فهرست مطالب

آزمایشگاه و تشخیص - پیاپی 23 (بهار 1393)

فصلنامه آزمایشگاه و تشخیص
پیاپی 23 (بهار 1393)

  • بهای روی جلد: 40,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/03/20
  • تعداد عناوین: 16
|
  • محمد علی تخشید، آقای محمد قاسمی صفحه 8
    هورمون انسولین با تحریک مصرف گلوکز در بافت های ماهیچه ای و چربی و منع گلونئوژنز در کبد به حفظ هموستاز گلوکز بدن کمک می کند. علاوه بر این انسولین با اثر بر مغز، سلول های بتا پانکراس، قلب و اندوتلیوم عروق خونی به هماهنگی و کنترل هموستاز متابولیک و سیستم قلبی - عروقی کمک می کند. اثرات انسولین به صورت وابسته به غلظت و اشباع پذیر می باشد. حداکثراثر انسولین به نام «پاسخ دهی انسولین» و غلظت انسولین لازم برای ایجاد نصف اثر حداکثر به نام «حساسیت به انسولین» تعریف می گردد. کاهش پاسخ دهی به اثرات متابولیک انسولین، از جمله تحریک مصرف گلوکز و یا مهار تولید کبدی گلوکز اصطلاحا «مقاومت به انسولین» نامیده می شود. مقاومت به انسولین نقش پاتو فیزیولوژیکی مهمی در دیابت نوع 2 دارد. به علاوه با مشکلات دیگری مانند چاقی، فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر، دیس لیپیدمی و سایر اختلالاتی که مجموعا سندرم متابولیک تعریف می شوند دارای ارتباط نزدیکی است(1). با توجه به همه گیری جهانی چاقی که باعث افزایش ابتلا به دیابت نوع 2 و مشکلات قلبی و عروقی همراه آن شده است ایجاد روش های برای بررسی و تعیین مقاومت به انسولین دارای اهمیت زیادی شده است. روش های مستقیم و غیر مستقیم با درجات مختلفی از پیچیدگی به این منظور به کار می روند (جدول 1). هر یک از این روش ها دارای مزایا و محدودیت های است و در نتیجه انتخاب روش بستگی به نوع مطالعه متفاوت خواهد بود. روش های مانند کلامپ یوگلیسمیک و آزمون سرکوب انسولین از حالت تعادل برای اندازه گیری مقاومت به انسولین استفاده می کنند و روش های پر زحمت و وقت گیر هستند. در مقابل روش های ساده تری از قبیل شاخص هایHOMA وQuicki نیز وجود دارند که از اندازه گیری گلوکز و انسولین در حالت ناشتا برای اندازه گیری مقاومت به انسولین استفاده می کنند. در این مقاله به معرفی این روش ها و محدودیت ها و محاسن آن ها پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: روش های آزمایشگاهی، حساسیت و مقاومت، انسولین
  • مجیدرضا خلج زاده، آقای کاظم وطن خواه صفحه 14
    ارتباط بین پزشکان و محققان علوم زیستی، داروسازان، آزمایشگاه ها، تولید کنندگان تجهیزات پزشکی و شرکت ها و سازمان های حوزه زیست فناوری با جامعه بسیار گسترده بوده و موجب کسب منافع فراوان و توسعه و تکامل روش های تشخیصی درمانی شده است. شرایط لازم برای تامین منافع قانونی هر یک از افراد درگیر در این ارتباطات منجر به ابراز دیدگاه های متفاوتی می شود. در این مجموعه افرادی که اقدام به سرمایه گذاری مالی می کنند، انتظار دارند تا شرایطی به وجود آید که به حفظ و تامین سود قانونی آن ها منجر شود. در مقابل، انتظار جامعه و سازمان های نظارتی و مدافعان حقوق بیمار آن است که سیاست ها و تصمیم گیری ها و اقداماتی بر خلاف منافع جامعه و بیماران اتخاذ نگردد. هر چند یکی از اصلی ترین موضوعات و اهداف در حرفه پزشکی توجه به انتظارات و خواسته های گیرندگان خدمت می باشد، اما به دلیل این که در پاره ای از موارد برخی منافع قانونی و بر حق بسیاری از افراد مرتبط، از جهاتی در تعارض