فهرست مطالب

فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه
سال بیست و هشتم شماره 1 (پیاپی 91، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/04/13
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علیرضا معطوفی*، کیهان تاجدینی، علی اشرف احمدیان صفحات 3-29
    توسعه صادرات پایدار از زیرساخت های مهم و اثرگذار توسعه اقتصادی بوده و نقش غیرقابل انکاری در زمینه توسعه تولید، سرمایه گذاری، اشتغال و در نهایت رفاه اجتماعی بر جای م یگذارد. از طرفی در دنیای متلاطم و رقابتی امروز، بنگاه های صادرکننده برای موفقیت در بازارهای جهانی باید در نبردهای رقابتی بزرگ، قدرت مانور داشته باشند. سیاستگذاران و نهادهای حمایتی حوزه صادرات می توانند با انتخاب راهبر دهای مناسب در زمینه ایجاد شرایط مساعد برای صادرکنندگان، نقش بسیار مهمی در جهت گسترش بازارهای صادراتی و ارتقای عملکرد صادراتی ایفا کنند. هدف اصلی این پژوهش بررسی جایگاه فضای کسب و کار باثبات در توسعه صادرات پایدار است. ابتدا با مطالعات کتابخانه ای استانداردهای محیط فضای کس بوکار پایدار تبیین شده و با استفاده از روش پژوهش توصیفی در شرکت های صادرکننده شش استان بزرگ کشور، شاخ صهای ایجاد یک فضای کس بوکار پایدار آزمون و پس از اولوی تبندی شاخص ها، مهم ترین چالش های صادرات کشور از دیدگاه صادرکنندگان مورد بررسی قرار گرفت. بر مبنای یافت ه های پژوهش مهم ترین معیارهای دستیابی به یک فضای کسب و کار مطمئن عبارتند از: ثبات در قوانین و مقررات، حذف بوروکراسی های زائد اداری، تعیین متولی واقعی صادرات و تولید کشور، کاهش نهادهای موازی و با وظایف متداخل، حضور مداوم نمایندگان بخش خصوصی و صادرات در مجامع بزرگ تصمی مگیری این حوزه. نتایج همچنین نشان می دهد، مه مترین چالش های حوزه تولید و صادرات در ایران عبارت از عدم تامین مالی مناسب و به موقع، بالا بودن نرخ تسهیلات و وثایق درخواستی بانک ها، وجود استرس در فضای برنامه ریزی تولید و صادرات کشور، مشکلات گمرکی، مشکلات حوزه تامین مواد اولیه، نوسانات نرخ ارز و مشوق های صادراتی هستند.
    کلیدواژگان: فضای کسب و کار، بنگاه های صادرکننده، مقررات زدایی، تولید و صادرات، نهادهای حمایتی
  • رضا مهدی* صفحات 31-54
    هدف این پژوهش، شناسایی و اعتباریابی راهبردهای سازگار کردن نظام دانشگاهی با محیط علمی و اجتماعی و پیامدهای دانشگاه سازگارشونده است. در جهان پویا بخش های مهمی از آموزش عالی و دانشگاه نسبت به قدرت، فرهنگ، دولت و صنعت به صورت نهاد محافظه کار تقریبا ایستا باقی مانده و در مقایسه با دهه های اول نیمه دوم قرن بیستم که دانشگاه به نهاد معتبر جامعه تبدیل شد اعتبار آن با روند نزولی مواجه شده است. سازگاری با محیط، یکی از الزامات توسعه پایدار و فعال نظام دانشگاهی در شرایط تغییر شتابان است. سازگاری دانشگاه با محیط یک معیار اساسی برای کیفیت آموزش عالی است. امروزه، با توجه به افزایش نرخ تغییر و ظهور عصر دانش، موج آینده پژوهی در نهادهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری گسترش یافته است. از دو دهه گذشته، همسو با تحولات جامعه و به منظور شناخت آینده و سیاستگذاری نظام دانشگاهی، آینده اندیشی در آموزش عالی، ضرورت پیدا کرده است. در این پژوهش، با استفاده از روش ترکیبی مرور اسناد و نظریه مبنایی، راهبردهای سازگاری کردن دانشگاه با محیط و پیامدهای این نوع دانشگاه با رویکرد اکتشافی و آیند هنگر بر مبنای الگوی