فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی
پیاپی 26 (پاییز 1393)

  • بهای روی جلد: 15,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/09/18
  • تعداد عناوین: 8
|
  • غلامرضا یادگارزاده، کورش فتحی واجارگاه، محمود مهرمحمدی، محبوبه عارفی صفحه 7
    هدف از این مطالعه تدوین وظایف و تکالیف شغلی متخصصان برنامه درسی است. این هدف در قالب دو سوال پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته است: وظایف اصلی متخصصان برنامه درسی کدامند؟، تکالیف و زیر تکالیف متخصصان برنامه درسی کدامند؟ روش پژوهش از نوع کیفی مشارکتی و ابزار مورد استفاده دیکوم بوده است. در کارگاه دیکوم مقدماتی تعداد 7 نفر و در کارگاه تکمیلی 8 نفر از افراد صاحب نظر در حوزه برنامه درسی مشارکت داشته اند. تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوای موضوعی انجام شده است. فرایند اجرایی کار در قالب کارگاه یک و نیم روزه دیکوم طراحی و اجراشده است. نتایج پژوهش نشان داد متخصصان برنامه درسی برای عمل به نقش حرفه ای خود 11 تکلیف اصلی شامل «مدیریت تیم برنامه ریزی درسی، نقد و تحلیل برنامه های درسی، سیاستگذاری و تدوین راهبردها، نظریه پردازی، نظارت بر طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه درسی، آموزش و ترویج برنامه درسی، پژوهش، همساز کردن عناصر برنامه با هم و برنامه درسی با نظام آموزشی، مشارکت در بازنگری برنامه های درسی، ارزشیابی و اعتبارسنجی و خدمات مشاوره ای» را بر عهده دارند. این یازده وظیفه دارای 68 تکلیف اصلی و حدود 173 زیر تکلیف هستند که به نوعی چارچوب کار متخصص برنامه درسی آموزش عالی را نشان می دهند.
    کلیدواژگان: متخصص برنامه درسی، وظیفه، تکلیف، دیکوم، آموزش عالی، برنامه ریزی درسی، شغل
  • محمود مهرمحمدی، جواد حاتمی، محبوبه فناخسرو صفحه 47
    امروزه یادگیری الکترونیکی بعنوان یک تکنولوژی تحول آفرین و ابزاری مهم در فرایند آموزش و فعالیت های آموزشی مطرح می باشد. در حقیقت فرایند تعاملات یادگیری الکترونیکی دنیای ذهنی جدید و گسترده ای را داراست که یادگیری در آن کیفیت و شکل متفاوتی دارد. بر اساس جامع ترین تعبیری که تاکنون از آموزش الکترونیکی بیان شده است، آموزش الکترونیکی عبارتست از: رویکردی خلاقانه برای انتقال بینشها، مهارتها و اطلاعاتی که به منظور خاص طراحی شده، فراگیر محور، تعاملی، انعطاف پذیرو قابل گسترش و نوآورانه بوده و با استفاده از دستاوردهای فناوری دیجیتالی تولید و از طریق زیر ساخت های شبکه و اینترنت انتقال می یابند. این اطلاعات برای هر کس، هر کجا و هر زمان قابل استفاده بوده و تمام جنب ه ها و الزامات آموختن و تدریس را در بر م یگیرند(خلیلی ماهانی، عادلی، زند رضوی، 1387 (. بطور کلی قابلیت مشارکت و تعامل یکی از ویژگی های مهم ابزارهای اینترنتی و محیط های یادگیری الکترونیکی مشارکتی است که با استفاده از این قابلیت هامی توان محیط یادگیری غنی و با کیفیت را برای یادگیرنده تدارک دید.) سراجی، عطاران، 1390، ص 16 (زمینه مشارکتی سازنده، محور اساسی ساختار یادگیری الکترون کیی است. محیطهای یادگیری که مشارکت یادگیرندگان را افزایش می دهند، موجب بهبود عملکرد یادگیری الکترون کیی می شود زیرا مشارکت موثر به یادگیرندگان امکان درگیری فعالانه در فرایند یادگیری را می دهد)فناخسرو، 1388، ص 201 (. طراحان، محیط های یادگیری الکترونیکی مشارکتی را بر اساس تفسیرهای