که نتیجه Her-2 آنها(2+)گشته بود تکنیک FISH انجام گرفت. نمونه های خون بیماران تهیه و DNA آنها توسط روش Salting out استخراج و کیفیت آنها توسط اسپکتروفتومتری ارزیابی گردید. پرایمرهای مناسب برای انجام PCR مخصوص ژن BRCA2 طراحی و نمونه های DNA بیماران تحت شرایط مناسب دمایی PCR و الکتروفورز گردید و توسط روش سنجر sequencing) (Sanger توالی یابی شد.
نتیجه ER در 8 بیمار مثبت و در 2 نفر از بیماران منفی و نتیجه مارکرهای CK5/6 و Her-2 در تمام بیماران منفی گردید. تنها در یک بیمار جهش بی معنی (Non-sence mutation) در اگزون 25 ژن BRCA2 شناسایی گردید. این جهش توسط سایت های معتبری همانند BIC، HGMD و Mutation taster تایید گشت.
علی رغم تعداد کم بیماران در این مطالعه که بازتاب نادر بودن بیماری مذکور و با توجه به سایر مطالعات در دیگر کشورها می توان این گونه استنباط کرد که اکثر موارد سرطان پستان در مردان در زیرگروهA Luminalقرار می گیرد و از وضعیت تومور مارکرها نمی توان برای پیش گویی جهش در ژن BRCA2 استفاده کرد. انجام آموزش های همگانی لازم در زمینه تشخیص زود هنگام این سرطان در مردان و در نتیجه افزایش آگاهی آنها نسبت به این بیماری و همچنین ارتقا سطح کیفی روش های تشخیصی درکشور ضروری به نظر می رسد. همچنین پیشنهاد می شود پژوهش های گسترده تری در راستای این مطالعه با تعداد نمونه بیشتر انجام پذیرد.

زنانی که تحت درمان سرطان پستان قرار می گیرند، دچار یکسری تغییرات از جمله از دست دادن یا بد شکلی یک یا هر دو پستان، زخم های ناشی از جراحی، تغییرات پوستی و افزایش وزن می شوند. این تغییرات ارتباط بسیار نزدیکی با ظاهر فیزیکی و تصویر بدنی دارند و اغلب منجر به کاهش سلامت روان، کاهش کیفیت زناشویی و استرس های روان شناختی حاصل از این تصویر نامناسب از تن می شود. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس نسخه فارسی تصویر بدنی در بیماران سرطان پستان در شهرهای اصفهان و شهر کرد صورت گرفت.
پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی (تحلیل عاملی تاییدی) بود. 200 زن مبتلا به سرطان پستان از مراکز درمانی سبا در شهر اصفهان و بیمارستان آیت الله کاشانی شهرکرد به صورت نمونه گیری هدفمند- داوطلب انتخاب شدند. آنها مقیاس های تصویر بدنی هاپ وود و همکاران و عزت نفس روزنبرگ را تکمیل کردند. تحلیل داده های مدل یک عاملی مقیاس تصویر بدنی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و شاخص های برازندگی و نرم افزارهای آماری AMOS و 21-SPSS انجام شد.
یافته ها نشان داد که مدل یک عاملی BIS با دو شاخص اصلاح برازنده جامعه است. همچنین، ضریب آلفای کرونباخ مقیاس در حد قابل قبول است و ضریب روایی واگرای این مقیاس با مقیاس عزت نفس روزنبرگ (001/0>p) معنادار است.
با توجه به روایی و پایایی مناسب این مقیاس می توان از آن برای فعالیت های پژوهشی و درمانی در تحقیقات و مراکز مشاوره استفاده کرد.