هنجاری دانشگاه مطلوب استخراج شده است. برای شناسایی و اعتباریابی راهبردها و پیامدها از کدگذاری های باز و محوری روش نظریه مبنایی استفاده شده است. در این پژوهش، با تعیین دانشگاه سازگار با محیط و جامعه به عنوان مقوله کانونی آیند هشناسی در آموزش عالی، 13 راهبرد و چهار پیامد کلیدی دانشگاه سازگار با محیط، شناسایی و تدوین شده است. نظام دانشگاهی باید به وسیله راهبردهای پیشنهادی با محیط های علمی و اجتماعی به طور مستمر سازگار شده و با جامعه در حال تغییر، دائما در تعادل پویا باشد. سیاستگذاران آموزش عالی، باید الزامات و شرایط محیطی، علی و زمین های مناسب و سازنده برای تحقق و فعلیت راهبردهای سازگاری دانشگاه با محیط را فراهم کنند.
    کلیدواژگان: آموزش عالی، آینده پژوهی، دانشگاه آینده، برنامه ریزی راهبردی، کیفیت در آموزش عالی
  • زهرا جوادیان، محسن گل پرور* صفحات 55-76
    هدف از اجرای این پژوهش بررسی نقش تعدیل کننده نیازهای روانی اجتماعی در پیوند میان استرس شغلی با رفتارهای انحرافی و تمایل به ترک خدمت بود. جامعه آماری پژوهش کارکنان یکی از شرکت های وابسته به وزارت نفت در شهر بندرعباس بودند، که از میان آنها، 187 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه نیازها، فشارزاهای شغلی و ترک خدمت و رفتارهای انحرافی بودند. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد: نیاز به پیشرفت و نیاز به پیوند جویی رابطه ابهام و گرانباری نقش با رفتارهای انحرافی را تعدیل میک نند. همچنین نیاز به پیشرفت، رابطه تعارض نقش با رفتارهای انحرافی ، نیاز به قدرت رابطه تعارض نقش با ترک خدمت و با رفتارهای انحرافی، و نیاز به پیوند جویی رابطه تعارض نقش با رفتارهای انحرافی را تعدیل می کنند.
    کلیدواژگان: نیازهای روانی، اجتماعی، استرس شغلی، رفتارهای انحرافی، ترک خدمت، سازمان های اداری
  • فریبرز رحیم نیا، قاسم اسلامی صفحات 77-100
    در ادبیات مدیریت، به منظور بهبود بهره وری سازمان، همواره به هدف گذاری برای کارکنان، طراحی شاخ صهایی برای حصول اطمینان از دستیابی به این اهداف، و ارزیابی و کنترل مستمر کارکنان اشاره شده است. این نوع مدیریت، هزینه های زیادی را به سازمان ها تحمیل کرده و حتی ممکن است موجب کاهش کارایی و اثربخشی آنها شود. خودمدیریتی، را هحلی برای این مشکل است که این پژوهش آن را در یک چارچوب زمانی روزانه و در ارتباط با درگیری شغلی مورد بررسی قرار می دهد. پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع پیمایشی -علی است. جامعه آماری آن شامل کارشناسان شرکت برق منطقه ای مشهد است، که اندازه آن 300 نفر است. حداقل حجم نمونه، 156 نفر برآورد شد. روایی سازه ای ابزار پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد و ضریب آلفای کرونباخ بزرگتر از 65 / 0 برای سازه های مختلف پرسش نامه، پایایی آن را مورد تایید قرار داد. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک الگوسازی مسیر به روش حداقل مربعات جزیی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد خودمدیریتی روزانه به طور غیرمستقیم بر درگیری شغلی تاثیر فزاینده دارد. این اثر از طریق منابع شغلی تنوع مهارت های روزانه و بازخورد روزانه اعمال می شود. بر این اساس، فرصت های رشد روزانه، میانجی رابطه میان خودمدیریتی روزانه و درگیری شغلی نبود. در انتها، این نتایج به بحث گذاشته شد و پیشنها دهایی کاربردی برای مدیران و کارورزان ارائه شد.
