فصلنامه بیماری های پستان ایران
سال هشتم شماره 4 (پیاپی 31، زمستان 1394)

تقریبا نیمی از مبتلایان به سرطان پستان در ایران زیر سن 50 سال می باشند و بیش از 70% مبتلایان که در این سنین قرار داشته اند دچار قطع قاعدگی ناشی از شیمی درمانی شده که دایمی خواهد بود. با توجه به این مسئله که درصد بالایی از بیماران تحت درمان مبتلا به سرطان پستان با علایم آمنوره مواجه هستند، هدف این مطالعه بررسی اثر بخشی رژیم های دارویی حاوی سیتالوپرام به همراه دارونما و سیتالوپرام به همراه آسپرین در بیماران یائسه نشده مبتلا به سرطان پستان با علایم آمنوره ناشی از شیمی درمانی می باشد.
در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی 32 نفر در گروه آزمون درمان سیتالوپرام به همراه آسپرین و 28 نفر در گروه کنترل سیتالوپرام را به همراه دارونما به صورت تصادفی دریافت نمودند. بیماران از افراد مراجعه کننده برای درمان به پژوهشکده سرطان جهاد دانشگاهی و بیمارستان سیدالشهدا اصفهان انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه پرسشنامه FACT-G می باشد و ابعاد مورد بررسی بعد سلامت جسمانی، عملکردی ، عاطفی و خانوادگی-اجتماعی به همراه گر گرفتگی در بیماران است. جهت ارزیابی تاثیر مداخله از آزمون تی زوجی و ویلکاکسون استفاده شد.
میانگین سن بیماران در گروه مداخله برابر 1/5AWT IMAGE03/45 و در گروه کنترل برابر 3/5AWT IMAGE7/44 بدست آمد. شدت گرگرفتگی در هر دو گروه کنترل و مداخله کاهش داشت و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (0001/P<). در سلامت اجتماعی/خانوادگی و سلامت عملکردی بیماران در قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در این مطالعه سلامت عاطفی (02/0p =) و از نظر سلامت جسمانی (04/0p =) در افراد در گروه آزمون افزایش یافت و اختلاف معنی داری در بعد از مداخله نشان داد.
این مطالعه نشان داد که زنان یائسه نشده ای که به سرطان پستان مبتلا و تحت شیمی درمانی هستند دچار علایم آزار دهنده ای نظیر گرگرفتگی و کاهش در سلامت عاطفی و جسمانی می شوند که با مصرف داروی سیتالوپرام و آسپرین می توان تا حد زیادی از این علایم را بهبود بخشید. لذا این مطالعه می تواند پزشکان و متخصصین مرتبط را به استفاده همزمان این دو دارو جهت بهبود و کاهش علایم مهم توصیه نماید.

سرطان پستان به عنوان دومین عامل مرگ در میان زنان جهان به شمار می آید. لنف ادم به دنبال سرطان پستان نیز یک عارضه مزمن و ناتوان کننده برای بازماندگان است. هدف از این طرح بررسی فراوانی مشکلات عضلانی اسکلتی بیماران مبتلا به لنف ادم به دنبال سرطان پستان می باشد.
این مطالعه مقطعی می باشد که 30 نفر از خانم های مبتلا به لنف ادم بعد ازجراحی پستان به روش نمونه گیری آسان یا در دسترس انتخاب شده اند. برای مشخص کردن مشکلات اسکلتی عضلانی اندام فوقانی از یک فرم جمع آوری اطلاعات که شامل اطلاعات بیوگرافی مریض که از پرونده بیمار و خودشخص پرسیده می شود و تست های ارتوپدیک که بوسیله درمانگر تست می شود، استفاده می شود. این تست ها شامل 6 تست در قسمت کمربند شانه برای مشخص کردن پاتولوژی های شانه مانند التهاب تاندون عضله دوسر بازویی و پارگی Rotator cuff و بی ثباتی شانه و Impingement Syndrome، 3 تست در قسمت آرنج برای مشخص کردن tennis elbow، 3 تست در مچ دست برای مشخص کردنcarpal tunnel syndrome ، و2 تست در انگشت شست برای مشخص کردن De Quervain syndrome tenosynovitis استفاده شده است که در صورت مثبت بودن حتی یک تست در هر ناحیه، فرد دچار درگیری در آن ناحیه می باشد.
در خانم های مبتلا به لنف ادم بعد از جراحی پستان که در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفتند. پاتولوژی شانه شیوع 70%، tennis elbowشیوع 7/13%، carpal tunnel syndromeشیوع 3/43%، De Quervain syndromeشیوع 20% داشتند.
شناخت تخصصی دردهای اسکلتی-عضلانی می تواند روند درمان را بهبود بخشیده و بر کیفیت و کمیت زندگی بیماران تاثیر بگذارد. در بیماران مبتلا به سرطان پستان و ادم لنف نیز این امر می تواند عوارض بیماری اصلی را کاهش داده و کمک بزرگی به بیمار، خانواده و کادر پزشکی مرتبط با بیماری ادم لنف نماید.

