فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی
پیاپی 27 (زمستان 1393)

  • بهای روی جلد: 15,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/11/15
  • تعداد عناوین: 8
|
  • اصغر زمانی، محمد قهرمانی، جعفر توفیقی، محمود ابوالقاسمی صفحه 7
    امروزه دانشگاه ها به عنوان مرکزی متشکل از عوامل و منابع مادی و مالی و انسانی شامل اساتید، کارکنان و دانشجویان قابل تصور است که در آن به تبادل دانش و اشاعه آن پرداخته می شود و نقش سرمایه ای دانشگاه به خوبی مشخص و مورد توجه جامعه و دولت می باشد. برهمین اساس، فرایند مدیریت دانش از رسالتهای اصلی یک دانشگاه به شمار م یآید و در کشور ما هم به دلیل وجود مراکز، موسسات آموزش عالی و دانشگاه های متعدد، این رسالت مورد توجه و انتظار بوده است و همه ساله هزینه هنگفتی صرف آزمایش و خطا در خصوص تصمی مگیری روسا و مدیران دانشگاهی می گردد. حال برای رسیدن به این رسالت و کاهش هزینه های ناشی از آزمایش و خطا در تصمیمات مدیران و خصوصا روسای دانشگاه ها، ایجاب می کند تا با مستند سازی تجارب زیسته مدیریتی روسای دانشگاه ها و بازیابی و استفاده از آن تجارب، ضمن انجام این رسالت دانشگاه، پاسخگوی نیازهای ذینفعان داخلی و خارجی دانشگاه ها با حداقل هزینه و در کمترین زمان ممکن نیز بود. انتقال تجربه روسای دانشگاه نیازمند حلقه اتصالی به نام برنامه دانشگاه است و برای انجام این امر لازم است اصول و ساز و کار مستند سازی تجربیات سازمانی روسای دانشگاه ها و فرهنگ سازی و آموزش لازم در حوزه های متصور فردی، دانشگاهی و فرا دانشگاهی روسای دانشگاه ها شکل گیرد و روسای دانشگاه ها بپذیرند که اقدام به مستندسازی تجارب مدیریتی، برای همه مدیران بعدی نوعی فرصت است و اقدام دانشگاه ها به تدوین و تصویب مقرراتی که بتواند انتقال تجربه مدیریتی را نهادینه نماید و به شک لگیری فرهنگ انتقال تجربه مدیریتی منجر شود، ضرورت دارد و در دنیای معاصر نیز فراخوانی، تقویت، توسعه و انتشار دانش سازمانی از طریق مستندسازی تجارب مدیران به عنوان یکی از محورهای اساسی مدیریت دانش، همواره مورد توجه می باشد.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، مستند سازی تجربیات، تجارب سازمانی، دانشگاه، روسای دانشگاه
  • شکوفه متقی، سیده منور یزدی، شکوه سادات بنی جمالی، زهرا درویزه صفحه 35
    مدارس و معلمان نقشی فرهنگی در رشد و توسعه علمی دانش آموزان و کسب پیشرفت های آموزشی آن ها بر عهده دارند. از آن جمله می توان به انگیزش اشاره کرد که به صورت تمایل ذاتی و درونی برای رفتار و یادگیری است و توسط محیط پیرامون تشویق و حمایت می شود و یا بالعکس بر اثر بی توجهی، تضعیف می گردد در پی آن عملکرد یا علاقه به ادامه یا ترک تحصیل رخ می دهد. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای انگیزش خود تعیین گری و عملکرد تحصیلی در رابطه ارتباط معلم – دانش آموز و تصمیم به ادامه یا ترک تحصیل است. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر پایه ی سوم راهنمایی و اول دبیرستان مناطق شهری شهرستان شهرکرد بود که در سال تحصیلی 93 - 1392 مشغول به تحصیل بودند. نمونه این پژوهش 400 نفر بودند که به روش خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند.ابزار پژوهش عبارت بود از پرسشنامه خود تنظیمی تحصیلی)، )ASRQ مقیاس سنجش عملکرد تحصیلی مورد انتظار) AP (، پرسشنامه) QTI (، مقیاس ترک تحصیل الرند و همکاران) 1997 (و پرسش نامه خود گزارشی از ترک تحصیل. یافته های پژوهش نشان داد که انگیزش خود تعیین گری و عملکرد تحصیلی می تواند در رابطه بین ارتباط معلم – دانش آموز و تصمیم به ادامه و ترک تحصیل نقش واسطه ای داشته باشد) 01/0