با اهداف حرفه پزشکی قرار می گیرد، این موضوع باعث بروز ابهامات و نگرانی هایی شده و می تواند مبنایی برای بحث در خصوص تعارض در منافع تلقی شود. به علاوه طی سال های اخیر موضوع وفاداری پزشکان و کادر درمانی نسبت به بیمار تحت تاثیر موضوع تعارض در منافع قرار گرفته و به شدت تضعیف شده است. پرداختن به بحث تعارض در منافع در حرفه پزشکی و اخلاق زیست پزشکی به اندازه سایر حرف مانند حرفه قضاوت سابقه طولانی ندارد، اما توجه به موضوع تعارض در منافع به منظور تبیین، ارائه مصادیق و راهکارهایی برای مدیریت آن در حرفه پزشکی ضروری به نظر می رسد. با توجه به گستردگی بحث، در این مقاله صرفا به برخی از ابعاد کاربردی موضوع، خصوصا در حوزه آزمایشگاه پزشکی پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: اصول اخلاق، تعارض در منافع، آزمایشگاه پزشکی
  • حسین درگاهی، خانم زینب رجب نژاد صفحه 20
    زمینه و هدف
    امروزه تجهیزات و دستگاه های آزمایشگاهی در تشخیص و درمان بیماران اهمیت زیادی دارند. از سال ها قبل تا کنون تغییرات زیادی در برنامه تعمیر و نگهداری این دستگاه ها به وجود آمده است. ارزشیابی معیار قابلیت استفاده در اثر بخشی تجهیزات آزمایشگاهی بسیار موثر است. معیار قابلیت استفاده یعنی تولید تجهیزات آزمایشگاهی با کاربری آسان که بتوانند رضایت کاربران را فراهم کنند. لذا این پژوهش با هدف معرفی معیار جدید قابلیت استفاده به عنوان یک رویکرد جدید در طراحی و تولید تجهیزات آزمایشگاهی انجام شده است.
    روش پژوهش: این مطالعه یک پژوهش مروری نظام مند است که در طول سال 1391 انجام شد. اطلاعات لازم با استفاده از کتاب های فارسی و مقالات مرتبط در موتورهای جستجوگر PubMed، Google Scholar، Medline و بهره گیری از کلید واژه های Instruments Clinical Laboratory، Usability Criteria و Evaluation با مطالعه تعداد 75 مقاله و انتخاب تعداد 46 مقاله به دست آمد.
    بحث و نتیجه گیری
    معیار قابلیت استفاده به صفات و ویژگی های تجهیزات آزمایشگاهی نظیر قابلیت یادگیری، کارایی، قابلیت یادآوری، میزان خطا و رضامندی کاربران توجه دارد. اندازه گیری این معیار و ویژگی های آن نشان می دهد که این معیارها امروزه در کشور ما در حد پایین قرار دارند. لذا نظام مدیریت کیفیت و کمیسیون مشترک اعتبار بخشی (JCI) به رعایت استاندارد قابلیت استفاده در تولید و ساخت تجهیزات آزمایشگاهی تاکید دارد. علاوه بر این ارتقاء معیار مزبور در فراهم سازی و ارائه مراقبت بالینی و آزمایشگاهی موثر به بیماران نقش موثری دارد.
    کلیدواژگان: تجهیزات آزمایشگاهی، معیار قابلیت استفاده، ارزشیابی
  • شهروز همتی، مهناز آل یاسین صفحه 28
    خطاهای پیش از آنالیز خطاهایی هستند که در طی جمع آوری، فرآوری و نگهداری نمونه اتفاق می افتند. پیامدهای خطرناکی نیز ممکن است به دلیل اشتباه در آزمون های معمول انعقادی ایجاد گردد. مثلا بالا بودن زمان یک آزمون انعقادی ممکن است منجر به درخواست آزمایش های اضافی و وقت گیر برای بیمار شود یا یک آزمون غربالگری با نتیجه نرمال کاذب ممکن است منجر به عدم درخواست آزمایش های تکمیلی برای بررسی کمبود عوامل انعقادی گردد. بنابراین شناسایی، کنترل و حذف این خطاها در آزمون های انعقادی منجر به گرفتن جواب های درست و ارائه خدمات مطلوب به بیمار خواهد شد. در این مقاله ما به بررسی تاثیر خطاهای پیش از آزمون در آزمایش های انعقادی می پردازیم.
