فهرست مطالب

آزمایشگاه و تشخیص - پیاپی 26 (زمستان 1393)

فصلنامه آزمایشگاه و تشخیص
پیاپی 26 (زمستان 1393)

  • بهای روی جلد: 40,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/12/20
  • تعداد عناوین: 16
|
  • محمد صاحب الزمانی صفحه 5
  • سیده فرزانه بطحایی، سارا تندرو صفحه 7
  • حبیب الله گل افشان، رضا رنجبران صفحه 26
    آیا می دانید که اندکس حساسیت بین المللی (ISI) کیت آزمایش PT که در آزمایشگاه استفاده می کنید، چگونه به دست آمده است؟ آیا می دانید که در هر کیت PT دو نوع ISI تحت عناوین ژنریک (Generic) و اختصاصی (Specific) توسط شرکت سازنده قید شده است؟ شما با توجه به روش انجام آزمایش در آزمایشگاه خودتان از کدام ISI استفاده می کنید؟ آیا می دانید که ISI درج شده در کیتPT ممکن است با روش انجام آزمایش PT در آزمایشگاه شما سازگار نباشد؟ آیا می دانید که ISI درج شده در کیت بایستی برای آزمایشگاه با توجه به روش آزمایش مورد تایید و کالیبره قرار گیرد؟ آیا می دانید که تایید و کالیبراسیون ISI در بسیاری از کشورها اجباری شده است؟
    کلیدواژگان: تعیین شاخص حساسیت بین المللی، کیت های آزمایش PT، نسبت همسو شده بین المللی
  • ناهید عین الهی، نسرین دشتی، میترا زارع بوانی، مهدی محبعلی، مصطفی رضاییان، دلارام درگاهی صفحه 30
    ژیاردیا لامبلیا یکی از مهم ترین انگل های تک یاخته روده ای می باشد. هدف از این مطالعه اندازه گیری سطح مس، ʺرویʺ، ایمونوگلوبولین های A، E، ویتامین B12 و فولات در بیماران مبتلا به ژیاردیازیس و مقایسه آن ها با افراد سالم می باشد.
    روش بررسی
    این مطالعه روی 49 نفر مبتلا به ژیاردیا لامبلیا و 39 نفر سالم انجام گرفت. نمونه های مدفوع به دو روش گسترش مرطوب و تغلیظی فرمل - اتر جهت تشخیص ژیاردیا آزمایش شدند. سپس از این افراد خون گرفته و سرم آن جدا شد. بررسی ایمونوگلوبولین A و ایمونوگلوبولین E به ترتیب به روش SRID و الایزا، مس و ʺرویʺ به روش اسپکتروفوتومتری، فولات و ویتامین B12 به روش رادیو ایمونو اسی انجام گرفت. تمام نتایج به وسیله نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    نتایج
    تفاوت قابل ملاحظه ای در نتایج به دست آمده از ایمونوگلوبولین های A، E، ʺرویʺ و مس در بین افراد مبتلا به ژیاردیازیس و افراد سالم مشاهده شد (P<0.05). اما تفاوت معنی داری در نتایج به دست آمده در میزان ویتامین B12 و فولات در بین دو گروه مشاهده نشد. در افراد سرم مثبت و منفی به ترتیب متوسط میزان ایمونوگلوبولین A: mg/dl26/309 و mg/dl89/216، متوسط میزان ایمونوگلوبولین E: IU/ml 34/167 و IU/ml49/35، متوسط میزان مسg/dlμ 74/309 و μg/dl 61/253 و متوسط میزان ʺروی μg/dl 41/64 و وμg/dl 75/144به دست آمد. بحث: نتایج نشان داد که میزان ایمونوگلوبولین A و E و مس در افراد مبتلا به ژیاردیا نسبت به افراد سالم افزایش داشته و میزان روی در افراد مبتلا به ژیاردیا نسبت به افراد سالم کاهش داشته است. میزان ویتامین B12 و فولات در بین دو گروه تفاوت معنی داری نشان ندادند.
