فهرست مطالب

نشریه پژوهش های ادبی و بلاغی
سال سوم شماره 2 (پیاپی 10، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/18
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسینعلی قبادی، سعید بزرگ بیگدلی، زهرا فتحی صفحه 9
    روایت های اساطیر ملل مختلف به دلیل بنیادهای کهن الگویی و ریشه در ضمیر ناخودآگاه انسان ها، داستان هایی بدون ارتباط با یکدیگر نیستند بلکه ارتباطی تنگاتنگ میان این اساطیر وجود دارد. اقوام گوناگون بر اثر زمان، مکان و جغرافیای خاص دریافت هایی متفاوت از یک واقعیت اسطوره ای دارند که این امر می تواند با نظریه بینامتنیت همخوانی داشته باشد.
    با بهره گیری از نظریه بینامتنیت می توان به دریافتی عمیق از متونی که بر بنیاد اسطوره ها شکل گرفته اند، دست یافت. بر اساس این نظریه هیچ متنی مستقل از متون دیگر نیست و هر متن، بینامتنی از متن های پیشین است. در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و هدف بازنمایی و بیان ویژگی های مشترک میان دو روایت اسطوره ای رستاخیز نباتی در ایران و مصر (کیخسرو و حورس)، بر اساس نظریه بینامتنیت، این نتیجه به دست آمده است که این دو روایت، ویژگی های مشترکی داشته و از بسیاری جهات همگون هستند. به این ترتیب، «نحوه تولد و پرورش یافتن»، «ارتباط با خورشید»، «وجود و حضور الهه باروری»، «دشمن و نابودگر»، «رستاخیز و انتقام گیری» و «یاری رساندن به مردگان» از گزاره های مشترک میان این دو روایت می باشد. از دستاوردهای اصلی این پژوهش، بررسی و تحلیل ویژگی های مشترک برای دست یافتن به بینامتنیت، میان این دو روایت اسطوره ای است.
    کلیدواژگان: اساطیر ایران ومصر، رستاخیز نباتی، تحلیل بینامتنی، کیخسرو، حورس
  • مسعود روحانی، محمد عنایتی قادیکلایی صفحه 23
    آشنایی زدایی در جهان متن، شامل همه ی شگردهایی می شود که در برجسته سازی یک متن ادبی دخیل اند و معمولا با نوعی هنجارگریزی همراه هستند و می توان گفت آشنایی زدایی نتیجه ی برجسته سازی و هنجارگریزی است. یکی از انواع هنجارگریزی هایی که که شاعر برای آفرینش اثر ادبی به آن دست می زند، هنجارگریزی دستوری است و آن به معنی گریز از قواعد نحوی حاکم بر زبان است؛ هر زبان دارای ساختار دستوری خاصی است که مطابق زبان معیار، نظم می یابد اما در زبان شعر، این نظم و ساختار به هم می خورد و نوعی برجسته سازی شکل می گیرد؛ به عبارت دیگر شاعر از امکانات دستوری زبان در جهت برجسته نمودن شعرش بهره می جوید. هنجارگریزی دستوری به اشکال گوناگون در شعر شاعران مختلف، دیده می شود.
    بررسی شعر منوچهر آتشی نشان داده است که او از هنجارگریزی دستوری در هر دو بخش صرف (واژه) و نحو استفاده نموده است؛ انواع هنجارگریزی در سطح صرف در شعر آتشی عبارتند از: ساخت واژگان جدید، کاربرد واژگان کهن، بکارگیری واژگان امروزی و کاربرد واژگان بومی. در سطح نحو شعر آتشی نیز نمونه هایی از گریز از هنجار دیده می شود که شاعر از این طریق به آشنایی زدایی پرداخته است. این جستار موارد مختلف این قاعده گریزی های نحوی را مورد بررسی قرار داده و نشان داده است آتشی از چه روش هایی در جهت غریبه سازی نحو شعرش استفاده نموده است.
    کلیدواژگان: آشنایی زدایی، هنجارگریزی دستوری، هنجارگریزی واژگانی، کهن گرایی، منوچهر آتشی
  • ابوالقاسم رحیمی، مصطفی باقری، جعفر توانا علمی صفحه 45
    نوستالژی و غم غربت، دلتنگی حاصل از یادآوری گذشته های تلخ و شیرین است که در هر فردی به شکل خودآگاه و یا ناخودآگاه بروزمی-کند. هدف از این جستار، توصیف و تحلیل جلوه-های گوناگون غم غربت از وطن در اشعار شفیعی کدکنی است که با تمرکز بر یگانگی با طبیعت، نیشابور در جایگاه نماد فرهنگی و تاریخی کل ایران و جهانی عاری از مرزها، در عین وابستگی به پیشینه ی میهن، بیان شده است. از آن جا که در میان مصادیق گوناگون غم غربت، اندوه دوری از وطن، رکنی اساسی در نوستالژی محسوب می-گردد و با دانستن این نکته که وطن درون مایه ی اصلی سروده های شفیعی کدکنی است، نویسندگان این مقاله، در قالب بخش های غم غربت از زادگاه، غم غربت نیشابور و خراسان و غم غربت از ایران، به بررسی نوستالژی وطن در سروده های شفیعی کدکنی پرداختند و دریافتند که جلوه ی نوستالژی جمعی در سروده های وی گسترده تر و عمیق تر از نوستالژی فردی است.
