فهرست مطالب

تحقیقات مدلسازی اقتصادی - سال ششم شماره 21 (پاییز 1394)

فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی
سال ششم شماره 21 (پاییز 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/10/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • احمد جعفری صمیمی، روزبه بالونژادنوری صفحات 7-33
    با توجه به اهمیت و نقش بازار سرمایه در اقتصاد، بررسی ویژگی های آن همواره مورد توجه پژوهشگران این حوزه قرار داشته است. از این رو، هدف اصلی از پژوهش حاضر، آزمون وجود حباب های چندگانه قیمت در بازار سهام تهران است. برای این منظور، از داده های ماهانه شاخص قیمت کل و قیمت و سود برای دوره زمانی 1379:1- 1392:12 استفاده شده است. همچنین با توجه به انتقاد به روش های مرسوم بررسی حباب های قیمتی و همچنین امکان بروز بیش از یک حباب در سری زمانی مورد نظر، در این پژوهش، روش سوپریمم عمومی دیکی- فولر تعمیم یافته که به تازگی معرفی شده به کار گرفته شد. با استفاده از این روش، علاوه بر آزمون وجود حباب های چندگانه، امکان تعیین دوره های ایجاد و فروپاشی آنها نیز وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد که در دوره مورد بررسی، در دو بازه زمانی 1382:3- 1382:5 و 1383:12- 1384:7 فرضیه وجود حباب قیمتی در بازار سهام تایید می گردد
    کلیدواژگان: حباب های چندگانه قیمت، آزمون سوپریمم عمومی دیکی، فولر تعمیم یافته (GSADF)، بازار سهام
  • داود منظور، مرضیه بهاءلو هوره صفحات 35-65
    در چند دهه آینده بسیاری از کشورهای جهان تحول وسیعی را در ساختار جمعیتی خود شاهد خواهند بود. چنین تغییر جمعیتی اثرات زیادی را بر اقتصاد و بازار کار به همراه خواهد داشت. در این پژوهش با طراحی یک مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر چندبخشی به بررسی اثر تغییر ساختار جمعیت ایران بر رفاه، اشتغال و فعالیت بخش های اقتصادی ایران پرداخته شده است. مدل حاضر از هفت بخش اقتصادی تشکیل و دو نوع نیروی کار ماهر و غیر ماهر به تفکیک در آن لحاظ شده است. انتخاب بین کار و فراغت و تحرک نیروی کار در نظر گرفته شده است. مدل بر اساس ماتریس داده های خرد سال 1390 کالیبره شده است. نتایج محاسبات نشان می دهد که در دوره جوانی جمعیت، اشتغال نیروی کار و سطح فعالیت بخش ها نسبت به سال پایه افزایش خواهد یافت. در این دوره همچنین به دلیل افزایش سطح فعالیت و تولید، درآمد افزایش می یابد و در نتیجه رفاه نیز افزایش می یابد. اما در دوره سالخوردگی جمعیت، رفاه اقتصادی، اشتغال نیروی کار ماهر و ساده و سطح فعالیت بخش-ها در اقتصاد کاهش خواهد یافت. نتایج همچنین نشان دهنده این است که بخش های کشاورزی و نفت و گاز بیشترین مقدار تغییر در اشتغال نیروی کار ساده و ماهر را در هر دو دوره جوانی و سالخوردگی جمعیت تجربه خواهند کرد.
    کلیدواژگان: تحول جمعیتی، رفاه، اشتغال، تعادل عمومی
  • محمدرضا منجذب، سروش حاجی ابولی صفحات 67-84
    در این مطالعه با توجه به ابزارهای اقتصادسنجی، داده های تابلویی و ارائه مدلی که تمامی متغیرهای مهم و تاثیرگذار بر مصرف برق خانگی را دربر می گیرد، مدل مناسب برای گروه اول (ایران و کشورهای توسعه یافته)، گروه دوم (کشورهای درحال توسعه) و گروه سوم (تمام کشورها) تخمین می خورد و طی آن مقادیر برآورد شده مدل مصرف سرانه برق خانگی ایران را در هرکدام از گروه ها مورد مقایسه و تحلیل قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که برخلاف تصور عمومی مصرف سرانه برق خانگی ایران تفاوت معناداری با کشورهای درحال توسعه (که ازلحاظ درآمد سرانه به ایران نزدیک هستند) و تمامی کشورها ندارد، و در مقایسه با کشورهای توسعه یافته (درآمد سرانه بسیار زیاد و منابع گازی محدود نسبت به ایران)، مصرف سرانه این کالای حیاتی بسیار کمتر است.