    کلیدواژگان: ژیاردیا، ایمونوگلوبولین A، E، مس، روی، ویتامین B12و فولات
  • حسین درگاهی، علی اکبر رازقندی، زینب رجب نژاد صفحه 37
    زمینه و هدف
    با توجه به اهمیت یادگیری سازمانی در آزمایشگاه های بالینی و تغییر دائمی و پایدار دانش پزشکی، لازم است تا کارکنان آزمایشگاه ها به منظور یادگیری سازمانی به صورت تیمی، تغییر فرآیندها و ثبت و انتقال بهترین تجربیات، فعالیت ها، با فرآیند یادگیری سازمانی آشنا شوند و بدانند چه چیزی را باید یاد بگیرند و چگونه آن را بیاموزند. لذا این پژوهش با هدف معرفی فرآیند و ارزیابی وضعیت یادگیری سازمانی در کارکنان آزمایشگاه های بالینی جهت تبدیل این آزمایشگاه ها در کشور ایران به سازمان های یادگیرنده و مقایسه آن با سایر کشورهای جهان و ارائه چالش های موجود در ایران و تعیین راهکارهای مناسب برای رفع کمبودها و نواقص برای تبدیل آزمایشگاه های بالینی در کشور ایران به آزمایشگاه های یادگیرنده تهیه و تدوین شده است.
    روش بررسی
    این مطالعه از نوع کاربردی است که با روش مروری نظام مند به جمع آوری اطلاعات با بهره گیری از تعداد 11 پایگاه اطلاعات و تعداد 5 کلید واژه و جستجو در منابع غیر الکترونیک مانند کتاب ها، نشریات تخصصی و پایان نامه های ذیربط در بازه زمانی بین سال های 1997 تا 2014 انجام شد. مطالعات به زبان های دیگر، سرمقاله ها، دیدگاه ها و یادداشت های تخصصی و چکیده های چاپ شده در کتابچه خلاصه مقالات مورد استفاده قرار نگرفتند.
    بحث و نتیجه گیری
    علیرغم اهمیت فرآیند قابلیت یادگیری سازمانی در هزاره سوم در سازمان ها، مطالعات انجام شده نشان می دهد که این فرآیند در آزمایشگاه های بالینی کشور وضعیت مناسبی ندارد. اگر چه نتایج دیگر مطالعات انجام شده در سازمان های ارائه دهنده مراقبت و خدمات سلامت نیز نتایج مطالعه حاضر را تایید می کند. استقرار نظام ایمنی بیمار، پیشگیری و پیش بینی از بروز خطا با راه اندازی نظام ثبت خطا و اشتباهات، بهره برداری کارآمد از تجربیات و اشتباهات گذشته، استفاده از فرصت ها و تشویق کارکنان به گزارش و اعلام خطاها از جمله ابعاد و عناصری است که باید در استقرار نظام یادگیری سازمانی در آزمایشگاه های بالینی مورد استفاده قرار داد.