    کلیدواژگان: غم غربت، نوستالژی، شفیعی کدکنی، نیشابور، وطن
  • جهانگیر صفری، سجاد نجفی بهزادی، اسماعیل صادقی صفحه 62
    نوجوانی، سن و سال جست و جوهای جدید برای یافتن راه زندگی و توجه به مطالب متنوع، علمی و.. است و نوجوان تحت تاثیر امور و مسائل ادبی و فرهنگی قرار می گیرد. استفاده از آثار مختلف ادبی و مکتوب به نوجوان کمک می کند تا اطلاعات و تجارب تازه ای درباره مسائل مختلف به دست آورد، بینش خود را وسعت بخشد و با فرهنگ ملی خود آشنا شود. یکی از این متون کهن و ارزشمند، مثتوی معنوی است. انتقال مفاهیم تعلیمی در قالب داستان و حکایت-های جذاب، باعث نهادینه شدن این مفاهیم در شخصیت کودک و نوجوان و همچنین باعث پرورش قوه تخیل و پرسشگری آن ها می شود. هدف این پژوهش بررسی مفاهیم تربیتی در داستان های بازنویسی شده از مثنوی برای نوجوانان است و در واقع پاسخ به این سوال که نویسندگان بازنویس تا چه اندازه توانسته اند مفاهیم تربیتی و پیام های آموزشی مثنوی را به این نسل انتقال دهند؟ و اینکه چه شیوه هایی می تواند در انتقال این مفاهیم موثر باشد؟ در اکثر بازنویسی های انجام شده از مثنوی به دلیل ضعف در پردازش ساختار داستانی و عدم خلاقیت نویسندگان، انتقال مفاهیم و پیام های ارزشمند مثنوی به خوبی صورت نگرفته است و به جای بازنویسی و ایجاد خلاقیت در ارائه مفاهیم تربیتی، شاهد شرح و ترجمه و بازنویسی واژه به واژه(ساده) داستان ها و حکایات هستیم.
    کلیدواژگان: مثنوی، کودک و نوجوان، بازنویسی، ادبیات تعلیمی
  • احمد غنی پور ملکشاه، مرتضی محسنی، سوگل خسروی صفحه 76
    یکی از موضوعات دلپذیر و موثری که از آغاز شعر دری تا امروز توجه ادب شناسان و شعر دوستان را جلب کرده است، مرثیه سرایی در شعر فارسی است. این نوع شعر نظر به ارتباطی که با افکار و احساسات شخصی شاعر دارد، از قدیمی ترین دوران شعر فارسی در دیوان شاعران موجود است. خاقانی شروانی یکی از شاعرانی است که در غالب موضوعات رایج روزگار خود طبع آزمایی کرده و مهارت و استادی خود را در انواع سخن به ثبوت رسانده است. در دیوان او نعت خدا و رسول، حکمت و موعظه، ستایش عزلت و انقطاع، حبسیه و وصف حال، مرثیه و وصف هجران دیده می شود.در این مقاله به بررسی مرثیه در دیوان خاقانی پرداخته شده است.
    خاقانی که همچون دیگر انسان ها، همواره در گذر حوادث و رویدادهای تلخ و شیرین بوده، دیوان او پر است از سوگ سروده هایی در ماتم عزیزان و خویشاوندان. سوز و درد خاقانی و اوج احساس او بیشتر در مراثی فرزند، عمو، پسر عمو و همسر او نمایان است. سوز دل و آتش درون او در این مراثی به حدی است که هر گونه حجابی را به آتش می کشد و با زبانی ساده اما گیرا غوغای دلش را بر ملا می کند. اگرچه در سایر مرثیه ها داد سخن داده و حق سوگنامه را ادا کرده است و شرط اساسی مرثیه که همانا لطافت و رقت و دردانگیزی و شورآفرینی و قوت تاثیر و دلنشینی است، در مراثی این شاعر در سر حد کمال احساس می شود.
    کلیدواژگان: خاقانی، مرثیه، مرگ، سوز و درد
  • سولماز مظفری صفحه 91
    نوستالژی یکی از مباحث مطرح در نقد روان شناسی است که در فارسی به حسرت سروده یا دل تنگی بازگردانی شده است. حسرت گذشته های شیرین و تقابل زمان حال با گذشته، نوستالژی نامیده می شود. غم غربت و دوری از وطن، یادکرد مرگ، حسرت دوران کودکی و جوانی، جدایی معشوق، یاد دوران باشکوه تاریخ، باستان گرایی و آرزومندی آرمان شهر از مولفه های آن به شمار می روند. احمد عزیزی، شاعر معاصر، اشکال و ابعادی از دردمندی، حسرت و دل تنگی را در شعر خود به نمایش گذاشته است. این مقاله ی تحلیلی- توصیفی به بررسی اشعار وی در مجموعه شعر«کفش های مکاشفه» پرداخته و در رویکرد نوستالژیک وی به غربت، یاد گذشته، یادکرد مرگ و خاطرات کودکی و جوانی، نوستالژی عارفانه و مولفه های بازگشت به تاریخ و اسطوره و آرزوی آرمان شهر در مجموعه شعر «کفش های مکاشفه» تاملی نموده است. مهم ترین دستاورد این پژوهش شناسایی عوامل گوناگون تاثیرگذار بر اندیشه و ذهن شاعر در رویکرد نوستالژیک وی در این مجموعه شعر با ذکر نمونه ها و مصادیق شعری است.