    کلیدواژگان: متغیر های پیش از آزمون، آزمایش های انعقادی، زمان پروترومبین، زمان نسبی ترومبوپلاستین
  • آقای محمد صالحی، خانم مرضیه افریشم صفحه 35
    مقدمه و هدف
    ویروسHTLV اولین رتروویروس شناخته شده انسانی و جزء خانواده رتروویریده می باشد. ویژگی مهم این ویروس محدودیت شیوع جغرافیایی آن است و شمال خراسان یکی از مناطق آندمیک آلودگی به ویروس HTLVاست. هدف از این مطالعه میزان شیوع ویروس HTLV 1،2در بیماران مراجعه کننده به آزمایشگاه جهاد دانشگاهی مشهد (ACECR) واحد نیشابور می باشد.
    روش بررسی
    این مطالعه توصیفی – مقطعی بوده که بر روی 2118 مراجعه کننده از فروردین تا اسفند سال 1391 به این مرکز با درخواست بررسی آنتی بادی های ضد HTLV 1،2 در نمونه سرم به روش الیزا انجام شده است. متغیر های به کار رفته سن و جنس هستند.
    نتایج
    عفونت HTLV 1،2 در 2/7% مراجعه کنندگان (2118/153) با روش الیزا مثبت بود و متغیرهای سن و جنس به طور مشخصی با عفونت در ارتباط است.
    بحث: به نظر می رسد عفونت HTLV در نیشابور اندمیک بوده که مراقبت های ویژه و آگاهی لازم برای جلوگیری از انتشار آلودگی در جامعه به خصوص زنان (با میزان آلودگی مثبت قطعی 7/6 %) ضروری است.
    کلیدواژگان: HTLV 1، 2، میزان شیوع، نیشابور
  • محمد اصغر زاده، خانم الهام پور حاجی صفحه 39
    سلول های بنیادی سلول های اولیه ای هستند که توانایی تمایز به انواع سلول ها را دارا می باشند و شامل سلول های بنیادی جنینی٬ سلول های بنیادی بالغین و سلول های بنیادی خون بند ناف می گردند. این سلول ها قدرت تقسیم و بازسازی خود و تبدیل به سلول های تخصصی مانند نرون٬ کندروسیت٬ هپاتوسیت و استئوبلاست را دارند لذا می توانند در آینده جهت درمان بیماری های مختلف مانند دیابت٬ آرتروز و ضایعات نخاعی مورد استفاده قرار گیرند. ولی مشکلات پاسخ ایمنی میزبان٬ ایجاد سرطان و عفونت وجود دارد که باید برطرف شود.
    کلیدواژگان: سلول های بنیادی، بیماری، درمان، تفکیک
|
  • Dr Mohammad Ali Takhshid, Mr Mohammad Ghasemi Page 8
    Insulin resistance (IR) is typically defined as decreased sensitivity or responsiveness to metabolic actions of insulin. IR is a central feature of metabolic syndrome and strongly associated with an increased risk of cardiovascular disease and diabetes. Therefore, quantifying of IR is of great importance for epidemiological, clinical and basic studies. There are many methods available for estimation of IR which range from complex techniques down to simple indices. The gold standard method for the determination of IR is the euglycaemic hyperinsulinaemic clamp. The clamp technique is both expensive and complex to undertake and has prompted the use of simple methods, notably the homeostasis model assessment (HOMA), quantitative insulin sensitivity check index (QUICKI) and biological markers. These indices are useful for use in large population studies where a relatively simple, inexpensive assessment is necessary. However, these tests all suffer from important limitations, including poor precision.