    کلیدواژگان: خودمدیریتی روزانه، منابع شغلی روزانه، درگیری شغلی، بهره وری، شرکت توزیع نیروی برق مشهد
  • فرج الله رهنورد*، سمیه خلیل پور تیلمی صفحات 101-116
    سیستم های اطلاعاتی سازمان ها، نقش بسزایی در عملکرد سازمان ها ایفا می کنند. بکارگیری سیستم ها و فناوری های اطلاعاتی در سازمان ها زمانی کارساز خواهد بودکه سازمان ها فرایند یادگیری در خصوص استفاده موثر وکارآمد از سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات (IS/IT) را طی کرده باشند و به مرحله بلوغ رسیده باشند. مدل های مختلفی در رابطه با بلوغ سازمانی مبتنی بر رشد IS/IT طراحی شده است. مدل ارل یکی از آنهاست که بلوغ سازمانی را بر مبنای کاربرد سیستم ها و فناوری اطلاعات در قالب مراحل 5گانه رشد تعریف می کند. این مقاله با در نظرگرفتن نقش سیستم های اطلاعاتی در پیشبرد اهداف سازمان به دنبال ارزشیابی درجه بلوغ سازمانی برحسب تحول در رویکردهای برنامه ریزی سیستم های اطلاعاتی است. جامعه آماری این پژوهش را مدیران و کارشناسان واحدهای فناوری اطلاعات در شرکت های منطقه ویژه ی پارس جنوبی است. این پژوهش از نظر هدف شناختی یک تحقیق کاربردی و از نظر روش شناختی یک تحقیق توصیفی است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشانگرآن است که این شرکت ها حداکثر تا مرحله سوم مدل ارل یعنی کنترل اداری رشد کردده اند و همچنین میان این شرکت ها از نظر بلوغ سازمانی مبتنی بر فناوری اطلاعات/سیستم های اطلاعات تفاوت معناداری وجود دارد.
    کلیدواژگان: بلوغ سازمانی، تکنولوژی مدار، روش مدار، کنترل اداری، کار مدار، سازمان مدار
  • سامان شیخ اسماعیلی، کاوه حسنی، سیامک نرگسی صفحات 117-140

    پژوهش حاضر مرتبط با شایستگی های رفتاری و سازمانی کارکنان و در حوزه رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی طرح و اجرا شده است. هدف اصلی پژوهش بررسی ارتباط بین فرآیند ادراک شایسته سالاری مدیران و توانمندسازی شناختی نیروی انسانی است. به این منظور، کارکنان شاغل در ناجا حوزه استان کردستان به عنوان جامعه آماری لحاظ و مورد بررسی قرار گرفته اند. مطالعه از منظر هدف، کاربردی و از دید روش گردآوری اطلاعات، از انواع پژوهش های توصیفی -همبستگی به شمار می آید. جهت گردآوری داده های پژوهش، از روش میدانی استفاده شده است. بر این اساس، به ترتیب پرسشنامه های شایسته سالاری با اصلاحات) 2006 (شامل 21 سوال و توانمندسازی شامل 16 سوال جهت توزیع در جامعه آماری به کار برده شد. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ برای دو متغیر مذکور به ترتیب برابر با 91 / 0 و 88 / 0 محاسبه و تایید شد. استاندارد بودن پرسشنامه ها و هنجاریابی آنها در پژوهش های داخلی، روایی آزمون را تامین کرد. یافته های نهایی حاصل از تحلیل آماری پژوهش در نرم افزار آماری علوم اجتماعی، حاکی از وجود ارتباط معنادار، بین ادراک از شایسته سالاری مدیران و توانمندسازی کارکنان در مراکز انتظامی حوزه استان کردستان است. همچنین مطابق با نتایج دیگر مطالعه، متغیر وابسته یعنی توانمندسازی کارکنان، با تمامی ابعاد شایسته سالاری، شامل شایسته خواهی، شایسته سنجی، شایسته شناسی، شایسته گزینی، شایسته گماری، شایسته پروری، شایسته داری رابطه معن ادار دارد.

