فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی
سال چهل و نهم شماره 1 (پیاپی 71، بهار 1394)
- تاریخ انتشار: 1394/03/25
- تعداد عناوین: 7
-
- مقاله پژوهشی
-
صفحات 1-22هدفمقاله حاضر به بررسی مفهوم خودکارآمدی به عنوان سازه روانشناختی مهم و تاثیرگذاری در رفتار انسانی و نیز «نظریه شناختی - اجتماعی» و ارتباط آن با مفهوم سواد اطلاعاتی، به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی زندگی در جامعه اطلاعاتی و فرایند یادگیری مدرن و مادام العمر می پردازد.
روش شناسی: مرور ادبیات موجود در رشته های روانشناسی، آموزش و پرورش، ارتباطات، جامعه شناسی، علم اطلاعات و علوم رایانه.یافته هاخودکارآمدی شاید بر میزان علاقه، تلاش، پشتکار، لذت، خودتنظیمی و در نهایت عملکرد فرد، تاثیر مطلوبی داشته باشد و به عنوان یکی از عوامل شایستگی اجتماعی، شایستگی شبکه ای، موفقیت، رضایتمندی تحصیلی و کاری و غلبه بر ترس هایی مانند ترس های اجتماعی و ترس از فناوری نقشی جدی ایفا کند. سواد اطلاعاتی به عنصری درونی مانند خودکارآمدی موکول و مشروط می شود. در برخی پژوهش ها، خودکارآمدی بالاترین و بیشترین همبستگی و تاثیر را بر رفتار جست وجوی اطلاعات داشته است که اهمیت بسیار آن را نشان می دهد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی با عواملی مانند سن، جنسیت، سطح تحصیلات، پایه تحصیلی، تجربه، آموزش، دانش زبان انگلیسی و شغل ارتباط مستقیم دارد. خودکارآمدی سواد اطلاعاتی در کشور ترکیه بیش از سایر کشورها بررسی شده است.
اصالت/ ارزش: مفهوم خودکارآمدی که از سوی برجسته ترین و پراستنادترین روانشناس زنده دنیا و چهارمین روانشناس تاریخ این علم، یعنی آلبرت بندورا ارائه شد، نقشی اساسی در سواد اطلاعاتی ایفا می کند که متاسفانه در ادبیات علم اطلاعات در زبان فارسی درباره آن بررسی کافی نشده است. مقاله حاضر اولین مقاله فارسی محسوب می شود که به صورت مروری به بررسی نقش خودکارآمدی در سواد اطلاعاتی و اطلاع جویی اختصاص می یابد.کلیدواژگان: خودکارآمدی، خودکارآمدی سواد اطلاعاتی، سواد اطلاعاتی، شایستگی، مهارت های اطلاعاتی -
صفحات 23-54هدفدر این پژوهش بر آنیم تا تاثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس، با استفاده از شاخص های نفوذ اندیشه ای و اجتماعی شناسایی شوند. با این هدف از شاخص های منتخب خانواده اچ (شاخص اچ، شاخص جی، و شاخص اچ. سی) برای تعیین نفوذ اندیشه ای پژوهشگران از مرکزیت های هم تالیفی (مرکزیت رتبه، مرکزیت بینابینی، و مرکزیت نزدیکی) استفاده شده است.روشپژوهش حاضر با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. جامعه پژوهش حاضر را تمامی مقاله های حوزه آی متریکس تشکیل می دهد که در بازه زمانی 1978 تا 2014 در وبگاه علوم نمایه شده اند و تعداد آنها 5944 رکورد است. برای محاسبه شاخص های مرکزیت و شاخص اچ از نرم افزارهای یو. سی. آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ شاخص جی و شاخص اچ. سی نیز به صورت دستی و با فرمول نوبسی در نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های کاربردی در پژوهش، با استفاده از بسته های نرم افزاری اس. پی. اس. اس و لیزرل به پرسش های همبستگی پاسخ داده شده است.یافته هابررسی رابطه بین نمره های مرکزیت (نفوذ اجتماعی) و کارایی، حاکی از آن بود که بین سه نوع مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی از یک طرف و کارایی از طرف دیگر، همبستگی مثبتی وجود دارد. نتایج مربوط به همبستگی میان شاخص های نفوذ اجتماعی و شاخص های نفوذ اندیشه ای، حاکی از وجود همبستگی مثبت بین این دو نوع نفوذ بود. به طور کلی و با توجه به پرونده های انفرادی ایجاد شده بر مبنای جمیع شاخص های اندیشه ای و اجتماعی که بر اساس مجموعه نمرات حاصل از شش شاخص اچ، اچ. جی، اچ. سی، مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی محاسبه شد، به نظر می رسد «لیدسدورف» و «کوشا» به ترتیب تاثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس در سطح جهان و ایران هستند.
