فهرست مطالب

پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی - سال هشتم شماره 1 (پیاپی 29، بهار 1394)

پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 29، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/13
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علیرضا دربان آستانه، زهرا انصاری، مهدی حاجیلو صفحات 1-26
    احساس امنیت موضوعی است که امروزه شاخص آرامش روانی جامعه محسوب می شودو بنابراین دارای اهمیت زیادی است. عوامل متعددی بر احساس امنیت شهروندان تاثیرگذار است. در این میان نقش عوامل کالبدی و فضایی در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر نیز با هدف سنجش و تحلیل فضایی این پدیده در منطقه 2 تهران به اجرا درآمد. جامعه آماری این تحقیق تمام افراد بزرگسال (بالای 18 سال) منطقه مورد مطالعه می باشد که با استفاده از آماره کوکران حجم نمونه 196 نفر تعیین و نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی با انتساب اپتیمم در نواحی منطقه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. متغیر وابسته تحقیق، احساس امنیت می باشد که در پنج بعد احساس امنیت اقتصادی، اجتماعی، جانی، مالی و ناموسی سنجش شد. متغیرهای مستقل براساس مبانی نظر و مطالعات انتخاب شدند و در سه گروه کلی خصوصیات فردی، محیطی و کالبدی با استفاده از سوالات بسته و نیمه باز و غالبا در طیف لیکرت سنجیده شد. روایی صوری پرسشنامه با کمک استادان و یک مرحله پیش آزمون مورد بررسی قرار گرفت. همچنین پایایی مقیاس رضایتمندی و احساس امنیت پرسشنامه با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا ارزیابی و مورد تایید قرار گرفت. به منظور ارتباط بین اطلاعات دریافتی و عامل جغرافیایی، موقعیت جغرافیایی هر پاسخگو در زمان گردآوری اطلاعات بر روی نقشه مشخص شد. همچنین به منظور پهنه بندی فضایی احساس امنیت از تکنیک میان یابی کریجینگ (Kriging) و برای شناسایی عوامل موثر بر احساس امنیت از آزمون رگرسیون وزن دار جغرافیایی (GWR) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد بهترین وضعیت احساس امنیت مربوط به بعد احساس امنیت جانی با میانگین 3.45، پس از آن احساس امنیت ناموسی و اقتصادی با میانگین های به ترتیب 3.09 و 3.01 و درنهایت دو بعد اجتماعی و مالی به ترتیب با میانگین های 2.74 و 2.56 می باشد. همچنین خروجی مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی نشان می دهد مهمترین عوامل موثر بر متغیر وابسته در منطقه مورد مطالعه تحصیلات، میزان استفاده از رادیو در هفته، رضایت از درآمد، کاربری بزرگراه، تراکم و رضایت از عملکرد پلیس می باشد.
    کلیدواژگان: احساس امنیت، ترس از جرم، تحلیل فضایی، منطقه 2 تهران
  • غلامرضا شاه محمدی، سمیه اکباتانی صفحات 27-64
    با وجود مزایای فراوان، فضای مجازی به دلیل ویژگی های خاص خود نظیر گمنامی، سهولت ارتباط و هزینه پایین دسترسی و وابسته نبودن به زمان و مکان خاص، محملی برای انواع آسیب ها و کلاهبرداری ها است و با گذشت زمان، افزایش آسیب ها و کلاهبرداری های فضای مجازی مشهود است. اهداف. هدف این تحقیق ارائه راهکارهایی برای پیشگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات از آسیب های فضای مجازی می باشد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی می باشد. در این تحقیق از شیوه کتابخانه ای شامل مطالعات داخلی، خارجی و میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته متناسب با مباحث تحقیق است که پایایی و روایی آن تایید شده است. جامعه آماری این تحقیق، کارشناسان رایانه و رشته های مرتبط آشنا با مباحث پیشگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات در معاونت فاوا و پلیس فتاست که تعداد آنان 170 نفر و به صورت تمام شمار عمل شده است. روش ها. برای تحلیل داده ها از روش های موجود در آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. داده های حاصل از و با به کارگیری آزمون های آماری SPSS پرسشنامه در جدول های آماری سازماندهی شد و توسط نرم افزار تک نمونه ای))، مورد تحلیل قرار گرفتند. برای تعیین میانگین) T مختلف (شاخص های توصیفی، آزمون رتبه ای روش های پیشگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات از آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شد. نتایج تحقیق. تحلیل یافته ها نشان داد که در زمینه راهکارهای پیشگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات از آسیب های فضای مجازی، مولفه های پیشگیری مبتنی بر اطلاع رسانی امنیتی، پیشگیری مبتنی بر روش های پایشی، پیشگیری مبتنی بر امنسازی و پیشگیری مبتنی بر ایجاد و استفاده از ابزارهای بومی در فضای مجازی در پیشگیری از آسیب های فضای مجازی تاثیرگذار است. نتایج نشان داد راهکارهای ارائه شده به ترتیب (تقدم عبارت اند از: 1) پیشگیری مبتنی بر اطلاع-رسانی امنیتی، 2) پیشگیری مبتنی بر روش های پایشی، 3 پیشگیری مبتنی بر امن سازی و 4) پیشگیری مبتنی بر ایجاد و استفاده از ابزارهای بومی در فضای مجازی.