    کلیدواژگان: شایسته خواهی، شایسته سنجی، شایسته شناسی، شایسته گزینی، شایسته گماری، شایسته پروری، شایسته داری
  • غلامرضا کرمی*، کامران تاجیک صفحات 141-164
    تورم به سودمندی اطلاعات حسابداری صدماتی جدی وارد میک ند و حتی می تواند اطلاعات حسابداری را گمراه کننده کند. این آسیب ها در شرایطی که نرخ های تورم بالا باشد و تورم برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد بسیار شدیدتر خواهد بود. در ایران هر دو این موارد وجود داشته است. در این راستا لازم است الگویی متناسب با شرایط ایران برای گزارشگری آثار تورم تدوین شود. در پژوهش حاضر بر اساس مصاحبه با متخصصان و بر اساس روش تحلیل تم الگویی برای حسابداری تورمی در ایران ارائه شده است. در این مدل، مبنای ارزشیابی، بهای تاریخی تعدیل شده بر اساس شاخص عمومی تورم، و مبنای نگهداشت سرمایه نیز، سرمایه مالی تعدیل شده با شاخص عمومی تورم است. علاوه بر دو مبنای مورد اشاره، مدل نهایی شامل دو نوآوری به شکل گزارش یک صورت مکمل از ارزش جاری زمین ها و ساختما نهای در تملک موسسه، و همچنین گزارش سود حاصل از بدهی های بلندمدت در یادداش تهای همراه است.
    کلیدواژگان: حسابداری تورمی، ارزشیابی، نگهداشت سرمایه، تحلیل تم، ارزش جاری، سود حاصل از بدهی های بلندمدت
  • هاجر براتی*، حمیدرضا عریضی، بهروز دری، وحید قاسمی صفحات 165-188
    از آن جا که نیروی انسانی یکی از مهم ترین عوامل اثربخشی و کارآیی تغییرات است، شناخت عوامل موثر بر عملکرد و واکنش کارکنان از جمله آمادگی آنان برای تغییر و تعهدشان به تغییرات حایز اهمیت است. از این رو هدف پژوهش حاضر، تعیین متغیرهای روان شناختی و فردی اثرگذار بر واکنش کارکنان پتروشیمی بندر امام به تغییر سازمانی بوده است. نمونه پژوهش شامل 383 نفر از کارکنان این شرکت بود که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. سپس به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی و تحلیل مسیر در نرم افزار Amuse استفاده شد. نتایج نشان داد که جایگاه مهار(19/0=β)، شخصیت پنج عاملی(32/0=β) و عاملیت(62/0=β)، اثربخشی تغییر را پیش بینی می کنند و عاملیت(24/0=β)و اثربخشی تغییر(80/0=β) نیز واکنش به تغییر را پیش بینی می کنند. همچنین واکنش به تغییر، حمایت از تغییر(89/0=β)، رفتارهای شهروندی سازمانی تغییر مدار(44/0=β) و مقاومت در برابر تغییر (30/0- =β)را پیش بینی می نماید. با توجه به یافته ها، سازمان ها باید تغییر را اثربخش معرفی نموده و از این طریق واکنش مثبت به تغییر را افزایش دهند تا حمایت و رفتارهای شهروندی تغییر مدار بیشتر و مقاومت کمتر در زمینه تغییر حاصل شود.
