فهرست مطالب

مددکاری اجتماعی - سال چهارم شماره 11 (بهار 1394)

فصلنامه مددکاری اجتماعی
سال چهارم شماره 11 (بهار 1394)

  • بهای روی جلد: 100,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1394/04/16
  • تعداد عناوین: 6
|
  • محسن گل پرور*، ریحانه سادات قریشی صفحه 3
    مقدمه
    این پژوهش با هدف پیش بینی رفتارهای مدنی- سازمانی و رفتارهای انحرافی از طریق مولفه های مدیریت برداشت اجرا شد.
    روش
    روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری پژوهش را کارکنان یک شرکت داروسازی در شهر اصفهان تشکیل دادند که از بین آن ها صد و پنجاه و هفت نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه مدیریت برداشت (بولینو و ترانلی، 1999)، پرسشنامه رفتارهای مدنی- سازمانی (لی و آلن، 2002) و پرسشنامه رفتارهای انحرافی (بنت و رابینسون، 2000) بودند. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل گردید.
    نتایج
    نتایج تحلیل رگرسیون (شیوه همزمان) نشان داد که از پنج مولفه مدیریت برداشت، فقط ارتقاء خود پیش بینی کننده رفتارهای مدنی- سازمانی معطوف به افراد و ارتقاء خود همراه با تهدید و ارعاب پیش بینی کننده رفتارهای مدنی- سازمانی معطوف به سازمان هستند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از پنج مولفه مدیریت برداشت، تهدید و ارعاب پیش بینی کننده رفتارهای انحرافی معطوف به افراد و تهدید و ارعاب همراه با تظاهر به ناتوانی پیش بینی کننده رفتارهای انحرافی معطوف به سازمان هستند.
    بحث و نتیجه گیری
    نتایج این پژوهش نشان داد که مدیریت برداشت و مولفه های آن از عوامل مهم در پیش بینی رفتارهای مدنی و رفتارهای انحرافی هستند. به ویژه در پیش بینی رفتارهای مدنی، ارتقاء خود و تهدید و ارعاب و در پیش بینی رفتارهای انحرافی، تهدید و ارعاب و تظاهر به ناتوانی از اهمیت زیادی برخوردارند. این نقش مولفه های مدیریت برداشت برای رفتارهای مدنی و رفتارهای انحرافی لازم است در سازمان ها مورد توجه قرار گیرند.
    کلیدواژگان: مدیریت برداشت، رفتارهای مدنی، سازمانی، رفتارهای انحرافی، کارکنان داروسازی
  • فاطمه آیت مهر*، محمد خالقی، شهرام محمدخانی، حامد غیاثی صفحه 16
    مقدمه
    پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر آموزش بسته ی توانمندسازی نوجوانان در پیشگیری از رفتارهای پرخطر در نوجوانان کار و خیابان انجام شد.
    روش
    این پژوهش از نوع طرح های شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه کودکان کار و خیابان 13-18 ساله شهر کرج بود که از آن میان با استفاده پرسشنامه ی عوامل محافظ و خطرساز نوجوانانی که در سازمان مردم نهاد (NGO) کیانا مشغول دریافت آموزش بودند و در معرض خطر جدی تری قرار داشتند، شناسایی شدند. پس از غربالگری حدود هفده دانش آموز برای شرکت در دوره ی آموزشی انتخاب شدند. به منظور اجرای پیش آزمون پرسشنامه رفتارهای پرخطر و پرسش نامه عوامل محافظت کننده و خطرساز توسط دانش آموزان شرکت کننده در دوره ی آموزشی تکمیل شد. این برنامه آموزشی شامل هشت موضوع است که در یازده جلسه ی نود دقیقه ای آموزش داده می شود. در پایان دوره ی آموزشی و همچنین سه ماه بعد از اتمام دوره شرکت کنندگان پرسشنامه رفتارهای پرخطر و پرسشنامه عوامل محافظت کننده و خطرساز را تکمیل کردند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون T استفاده شد.
    نتایج
    نتایج نشان می دهد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون و همچنین دوره ی پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد.
    بحث و نتیجه گیری
    بر اساس نتایج پژوهش می توان نتیجه گرفت که توانمندسازی نوجوانان در پیشگیری از رفتارهای پرخطر در نوجوانان کار و خیابان تاثیر دارد.
    کلیدواژگان: توانمندسازی، رفتارهای پرخطر، کودکان کار و خیابان
  • هادی مولایی یساولی*، منصور عبدی صفحه 24
    مقدمه
    با توجه به اینکه استفاده از راهبردهای مقابله ای موثر وکارآمد ودارا بودن تاب آوری در افراد باعث افزایش سازگاری آنان در زمان بروز تنش و فشارهای روانی و کاهش وابستگی به مواد می شود، پژوهش حاضر با هدف مقایسه راهبردهای مقابله ای و تاب آوری در افراد وابسته به مواد و افرادعادی انجام شده است.