    کلیدواژگان: یادگیری سازمانی، آزمایشگاه بالینی، بیمارستان، ایران، سازمان های مراقبت سلامت، آزمایشگاه یادگیرنده
  • محمد قهری صفحه 48
    قارچ های دیماتیاسئوس یک گروه هتروژن از ارگانیسم هایی است که در پیگمانتاسیون تیره میسلیوم ها و اسپورهایشان با یکدیگر مشترک هستند. این پیگمانتاسیون در اکثر موارد زیتونی یا قهوه ای تا سیاه رنگ است که مربوط به حضور «دی هیدروکسی نفتالین ملانین» در ساختار دیواره سلولی هایفی یا کنیدی و یا هردوی آن ها می باشد. ریشه یونانی مربوط به این واژه بر طبق نظر pappagianis و Ajello حرف μ یونانی (dema) به معنی bundle (بسته و مجموعه)، band (باند، نوار و زنجیر) و bunch (خوشه و گروه) است و بنابراین استفاده از این واژه (دیماتیاسئوس) برای اشاره به وجود پیگمانتاسیون تیره در این قارچ ها کاربرد نامناسبی است. به هر حال در طی سالیان متمادی این اسم برای اشاره به قارچ های تیره رنگ مورد پذیرش قرار گرفته است. پزشکان و متخصصین آزمایشگاه با ارگانیسم های دیماتیاسئوس در زمینه ها و مفاهیم مختلفی روبرو می شوند. کارشناسان آزمایشگاه معمولا به وظیفه مهمی در امر شناسایی یک ارگانیسم با پیگمانتاسیون تیره مواجه می شوند و اغلب از داده های کلینیکی مرتبط به جز این که محل عفونت را بدانند بهره مند نمی شوند و کلینیسین ها با یک سناریوی کلینیکی روبرو می شوند که اطلاعات میکروبیولوژیکی اندکی از آن به دست می آید که آن هم فقط شامل نتایج آزمایش مستقیم میکروسکپی است که تازه در آن ممکن است حضور ارگانیسم دیماتیاسئوس را نشان داده و یا نداده باشد. برای این که عملکردها در هر دو گروه فوق بهتر و کامل تر انجام گیرد هر دو آن ها تا حدی به اطلاعات مختلفی نیاز دارند، پزشک نیاز دارد که بداند کدام یک از این ارگانیسم ها احتمال دارد در محل خاصی عفونت ایجاد نماید تا برای کنترل و علاج آن تلاش کند در حالی که آزمایشگاه نیاز دارد بداند که چگونه قارچ سیاهی را که در آزمایشگاه رشد کرده است از خیل انبوه این دسته از میکروارگانیسم ها شناسایی کند. با امید به این که این نوشتار برای هردو گروه شغلی مفید باشد، مطالب به گونه ای تنظیم شده است که در بخش اول در ابتدا یک راهکار کلی برای شناسایی قارچ های دیماتیاسئوس ارائه می شود و به دنبال آن شرح و توصیف جزیی تری برای هر کدام از قارچ هایی که به صورت شایع تر به عنوان پاتوژن در کلینیک جدا می شوند آورده شده است. ارگانیسم هایی که فقط به عنوان عوامل ایجاد کننده مایستومای یومایکوتیک شناخته شده اند به صورت جداگانه در نظر گرفته شده اند. بخش دوم دربرگیرنده مباحثی از اپیدمیولوژی، تظاهرات بالینی، تشخیص و درمان برای هر یک از سندروم های کلینیکی مرتبط است. این سندروم های کلینیکی که توسط قارچ های دیماتیاسئوس ایجاد می شوند شامل کروموبلاستومایکوزیس، مایستومای یومایکوتیک و فرم های متنوع فئوهایفومایکوزیس می باشند.
    کلیدواژگان: فئوهایفومایکوزیس، قارچ های سیاه، قارچ های دیماتیاسئوس، کروموبلاستومایکوزیس، مایستوما
  • مهرداد مهدوی، محمدرضا مهدوی، فرهنگ بابا محمودی، بیتا طالبی، خانم پیام روشن، حسین جلالی صفحه 57
    زمینه و هدف
    ظهور مقاومت دارویی مایکو باکتریوم توبرکلوزیس و به ویژه پیدایش سویه های مقاوم به چند دارو، مشکلاتی را برای درمان و کنترل شیوع سل در سرتاسر جهان به وجود آورده است. تشخیص سریع مقاومت دارویی در درمان و کنترل این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش بررسی الگوی مقاومت دارویی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در استان مازندران در طول سال 1391 با روش سریع Line Probe Assay (LPA)بوده است تا به کمک آن بتوان سویه های مقاوم موجود در این استان را شناسایی کرد.