    کلیدواژگان: جایگاه مهار، شخصیت پنج عاملی، عاملیت، واکنش به تغییر، پیامدها
|
  • Alireza Matoufi*, Dr. Kayhan Tajeddini, Aliashraf Ahmadian Pages 3-29
    It’s so difficult and full of complexities for the exporters to enter into foreign markets due to the currently unpleasant condition of world’s economy. For sure many challenges are waiting for them if they decide to do so. Some of the challenges threatening today’s international business market are as follows: the West’s economical crisis, severe competition in the field of business, the existing risks in some developing markets, limitations of financial resources, providing raw material, wide changes occurring in the interests of markets, management of costs and many others. Certainly a main indicator representing each country’s economic growth, especially in today’s world market, is stable export. One of the first steps towards this end, i.e. stable export, is to identify the factors effective on export. The main objective of the present study is to introduce a model to investigate and prioritize the factors effective on the development of stable export and to test this variable in the export firms of Tehran province. To this end, 300 export firms were selected from Tehran province as the statistical sample of the study and the data were gathered using questionnaire and interview and then were analyzed using SPSS software. The research findings show that the most important inner firm factors effective on the export performance of Iranian firms are: firm’s financial capacities, managerial characteristics, and structural features. The findings also indicate that among these factors financial capacities and managerial features have the highest effectiveness on the development of export.
    Keywords: export performance, structural characteristics, financial capacities, export firms
  • Reza Mahdi* Pages 31-54
    In dynamic world that the continuous change is its fixed laws, important parts of higher education and university as small world in major society in form of conservative institutions in compared with power, culture, government and industry, have stayed approximately static. In compared with first decades of the second half of the last century that university become valid social institutions, its validity is declining. Nowadays, according to increasing rate of change and the advent of the knowledge era have expanded wave of futurology future study in political, social, economical and technological institutions. From the past two decades, consistent with society developments and has found the importance and necessity to know future and policy making and long term planning of university system. In the paper with explorative approach is extracted the strategies to adjust university with environment and society and the consequences of compatible with environment by mixed method of documents review and grounded theory. To identify and validate strategies and consequences was used open and axial coding in grounded theory. In the research, with determination of compatible university with environment and society as core category in higher education futurology, 13 key strategies and four key consequences of compatible university with environment have been identified and developed. Based on the research results, university system must permanently be compatible with academic and social environments by the suggested strategies and university must constantly is the dynamic balance with changing society.
    Keywords: Higher Education, Future University, Futures Study, Strategic Planning, Academic Environment
  • Fariborz Rahimnia, Ghasem Eslami Pages 77-100
    In order to improve the organization’s productivity, management literature recommends goal-setting for employees, developing indicators to ensure achievement of these goals, and evaluating the employees constantly. This type of management can impose a lot of costs on organizations and even may cause decrease in their effectiveness and efficiency. Self-management is a solution for this problem, and this article was designed to examine it on a day-to-day basis and in relation to job engagement. This was an applied study and used causal survey approach. Statistical population of the study consisted of 300 employees of Mashhad Electric Energy Distribution Company, from among whom a minimum sample size of 156 was derived. Construct validity of research instrument was examined by confirmatory factor analysis, and its reliability coefficient, Cronbach’s alpha, was greater than 0.65. Partial least squares path modeling was also used to test the hypotheses. Research findings indicate that daily self-management indirectly and positively affects job engagement. The roots of this effect are in job resources, skill variety and feedback. Accordingly, daily development opportunities do not mediate the relationship between daily self-management and job engagement.