اصالت: با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد که استفاده از شاخص های ترکیبی در حد متعادل، بینش به نسبت عادلانه و واضح تری درباره وضعیت و تاثیرگذاری پژوهشگران در یک حوزه علمی خاص به وجود می آورد. پس می توان برای هر یک از پژوهشگران پرونده ای انفرادی ایجاد کرد، به طوری که از نتایج به دست آمده، برای تصمیم گیری های مهمی نظیر کمیته های ترفیع و ارتقا، استخدام، اعطای درجه های پژوهشی و سایر موارد مشابه استفاده شود.کلیدواژگان: آی متریکس، شاخص اچ، شاخص اچ، سی، شاخص جی، علم سنجی، نفوذ اجتماعی، نفوذ اندیشه ای، هم تالیفی -
صفحات 55-78هدفهدف، تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ج.ا.ا در قالب «بازاریابی - محصول» و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس swot است.روشدر ابتدا با استفاده از مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و کاربرد روش تحلیل محتوا، مولفه های SWOT استخراج شدند. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه و رتبه بندی مولفه ها و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت کتابخانه ملی ج.ا.ا در مقوله محصول، تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شده اند.یافته هاموقعیت راهبردی کتابخانه ملی ج.ا.ا در مقوله محصول، تهاجمی است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارتند از: بهینه سازی فضای آموزشی کتابخانه، بهینه سازی قدرت محتوایی، خدماتی، رقومی و نوع دسترسی، تقویت قابلیت های کیفی خدمات، استفاده مطلوب تر از فرصت های تعاملی و قانونی، تقویت قابلیت های پردازش، تقویت قابلیت های انتشاراتی، استفاده از شیوه های مجموعه سازی متنوع، استفاده از کمپین های بازاریابی، حرکت در مسیر آموزش کتابخانه های دیگر، استفاده از فیلترهای منطقی تر به منظور تشخیص پژوهشگران، همکاری و فعالیت مشترک آرشیو و کتابخانه ملی ج.ا.ا و استفاده از نیروهای بیشتر و ماهرتر برای ارائه خدمات.
اصالت: این پژوهش سبب مرور مجدد فلسفه وجودی کتابخانه ملی ج.ا.ا و شفاف شدن نقش متمایز آن در ساختار پژوهشی کشور می شود.کلیدواژگان: بازاریابی، تحلیل SWOT، کتابخانه ملی ج، ا، ا، محصول، موقعیت یابی راهبردی -
صفحات 79-99هدفپژوهش حاضر به ترسیم و بررسی شبکه هم نویسندگی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی در 1351 مقاله منتشرشده در 7 مجله علمی پژوهشی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی ایران طی سال های 1387 تا 1391 می پردازد.
روش پژوهش:این پژوهش با رویکرد علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته و در آن ساختار شبکه هم نویسندگی موسسات در مقاله های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران با استفاده از شاخص های کلان تحلیل شبکه ها مانند تراکم، اتصال، ضریب خوشه بندی، مولفه های شبکه، میانگین فاصله و قطر شبکه بررسی شده است. از سوی دیگر برای بررسی عملکرد هر یک از موسسات دارای تالیف در شبکه، شاخص های خرد تحلیل شبکه ها مانند مرکزیت درجه، مرکزیت بینیت، مرکزیت نزدیکی، بردار ویژه، تعداد گره های مجاور و همچنین شاخص تولید استفاده شده اند. ترسیم و تحلیل شبکه با استفاده از نرم افزار یو.سی.آی.نت انجام گرفته است.یافته هانتایج پژوهش نشان می دهد که بیشتر مقاله های علم اطلاعات و دانش شناسی مورد بررسی (8/68 درصد) به صورت مشارکتی منتشر شده اند و مشارکت میان دو پژوهشگر مهم ترین الگوی همکاری در مقاله های مذکور بوده است (22/45 درصد). همچنینهمکاری بین سازمانی (4/63 درصد) بیشتر از سایر انواع مشارکت های علمی از سوی پژوهشگران علم اطلاعات و دانش شناسی کشور استفاده می شود. شبکه هم نویسندگی موسسات در مقاله های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران از تعداد 218 گره و 1002 پیوند تشکیل شده است. با در نظر گرفتن تمامی شاخص های مرکزیت و تولید، می توان از دانشگاه های تهران، شهید چمران اهواز، فردوسی مشهد، اصفهان، آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، آزاد اسلامی واحد همدان و کتابخانه ملی ایران به عنوان مرکزی ترین موسسات در شبکه هم نویسندگی مقاله های علم اطلاعات و دانش شناسی ایران نام برد. همچنین شبکه مذکور با دارابودن شاخص تراکم معادل 019/0 انسجام کمی دارد.