    کلیدواژگان: فضای سایبر، پیشگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات، آسیب های فضای مجازی
  • سیدعلی هاشمیان فر، هاجر خدایی صفحات 65-100
    شبکه های ماهواره ای فارسی زبان یکی از رسانه های فعال در جامعه ایران امروز هستند، که محتوای آن در فرهنگی غیرایرانی تولید شده و برای مخاطبان ایرانی پخش و منتشر می شود. بنابر نظریه های امپریالیسم فرهنگی و هژمونی فرهنگی و تودهسازی، یکی از کارکردهای رسانه تحقق بخشیدن به سلطه جهانی صاحبان قدرت و سرمایه است. در این راستا خانواده از اهداف اصلی رسانه میباشند. مطالعه پیش رو با هدف بررسی الگوهای ارائه شده در سریال های ماهواره ای، در زمینه حضور زنان در خانواده و نقش آن در امنیت خانواده، به تحلیل محتوای کیفی یکی از سریال های ماهواره ای فارسی زبان پرداخته است. به این منظور با انجام مصاحبه در میان زنان متاهل اصفهان، پرطرفدارترین سریال در حال پخش شبکه های ماهواره ای فارسی زبان مشخص شد و با استفاده از نمونه گیری، سکانسبندی و نشانه شناسی سکانس های انتخابی، نشانه های محتوایی مشخص و پس از آن واحدهای معنایی (نشانه ها) خلاصه و کدگذاری شد. کدهای مشخص شده با بازبینی های مکرر هر کدام در یک یا چند زیرمقوله قرار گرفتند و با تشکیل مقوله ها و ترکیبی از آنها تم های محتوایی مربوط به پژوهش شناسایی شد. از آن جمله می توان تقبیح خانه داری، ستایش اشتغال برای زنان، جایگزین کردن رابطه همسری با رابطه های دوستانه، پر تنش نشان دادن محیط های خانوادگی، بی توجهی به مادران خانه دار و بی اهمیت نشان دادن خانواده را نام برد.
    کلیدواژگان: رسانه، شبکه های فارسی زبان ماهواره، نشانه شناسی، تحلیل محتوای کیفی، نقش زن در خانواده، امنیت خانواده
  • محمودرضا اسماعیلی، خلیل نوروزی، مهدی محمدی صفحات 101-124
    به دلیل تعاملات بالای اقتصادی و تجاری و نیز پذیرش نرخ بالای گردشگر در منطقه شمال کشور، منطقه یاد شده از حساسیت روزافزون فرهنگی و اجتماعی برخوردار است که توجه ویژه به این منطقه را ناگریز کرده است. این پژوهش کوشیده است تا مهم ترین شاخصه ها و مولفه های فرهنگی و اجتماعی اثرگذار در مدیریت امنیت منطقه شمال کشور را برای استفاده سیاست گذاران کشور احصاء و اولویت بندی کند و متناسب با آن، پیشنهاد هایی جهت مدیریت امنیت پایدار آن ارائه دهد. به همین جهت در ابتدا شاخصه ها از طریق مراجعه به اسناد و مولفه های اسناد بالادستی استخراج شده Super و با استفاده از نرم افزار (ANP) و سپس با استفاده از نظرات خبرگان از روش تحلیل شبکه ای مولفه ها و شاخصه های پیش گفته اولویت بندی شدند. شاخصه های اخلاق، خانواده و هویت از، Decision مواردی بودند که بیشترین تاثیر را بر مدیریت امنیت اجتماعی و فرهنگی در منطقه شمال ج.ا.ا دارند. ضمن اینکه ارائه الگوهای اسلامی ملی و سنتی در پوشش ظاهر رفتار و گفتار جوانان، تعاملات فرهنگی و دعوت به خیر جمعی (امر به معروف و نهی از منکر)، از مولفه هایی بودند که تاثیرگذاری بیشتری نسبت به سایر مولفه ها داشتند.