    کلیدواژگان: انگیزش خود تعیین گری، عملکرد تحصیلی، رابطه معلم - دانش آموز، ترک تحصیل

  • سید محمدرضا امام جمعه، محمد جواد بصیرت پور صفحه 59
    پژوهش حاضر به مقایسه عملکرد مدارس هوشمند و مدارس عادی بر خلاقیت دانش آموزان پسر سال اول دوره ی اول متوسطه شهر تهران م یپردازد. این پژوهش از نوع علی - مقایسه ای است و جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان پسر سال اول اول متوسطه مدارس هوشمند و عادی شهر تهران در سال تحصیلی 92 - 1391 است. به منظور نمونه گیری، پس از انجام مصاحبه با کارشناسان هوشمند سازی وزارت آموزش و پرورش، 5 مدرسه هوشمند و 5 مدرسه عادی به شیوه هدفمند از مناطق 1، 3، 4، 5 و 17 و از هر مدرسه 1 کلاس بصورت تصادفی انتخاب شده است. در این خصوصنمونه ای با حجم 250 دان شآموز کلاس اول اول متوسطه انتخاب شده است که 125 نفر را دانش آموزان مدارس هوشمند و 125 نفر دیگر را دانش آموزان مدارس عادی مناطق پیش گفته تشکیل داده است. ابزار های گردآوری داده ها در این تحقیق شامل پرسشنامه خلاقیت عابدی است. در این تحقیق به منظور تحلیل نتایج ازآماره های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره) MANOVA (استفاده شده است. در تحلیل داده ها، در خلاقیت کل و در زیر مولفه ابتکار تفاوت معنی داری میان دانش آموزان مدارس هوشمند و مدارس عادی دیده شد اما در سایر زیر مولفه های خلاقیت شامل بسط، انعطاف پذیری و سیالی تفاوت معنی داری دیده نشد.
    کلیدواژگان: مدارس هوشمند، خلاقیت، فناوری اطلاعات، سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری، بسط
  • سعید غیاثی ندوشن، ندا نصیری صفحه 79
    هدف این مقاله بررسی همگرایی دانشگاه های ایرانی با مولفه های دانشگاه در کلاس جهانی می باشد که دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفت. طرح این پژوهش کمی و روش آن توصیفی از نوع پیمایشی است. ابزار پژوهش پرسش نامه ای محقق ساخته بر اساس مولفه های مطرح شده توسط فیلیپ آلتباخ) 2007، 2009 (که شامل مدیریت انعطاف پذیر، پژوهش متعادل، آزادی آکادمیک، امکانات کافی و منابع مالی م یباشند تنظیم شده است می باشد. جامعه آماری پژوهش اساتید دانشگاه علامه طباطبائی می باشند و حجم نمونه طبق جدول مورگان 127 نفر بوده که با توجه به تنوع دانشکده ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با تخصیص مناسب بهره برده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تفاوت میانگین برای مولفه های مدیریت انعطا فپذیر و پژوهش متعادل، آزادی آکادمیک و امکانات مادی معنادار است ومی توان بیان نمود که دانشگاه علامه طباطبایی دارای مدیریت انعطاف پذیر، پژوهش متعادل، آزادی آکادمیک و امکانات مادی متوسط می باشد و تا رسیدن به دانشگاه در کلاس جهانی فاصله دارد.