اصالت پژوهش: ترسیم شبکه همکاری علمی میان موسسات دارای تالیف در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، نمایی از دانشگاه نامرئی پژوهشگران این حوزه به دست می دهد که شاید از سوی این موسسات برای برنامه ریزی همکاری های آینده استفاده شود.کلیدواژگان: تحلیل شبکه های اجتماعی، شبکه هم نویسندگی، علم اطلاعات و دانش شناسی -
صفحات 101-115هدفهدف این پژوهش تحلیل پیوندهای میان این دو دسته از شاخص هاست.روشپژوهش حاضر مبتنی بر علم سنجی و جامعه آماری مشتمل بر 37 کشوری است که بر اساس اطلاعات مربوط به دوره پانزده ساله 1996 تا 2010 در پایگاه سایمگو[1] در سه خوشه بررسی شده اند. داده های آماری این پژوهش از پایگاه های اطلاعاتی وب آو ساینس، سایمگو، نظام رتبه بندی کیو اس، نظام رتبه بندی شانگهای و نظام رتبه بندی تایمز استخراج شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار اکسل[2] و اس. پی. اس. اس[3] و به منظور پاسخگویی به سوال و فرضیه، از آزمون آماری همبستگی پیرسون و اسپیرمن استفاده شد.یافته هایافته های پژوهش نشان می دهند که بین دو دسته شاخص های هزینه کرد تحقیق و توسعه و همچنین کیفیت انتشارات علمی کشورها همبستگی مثبت وجود دارد. همچنین میان شاخص های استنادی، به عنوان مهم ترین بخش از شاخص های تعیین کننده کیفیت انتشارات علمی کشورها، ارتباط مستقیمی برقرار است.
اصالت اثر: بررسی ها نشان می دهند که میزان هزینه کرد در زمینه تحقیق و توسعه همواره تاثیر بسزایی در کیفیت انتشارات علمی کشورها داشته، پس در این پژوهش به تحلیل این مهم پرداخته شده است.کلیدواژگان: شاخص های کیفیت انتشارات علمی، شاخص های هزینه کرد تحقیق و توسعه، علم سنجی -
صفحات 117-133هدفهدف این پژوهش بررسی وضعیت دانش و مهارت های کتابداران در کاربرد خدمات مرجع بر اساس دیدگاه کواکس (تفکر انتقادی، تحلیل سوالات، مصاحبه، سازماندهی اطلاعات، یافتن منابع مرجع و تسلط بر ابزارهای پیشرفته اطلاع یابی) از نظر کارکنان کتابخانه های دانشگاه های دولتی استان مازندران است.روشپژوهش حاضر توصیفی - پیمایشی و جامعه آماری شامل مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی استان مازندران است. روش نمونه گیری هم تصادفی طبقه ای متناسب با حجم بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که ضریب پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (80/0) محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزار SPSS V.16 استفاده شد.یافته هانتایج نشان داد که دیدگاه کواکس بر دانش و مهارت های مرجع کتابداران در کتابخانه های دانشگاه های دولتی استان مازندران موثر و میانگین تمام مولفه های مذکور بالاتر از حد متوسط و در وضعیت مناسبی است. مطلوب ترین مولفه «تسلط بر ابزارپیشرفته» و کمترین مولفه «سازماندهی اطلاعات» محسوب می شود. همچنین بین نظرهای کتابداران بر پایه عوامل جمعیت شناختی (جنسیت، رشته تحصیلی، سابقه خدمت، سطح تحصیلات، محل خدمت، و نوع کار) در کتابخانه های دانشگاه های دولتی استان مازندران تفاوت معناداری وجود ندارد.
اصالت/ ارزش: دیدگاه کواکس جنبه های تعامل و تفکر انتقادی را با زمینه های ابزارهای اطلاع یابی در هم آمیخته است و به توسعه مهارت ها و دانش افزایی کتابدار مرجع کمک می کند. کتابداران کتابخانه ها می توانند با توسعه مهارت های خود در خدمات مرجع، دسترسی و اشاعه اطلاعات به مراجعان را تسریع ببخشند.کلیدواژگان: خدمات مرجع، دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشگاه فنی نوشیروان بابل، دانشگاه مازندران، کتابخانه های دانشگاهی، مهارت های مرجع -
صفحات 135-152هدفهدف این پژوهش، شناسایی رابطه بین استرس فناوری و تعهد سازمانی در بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز است.
روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و در آن ازروش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری، تمامی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز بوده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استرس فناوری راگوناتان و همکاران (2002) و تعهد سازمانی آلن و می یر (1997) است.یافته هابین استرس فناوری و ویژگی های جمعیت شناختی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز رابطه ای وجود ندارد. بین تعهد سازمانی و ویژگی های جمعیت شناختی در کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز رابطه ای وجود ندارد و تنها متغیر تحصیلات با تعهد سازمانی رابطه دارد. بین استرس فناوری و تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز، رابطه معنا دار و مثبتی وجود دارد.
اصالت پژوهش: گسترش فناوری های اطلاعاتی سبب شکل گیری استرس فناوری در میان کارکنان سازمان ها می شود؛ استرس فناوری بر کاهش تعهد سازمانی (به عنوان شاخص مهم و اثربخشی در مدیریت نیروی انسانی) موثر است و بررسی رابطه آنها در میان کتابداران به دلیل حضور روزافزون فناوری در کتابخانه ضروری است و مطالعه پژوهش های انجام گرفته نشان می دهد که هیچ پژوهشی در ایران، رابطه بین استرس فناوری و تعهد سازمانی را بررسی نکرده است.کلیدواژگان: استرس فناوری، تبریز، تعهد سازمانی، کتابخانه های دانشگاهی، کتابداران
-
Pages 1-22Purposethe present paper aims to relate Self-Efficacy as an important psychological construct to Information Literacy as an essential requisite of the information society.Methodologyreviewing related literature in communication, sociology, information science and computer science.
Findings: Self-efficacy could increase interest, efforts, enjoy, self-regulation and performance. it is considered to a factor influencing network and social competencies and social and techno phobia as well. Information Seeking could be highly influenced by the level of self-efficacy. some factors as gender, age, academic attainments, experience, instruction, English language knowledge and task to be correlated to self-efficacy. most of the research about Information literacy self efficacy has been explored in turkey.
Novelty: The construct of self-efficacy which is coined by Albert Bandura as most famous and cited live psychologist and forth psychologist in the history of Psychology has a significant role in information literacy. the current paper is the first review paper exploring the concept of self-efficacy in information literacy and seeking.Keywords: Competency, Self, Efficacy, Information Literacy Self, efficacy, Information Skills -
Pages 23-54PurposeUsing both ideational and social influences indicators, this study tries to identify and analyze the most influential researchers in iMetrics. To do so, the researchers used a combination of H family indexes (h-index, g-index, and contemporary h-index) and co-authorship centralities (degree, betweenness, and closeness) for calculating ideational and social influences, respectively.MethodsThe study uses a bibliometric methodology and social network analysis approaches. The initial data of this study, which comprises 5944 records in the field of iMetrics during 1978-2014, have been retrieved from Web of Science. UCINet and BibExcel software have been used to calculate centrality measures and h-index; g-index and contemporary h-index have been measured manually within Excel. Once all measures have been calculated, researchers used SPSS and LISREL statistical software packages.
Findings: Findings indicated that there is a significant correlation between social influence indicators and researchers performance. Moreover, the results of LISREL uncovered a significant correlation between ideational indicators and social ones.ConclusionsBased on the findings revealed in this study, it seems that using balanced and compound bibliometric indicators has the capability to provide a relatively fair and clear insight on researchers influence in a specific field. In this way, it is possible to create individual profiles for all of researchers in that field. So that the result could be used for important decisions such as tenure and promotion committees, granting research projects, and the like.Keywords: Social Influence, Ideational Influence, Co, authorship, H, index -
Pages 55-78PurposeThe purpose is strategic analysis of the current state of the National Library in "marketing - production" framework that would result in presentation of the proposed strategies based on swot matrix.MethodologyAt first, by applying content analysis on interviews with 13 library specialist employees, the swot elements was extracted. Then, by using questionnaire and ranking elements, and also by using matrix of strategic position evaluation, library's strategic position in the field of production is determined and SO, ST, WO, and WT strategies is provided.
Finding: Library's strategic position in the category of the production is offensive. Some of proposed strategies include: optimizing the training space of library, optimizing the power of content, services, digitization and access, Strengthening qualitative capabilities of services, better using of interactive and legal opportunities, strengthening processing Capabilities, Strengthening publish capabilities, using different methods of collection development, using marketing campaigns, moving to educating other libraries, using more logical filters to identify researchers, developing cooperation and joint activities between Archives and the National Library, and using more and more sophisticated resources to provide services.