    روش
    طرح این تحقیق توصیفی و به روش علی- مقایسه ای اجرا شده است. جامعه آماری را کلیه افراد ساکن شهر اراک در سال 1393تشکیل داده است. تعداد 94 نفر از افراد مبتلا به سوءمصرف مواد به روش نمونه گیری دردسترس از بین افراد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر اراک انتخاب شدند. از بین خویشاوندان و همراهان افراد وابسته به مواد 94 نفر برای گروه افراد عادی انتخاب شدند. نمونه ها براساس سن، جنس و درآمد همتاسازی شدند.در این پژوهش ازپرسشنامه تاب آوری و مقیاس راهبردهای مقابله ای اندر و پارکر و برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغییره (MANOVA) استفاده شده است.
    نتایج
    یافته ها نشان داد، بین نمرات تاب آوری و راهبرد مساله مدار در دو گروه افراد وابسته به مواد و عادی تفاوت معنی داری وجود دارد. اما بین دو گروه در راهبرد هیجان مدار و اجتنابی تفاوت معناداری وجود نداشت.
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به اینکه با افزایش تاب آوری و استفاده از راهبرد مساله مدار، وسوسه مصرف مواد کاهش می یابد، پیشنهاد می شود اقدامات لازم در خصوص ارتقاء تاب آوری و آموزش راهبرد مساله مدار در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد انجام شود.
    کلیدواژگان: تاب آوری، راهبردهای مقابله ای، وابستگی به مواد
  • منصور بیرامی، یزدان موحدی* صفحه 30
    مقدمه
    سرمایه روان شناختی یکی از سازه های مهم روانشناسی مثبت گرا می باشد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی آموزش مهارت های اجتماعی بر سرمایه روان شناختی و مولفه های آن در دانشجویان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 91-1390 بود.
    روش
    30 نفر به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند و پس از اجرای پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه سرمایه روان شناختی (PCQ)، به طور تصادفی در دو گروه (15 نفری) آزمایشی با مداخله آموزش مهارت های اجتماعی (CSST) و گروه کنترل جایگزین شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد.
    نتایج
    یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های اجتماعی بر روی همه مولفه های سرمایه روان شناختی «تاب آوری، امید، خوش بینی و خودکارآمدی» اثر بخش بوده است.
    بحث و نتیجه گیری
    می توان گفت آموزش مهارت های اجتماعی باعث ارتقای سرمایه روان شناختی دانشجویان می شود.
    کلیدواژگان: مهارت های اجتماعی، سرمایه روان شناختی، تاب آوری، امید، خوش بینی، خود کارآمدی
  • ملیحه عرشی، مرضیه تکفلی*، محمد سبزی خوشنامی صفحه 38
    مقدمه
    خانواده نقش حساس و مهمی در شکل دهی به جامعه ایفا می کند، در بسیاری از جوامع ماهیت خانواده به لحاظ فرآیند مدرنیزه شدن و فشارهای مداوم توسعه تا حدی تغییر نموده است. این تغییرات و نیازهای رو به افزایش خانواده ها، اولویت هایی را برای سیاست گزینی دولت ها ایجاد کرده است. با توجه به اهمیت و ضرورت توجه به سیاست و رفاه خانواده در کشورها و همچنین عواملی چون پراکندگی و کمبود اطلاعات در این حوزه، پیچیدگی مفهوم رفاه و نیاز سیاست گذاران به اطلاع از جایگاه ایران در خصوص رفاه خانواده، ضرورت پرداختن به این موضوع به منظور برنامه ریزی و تصمیم گیری در این حوزه عیان است. لذا این مقاله به بررسی سابقه برنامه ریزی رفاه خانواده در ایران، شناخت نقاط قوت و ضعف برنامه های اجرا شده،همچنین مشخص کردن سیاست های مهم در این حوزه پرداخته است.
    روش
    روش تحقیق به کار گرفته شده مبتنی بر روش اسنادی و مروری با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای موضوعی و لغوی بوده است. در این پژوهش 28 سند اصلی در خصوص برنامه ها مرور شده اند. این اسناد مربوط به اصل برنامه یا ارزشیابی هایی در خصوص آن یا لوایح مربوطه می باشند.
    نتایج
    در برنامه های قبل و بعد از انقلاب برنامه جداگانه ای با موضوع رفاه خانواده وجود نداشته است و فصل بودجه ای جداگانه نیز به خود اختصاص نمی دادند. اما در برنامه چهارم عمرانی قبل از انقلاب، فصل «رفاه اجتماعی» و برنامه ی «رفاه خانواده و کودک» دیده شد.