    کلیدواژگان: سرانه برق خانگی، درآمد سرانه، بعد خانوار، نیاز گرمایشی و سرمایشی
  • میر حسین موسوی، بتول آذری صفحات 85-117
    به حداکثر رسانیدن رفاه اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد اصلی فرآیند توسعه در جامعه مطرح است. این مهم از طریق بهبود کیفیت زندگی و رفاه مصرفی افراد میسر می شود. در این راستا کیفیت زندگی و رفاه مصرفی زنان به عنوان قشر مهمی از منابع انسانی در جامعه، همواره تحت تاثیر عوامل مختلف قرار می گیرد. با این وجود، اطلاعات دقیقی در مورد تغییرات رفاه مصرفی زنان در طی زمان وجود ندارد. به همین منظور این مطالعه با استفاده از روش دیتون و پاکسون (1997) و مدل ادوار زندگی مخارج مصرفی زنان سرپرست را به عنوان معیاری از رفاه به سه اثر سن- نسل و زمان تفکیک می کند. در این مقاله از نوعی الگوی داده سازی شبه پانل استفاده شده است. داده های شبه پانل با استفاده از داده های مقطعی تکرار شده، نسل هایی از خانوار را در طی زمان ایجاد می کنند. ویژگی این روش ردیابی عملکرد هر نسل در طول زمان است. نتایج مطالعه نشان می دهد کمترین میزان مصرف توسط نسل های اول صورت می گیرد. همچنین بر اساس نتایج مربوط به اثر سن با افزایش سن زنان میزان مخارج مصرفی خانوار افزایش می یابد. در نهایت نتایج مربوط به اثر زمان نشان دهنده ی آن است که میزان افزایش مصرف در دهه ی اول (سال های 1371 تا 1380) به نسبت بیشتر از میزان افزایش مصرف در دهه ی دوم (1380 تا 1390) است.
    کلیدواژگان: داده های شبه پانل، مدل ادوار زندگی، نسل زنان، اثرات نسل، سن و زمان
  • استراتژی تخصیص بهینه دارایی ها در حضور بازار مسکن
    علی اکبر قلی زاده، محسن ابراهیمی، بهناز کمیاب صفحات 119-151
    ریسک و بازده معیارهایی هستند که میزان مطلوبیت سرمایه گذار از انتخاب مجموعه دارایی های سرمایه گذاری را مشخص می کنند. مسکن و مستغلات با توجه به تجربه کم ریسک بودن و بازدهی مناسب آن در بلندمدت می تواند باعث کاهش ریسک سبد دارایی و افزایش بازدهی آن شود و ضمن تاثیرگذاری بر بازار سرمایه و بازار دارایی ها بر عملکرد نظام اقتصادی نیز موثر واقع می شوند. در مطالعه حاضر با استفاده از ترکیب مدل های ناهمسانی واریانس شرطی و معادلات دیفرانسیل تصادفی با مدل مارکویتز به برآورد پرتفوی بهینه سرمایه گذار در حضور بازار مسکن پرداخته شده است. برای این منظور از دارایی های قیمت سهام، قیمت مسکن، قیمت سکه و اوراق مشارکت طی دوره 1392-1378 با داده های ماهانه استفاده شده است. از نتایج مدل های ناهمسانی واریانس شرطی و معادلات دیفرانسیل تصادفی بعنوان متغیرهای ورودی در برآورد پرتفوی بهینه مارکویتز استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در دوره رونق بخش املاک، مسکن بعنوان دارایی مسلط در بین دارایی های ریسکی بوده است. در طی دوره های اخیر که دوره رکود بخش مسکن تلقی می شود، مسکن از سبد بهینه سرمایه گذاری خارج شده و به جای آن سهام و سکه دارایی مسلطی در سبد سرمایه گذار تلقی می شود. بطور کلی اوراق مشارکت بعنوان دارایی بدون ریسک در تمامی دوره ها بعنوان یکی از دارایی های قابل اعتماد در سبد بهینه سرمایه گذار به حساب می آید.