    کلیدواژگان: دانشگاه، دانشگاه در کلاس جهانی، کلاس جهانی، کیفیت دانشگاه، آزادی آکادمیک
  • سهیلا هاشمی، ابراهیم صالحی عمران، زینب کرمخانی صفحه 99
    پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی تفکر انتقادی نزد دانشجویان و آموزش آن از سوی اساتید انجام شده است. شیوه پژوهش کمی از نوع توصیفی و کیفی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و دانشجویان دانشگاه مازندران بوده است و نمونه آماری دانشجویان به حجم 345 نفربا استفاده از نمون هگیری طبقه ای به تفکیک دانشکده ها انتخاب گردید و داده ها با استفاده از آزمون مهارت تفکر انتقادی کالیفرنیا جمع آوری شد. نمونه آماری اساتید 15 نفرکه به صورت هدفمند و با استفاده از روش نمون هگیری موارد مطلوب انتخاب و داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. یافته ها نشان داده است که میانگین مهارت تفکر انتقادی دانشجویان(59 / 7(پا یین تر از حد متوسط) 17 (بوده است.نتایج تحلیل واریانس نیز نشان داد بین دانشکده های مختلف درتفکر انتقادی تفاوت معنی دار وجود دارد. همچنین باستثنای تحلیل بین دانشکده های مختلف در شاخص های استنباط و ارزشیابی تفاوت معنی دار وجود داشت.یافته های حاصل از مصاحبه با اساتید نیز بیانگر آن است که آموزش عالی در پرورش مهارت تفکر انتقادی موفق نبوده است. بنظر می رسد ضعف دانشجویان در تفکر انتقادی م یتوانددر ارتباط با کارکرد ضعیف آموزش عالی در برنامه ریزی غنی آموزشی و درسی و همچنین بستر فرهنگی جامعه باشد.
    کلیدواژگان: آموزش عالی، تفکر انتقادی، روش تدریس، رشد ذهنی
  • محمدافخمی عقدا، محمود کمالی زارچ، شکو راوه نادر صفحه 125
    پژوهش حاضر باهدف بررسی دیدگاه دانشجویان درباره نقش عوامل اجتماعی در تعلیم و تربیت انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است.همه ی شرکت کنندگان در این پژوهش دانشجویان دوره ی کارشناسی دانشگاه یزد در نیمسال دوم سال تحصیلی 91 - 1390 بودند. بدین منظور 405 نفراز دانشجویان دانشگاه یزد به روش نمون هگیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارتحقیق پرسشنامه ای نگرش سنج با 63 ماده بود. داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون، من ویتنی وکروسکال والیس تحلیل شدند. نتایج نشان داد تمام عوامل اجتماعی مورد بررسی، شامل فرهنگ، خانواده، گروه های دوستی، ورزش و سرگرمی و ارتباطات و اطلاعات، به ترتیب ذکر شده بیشترین تاثیر را برتعلیم و تربیت دارند و روابط معناداری بین جنسیت و اعتقاد به نقش عامل فرهنگ، وضعیت تاهل و شغل پدر و اعتقاد به نقش عامل خانواده، نوع سکونت با اعتقاد به نقش عامل گروه دوستی در تعلیم و تربیت مشاهده گردید. لذا در نظر گرفتن نقش این عوامل در برنامه ربز ی های فرهنگی و اجتماعی دانشگاه ها توصیه می شود.