    بحث و نتیجه گیری
    بررسی نهایی نشان می دهد که رفاه خانواده به عنوان یک کلیت مستقل در سیاست گذاری ها و برنامه های کشور مغفول مانده است. در نتیجه در برنامه های آتی رفاه خانواده در ایران لازم است به مولفه هایی چون وجود رویکردی کل نگر به خانواده، نداشتن نگرشی بیمارمحور و آسیب محور به آن، داشتن الگوهای استحقاق سنجی و تعیین متولی واحد در این امر توجه کرد.
    کلیدواژگان: برنامه توسعه، برنامه عمرانی، سیاست، رفاه خانواده، ایران
  • کبری واعظی* صفحه 52
    مقدمه
    با توجه به پیامدهای فرهنگی، اجتماعی وسیعی که طلاق در بافت سنتی شهرستان بانه برای زنان به همراه دارد، این مطالعه با هدف تبیین دیدگاه زنان مطلقه پیرامون عوامل موثر بر طلاق در شهرستان بانه انجام شد.
    روش
    این مطالعه کیفی پدیدارشناسی بر روی 15 زن ساکن شهرستان بانه که دارای تجربه طلاق بودند، انجام شد. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته و مطالعه اسناد و مدارک استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل درون مایه ای انجام شد.
    نتایج
    نتایج حاصل از این مطالعه دربردارنده عوامل موثر بر طلاق از دیدگاه زنان مطلقه است. درون مایه های اصلی شناسایی شده شامل عوامل فردی، عوامل بین فردی، عوامل خانوادگی و عوامل فرهنگی اجتماعی و درون مایه های فرعی شامل ازدواج با انگیزه نامناسب، مسائل روانی و شخصیتی همسر، عدم مهارت های ارتباطی موثر، تقابل سنت و تجدد در نظام خانواده، همزیستی فرهنگ بومی در کنار فرهنگ نوین و ارتکاب جرم هستند.
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به افزایش طلاق وگسیختگی نظام خانواده، انجام مداخلات حرفه ای توسط مددکاران اجتماعی، پیش از ازدواج، حین ازدواج و بعد از ازدواج لازم و ضروری می نماید. با عنایت به بافت فرهنگی شهرستان بانه، آگاه سازی و فرهنگ سازی در زمینه کاهش دخالت های خانوادگی در زندگی مشترک زوجین توصیه می گردد. در خصوص کاهش میزان طلاق و پیامدهای ناشی از آن لازم است سیاست گذاران و برنامه ریزان اجتماعی از طریق افزایش سرمایه گذاری و لزوم تقویت زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی در مناطق مرزنشین اقدامات موثری انجام دهند. چکیده
    کلیدواژگان: زنان مطلقه، طلاق، خانواده، عوامل موثر بر طلاق، تحقیق کیفی
|
  • Mohsen Golparvar*, Reyhanehalsadat Ghorayshi Page 3
    Introduction
    The aim of the research is to predict the organizational citizenship behaviors and deviant behaviors through impression management components.
    Methodology
    Correlation method was used as the research method for this study. The employees of a pharmaceutical company in Isfahan were the statistical population and 150 of them were selected by using convenience sampling. Research instruments consisted of impression management questionnaire (Bolino & Turnley، 1999)، organizational citizenship behaviors questionnaire (Lee & Allen، 2002) and deviant behaviors questionnaire (Bennett & Robinson، 2000). Data were analyzed by Pearson’s correlation coefficient and multiple regression analysis.
    Results
    The results of multiple regression analysis (enter method) revealed that among the components of impression management، self-promotion was the only one which has the predictive power to predict the organizational citizenship behaviors toward individuals، and self-promotion along with intimidation have the predictive power to predict the organizational citizenship behaviors toward organization. It also revealed that intimidation has the predictive power to predict the deviant behaviors toward individuals، and intimidation along with supplication have predictive power to predict the deviant behaviors toward organization.
    Conclusions
    According to the result of the study، impression management and its components are important factors in predicting citizenship and deviant behaviors. Particularly they’re much important in predicting citizenship behaviors، self-promotion and intimidation and in predicting deviant behaviors، intimidation and supplication. So the effects of the components of impression management on the citizenship and deviant behaviors in organizations need to be addressed.
    Keywords: Impression Management, Organizational Citizenship Behaviors, Deviant Behaviors, Pharmaceutical Company
  • Fatemeh Ayatmehr*, Mohammad Khaleghi, Shahram Mohammadkhani, Hamed Ghiasi Page 16
    Introduction
    The aim of this study was to examine effect of education of adolescent empowerment in prevention of risky behaviors in child labor.