    کلیدواژگان: پرتفوی بهینه پویا، مسکن، بهینه یابی میانگین، واریانس مارکویتز، معادلات دیفرانسیل تصادفی، مدل ناهمسانی واریانس شرطی
  • کریم اسلاملوییان، زهرا خلیل نژاد صفحات 153-191
    ارتباط میان تورم و ماندگاری آن با نرخ ارز در ادبیات اقتصادی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این موضوع برای کشور ایران با تجربه تورم های بالا، طولانی و ماندگار همراه با تغییرات زیاد نرخ ارز بسیار مهم می باشد. بنابراین هدف اصلی این تحقیق، مطالعه رابطه انحرافات نرخ ارز و ماندگاری تورم در ایران است. در این راستا، جهت برآورد انحرافات نرخ ارز، ابتدا نرخ ارز تعادلی برآورد می شود. برای این کار یک الگوی پولی تعیین نرخ ارز در چارچوب مدل غیرخطی رگرسیون ملایم برای بازه زمانی1390-1357 تخمین زده شده است. در مرحله بعد رفتار و عملکرد تورم توسط الگوی خودتوضیحی آستانه ای در همین بازه زمانی مورد بررسی قرار می گیرد. این الگو امکان بررسی رفتار غیرخطی تورم را فراهم می کند. نتایج حاصل از برآورد الگو نشان دهنده ماندگاری تورم در برخی دوره ها است. از مقایسه وضعیت تورمی و انحرافات نرخ ارز در کلیه نقاط نمونه مورد بررسی ملاحظه می شودکه با کاهش انحرافات نرخ ارز، ماندگاری تورم کم می گردد. این نتیجه با این فرضیه که انحرافات نرخ ارز از کانال تاثیر بر تورم برای اقتصاد ایجاد هزینه می کند، مطابقت دارد. همچنین مشاهده می شود که افزایش نرخ ارز با ماندگاری تورم همراه است. نتایج به دست آمده نشان دهنده اهمیت اتخاذ سیاست های ارزی مناسب برای کاهش ماندگاری تورم در ایران است.
    کلیدواژگان: انحراف نرخ ارز، ماندگاری تورم، رویکرد پولی، خودتوضیحی، آستانه ای، رگرسیون انتقال ملایم
  • مرضیه خاکستری، نوید نظری عدلی صفحات 193-219
    در سال های اخیر تحریم های گسترده ای علیه ایران توسط کشورهای غربی به خصوص آمریکا وضع شده و عمدتا حوزه انرژی و نفت ایران را هدف قرار داده است. این نوع تحریم ها تازه نبوده و ایران از زمان نهضت ملی شدن نفت با تحریم نفتی آشناست. این مقاله به بررسی اثر این تحریم ها بر روی ایران در سال های اخیر می پردازد و با استفاده از نظریه بازی ها سعی دارد استراتژی های ممکن را بررسی نماید در این راستا سه بازیکن ایران، عربستان و آمریکا تعریف شدند و مدلی برای بازی میان آنها ارائه گردید. سپس مدل ارائه شده به صورت بازی همکارانه حل شد و نقطه تعادل برای آن بدست آمد. در بازی به صورت همکارانه نتایج بدست آمده بدین صورت است که هر سه بازیکن آمریکا و عربستان و ایران استراتژی به ترتیبکاهش فشار و تحریم کمتر، کاهش فشار و همکاری و همکاری را انتخاب می کند. در انتها نیز تاثیر تحریم های نفتی بر فروش نفت ایران بررسی گردید. دیده شد که حتی با افزایش چند برابری قیمت نفت در طی این سال ها، درآمد نفتی ایران سیر نزولی داشته است.
    کلیدواژگان: بازار نفت، نظریه بازی ها، تحریم، ایران
  • کیومرث سهیلی، شهرام فتاحی، مهناز سرخوندی صفحات 221-261
    سیاست های پولی یکی از مهم ترین سیاست های کلان اقتصادی می باشند که برای دستیابی به اهداف اقتصادی از قبیل کاهش شکاف تولید و کاهش انحراف تورم از تورم هدف، بکار گرفته می شوند. این سیاست ها از طریق کنترل حجم پول و یا کنترل نرخ بهره قابل اجرا هستند. بر اساس نظریه های اقتصادی، بانک مرکزی بایستی سیاست های پولی را به صورت قاعده مند اجرا نماید. در دوره هایی که شکاف تولید مثبت یا منفی وجود دارد و یا در دوره هایی که انحراف تورم از تورم هدف مثبت یا منفی است، سیاست های پولی متفاوتی بایستی اتخاذ گردد. برررسی قاعده مندی سیاست های پولی بانک مرکزی و میزان انطباق و سازگاری این سیاست ها با نظریه های اقتصادی از جمله نظریه تیلور، از اهمیت خاصی برخوردار است که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. در این مطالعه با هدف ارزیابی میزان سازگاری سیاست های پولی بانک مرکزی با نظریه های اقتصادی، راهبردهای پولی بانک مرکزی نسبت به شکاف تولید و انحراف تورم، طی دوره زمانی 1353-1392، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای این منظور از روش بوت استرپ استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که بانک مرکزی در دوره های رکود و رونق، نسبت به شکاف تولید، از خود واکنشی نشان نداده و نسبت به انحراف از تورم نیز واکنشی خلاف انتظار از خود نشان داده است.