    کلیدواژگان: نوستالژی، خاطره ی فردی، خاطره ی جمعی، احمد عزیزی، کفش های مکاشفه
|
  • Page 9
    Mythological narrative nations because the archetypal foundations and Rooted in human unconscious، the stories are not unrelated to each other but there are a close relationship between these Mythology. Different races can be caused by time and Specific geography has different received from a true mythic، that it would be compatible with the theory of intertextuality. Using the theory of intertextuality you can get deeper into the text، which was formed based on myths. According to this theory، no text is not independent of the other and any text intertextual the previous text. The study utilizes a descriptive – analytical the purpose of representation and expression of the common features between the two versions of the myth of resurrection plant in Iran and Egypt) Keykhosro and Hores)، according to the theory of intertextuality The results obtained in the two versions share the same characteristics and are similar in many ways. In this way، “How birth and Nurturing”، “Relation to Sun”، “The existence of the goddess of fertility”، “The enemy and Terminator”، “Resurrection and revenge” and “Assist the Dead” is the joint propositions between the two versions. The outcomes of this research Analysis of these features to achieve is intertextuality between the two versions.
    Keywords: Iranian, Egyptian mythology, the resurrection plant, intertextual analysis, Keykhosro, Hores
  • Page 23
    Defamiliarization in the world of text, including all are techniques that are involved in foregrunding a literary text and usually associated whit some kind of Deviation. And can be said foregrunding and devaiation the result is Defamiliarization. One type of Deviation that the poet for literary cffect that undermines is gerammatical Deviation and it means escape from the gerammatical rules of the language syntax. Every language has a specific gerammatical structure that according to the order will measure language. But the language of poetry, disappear this order and structure and a foregrunding will be formed. In other words poet use grammatical features in order to accentuate his poem seeks interest is gerammatical deviation is seenvarious forms in the poetry of different poets.Manochehr Atashi poetry reviews have shown that he also used gerammatical deviation in both part (word) and gerammer. Types of deviation in word level in Atashi’s poetry are: construction of new words, used ancient vocabulary, using modern vocabulary and application of native words. Also in gerammatical level of Atashi’s poetry examples of escape from the norm can be seen that the poet in this way, attention to Defamiliarization. These essays examined by different cases somehow escape this gerammatical rule and has shown Atashi has been used what methods of fire in order strangers making way his poetry
    Keywords: defamiliarization, gerammatical devition, lexical devition, archaism, manochehr Atashi
  • Page 45
    Nostalgia is sadness because of separation from home or sadness result of bittersweet reminders of the past, that occurs at every person in the form of conscious or unconscious.The aim of this study is to describe and analyze the diverse manifestations of nostalgia from home in Shafiie Kadkani’s poems, that Is expressed with focuses on unity with nature, Nishapur in position of symbol of cultural and historical of Iran and a world without borders, while belonging to history homeland. between various examples of nostalgia, grief of being away from home is a key element, also the main theme in the Shafiie Kadkani’s poems, is country; thus the authors after comparing perspectives of primitive man and contemporary man to fatherland, in sections of nostalgia of hometown Nishapur, Khorasan and Iran, deal to analizing poems of Shafiie Kadkani. This essay, describes and analyzes the various manifestations of nostalgia in the homeland Shafiie Kadkani`s poem and they Found that the effects collective nostalgia, in his poems are wider and deeper than personal nostalgia.
    Keywords: Shafiie Kadkani, nostalgia, nishabur, country
  • Page 76
    One of the topics pleasant and efficient attention to the beginning of the poem in Dari literature has attracted scholars and poetry lovers Requiem writing in Persian poetry. Considering the relation of this type of poem is the poet's own thoughts and feelings The oldest of the poets of Persian poetry in Court. Khaghani Shervani is one of the poets he most common topics of his day trial edition has And his master's words proved types. ndustry and messenger of God, in his justice, wisdom, preaching, praise isolation and discontinuity, Hbsyh and are described, Requiem, and ascribe are saying This article has been Khaghani Requiem Court. Khaghani like other people, have always been a bittersweet transition events He is full of grief Court wrote in relatives mourning loved ones. He felt burning pain Khaghani peak in Lamentations son, uncle, cousin and his wife are shown. In other words, given that the Requiem has made the right Svgnamh And elegies which is essential to the strength and elegance of the dilution effect and pleasant and Drdangyzy and Shvrafryny The elegies for the poet is feeling the fullest extent.
    Keywords: KHAGHANI, elegy, death, burning, pain