سازنده گرای خود از چنین محیط هایی طراحی می نمایند و در اختیار مربیان قرار می دهند تا آنها را در موقعیت های گوناگون با رویکردهای آموزشی مختلف بکار برند. بنابراین به منظور دستیابی بهبهترین و کاراترین محتوای آموزشی، برای طراحی محتوای آموزش الکترونیکی باید از جهات گوناگونی به موضوع نگریست. در این میان از عمده مباحث مطرح و مهم در آموزش الکترونیکی، توجه به ساختار و کیفیت محتوای آموزشی است. تیم گریزویک وضع توجه به جنبه ها و تجربه های شناختی در طراحی محتوای اطلاعات را توسط طراحان وخیم اعلام می کند و معتقد است آنچه که در طراحی محتواهای اطلاعات مبتنی بر وب فقدانش کاملا احساس می شود، توجه به ویژگی های زیبایی شناختی و ترکیب بندی بصری است.) یزدانی، زندی، 1386، ص 36 (متاسفانه در طراحی آموزشی محیط های یادگیری الکترونیکی، به معیارهای زیبایی شناسی یاندازه کافی توجه نشده است. روشن است که در چنین محی طهایی برای مشارکت تنها به پیش نیازهای تکنولوژیکی، آموزشی و اجتماعی توجه می شود و نقش پیش نیازهای زیبایی شناسی نادیده گرفته می شوند. در این مقاله، بر زیبایی شناسی در طراحی محیط های یادگیری الکترونیکی مشارکتی تمرکز می شود کهتحت عنوان محیط های یادگیری مشارکتی پشتیبانی شده توسط کامپیوتر) CSCL (بدان اشاره شده است. این مقاله پس از تشریح نقش انواع توانمندی ها در فعال نمودن و حفظ مشارکت و طراحی تعامل جهت طراحی محیط های یادگیری الکترونیکی مشارکتی، چارچوبی برای طراحی چنین محیط های مشارکتی ارائه می نماید که علاوه بر سه پیش نیاز، تکنولوژیکی، آموزشی و اجتماعی، مبتنی بر پیش نیاز زیبایی شناسی است. سپس خلاصه ای از رهنمودهای زیباشناسانه نیز بعنوان رهنمودهایی جهت طراحی بیان شده است.در نهایت، نتیجه گیری نیز ارائه شده است.
    کلیدواژگان: زیبایی شناسی، توانمندی، طراحی تعامل
  • بهروز کاوه ئی، رقیه باقی یزدل صفحه 70
    مقاله حاضر به بررسی نگرش دانشجویان در خصوص طرح حذف آزمون سراسری و جایگزینی آن با سوابق تحصیلی می پردازد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه های دولتی استان تهران در سال تحصیلی 1387 و حجم نمونه 200 نفر بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که 5/ 76 درصد از پاس خدهندگان تمایل به تاثیر استعداد تحصیلی، هوش و مطالعات آزاد در پذیرش دانشجو دارند. 39 درصد از پاس خدهندگان بهترین گزینه برای ورود به آموزش عالی را آزمون سراسری با تاثیر سوابق تحصیلیمی دانند. همچنین نظر پاسخ دهندگان در مورد مهمترین عوامل ناموفق بودن برخی از داوطلبان مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس نتایج حاصل، 36 درصد پاسخ دهندگان عدم وجود انگیزه)بالاترین درصد(و 5 درصد پاس خدهندگان نبود کلاس های کمک آموزشی)کمترین درصد(را اعلام داشتند. نظر پاس خدهندگان در مورد نوع ورود به آموزش عالی مستقل از جنس و تعداد دفعات شرکت در آزمون آنهاست. نظر پاسخ دهندگان در مورد نقاط قوت و ضعف این طرح نیز مورد بررسی قرار گرفت. 85 درصد از پاس خدهندگان اعمال سابقه تحصیلی در گزینش نهایی برای رشته های دانشگاهی را نقطه قوت و 71 درصد آنها عدم وجود آزمونهای استاندارد و نهایی در سیستم آموزش و پرورش را نقطه ضعف این طرح می دانند. به نظر پاسخ دهندگان روش بهینه برای ورود به دانشگاه ها، اجرای تر یکبی آزمون سراسری)با افزودن بخش استعداد تحصیلی، هوش و مطالعات آزاد(همراه با تاثیر سوابق تحصیلی می باشد.