    کلیدواژگان: عوامل اجتماعی، تعلیم و تربیت، دانشجویان
  • ایران خانم حسینی صفحه 149
    هدف از پژوهش حاضرتعیین الگویی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، به منظور سنجش برنامه درسی زاید در نظام آموزش عالی ایران است. جامعه مورد مطالعه تمامی دانشجویان و استادان 11 دانشگاه دولتی شهر تهران است که، به منظور تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری چندمرحله ای استفاده شد؛ در نهایت تعداد نمونه با استناد به جدول کرجسی و مورگان در بین دانشجویان 331 نفر و در بین استادان 56 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که گویه های آن از نتایج مصاحبه با 21 نفر صاحبنظر نظام آموزش عالی ایران تدوین شده است. میزان پایایی ابزار طراحی شده به وسیله الفای کرونباخ سنجش و با مقدار 0.86 تایید شد. به منظور سنجش روایی نیز از نظر صاحبنظران و استادان برنامه ریزی درسی بهره گرفته شد. همچنین به منظور اطمینان از بخش مدل اندازه گیری از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL انجام شد. نتایج پژوهش، 9 سازه اثر گذار بر شکل گیری برنامه درسی زاید را از دیدگاه استادان و دانشجویان تایید نمود. در صورتی که هریک از این سازه های شناسایی شده و نشانگر ها)گویه، سوالات (در جهت عکس رسالت های تعیین شده خوددر نظام، عمل نمایند و یا به عبارت دیگردر صورتی که در بطن خود ماهیتی غیر اثربخش داشته باشند از آن به عنوان سازه اثرگذار بر شک لگیری برنامه درسی زاید می توان نام برد. 9 سازه شناسایی شده به ترتیب شامل«محتوا» «دانشگاه»، «بازنگری»، «نیازسنجی و ارزشیابی»، «استاد»، «سیاست های کلان آموزشی» «طراحان»، «دانشجو»، و در نهایت «ضعف پویایی بازار» است.
    کلیدواژگان: برنامه درسی زاید، نظام آموزش عالی، یادگیری زاید
  • محترم نعمت طاوسی صفحه 175
    در این پژوهش چگونگی شکل گیری عملیات زمانی در دوره راهنمایی شهر تهران بررسی شد. 1020 دانش آموز) 510 دختر و 510 پسر(پایه های تحصیلی اول تا سوم راهنمایی از پنج منطقه اقتصادی- اجتماعی شهر تهران با روش نمونه برداری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و آزمون جا به جایی مایعات پیاژه)ترتیب توالی رویدادها و مدت زمان(در مورد آنها به اجرا درآمد. تحلیل داده ها نشان داد: 1(توانایی قضاوت کودکان در مورد مدت زمان و توالی وابسته به آن با افزایش سن به تدریج افزایش یافت اما هیچیک از آزمودنی های پژوهش به حد نصاب موفقیت) 75 %(نرسیدند. 2(بین دو جنس تفاوت معناداری مشاهده نشد. 3(میانگین نمره های ترتیب توالی در مناطق غیرمرفه) 9، 16 (پایین تر از میانگین نمره های منطقه سه بود. 4(مقایسه نتایج کودکان ایرانی با همتاهای خارجی یک تاخیر قابل ملاحظه ای را نشان داد؛ تا پایان مرز سنی این تحقیق نه تنها مفهوم ترتیب توالی استقرار نمی یابد بلکه در گستره سنی مورد آزمایش، در اکتساب مفهوم مدت زمان نیز کی روند تحولی ناچیز مشهود است. با توجه به عدم وجود تفاوت های زیربنایی، می توان این یافته ها را به موانع موجود در راه تجربه های ارتجالی و تفویض های اجتماعی در آموزش رسمی نسبت داد.
    کلیدواژگان: عملیات زمانی، مدت زمان، ترتیب توالی، دان شآموزان دوره راهنمایی
  • |
    • Shekoofeh Mottaghi Dastenayi, Sayede Monavar Yazdi, Shokooh Sadat Banijamali, Zahra Darvizeh Page 35
      teachers and schools have cultural role in students› scientific development and educational achievement. Among them we can mention the motivation that is Intrinsic desire to learn and behavior and is supported by environment and conversely, due to negligence, is weakening; Following that performance, or interest in or to dropout occurs. So the goal of this research is studying mediating role of selfdetermination motivation and academic performance in Communication teacher - student and decide to continue or quit school. The reseasch method was correlation and 400 famle students who were studying in Shahrekord third middle schools and first high school at the academic year (1392-93) were selected by random multi-phases cluster sampleing method as sample of this study. They compeleted academic self regulation questionnaire(ASRQ), academic performance expected Measure(AP), Questionnaire on Teacher Interaction (QTI), dropout measure(DM) and self report questionnaire about decide to continue or quit school. Results shown self-determination motivation and academic performance could have mediating role in relationship between Communication teacher - student and decide to continue or quit school. Thus With improveing teacher-student relationships, while increasing motivation and improving student performance can reduce decide to student dropout.