Originality: This research reviews the philosophy of existence of National Library and Clarify its distinct role in research structure in the country.Keywords: Marketing, Product, SWOT Analysis, Strategic Positioning, National Library of IRI -
Pages 79-99ObjectiveThis paper tries to analyse and visualize the co-authorship network of institutions in 1351 papers published in 7 knowledge and information science journals in Iran from 1387 through 1391.MethodologyIn this paper, we use scientometric and social network analysis to study the collaboration network of institutions. Overall structure of the network was investigated using a few macro-level metrics like density, connectedness, clustering coefficient, components, mean distance and diameter. Additionally, centrality metrics include degree centrality, betweenness centrality, closeness sentrality, eigenvector, number of adjacent nodes as well as productivity measure were adopted to analyze the performance and status of institutions in the network. UCINET software was utilized for data analysis.ResultsFindings of the study revealed that the majority of papers (68.8%) are multi-authored and publications by two authors are the most common type of co-authorship (45.22%). Based on the findings, 63.4% of publications in 7 journals were published through inter-institutional collaboration, which shows that Iranian KIS researchers tend to collaborate more with researchers from other institutions. The co-authorship network of institutions in Iranian KIS papers contains 218 vertices and 1002 cross-institutional collaboration links.Keywords: Co, authorship Network, Knowledge, Information Science, Social Network Analysis
-
Pages 101-115PurposeThe purpose of this research is analysis links Of these indicators.MethodThis research is a scientometrics study and it includs 37 countries that have more than 100 H-Index in 1996 until 2010 in SciMago. These countries were studied in 3 difference clusters. The data gathered from WoS, SciMago, UNESCO, OECD and World Bank databases. Excel and SPSS are used to analyze the data. Also, the research questions and hypothesis are responded through Pierson Correlation Test.
Findings: The findings show there is positive correlation between two batches of Gross domestic expenditure on R&D indicators and And The quality of scientific publications . Also the citation indices, the most important indicator that affect on the quality of scientific publications.
Originality: Searching through countries shows that there is relationship between Gross domestic expenditure on R&D and The quality of scientific publications. So at this study has been dealt to analyze to this matterKeywords: scientometrics, Gross domestic expenditure on R, D indicators, Indicators of the quality of scientific -
Pages 117-133ObjectiveThe aim of the study was to assess the status of knowledge and skills in the use of references services based on the view's Kovacks (critical thinking, analysis questions, interviewing, organizing information, Find reference resources, and mastery of advanced tools) in terms of view's staff or the Mazandaran public university library.MethodologyThis descriptive - survey. Population is management and public librarians Mazandaran public University. Sampling method is random stratified sampling. Data collection methods is researcher- built questionnaire and reliability was calculated with Cronbach's alpha coefficient (%80). Data analysis was done by SPSS 16 software.
Findings: Findings demonstrated view's Kovacks is effective on knowledge and skills of reference librarians in Mazandaran Public university libraries and the average of all the components is higher than average and it is in good condition. The most favorable component is "mastery of advanced tools" and lowest component "organization information". Also there was not a significant difference among the view's librarians based on demographic variables (i.e. gender, measure of study, background of employment, graduation degree, type of work in library) in Mazandaran Public University libraries.
Originality Value: View's Kovacks was integrated critical thinking aspects with fields information- seeking tools and will help to develop skills and knowledge synergy reference librarian. Reference librarians can develop their skills in references service and accelerated access and disseminate information to client.Keywords: Reference Service, Academic Libraries, Reverences Skill -
Pages 135-152PurposeThe main purpose of this study is to identify the relationship between Techno-Stress and the organizational commitment of librarians in libraries of governmental universities of Tabriz.MethodologyThe analytical survey has been used in this study and the population includes all librarians in governmental universities of Tabriz. Questionnaires of techno-stress designed by Ragu-Nathan et al. (2002), and organizational commitment designed by Allen and Meyer (1997) have been used for gathering data.ResultsThe findings show: There is a positive and significant correlation between Techno-stress and organizational commitment among librarians of Tabriz governmental universities libraries.
There isnt any relationship between techno-stress and demographic characteristics of Librarians of Tabriz governmental Universities Libraries. And also result show there isnt any relationship between organizational commitment and demographic characteristics of Librarians of Tabriz governmental Universities Libraries; only the relationship associated between education variable and organizational commitment.
Originality of research: Development of information technologies leads to the formation of stress between the staff of the organizations. Technostress is effective to reduce of the organization commitment as an important and effective measure in the management of human resources. Study of relationship between Technostress and the organization commitment is necessary because of the increasing technology in libraries.Keywords: Techno, stress, Organizational commitment, Librarians, Universityʹs Libraries, Tabriz
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.