    مواد و روش ها
    در این بررسی در ابتدا نمونه های خلط مبتلایان به سل ریوی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی استان مازندران جمع آوری گردید و با NAOH 4% تیمار شدند و سپس بر روی محیط لوین اشتاین- جانسون کشت داده شدند، از میان نمونه هایی که کلونی های باکتری سل در آنان رشد کردند، به طور تصادفی 54 مورد انتخاب گردیدند. تمامی این پنجاه و چهار نمونه از نظر وجود ژن های مقاوم و حساس مربوط به داروهای خط اول و دوم که در درمان باکتری استفاده می شود با روش ملکولی LPA مورد بررسی قرار گرفتند.
    نتیجه
    از بین تمامی موارد بررسی شده، سه نمونه مقاوم به کینولون (%5/5)، سه نمونه مقاوم به کانامایسین / آمیکاسین (%5/5) و چهار نمونه مقاوم به استرپتومایسین (%4/7) بودند. در دو نمونه جهش در کدون katG مشاهده شد که مربوط به مقاومت به ایزونیازید می باشد (%7/3) همچنین سه مورد مقاومت به ریفامپین دیده شد (%5/5) و چهار مورد نیز نسبت به بیش از یک دارو مقاوم بودند (4/7%).
    بحث: از آنجایی که روش LPA سریع و آسان قابل اجرا می باشد که به طور همزمان قادر است وجود مقاومت به چندین دارو را در بیماران بررسی کند، استفاده از آن در تشخیص مقاومت دارویی و ارائه راهکار درمانی مناسب در کلیه مسلولین پیشنهاد می گردد.
    کلیدواژگان: سل، سل مقاوم به چند دارو، مقاومت دارویی، LPA
  • لیلا رجبعلی زاده صفحه 64
    مایکوتوکسین ها به عنوان یک عامل خطر بالقوه برای سلامت انسان و حیوان در نظر گرفته می شوند. خوراک آلوده به مایکوتوکسین ها می توانند باعث اختلالات و بیماری های جدی در دام ها و بالطبع به خطر انداختن سلامت انسان ها شوند. همچنین آلودگی محصولات کشاورزی به مایکوتوکسین ها، سبب خسارات اقتصادی بسیاری در صنایع غذایی، دامی و کشاورزی می شوند. روش های سم زدایی فیزیکی و شیمیایی متفاوتی برای مقابله با مایکوتوکسین ها استفاده شده است. با این حال، تعداد کمی از آن ها دارای کاربرد عملی هستند. یکی از رویکردهای جدید و امیدوارکننده برای محافظت از موجودات زنده و بهبود کیفیت مواد غذایی و دامی در برابر اثرات مضر مایکوتوکسین ها استفاده از موادی است که به اصطلاح mycotoxin binders و mycotoxin modifiers نامیده می شوند. mycotoxin binders موادی هستند که به رژیم غذایی دام به منظور کاهش جذب مایکوتوکسین ها از دستگاه گوارش و توزیع شان به خون و ارگان ها هدف اضافه می شوند. mycotoxin modifiers هم موادی هستند که با اتصال سطحی یا تجزیه کردن یا با تغییر شکل دادن مایکوتوکسین ها و تبدیل آن ها به متابولیت های غیر سمی عمل می کنند. در این مقاله مروری به بررسی مهم ترین انواع mycotoxin binders و mycotoxin modifiers، مکانیسم عمل و کاربردشان برای مقابله با انواع مختلف مایکوتوکسین ها پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: مایکوتوکسین، mycotoxin binders، mycotoxin modifiers، روش های سم زدایی
|
  • Dr Habibollah Golafshan, Mr Reza Ranjbaran Page 26
    Prothrombine Time (PT) reagent is made of tissue factor buffered in calcium chloride. The sensitivity of different manufacturer’s reagents differs from each other. Sensitivity means how long PT is prolonged with deficiency of vitamin K dependent factors، especially factor VII. There are two kinds of ISI in each PT reagent kit: 1) Generic ISI 2) instrument and reagent specific ISI. Which one is used for INR calculation in your laboratory? Is it suitable for your instrument or needs local verification according to your facilities? Do you know that it is mandatory to verify ISI locally?
