فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های حفاظتی - امنیتی
پیاپی 14 (تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/05/18
  • تعداد عناوین: 6
|
  • احمد مزینانی، عبدالحسین خسروپناه صفحه 1
    نگارنده در مقاله حاضر از طریق بازخوانی و بازفهمی جریان تکفیر ی در جهان اسلام، این پدیده را برآمده از اندیشه های افراطی و متحجرانه ابن تیمیه حرانی در قرن هفتم هجری و تحلیل نوسلفی گرایی افراطی سید قطب از نظام های سیاسی اوایل نیمه دوم قرن بیستم و دیدگاه های نظری ابوالاعلی مودودی در باب جهاد می داند که به دلیل حمایت و پشتیبانی قدرت های جهانی از یک سو و حمایت حاکمان اسر های و دوده ای منطقه خلیج فارس از سوی دیگر، به یک پدیده سیاسی امنیتی تبدیل شده است. مفروض مقاله حاضر با تکیه بر روش زمینه ای پیمایشی، آن است که پدیده تکفیر گرایی دربرگیرنده دو رهیافت دیوبندی ارهابی در شبه قاره هند و وهابی ارهابی در جهان اسلام است و این جریان به دلیل برخورداری از مولفه های فکری و رفتاری خاص همچون: ارتداد و مهدورالدم شمردن دیگران، دشمنی شدید با سایرین، افراطی گرایی در خشونت و... دارای تصلب گفتمانی و رفتار سلطه جویانه شده است. بنابراین، این پدیده در دسته بندی های موجود از تکفیرگرایان با «خود» منظر امنیتی در ذیل گفتمان سلبی نگر با ایده سلطه طلبانه قرار می گیرد. این پدیده بین محور مقاومت و سایرین مرزبندی انحصاری و سخت گیرانه قائل می شود، به همین دلیل ارزیابی امنیتی «دگری» تکفیر گرایی معاصر در چارچوب ترکیبی از طریق طرح ایده اعمال حداکثر قدرت، فرآیند غیر مشارکتی امنیت سازی، فرقه گرایی مرجع امنیت، منافع جزئی نگر، و از منظر شاخص مشارکت قشری گرا و نوع فعالیت دارای رویکرد پاک سازی و نسل کشی است
    کلیدواژگان: گفتمان امنیتی، ارزیابی امنیتی، تکفیر گرایی، وهابی، دیوبندی
  • علیرضا صابر فرد، امیرهوشنگ حیدری صفحه 29
    در ادبیات سیاسی جهان همواره رقابت بر سر قدرت، حفظ منافع خودی و انهدام رقیب، در تمامی مقاطع تاریخی مطرح بوده ولیکن بعد از جنگ جهانی دوم و شک لگیری کشورهای مستقل و متعدد این جا هطلبی ماهیتی نوین پیدا کرده و مدام در حال تغییر است. مکانیسم هایی که کشورها برای این منظور اجرایی ساخته اند شامل 3 کارکرد اصلی است: سیاست، جنگ و مهارت در کشورداری. معمولا در صورت عدم موفقیت در 2 گزینه اول، گزینه سوم از اهمیت راهبردی برخوردار گردیده که عملیات پنهان همواره به عنوان ابزار اصلی آن مطرح بوده است. ازاین رو بسیاری از صاحب نظران از عملیات پنهان به عنوان گزینه سوم 5 یاد م یکنند. این پژوهش در نظر دارد با بررسی مفهوم عملیات پنهان و حوزه های نظری مرتبط با آن سیر تحول پارادای مهای مطرح و هم چنین بررسی مختصر مفاهیم پایه ای موثر بر دکترین های نوین مقابله ای غرب، رویکردهای نوین و نوآور ی هایی که می بایست در محورهای فلسفی پارادایم جدید حاکم باشد را مشخص نماید.