    Keywords: Daily Self, management, Daily Job Resources, Job Engagement, Productivity, Mashhad Electric Energy Distribution Co
  • Dr Farajollah Rahnavard*, Somayeh Khalil, Pour Pages 101-116
    Information systems play an important role in performance of organizations. Application of information systems and information technologies (IS/IT) is more useful when organizations go through learning process to use IS/IT in an efficient and effective way, and arrive to stage of maturity. Variety of models has been developed to identify organizational maturity based on IS/IT growth. Earl has developed a five stages model of growth for IS/IT. This article is about to measure organizational maturity based on Earl’s model. A survey is administered to 60 employees in petrochemical companies at south Pars region in Iran. Research findings indicate that these companies are moving toward third stage (administrative) in Earl’s Model. Meanwhile, results in indicative of significant differences among these companies in terms of organizational maturity.
    Keywords: Organizational maturity, Technology, led, Method driven, Administrative, Business, led, Organizational, led
  • Saman Shaeekh Esmaili, Kaveh Hasani Pages 117-140

    The main purpose of this paper was to evaluate the relationship between meritocracy as perceived by managers and personnel cognitive empowerment. To reach this end, all managerial and non-managerial staff of the Iranian Police Dept. in Kurdistan Province were selected as the subjects of the study. The research method was descriptive-correlational and the study was considered to be an applied research. Accordingly, it was an applied survey. In order to collect data to measure the basic concepts of the research, Peerce and Tsui’s Meritocracy Questionnaire (2006) and Spreitzer’s Personnel Cognitive Empowerment Questionnaire (2005), respectively including 21 and 16 questions, were used. Cronach’s alpha coefficients of 0.91 and 0.88 showed the Reliability of the two questionnaires. Content validity test, too, was applied to complete the standardization of the questionnaires. The final results of the research, based on SPSS software, show that there is significant relationship between meritocracy perceived by managers and employee empowerment. Besides, further conclusions show the same relationship between the dependent variable of empowerment and all dimensions of the independent variable, which are recruiting the merited, testing the merited, screening the merited, selecting the merited, appointing the merited, developing the merited and retaining the merited.

    Keywords: Poll competent, properly measured, deserves recognition, properselection, proper Gmary, proper rearing, was competent, Naja
  • Gholamreza Karami*, Kamran Tajik Pages 141-164
    Inflation is a serious threat to the usefulness of accounting information and can even make such information misleading. These threats are even more severe when the rate of inflation is high and inflation is chronic. We have experienced both of them in Iran. Therefore, it is necessary that a suitable model for inflation accounting be developed for Iran. In this research, we have tried to use data collected from interviews with experts and to use thematic analysis method to present a customized model for inflation accounting for Iran. In this model, the criteria for valuation and capital maintenance are respectively adjusted historical price level based on general inflation index and adjusted financial capital based on general inflation index. Beside the two criteria, the final model includes two innovations, namely reporting a statement of the current value of lands and buildings owned, and reporting the gain on long term debts in the notes to the financial statements.
    Keywords: Inflation Accounting, Valuation, Capital Maintenance, Thematic Analysis, Current Value, Gain on Long Term Debts
  • Dr Hajar Barati *, Dr Hamidreza Oreyzi, Dr Behrooz Dorry, Dr Vahid Ghasemi Pages 165-188
    Because human resource is one of the most important factors in the effectiveness and efficiency changes, Identifying the factors affecting the performance and reactions staff including their readiness for change and commitment to change is important. The purpose of this study was to determine the individual and psychological variables that influence employee reactions to organizational change in Bandare-Emam Petrochemical Company. The sample research consisted of 383 employees of this company who were selected by stratified random sampling method. Then, they responded to research instruments. For data analyzing, factor analysis and path analysis were used to Amuse software. The results showed that the locus of control(β=0.19), five-factor personality(β=0.32) and agency(β=0.62), predict change effectiveness and agency (β=0.24)and change effectiveness(β=0.80) predict reaction to change. Also, reaction to change predict change support(β=0.89), change–oriented organizational citizenship behaviors(β=0.44) and change resistance(β=-0.30). According to findings, Organizations should introduce the change as effective and in this way increasing positive reaction to change until more change support and change –oriented organizational citizenship behaviors and less change resistance be achieved.
    Keywords: locus of control, five, factor personality, agency, reaction to change, outcomes