    Keywords: ISI verification, PT test kits, INR
  • Dr Nahid Einollahi, Dr Nasrin Dashti, Dr Mitra Zare Bavani, Dr Mahdi Mohebali, Dr Mostafa Rezaeian Delaram Dargahi Page 30
    Background
    Giardia lamblia is one of the most important intestinal parasites. The aim of this study was to measure serum levels of IgA, IgE, zinc, copper, vitamin B12 and folate in individuals with giardiasis in comparison to normal subjects.
    Methods
    The study was carried out among 49 Giardia positive and 39 age and sex matched healthy volunteers. Examination of stool samples was done by direct wet smear and formol-ether concentration method. Serum samples were obtained for further laboratory examination. IgA levels were measured by Single Radial Immune Diffusion (SRID). IgE levels were measured by ELISA kit. Zinc and copper levels was measured by Ziestchem Diagnostics Kit and colorimetric endpoint-method respectively. Vitamin B12 and folate levels were measured by DRG Diagnostics Kit and Enzyme Immunoassay method respectively. All data were analyzed using SPSS version 17.
    Results
    There was a statistically significant difference in IgA, IgE, copper and zinc levels between positive and negative groups (P<0.05). There was no significant difference between vitamin B12 and folate levels between the two groups. Mean values of Giardia positive and negative groups for IgA were 309.26 and 216.89 mg/dl, IgE 167.34 and 35.49 IU/ml, copper 309.74 and 253.61 μg/dl and zinc 69.41 and 144.75 μg/dl respectively.
    Conclusion
    The results showed levels of IgA may correlate more closely with giardiasis than IgE. Regarding trace elements, giardiasis elevated serum copper levels, while it decreased serum zinc. Finally, there was no significant difference in serum levels of vitamin B12 and folic acid between the two groups.
    Keywords: Changes in the of Levels of Zinc, Copper, Vitamin B12, Folate, IgE, IgG Immunoglobulins in Individuals with Giardiasis
  • Dr Hossien Dargahi, Mr Ali Akbar Razghandi Zeynab Rajab Nejad Page 37
    Background and Aim
    Paying attention to organizational learning in clinical laboratories along with continuously and persistent change in medical sciences, the clinical laboratories employees should be required to acquaint with process changes, and recording of the best experiences and practices. Therefore, this research is aimed to introduce and assessment of organizational learning process situation in Iran and the other conntries for establishment and implementation of this process in Iran’s clinical laboratories and change these healthcare organizations into learner laboratories.
    Methodology
    This was an applied research that induced with systematic review method. The data was collected using by 11 databases and 5 key words and sarching the nonelectronic references just like books, special issues and related dissertations between 1997 to 2014. The references with other languages, personal approaches and notes, and the articles abstracts published in conferences abstract books were not used as data in this research. Discussion &
    Conclusion
    Through importance of organizational learning in new millennium and lowest score to this process in clinical laboratories and the other health care organizations in Iran, we can make growth of hospitals clinical laboratories by establishment of patient safety system, efficient utilization of previous experiences and loses, prevention and prediction of making errors with initiation of error registration system and promotion of the employees to report the errors.