    کلیدواژگان: سیاست پولی، شکاف تولید، انحراف تورم، بوت، استرپ، بانک مرکزی ایران
|
  • Ahmad Jafari Samimi, Roozbeh Balounejad Nouri Pages 7-33
    Given the importance and role of capital markets in the economy, its characteristics have been regarded by researchers in this field. Hence, the main purpose of the present study is testing the existence of multiple price bubbles in Tehran stock market. For this purpose, the monthly data on the total price index and price-dividend ratio for periods 2000 – 2013 has been used. In this study generalized supremum Augmented Dickey – Fuller test, which has been recently introduced, is used due to critical review of conventional methods of testing the bubbles and also the possibility of a multiple bubble in time series. In addition to the testing of multiple Bubbles, with using this method there is the possibility of determining their period of creation and decay. The results showed that in the period under review, in the period 2003:3 - 2003:5 and 2004:12 - 2005:7 hypotheses price bubble in the stock market is confirmed.
    Keywords: Multiple Price Bubble_Generalized Supremum Augmented Dickey – Fuller Test_Stock Market
  • Davood Manzoor, Marziyeh Bahalou Horeh Pages 35-65
    Many countries all over the world will see widespread demographic changes in the decades to come. The demographic change will affect the economy and the labor market of these countries. In this paper we employ a multi-sector computable general equilibrium model to study the impacts of demographic change on the welfare, employment and activity level of economic sectors in Iran. The model includes seven economic sector and two types of labor-skilled and unskilled. We also considere the choice between leisure and work and labor mobility in the model. The model is calibrated based on the 2001 Micro consistent matrix. Results demonstrate that in the youth period, employment and activity level of sectors will increase. Furthermore, the increase in activity level will lead to an increase in income and welfare. When the population ages, on the other hand, welfare, employment and activity level of sectors will diminish.
    Keywords: Demographic Change, Welfare, Employment, General Equilibrium
  • Mohammad Reza Monjazeb, Soroush Hajiaboli Pages 67-84
    The investigation of electricity consumption is one of the main issues in the energy economics literature and has been considered empiricaly in recent years. So the main aim of this paper is to estimate the optimal electricity consumption in Iranian household sector during the period of 1990-2009. For achieving this, the empirical model has been estimated by panel data for three gropus of countries including developed, developing and total countries. The results of this paper reveal that there is not a significant difference between the electricity consumption in Iran and developing countries. Moreover, the electricity consumption in Iran less than of other developed countries.
    Keywords: Per Capita Electricity Consumption, Per Capita Income, Household Dimension, Heating, Cooling Needs
  • Mir Hossein Mousavi, Batoul Azari Beni Pages 85-117
    Maximizing the social welfare considered as one of the main aspects the development process in society. This important is achieved through increased quality of life and welfare consumer the individual. In this context, quality of life and welfare consumer women as an important group of human resources in society, is affected by various factors. Despite women’s welfare patterns there is no precise information in this regard. Given the importance this issue, the present study using method Deaton and Paxson (1997) and life cycle model separation women heads of household expenditure as variable of welfare to three age, cohort and period effect. Therefore, in this paper, typical pattern is used pseudo-panel data. Pseudo-panel data using repeated cross-sectional data, Create generations of families during time. The feature of this method is, to trace the performance of each cohort over time. The results showed that lowest consumption is done by first generation. The age effect shows household consumption expenditure increased with increasing age. The time effect also shows Amount increase in consumption in the first decade (1991 to 2001) to more than the amount consumed in the second decade (2001 and 2011).