    Keywords: Laboratory procedures, Susceptibility, Resistance, Insulin
  • Dr Majid Reza Khalajzadeh, Mr Kazem Vatankhah Page 14
    One of the main concern in medicine as a profession is respect for dignity, wishes and needs of health care consumers. In some cases legitimate benefits of some parties are in conflict with the goals of profession. This has obscured the matter and can be the basis for argument about conflict of interest. Despite during recent years, fidelity of health care professionals including medical laboratory staffs has been under the influence of conflict of interest and weakened. Conflict of interest in medical profession occurs when from view point of an impartial observer judgment, decision and actions of professionals are unduly influenced by personal interest. Conflict of interest can be developed in many situations as clinical and health care practice, medical laboratory, biomedical researchers, standardization of treatment, and financial support of researches and literatures which are send for publication. Some cases of financial conflict of interest exist in biomedical ethics and laboratory practice including: Fee splitting, self referring of patient, accept of gift and money for referring patient for researches, lectures or publication of papers about product by payments of the same industry, and so on. There are some different policies and strategies for management of conflict of interest in medical laboratories. Some of these policies are preventive and in the field of ethical legislation and ethical codes. Other policies are used in the case of conflict of interest. Although conflict of interest in medical and laboratory professional is extensive and has considerable outcome but it has not been seriously studied and its management has not been described in our country. Any argument in this case can be helpful and be considered as a way for management. The matter which is discussed in this paper.
    Keywords: Ethics, Conflict of interest, Medical laboratory
  • Dr Hossein Dargahi Zeynab Rajabnejad Page 20
    Background and Aim
    Clinical laboratory instruments are very essential in disease diagnosis and therapy. From several years ago until now, many changes are established in maintenance management of these instruments. Generally, it seems assessment of usability criteria as a simple using of the instruments. Cause forming of users, satisfaction. Therefore, This research is aimed to introduce and assess the usability criteria as a new approach in designing and construction of laboratory instruments.
    Materials and Methods
    This research was a systematic review study that induced at 2013 in school of Allied Medicine, Tehran University of Medical sciences, We could collect the data by new books and articles were available in several search engine like Google Scholar, PubMed, Medline with using clinical laboratory instruments, usability criteria and Assessment, choosing 46 references, as the key words. Discussion &
    Conclusion
    Usability criteria are related to new specification of clinical laboratory instruments just learnability, efficiency, Memorability, errors and users, satisfaction. Assessment of this criteria showed that these criteria are unsatisfied in Iran. But joint of Commission International (JCI) and Quality management system recommend the manufacturersُ to use there criteria in designing and construction of the instruments for improvement of clinical care and laboratory services.
    Keywords: Clinical Laboratory Instruments, Usability Criteria, Assessment
  • Dr Shahroz Hemati, Dr Mahnaz Ale Yasin Page 28
    Pre-analytic errors occur in collection, processing and storage of samples. Most of illusory results in coagulation tests due to pre-analytic errors. These errors are very dangerous because the most of coagulation tests are diagnostic evaluation. So, a false positive result causes a healthy person enter to the treatment process or a false negative result causes dis-diagnosis of a disorder. In this review, we examine the effect of pre-analytic errors in results of coagulation tests.
    Keywords: Pre, analytical conditions, Coagulation Testing, PT, APTT
  • Mr Mohammad Salehi Marzieh Afrisham Page 35
    Objective &
    Background
    The HTLV virus known as first human Retrovirus, it’s a member of the Oncoviridea family. The most important feature of this virus is it's limits in geographical spread and Northern part of Razavy Khorasan province is one of the endemic district for HTLV infection. The aim of this study is to survey incidence of HTLV1, 2 in patients who came to Iranian Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR)-Mashhad laboratory in Nyshabor. Methods and materials: This descriptive- cross – sectional study was performed on 2118 patients by ELISA method from March 2012 to February 2013. Variables are age and gender.
    Results
    HTLV1, 2 infections were positive in 7.2% (153/2118) of the participants according to the results of enzyme linked immunosorbent assay (ELISA). Infection was significantly associated with age and gender.
    Discussion
    It seems that HTLV infection is highly endemic in Neyshabour. So, it necessitates special care and awareness especially among women to stop its spreading in community. (With 6.3% of positive infection rate).
    Keywords: HTLV 1, 2, The prevalence of, Nyshabor
  • Dr Mohammad Asgharzadeh Elham Pourhaji Page 39
    Stem cells are primitive cells that can differentiate into cell types including embryonic stem cells, adult stem cells and umbilical cord blood stem cells. These cells divide, regenerate themselves and change to the specialized cells such as neurons, chondrocytes, hepatocytes and osteoblasts. Stem cells are able to treat different disease in the future, such as diabetes, arthritis and spinal cord injury but problems with the host immune response, cancer and infection that must be resolved.
    Keywords: tem cells, disease, treatment, differentiation