    Keywords: Organizational learning, Clinical laboratories, Hospital, Healthcare Organizations, Learner Laboratories
  • Dr Mohammad Ghahri Page 48
    The dematiaceous are a heterogeneous group of organisms which include hyphomycetes, coelomycetes, and ascomycetes. Given the large volume of dark etiologic agents, only selected genera/species are included here. These fungi share dark pigmentation resulting from the presence of dihydroxynaphthalene melanin in the cell walls. When invading tissue, dark hyphae may be difficult to visualize with the hematoxylin­eosin stain, but the melanin­specific Masson–Fontana stain facilitates recognition. In culture, melanin imparts colonial pigmentation ranging from buff to pale brown in some species, but predominantly olivaceous to brown to black. While a few of these black moulds may display a mucoid or yeast­like phase, at least initially, most appear filamentous in culture. The number of black moulds reported as etiologic agents continues to escalate with the growing population of immune compromised individuals. When recovered from patient samples, dematiaceous fungi must be evaluated for their clinical significance based upon compatible histopathology as they are common, ubiquitous organisms known to colonize host sites. The correct identification of the myriad etiologic agents by the laboratory is critical for appropriate patient management. We have therefore arranged this manuscript in two sections corresponding to these aims. The first section will provide an outline approach to the identification of selected dematiaceous fungi, followed by a brief description of the salient features for each genus or species including (1) colony growth characteristics and macroscopic morphology, (2) microscopic morphology, and/or (3) biochemical tests. Organisms have been grouped on the basis of their anamorphic or teleomorphic reproductive propagules, although these groupings do not necessarily reflect phylogenetic relationships. Categories of black moulds include the hyphomycetes (that bear their conidia free), the coelomycetes (that bear their conidia within enclosed or semi­enclosed conidiomata, such as pycnidia or acervuli, respectively), and the ascomycetes (that bear their ascoconidia within a variety of ascomata, such as cleistothecia, perithecia, gymnothecia and other intermediate forms). Organisms known to cause only eumycotic mycetoma are considered separately. The second section contains a discussion of the epidemiology, clinical presentation, diagnosis, and treatment issues for each of the clinical syndromes caused by dematiaceous fungi: chromoblastomycosis, eumycotic mycetoma, and the various manifestations of phaeohyphomycosis.
    Keywords: Dematiaceous fungi, Phaeohyphomycosis, Black fungi, Chromoblastomycosis, Mycetoma
  • Dr Mehrdad Mahdavi, Dr Mohammad Reza Mahdavi, Dr Farhang Baba Mahmoudi Bita Talebi Payam Roshan, Mr Hossein Jalali Page 57
    Introduction
    Drug resistance Tuberculosis is a serious problem in treatment procedure of patients with Tuberculosis. Rapid diagnosis of the drug resistance Tuberculosis is very important in controlling the progress of the disease. The aim of this study was to identify the mutations responsible for drug resistant among affected patients in Mazandaran using LPA method.
    Material And Methods
    Fifty four samples of Tuberculosis patients that were registered at health centers in Mazandaran were randomly selected and after sputum culture on Lowenstein–Jensen medium, genomic DNA was extracted from colonies using CTAB method. For molecular analysis of mutations causing resistance to 5 different drugs, Long Probe Assay (LPA) method using GenID kit was applied.
    Results
    Of the 54 investigated cases 11(including 9 female and 2male) had at least one mutation causing antibiotic resistance strain. Five cases had resistance to more than one drug.
    Discussion
    None of the patients were affected with multiple drug resistance Tuberculosis, so MDR Tuberculosis is not a serious threat in Mazandaran. However, LPA is a fast method for detecting drug resistance Tuberculosis and using this approach is recommended for all patients with Tuberculosis.
    Keywords: Tuberculosis, Multiple Drug Resistance, Long Probe Assay, mutation
  • Ms Leyla Rajabalizadeh Page 64
    Mycotoxins are considered as a potential risk factor for human and animal health. Food contaminated with mycotoxins can cause serious eye disorders and diseases in livestock and are thus endangering human health. Also, agricultural products contaminated with mycotoxins cause many economic losses in the food industry, livestock and farm. Different physical and chemical detoxification methods have been used to deal with mycotoxins. However, few of them are practical. One of the promising approaches for protecting and improving the quality of food and animal organisms against the harmful effects of mycotoxins is use of substances which are called mycotoxin binders and mycotoxin modifiers. Mycotoxin modifiers are substances that bind mycotoxins surface or break down or transform into non-toxic metabolite act. In this article, the most important types of mycotoxin binders and mycotoxin modifiers, mechanism of action and application to deal with different types of mycotoxins are discussed.
    Keywords: mycotoxins, mycotoxin binders, mycotoxin modifiers, detoxification methods