    کلیدواژگان: طرح حذف آزمون سراسری، سوابق تحصیلی، گزینش علمی
  • علی مهدوی شکیب، محمدرضا آهنچیان صفحه 99
    سبک های تفکر و نوع نگاه مدیران به مسائل پیرامون خود می تواند به عنوان یک مولفه مهم در ارتباط با توسعه و بالندگی سازمانی و رهبری سازمان نق شآفرینی نماید. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سبک های تفکر مدیران آموزشی در انطباق رفتار آنان با شاخص های رهبری تحولی انجام شد. روش تحقیق همبستگی بود. جامعه آماری شامل 72 مدیر آموزشی شاغل در مدارس بودند که به روش سرشماری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه سبک های تفکر)استرنبرگ، 1997 (و سبک رهبری تحولی)بس و اولیو، 1985 (استفاده شد. داده ها در سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون های t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که: مدیران آموزشی مورد بررسی به سبک های نوع اول در دسته بندی زانگ و استرنبرگ گرایش بیشتری داشته اند و در سبک های تفکر قضایی، آزادمنشانه، اجرایی، بیرونی و کلی در مقایسه با دیگر سبک ها نمره بالاتری داشته اند. رفتار مدیران از حیث انطباق با شاخص های رهبری تحولی به دو شاخص انگیزش الهام بخش و ملاحظات فردی نزدیک تر بوده است. ضمن آن که، رفتار مدیران مرد در مقایسه با مدیران زن انطباق بیشتری با شاخص های رهبری تحولی داشته است. بین سبک های نوع اول، دوم و سوم با یکدیگر رابطه معناداری وجود داشته است؛ اما بین هیچ یک از سبک های تفکر با شاخص های رهبری تحولی رابطه معناداری مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: سبک های تفکر، مدیران آموزشی، شاخص های رهبری تحولی
  • سید جواد صالحی صفحه 127
    جامعه پذیری سیاسی فرایندی مستمر و پویا است که براساس آن، نهادهای اولیه و ثانویه در مراحل مختلف زندگی بر گرایش ها و دیدگاه های سیاسی شخص اثر می گذارند و در تصمیم گیری های مربوط به حوزه سیاست، عامل کم و بیش تع یین کنند های به شمار می رود. بستر اصلی و مناسب مطالعه جامعه پذیری سیاسی، فرهنگ سیاسی آن جامعه است لذا جه تگیری های فرد به سیاست می تواند تا حد زیادی از شخصیت وی و فرهنگی که بر او سلطه دارد، ناشی شود. در این راستا هدف از پژوهش حاضر” تحلیلی بر برنامه های درسی نظام آموزش عالی در افزایش جامعه پذیری سیاسی دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه شیراز» است. پارادایم حاکم بر پژوهش پارادایمی ترکیبی است. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل برسوالات بسته و باز است. جامعه مورد بررسی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی دانشگاه شیراز می باشد) 180=N (که از طریق جدول مورگان حجم نمونه 118 نفر تخمین زدهشد. نرم افزار مورد استفاده در بخش کمی spss و در بخش کیفی از نرم افزار تحلیل داده های کیفی NVivo استفاده شد.یافته ها حاکی از آن است که برنامه های درسی رشته علوم سیاسی بیشتر بر القای مفاهیم «افزایش حس وفاداری نسبت به نظام» و «چگونگی نحوه ارتباط دانشجویان با نهادهای سیاسی» تاکید داشته و مفاهیمی مانند «جهت گیری وابستگی حزبی» و «نظم دهی به رفتار سیاسی» کمتر مورد توجه بوده است.