    کلیدواژگان: عملیات پنهان، رویکرد نوین، مفاهیم عملیات مشترک آمریکا، نوآوری
  • محمد رشید نژاد، جمشید نصرت آبادی، محمد قدسی صفحه 47
    با توجه به گستردگی و پیچیدگی حملات در فضای سایبر، رو شها و مد لهای کنترل دسترسی به عنوان اولین راهحل مسئله امنیت اطلاعات در اشتراکگذاری اطلاعات در فضای سایبر توسعه یافته اند اما با وجود تحقیقات فراوان در این زمینه، تاکنون بررسی جامعی بر روی این مدل ها و روش ها صورت نگرفته است و معیارهای مشخصی برای ارزیابی این روش ها از لحاظ عملکرد و کارایی بازدارندگی آن ها و تاثیر مستقیم آن بر امنیت اطلاعات وجود ندارد. هدف این تحقیق تحلیل معیارهای کنترل دسترسی و تاثیر آن بر امنیت اطلاعات و ارائه معیارها و شاخص هایی برای ارزیابی مدل ها و روش های کنترل دستر سی به منظور اشتراک گذاری امن اطلاعات بین سازمانی در فضای سایبر است. این تحقیق با روش پیمایش و با یک بررسی جامع بر روی بیش از 50 مدل و روش کنترل دسترسی در محیط به اشتراک گذاری امن اطلاعات در فضای سایبر انجام شده است. هم چنین معیارهایی برای ارزیابی و مقایسه این روش ها ارائه شده و میتواند پاسخگوی چالش امنیت در به اشتراک گذاری اطلاعات باشد که این معیارها ابتدا بر اساس مفاهیم و ویژگی های مدل ها و روش های کنترل دسترسی به دست آمد و سپس با استفاده از روش دلفی و اجماع نظر خبرگان موردبازنگری و تایید قرار گرفت. بر این اساس سوال اصلی تحقیق این است که چه معیارهایی از روش های کنترل دسترسی بر امنیت اطلاعات به اشتراک گذاری شده بین سازمان ها موثر است؟ نتایج این تحقیق نشان می دهد که روش های کنترل دسترسی لزوما باعث افزایش امنیت نشده بلکه برخی از معیارها و عوامل در آن ها ازجمله انتشار اختیارات باعث کاهش امنیت اطلاعات به اشتراک گذاری شده می شود
    کلیدواژگان: امنیت اطلاعات، کنترل دسترسی، به اشتراک گذاری اطلاعات، چارچوب ارزیابی، فضای سایبری
  • محمد مهدی قوچانی، امیر موسوی، داود حسین پور صفحه 65
    موضوع مهندسی اجتماعی که به عنوان هنر بهر هبرداری از رفتارهای آسی بپذیر انسا نها برای ایجاد شکاف امنیتی بدون هیچ ظن و گمانی از سوی فرد شناخته می شود، امروزه به عنوان یکی از مباحث مهم در حوزه امنیت سازما نها مطر حشده است. رشد و توسعه فناوری اطلاعات و تکنولوژ ی های سازمان باعث شده تا فرص تهای بسیاری برای سوءاستفاده از اطلاعات و افراد در سازما نها ایجاد شود. سوال اصلی تحقیق این است که امنیت اطلاعات در برابر حملات مهندسی اجتماعی چگونه قابل محافظت است. تحقیقات گذشته می تواند بیانگر مسیر طی شده در فرآیند رشد مهندسی اجتماعی باشد. از همین رو ضمن اشاره به برخی از مه مترین تحقیقات انجا مشده در این حوزه، مبانی نظری تحقیق بیان شدند تا بتوانند آشنایی بیشتری نسبت به موضوع برای مخاطبان ایجاد نمایند. روش تحقیق توصیفی کیفی است و رویکرد شبه آماری و فن تحلیل محتوا برای بررسی داده ها مورداستفاده قرارگرفته است، ه مچنین از مدل تحقیق به عنوان ساختار مصاحبه استفاد هشده ولی پاس خهای مصاحبه شوندگان باز در نظر گرفته شد تا ابعاد جدیدی از موضوع شناسایی و کشف شود. نتیجه گرفته شد که افراد، مه مترین عنصر آسی بپذیر در سازمان در برابر حملات مهندسی اجتماعی هستند. پیوس تهای ایمیل رامی توان به عنوان مه مترین روش حمله در داخل کشور قلمداد کرد. از سوی دیگر آموزش به عنوان مه مترین راهبرد دفاعی باید موردتوجه سازما نها قرار گیرد. خسار تهای مالی نیز مه مترین آسیبی هستند که حملات به سازمان ها وارد می کنند.