      Keywords: self_determination motivation_academic performance_Communication teacher – student
    • Seyyed Mohammad Reza Emam Jomeh, Mohammad Javad Basirat Poor Page 59
      The purpose of the study was to compare the performances of smart vs traditional schools on Creativity among the male third graders of guidance schools in Tehran. This study is causal – comparative and the statistical population consists of all male third grader students of smart vs. traditional schools in 1391-92 academic year. For sampling, after interviewing with experts of smart building of schools from the Ministry of Education, 5 smart and traditional school were selected targeted from the districts of 1, 3, 4, 5 and 17 and one class was randomly selected from each school. The sample consisted of 250 students (125 from smart and 125 from normal schools) in the areas mentioned. For the statistical analysis of the data gathered, descriptive statistic procedures (e.g. frequency distribution, percentage, mean and standard deviation) and multivariate analysis of variance (MANOVA) were used. The results showed that considering the Creativity, there were significant difference in total creativity and Following component of the initiative but no significant difference in others following components Including expansion, flexibility and fluid among smart vs traditional schools.
      Keywords: Smart school, creativity, IT, fluid, initiative, flexibility, expansion
    • Page 99
      This research has been conducted with the goal of investigating students’ critical thinking and the quality of its education by university professors. Quantitative and qualitative methods were used. By using stratified sampling 345 students were recruited from different faculties. Out of 177 professors of university of Mazandaran 15 cases were selected through intensity sampling. Students’ critical thinking was assessed by California Critical Thinking Test. Data about the quality of critical thinking education was collected by semi- structured interview. Findings indicated the mean score of students critical thinking (7/59) was lower than the average score (17). The analysis of variance showed there was significant difference between faculties in critical thinking. Except analysis, there were significant differences among different faculties in inference and evaluation as critical thinking indictors. Interviews data illustrated higher education has not been successful in critical thinking education among students.
      Keywords: Critical thinking, Intellectual development, Teaching method, Higher education
    • Iran Hoseini Page 149
      The purpose of this study was to propose an assessment model for scrap curriculum using confirmatory factor analysis in higher education in Iran. The population comprised of students and faculty members in 11 public universities in Tehran. Using stratified random sampling, 231 students and 56 faculty members were selected utilizing Kerjcie and Morgan table of sample size. A researcher made questionnaire was used based on interview with 21 experts in higher education in Iran. Reliability of the instrument was measured using Alpha Coefficient yielding 0.86 indicating a reliable measure. Validity was tested using experts and instructors teaching curriculum. Confirmatory factor analysis was used as a measurement model. Data was analyzed using SPSS and LISREL. Results revealed nine constructs affecting scrap curriculum as perceived by faculty members and students. The factors are: content, university, reviewing, need assessment and evaluation, instructors, educational policy, designers, students, and poor static market.
      Keywords: Scrap curriculum, higher education, scrap learning
    • Mohtaram Nemat Tavousi Page 175
      In order to examine the process of formation time concept, a sample included 1020 boy and girl students (Grade 1 to 3) was randomly selected from secondary schools in Tehran. Based on Piaget theory, All children were assessed by the task of displacement of liquid and duration. The results of the present study revealed that as children became older, their ability of judgment about duration and its succession gradually increased. These findings also indicated that the developmental sequence of acquisition of time concepts across Iranian children was similar to those children in other cultures nevertheless, the acquisition of these concepts more specifically, duration, in Iranian students were accompanied with retardation. In fact, not only the concept of succession was not achieved till the third grade but also in the acquisition of the concept of duration, a little developmental trend was observed. Finally, regarding students sex, no significant differences were seen between boys and girls in the stages of formation time concept (duration and succession).
      Keywords: time concept, duration, succession, sequence of events, simultaneity