    کلیدواژگان: جامعه پذیری، جامعه پذیری سیاسی، نظام سیاسی، نظام آموزش عالی، علوم سیاسی
  • خدیجه مرادی، عبدالحمید پاپ زن صفحه 149
    سبک های یادگیری نقش بسزایی در یادگیری بهینه و افزایش بازدهی آموزش دارند. از این رو، شناخت سبک های یادگیری دانشجویان در جهت دهی به فعالیت های تدریس و یادگیری حائز اهمیت است. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی سبک های یادگیری دانشجویان دانشگاه صنعتی کرمانشاه در سال تحصیلی 91 - 90 با استفاده از پرسشنامه استاندارد سبک های یادگیری کلب) 2005 (انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه صنعتی کرمانشاه تش یکل دادند) N=526 (. از این تعداد با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 223 نفر نمونه به روشنمون هگیری طبقه ای چند مرحله ای به نسبت متناسب انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد سبک های یادگیری کلب و ویژگی های دموگرافیک بود و داده های گردآوری شده با بهره گیری از نرم افزار spss16 تحلیل گردید. نتایج نشان داد مرحله یادگیری غالب و سبک یادگیری مرجح دانشجویان مورد مطالعه، به ترتیب آزمایشگری فعال و سبک جذ بکننده می باشد. بر اساس یافته های تحقیق، بین متغیرهای سال ورود به دانشگاه، جنسیت، رشته و دوره تحصیلی با سبک یادگیری دانشجویان رابطه معنی داری مشاهده نگردید. بر اساس یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود جهت انطباق روش های تدریس با سبک یادگیری دانشجویان و تدریس اثربخش، مدرسان دانشگاه صنعتی کرمانشاه از روش هایی نظیر مدل سازی ذهنی و پروپوزال نویسی طرح های مرتبط با هریک از رشته های تحصیلی بهره گیرند.
    کلیدواژگان: سبک های یادگیری، کلب، مراحل یادگیری، آزمایشگری فعال، جذب کننده
  • اباصلت خراسانی صفحه 173
    پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه کیفیت برنامه درسی ارائه شده در دانشگاه های دولتی ایران از دیدگاه اعضای هیات علمی پرداخته است. این تحقیق از نوع توصیفی کاربردی و در زمر هپژوه شزمینهی ابی می باشد. جامعه مورد مطالعه اعضاء هیات علمی دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، شهید بهشتی، سهند تبریز، صنعتی همدان، صنعتی شاهرود و کردستان به تعداد 1605 نفر بودند که بر اساس روش طبقه ای نسبی نمونه ای برابر با 860 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه دانشگاه های دولتی ایران براساس دو عامل تقسیم بندی دانشگاه ها در 3 گروه) برخوردار – نیمه برخوردار – غیر برخوردار (و نیز تقسیم یندی صنعتی و غیر صنعتی دانشگاه ها، انتخاب گردیدند. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات به کمک نرم افزار Excel، SPSS و پارامترهای آمار توصیفی و استنباطی این نتیجه حاصل شد که دانشگاه های برخوردار در پژوهش از نظر ارزیابی اساتید خود دارای برنامه درسی با کیفیت بالاتری نسبت به دانشگاه های نیمه برخوردار و غیربرخوردار دارا هستند؛ اما در ارزیابی اساتید گرایش به میانگین مشهود است که در تحلیل این امر نیز خلاء یک سیستم ارزیابی مکانیزه و معیاری منسجم جهت ارزیابی بی طرفانه و دقیق درقالب یک استاندارد ملی مورد قبول همگان و یا ایجاد واحد خبرگان در هر دانشگاه جهت ارزیابی کیفیت در همه ابعاد دانشگاهی بخصوص بعد برنامه درسی احساس می شود.