    کلیدواژگان: مهندسی اجتماعی، اینترنت، امنیت اطلاعات، فناوری
  • مریم پسنده صفحه 85
    امروزه تبلیغات فرقه های نوظهور منش ها و روش های برخی افراد را به انحراف کشیده است. در روند تغییرات حاصل آنچه از همه بیشتر مورد ستیز و عناد قرار می گیرد، سنت و هنجارهای رایج و پذیرفته شده است. شاید وضعیت فعلی با وضعیت تهدید، فاصله زیادی داشته باشد، لیکن آنچه مسلم است محدودسازی موفق اکنون از مقابله جدی و همه جانبه فردا موثرتر و کم هزینه تر است. ممکن است بعضی از صاحب نظران گمان کنند که بهتر است تنها عرفان اسلامی را ارائه دهیم و از نقد این فرق ه ها بی نیاز هستیم؛ درحالی که این فرقه ها اذعان می کنند ما همان چیزی را می گوییم و می خواهیم که عرفان اسلامی می جوید، تنها زبان و شیوه ما امروزی، متفاوت و مردمی تر است. به این دلیل لازم است کاستی های این فرقه ها با ارائه راه هایی تبیین شود، تا این شبهه را برطرف کند. هدف و سوال اصلی این پژوهش بررسی را هکارهای مقابله با گرایش به عرفان های نوظهور و گسترش آن ها در ایران است. برای انجام این تحقیق پرسشنام های با 23 سوال بسته تنظیم و بین 40 نفر از خبرگان توزیع شد. تعداد 0/ تجزیه و تحلیل آماری گردید. ضریب آلفای کرونباخ 927 spss 36 پرسش نامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار «برنامه های دینی و اعتقادی» محاسبه و پایایی آن تایید شد. پاسخ دهندگان مهم ترین راهکار مقابله را استفاده از را به «فعالیت های اجتماعی» و «اقدامات امنیتی و انتظامی»، «برنامه های آموزشی»، «اقدامات فرهنگی» دانسته و ترتیب در اولویت های بعدی قرار دادند.
    کلیدواژگان: ادیان جدید، جنبش های نوپدید دینی، عرفان سکولار، عرفان کاذب، نحله های انحرافی نوظهور
  • جمال بیگی، کیوان حیدرنژاد صفحه 107
    هدف کلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر نهاد بسیج در پیشگیری از بزه و حفظ امنیت اجتماعی و اخلاقی در سطح شهرستان بناب می باشد. در این راستا سه فرضیه اصلی تنظیم گردیده است. برای آزمون فرضیه ها، پرسشنامه فعالیت های نهاد بسیج، با 15 سوال و پرسشنامه پیشگیری از بزه با 11 سوال، و پرسشنامه حفظ امنیت اجتماعی با 10 سوال و پرسشنامه حفظ امنیت اخلاقی با 10 سوال پس از سنجش روایی و پایایی در اختیار نمونه آماری که از میان اعضای بسیج شهرستان بناب به تعداد 251 نفر انتخاب شده بودند، قرار داده شد. پس از جم عآوری اطلاعات، اطلاعات پیرسون و رگرسیون r حاصله تلخیص و طبق هبندی شده و برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آزمون استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها بیانگر این است که حدود 95.3 درصد تغییرات متغیر وابسته (پیشگیری از بزه) توسط تغییرات در متغیر مستقل (فعالیت های نهاد بسیج)، و حدود 92.4 درصد تغییرات متغیر وابسته (حفظ امنیت اجتماعی) توسط تغییرات در متغیر مستقل(فعالیت های نهاد بسیج)، و حدود 98.3 درصد تغییرات متغیر وابسته (حفظ امنیت اخلاقی) توسط تغییرات در متغیر مستقل(فعالیت های نهاد بسیج)، تبیین می شود.
    کلیدواژگان: پیشگیری از بزه، حفظ امنیت اجتماعی، حفظ امنیت اخلاقی، نهاد بسیج