    Keywords: Pseudo, panel Approach, Life Cycle Theory, Generations of women, Age Effect, Time Effect, Cohort Effect
  • Asset Allocation Strategy under Housing Market
    Aliakbar Gholizadeh, Mohsen Ebrahimi, Behnaz Kamyab Pages 119-151
    In this study, by applyig a combination of Autoregressive Conditional Heteroskedasticity and stochastic differential equations Models with Markowitz model we estimate the optimal portfolio investment in the housing market are discussed. For this purpose, use of assets, stock prices, housing prices, the price of coins and bonds during the period 1999-2013 with the monthly data. Autoregressive Conditional Heteroskedasticity Models and stochastic differential equations results as input variables used to estimate the optimal portfolio Markowitz. Mean-variance analysis shows that during the real estate boom, housing as the dominant assets in risky assets and the largest share of funds to be allocated. During recent periods of recession as the housing sector, the housing of the optimal portfolio investment abroad and instead of stocks and investment coins in the basket of assets is considered dominant. Generally, bonds as risk-free assets in all periods as a reliable asset in the portfolio is considered optimal investor.
    Keywords: Optimal Dynamic Portfolio, Housing, Markowitz Mean, Variance Optimization, Stochastic Differential Equations, Autoregressive Conditional Heteroskedasticity
  • Karim Eslamloueyan, Zahra Khalilnezhad Pages 153-191
    The main goal of this paper is to study the relationship between exchange rate misalignments and inflation persistence in Iran. In order to achieve this goal, we first use a non-linear smooth transition regression model to estimate equilibrium exchange rate in the context of a monetary model for the period 1978:2-2012:1. This allows us to compute exchange rate deviation from its equilibrium level. In the next next state, in order to examine whether the inflation rate is persistence, we use a threshold autoregressive method to examine the non-linear behavior of inflation rate in Iran. In general, the result shows that there is a direct relationship between the exchange rate misalignment and the inflation persistence. This finding is consistent with the hypothesis that exchange rate deviation from its equilibrium level is costly due to its effect on inflation rate. Moreover, the result indicates that an increase in the level of exchange rate is associated with inflation persistence. This finding has important policy implication for monetary authorites in Iran to implement appopriate exchange rate policy in order to fight inflation persistence in this country.
    Keywords: Exchange Rate Misalignment, Inflation Persistence, Monetary Approach, Nonlinear Model, Smooth Transition Regression, Iran
  • Marzieh Khakestari, Navid Nazari Adli Pages 193-219
    Monetary wide range of sanctions has been established against Iran in recent years by European: :union:: and United States. These sanctions have been targeted Iran energy and oil industry. Although, these types of sanctions are not new on Iran and Iran is familiar whit them since oil nationalization movement. This paper studies these sanctions effects on Iran in recent years and tries to assess the possible strategies with game theory. In order to achieve this proposed, three players are introduced: Iran, Saudi Arabia and United States, and then a model have been established. At the following, the model was solved and Nash equilibrium obtained for each one. Each of three players, United States, Saudi Arabia and Iran choose their strategy, respectively, pressure reduction, cooperation and cooperation. At the end of this study, the impact of oil sanction on Iran's sales, has been shown. Eventually, it was seen even with great increasing in world oil prices, Iran's in come has been downward.
    Keywords: Oil Market, Game Theory, Sanction, Iran
  • Kiomars Sohaili, Shahram Fattahi, Mahnaz Sorkhvandi Pages 221-261
    Monetary policy is one of the most important macroeconomic policies which could be used for achieving economic targets such as reducing the output gap and reducing the inflation's deviation from it's target level. These policies can be implemented through the control of volume of money or the rate of interest. Based on economic theories, the Central Bank should conduct monetary policies within a rule-based framework. In periods of positive or negative output gap or when inflation's deviation from it's target level is positive or negative, different monetary policies should be adopted. Assessment of Central Bank monetary policy's conformity to rules and the consistency of these policies with economic theories like Taylor's theory, is of vital importance. In order to evaluate the consistency of central bank monetary policies with economic theories, this study investigates the monetary strategies of Central Bank regarding the inflation's deviation and output gap during the period 1974-2013. It applies the Bootstrap method for this purpose. The result shows that Central Bank does not counteract the output gap during the periods of recession and boom and it's reactions to the inflation's deviation is in the reverse direction.
    Keywords: Monetary Policy, Output Gap, Inflation Deviation, Bootstrap, Iran\'s Central Bank