    کلیدواژگان: کیفیت، برنامه درسی، دانشگاه، عضو هیات علمی
  • زهره افشارنیا صفحه 197
    پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر تاثیر آسیب های موبایل بر جنبه های اخلاقی و اجتماعی نوجوانان 10 تا 15 سال مازندران، با روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه آماری، متشکل از کلیه نوجوانان 10 تا 15 سال استان مازندران، در سال 1391، که بر اساس آمار ثبت احوال این استان این جامعه شامل 296194 نفر بوده که از این جامعه، تعداد 384 نفر از با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. به منظور تعیین روایی از قضاوت استادان این رشته استفاده گردید و میزان پایایی پرسش نامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ معادل 89 / 0حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با آمار توصیفی)محاسبه فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد(و آمار استنباطی)آزمون T تک نمونه ای(انجام گردید. نتایج حاصل نشان داد که آسیب های ناشی از موبایل برجنبه های اخلاقی و اجتماعی نوجوانان 10 تا 15 سال تاثیر دارد.
    کلیدواژگان: فناوری های نوین، موبایل، آسیب های اجتماعی، آسیب های اخلاقی
|
  • Behrooz Kavehie, Roghayeh Baghi Yazdel Page 70
    The following article studies university students’ attitude to eliminating nationwide exams and replacing it with students’ educational records. The population in the survey includes students studying in Universities of Tehran province in the academic year 2008 (1387 of solar calendar) with a sample of 200 students. Means of data collection constitutes a questionnaire created by researcher. Results show that 76.5 of the entire respondents are willing to prioritize academic aptitude, intelligence and open studies in student admission. 39% of the respondents consider nationwide exams modified by educational records as the best option to select students in higher education programs. Additionally, respondents’ viewpoints regarding main causes of some candidates’ failure were analyzed. According to the results, 36% of the respondents consider lack of motivation (the highest percentage) as the major cause and 5% of the respondents believe in the absence of additional educational classes (the lowest percentage) is the main reason. Admission to higher education is independent from gender and the number of times each participant takes part in exams. Respondents’ opinions regarding to the strengths and weaknesses of the scheme were also evaluated. 85% of the respondents agree that the application of academic background to the final stage of selection procedure is the point of strength and 71% of the whole think lack of standardized tests in the education system is the weakness to this scheme. According to the respondents, an efficient method for university entrance would be combination of both nationwide tests (by adding educational aptitude, intelligence and open studies) and educational records.
    Keywords: nationwide exam removal scheme, educational records, scientific admission
  • Khadijeh Moradi, Abdolhamid Papzan Page 149
    Learning style has important role in increasing the efficiency of training. Thus, understanding the learning styles of students is essential for directing the teaching and learning activities. The purpose of this descriptivecorrelational research was to identify students’ learning styles in Kermanshah University of Technology using the standard Kolb’s learning styles scale. The statistical population of this study consists of junior and senior students enrolled during 2010-2011 semesters (N=526). The sample size was determined based on Krejci and Moragan table of sample size (n=223) using multi stages stratified random sampling method. Data was analyzed using Spss16 Software. Results revealed that students’ were in the AE stage with assimilator type of learning. Based on the results, variables such as gender, enrollment year and educational courses did not significant relationship with learning style. The results of this study have implications for teachers of Kermanshsh University of technology. Teachers should utilize subjective modeling and writing proposal methods if they desire to match teaching style with students’ learning style.
    Keywords: learning styles, Kolb, active experimentation, assimilator learning style
  • Zohreh Afshari Nia Page 197
    The present study aimed to investigate the effects of cell damaging effect on the ethical and social aspects of adolescents 10 to 15 years old at Mazandaran. Descriptive survey method was used. Participants consisted of all adolescents 10 to 15 years of Mazandaran province in 1391 that based on Personal Status Registration data, the population included 296,194 people in the province. From this population, 384 patients, based on Korjesi and Morgan table, were selected by random stratified sampling. In order to collect data, the questionnaire was administered. In order to determine the validity, of the judgment of the expert in the field were used. Cronbach›s alpha reliability was. 89. Data were analyzed using descriptive statistics (frequency, percentage, mean and standard deviation) and inferential statistics (one-sample T-test). The results showed that damage caused by mobile effected on social and moral aspects of adolescents 10 to 15.
    Keywords: New technologies, mobile, social damages, moral damages