    Methodology
    This present research is a quasi-experimental with pre-test post test design. Statistical population of this research include 13-18 years old child labor in city of Karaj. For this purpose students who were in Kiana institute examined with Risk and protective factors questionnaire and then those who were more at risk were identified. After screening، 17 students selected to attend the training course. To performing pretest، Risky behavior questionnaire & risk and protective factors questionnaire completed by the students. This course consists of 11 session of 90 minutes. At the end of the course as well as three months after the course the participants completed risk and protective factors questionnaire & risky behavior questionnaire. T test used to analyze the data.
    Results
    The results show the significant difference between pretest and posttest as well as follow up scores.
    Conclusions
    Based on the results of the research we can conclude that the empowerment of youth affected in prevention of risky behaviors in child labors.
    Keywords: Empowerment, Risky Behaviors, Child Labor
  • Hadi Molaei Yasavoli*, Mansour Abdi Page 24
    Introduction
    This study has been done to compare resiliency and coping strategies in addicted individuals to drug and non-addicted people.
    Methodology
    This study is descriptive and casual-comparative. Sampling population was all people who lived in Arak city in 1393. In this case، 94 participants who were addicted and refereed to addiction treatment centers were selected randomly. Ninty-four subjects who were their relatives were selected as a normal group. Samples were matched based on age، sex and income; Then resiliency scale and coping strategies endler، Parker completed. Data were analyzed by using MANOVA.
    Results
    Results showed that there is a significant difference between addicted and non-addicted people in resiliency and coping strategies. But there isn’t meaningful difference between two groups in appraisal-focused and emotion-focused.
    Conclusions
    Regard to that increased resiliency and using problem focused strategies decrease temptation of using drug suggested that improve resiliency and train problem-focused strategy to addicted individuals.
    Keywords: Resiliency, Coping Strategies, Drug Addiction
  • Mansoor Bayrami, Yazdan Movahedi* Page 30
    Introduction
    Psychological capital is one the important constructions of positive psychology. The present study was designed to determine the effectiveness of social skills training on psychological capital and its components among Tabriz university students who had referred to counseling centers during a year.
    Methodology
    Thirty cases who had referred to counseling centers in 2011-12 were selected as participants. After participants completed psychological capital questionnaire (PCQ) as pretest، they were randomly assigned to either the experimental group for social skills training (SST) (15 persons) or the control group. Multivariate analysis of variance was used to analyze the data.
    Results
    The overall results suggests that social skills training has effect on the all components of psychological capital (resiliency، hope، optimism and self-efficacy).
    Conclusions
    As predicted، social skills training improves students'' psychological capital.
    Keywords: Social Skills, Psychological Capital, Resiliency, Hope, Optimism, Self, Efficacy
  • Malihe Arshi, Marzieh Takaffoli*, Mohammad Sabzi Khoshnami Page 38
    Introduction
    Family has a critical role in societies. In most of societies، in response to the development and industrialization، the nature of family has changed. Nowadays family issues become priorities to governments’ policy making، because of these changes and family’s increasing needs. Because of deficit information and documentation in this issue and complicated concept of welfare، it’s necessary to study family policies in Iran to use it in policy planning and decision making.
    Aims
    The paper review the history of family welfare policies in Iran to assess their strengths and weakness and indicate key points for future planning.
    Methodology
    Current study is documentary research and used content analysis. In the research about 28 main documentaries have reviewed.
    Results
    There wasn’t any specific plan budget about family welfare in none of Development Programs of before and after the Islamic Revolution except Forth Plan before revolution.
    Conclusions
    It is concluded that family welfare isn’t an independent issue in policies and planning. So there should be a comprehensive and non-pathological approach to family in future policies and also it’s necessary to appoint an institution to supervise and monitor the family welfare issues.
    Keywords: Development Programs, Family Welfare, Policy, Iran
  • Kobra Vaezi* Page 52
    Introduction
    Since the broad cultural and social consequences of divorce for women of Baneh city، this study aimed to explore the perpective of divorced women about the factors contributing to a divorce in their city.
    Methodology
    Fifteen women who had experienced divorce and living in Baneh were participating in this phenomenological qualitative study. Semi-structured interview and reviewing documentation were used to collect date. Data analysis was conducted by qualitative content analysis.
    Results
    The results of this study include factors contributing to divorce from the point of view of the divorced women. The main themes consist of individual factors، interpersonal factors، family factors and socio-cultural factors and sub themes are inappropriate motives of mariage، psychological and personality problems of spouse، lack of effective communication skills، conflict between tradition and modernity in family، coexistence of local culture and modern culture and finally committing crimes.
    Conclusions
    Given the nowadays increasing divorce rate، professional intervention of social workers before and during and marriage and also after divorce seems to be necessary. According to traditional context of Baneh، it’s recommanded to educate and inform families in order to reduce their ineffective interference in couples’s lives. Also policy-makers and social planners should improve and strenghten economic and social structure of frontier areas to reduce the rate of divorce and its consequences.
    Keywords: Divorced Women, Divorce, Family, Factors Affecting Divorce, Qualitative Research