    کلیدواژگان: _ (ANP) مدیریت امنیت، امنیت پایدار، امنیت اجتماعی، فرهنگی، شمال کشور، فرایند تحلیل شبکه ای
  • صیاد درویشی، عبدالرحمان میرزاخانی صفحات 125-156
    زمینه و هدف
    راهبردهای پیشگیرانه پلیس با رویکرد پلیس محله محور یکی از رویکردهای جدیدی است که کشورهای پیشرو در ارائه برنامه های کنترل و کاهش جرم در دنیا آن را مورد توجه جدی قرار دادهاند. هرچند چنین راهبردهایی در جهان دارای حدود نیم قرن قدمت می باشد، اما در کشور ما یک موضوع تقریبا جدیدی است که طی چند سال اخیر از سوی پلیس مطرح شده است. اتخاذ هر راهبرد در هر سازمان، نیازمند تناسب آن با عوامل درون و محیط سازمانی است و کارایی و اثربخشی آن نیازمند روزآمدبودن آن متناسب با چالش ها و انتظارات محیطی می باشد. بنابراین توسعه آن نیازمند توجه جدی به الزامات درون سازمانی و محیط بیرونی دارد و اساس این رویکرد توجه به مشارکت جامعه محلی می باشد. بنابراین پرسش پژوهش حاضر این است که راهبردهای پیشگیری از جرم با رویکرد پلیس محله-محور در ایران کدام اند؟
    مواد و روش ها
    مقاله حاضر با استفاده از روش پیمایشی، مطالعات میدانی و تعیین نقاط قوت و ضعف به ارائه استراتژی و راهبرد در جهت تدوین راهبردهای پیشگیری از جرم با رویکرد پلیس محله محور پرداخته است. در این مورد بررسی قرار گرفته است. SWOT چارچوب فرصت ها، تهدیدها، ضعف ها و قوت های موجود به شیوه
    یافته ها
    یافته های حاصل از این مطالعه نشانگر این مطلب است که پلیس در تحقق اهداف خود از جمله پیاده سازی راهبردهای پیشگیری از جرم با رویکرد پلیس محله محور از نقاط قوت و فرصت های بیرونی برخوردار است و زمینه پیاده سازی راهبردهای تهاجمی در شرایط فعلی وجود دارد.
    نتایج
    نتایج مطالعه نشان می دهد پلیس می تواند با تمرکز بر نقاط قوت درونی و بهره گیری از فرصت های بیرونی، بخشی از نقاط تهدید یا ضعفهای بیرونی را که در پیاده سازی راهبردهای پیشگیری از جرم موثر هستند را کاهش دهد و از طرف دیگر با بازنگری برنامه های درون سازمانی و رفع آسیب پذیری ها و تقویت نقاط ضعف و استفاده از مزیت های نسبی گام بلندی را در اجرای راهبردهای پیشگیری از جرم با رویکرد پلیس محله محور بردارد.
    کلیدواژگان: پلیس جامعه محور، راهبردهای پیشگیری از جرم، رویکرد پلیس محله محور، مدل SWOT
  • مهدی بیگدلو، عبدالرضا باقری صفحات 157-192
    اعتماد مبنای بسیاری از تعاملات و کنش های روزمره در جوامع انسانی در زمینه ارتباطات میان فردی و ارتباطات جمعی میان گروه هاست. از سوی دیگر امنیت عمومی با ملموس ترین و عینی ترین مولفه های زندگی مردم در ارتباط است که وظیفه دولت مدرن، حراست و تامین این دو مولفه در بالاترین سطح خود است. هدف از انجام این تحقیق تبیین نقش اعتماد و امنیت عمومی در توسعه پایدار اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است. در این تحقیق با استفاده از روش زمینه ای- موردی و بهره گیری از شیوه های میدانی (پرسشنامه) و کتابخانه ای (بررسی اسناد و مدارک) برای آزمون فرضیه و استفاده از جامعه آماری مشتمل بر مدیران و کارشناسان ارشد وزارتخانه های اطلاعات، کشور و اقتصاد به تعداد 130 نفر که بر اساس فرمول کوکران، تعداد 71 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند اقدام به جمع آوری داده ها و انجام تجزیه و تحلیل آماری شد. یافته های پژوهش با استفاده از آزمون فریدمن نشان می دهد که اعتماد عمومی با ارزش آماره محاسبه شده (03/21) در درجه آزادی 3 و امنیت عمومی با ارزش آماره محاسبه شده (11/23) در درجه آزادی 3 معنی دار بوده و بین میانگین های رتبه ای تفاوت معنی داری وجود دارد. در نتیجه هر دو متغیر در توسعه پایدار اقتصادی جمهوری اسلامی ایران نقش دارند.
    کلیدواژگان: اعتماد عمومی، امنیت، امنیت عمومی، توسعه اقتصادی، توسعه پایدار