بهره گیری از فناوری اطلاعات در مراکز درمانی امروزه به عنوان یکی از شیوه های کارآمد بهبود فرآیندهای کاری مطرح است. طراحی کارآمد فناوری اطلاعات سلامت (HIT) برای خدمات بیمار- محور نیازمند ترسیم گردش کار از زاویه دید بیمار است. هدف از این پژوهش مستند سازی نمودار گردش کاری مرکز خدمات تخصصی بیماری های پستان در سال 1392 و تجزیه و تحلیل آن از جهت تاخیرها، ازدحام و امکان رویداد خطای انسانی در فرآیندهای کاری، است. سپس با استفاده از امکانات و خدمات فناوری اطلاعات راهکارهایی جهت بهبود فرآیندها پیشنهاد خواهد شد.
این مطالعه از نوع توصیفی و مشاهده ای است و داده ها با استفاده از مصاحبه سیستماتیک و مشاهده پیوسته در مقطع زمانی یک هفته ای، جمع آوری شده اند. با استفاده از نتایج مصاحبه ها و مشاهدات نمودار گردش کاری فعلی مرکز رسم شده و سپس مشکلات موجود با استفاده از منابع علمی و مشاوره با متخصصین حوزه انفورماتیک پزشکی شناسایی و راه حل های انفورماتیک ارایه شدند. در آخرین مرحله نمودار گردش کار بهینه مرکز در صورت پیاده سازی سیستم های پیشنهادی رسم گردید.
مشکلات موجود در گردش کاری کلینیک بیماری های پستان عبارتند از «ازدحام افراد در قسمت های تعیین نوبت به صورت تلفنی و حضوری، مطب پزشکان و سرویس رادیولوژی»، «تاخیر در بازیابی پرونده بیماران»، «تاخیر در ارایه گزارش های آزمایشگاهی و خروجی خدمات رادیولوژی» و «اتلاف وقت و انرژی برای واردکردن چندباره اطلاعات». بسیاری از این مشکلات را می توان با استفاده از راه حل های پیشنهای مبتنی بر فناوری اطلاعات در این مقاله از قبیل سیستم نوبت دهی آنلاین، پرونده الکترونیک، سیستم دیجیتال انتقال تصاویر پزشکی، ارایه گزارش آزمایشگاهی به صورت اینترنتی و... کاهش داد.
مقایسه نمودار گردش کار فعلی مرکز با نمودار بهینه پیشنهادی نشان می دهد که در فرایندهای کاری با پیاده سازی سیستم های اطلاعاتی تسهیل و تسریع می گردند. با حذف و یا کوتاه تر شدن فرایندهایی نظیر تشکیل و بازیابی پرونده، دریافت نوبت و ارایه گزارشات علاوه بر بالا رفتن دقت در خدمات ارایه شده، صرفه جویی بسیاری در زمان و هزینه هم برای مرکز و هم بیمار ایجاد می شود.

سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطان های زنان می باشد و به عنوان یک بیماری مزمن دارای عوارض روان شناختی مختلفی از جمله اضطراب مرگ می باشد. لذا هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع اضطراب مرگ در زنان مبتلا به سرطان سینه در یکی از بیمارستان های دولتی شهر کرمانشاه در سال 1394 می باشد.
روش برررسی: این پژوهش مطالعه ای توصیفی است که ابزار گردآوری داده ها در قسمت اول چک لیست مشخصات دموگرافیک بیماران و قسمت دوم پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر شامل 15 سوال بلی- خیر می باشد. 48 بیمار زن مبتلا به سرطان سینه در یکی از بیمارستان های دولتی شهر کرمانشاه به روش تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 آنالیز شدند.
محدوده سنی بیماران مورد مطالعه بین 29 تا 67 سال بود که 4/93 درصد از این بیماران متاهل بودند. 2/79 درصد از بیماران دارای اضطراب مرگ بالایی بودند و به ترتیب بیشترین و کمترین نمره کسب شده اضطراب مرگ 15 و 2 بود که میانگین نمرات کسب شده این بیماران در کل 04/9 با انحراف استاندارد 71/3 بود. افراد میانسال نیز بیشترین میزان اضطراب مرگ را به خود اختصاص دادند و همچنین بیماران با سطح تحصیلات پایین و وضعیت اقتصادی ضعیف نیز اضطراب مرگ بالاتری را دارا بودند.
نتایج مطالعه حاضر بیانگر وجود اضطراب مرگ بالا در اکثریت جمعیت مورد مطالعه بوده است که می تواند ناشی از عدم آموزش کافی مقابله با اضطراب مرگ و مرگ آگاهی به بیماران مبتلا به سرطان در بخش های آنکولوژی و رادیوتراپی باشد. با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود ضمن توجه بیشتر مسئولین بهداشت روان به جمعیت های مشابه جهت ارتقای کیفیت بهداشت روان این دسته از بیماران، مطالعات گسترده تری در این زمینه انجام شود.

سرطان پستان یکی از شایع ترین انواع سرطان در میان زنان در سراسر جهان است که مانند سایر بیماری های مزمن بهزیستی روان شناحتی را کاهش می دهد. حفظ و ارتقای بهزیستی روان شناختی نیاز به مداخلات روان شناختی در این حوزه دارد. پژوهش حاضر اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر الگوی 8 مرحله کش به شیوه گروهی بر بهبود بهزیستی روان شناختی زنان مبتلا به سرطان پستان تحت پوشش مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی را مورد بررسی قرار داده است.
روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. بدین منظور 30 بیمار مبتلا به سرطان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آزمون وکنترل تخصیص داده شدند. سپس همه 30 نفر پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف RPHQ را تکمیل نمودن. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای مداخله ای شناختی- رفتاری مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش شرکت کردند و گروه کنترل در این مدت مداخله ای دریافت نکرد. در خاتمه هر دو گروه بار دیگر مورد آزمون قرار گرفتند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و به وسیله نسخه 20 نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش بر بهبود بهزیستی روان شناختی در مرحله پس آزمون از لحاظ آماری تاثیر معناداری داشته است، (p<0/005) و اثرات آن تا مرحله پیگیری نیز باقی ماند.
نتایج پژوهش نشان داد که مداخله ای شناختی- رفتاری مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش از طریق به چالش کشیدن باورهای غیرمنطقی بیماران درمورد بدنشان و اصلاح این باورها باعث بهبود بهزیستی روان شناختی آنها شده است. از این رو در راستای درمان های رایج پزشکی، این مداخله می تواند به منظور ارتقا بهزیستی روان شناختی مبتلایان به سرطان پستان بکار برده شود.

تومورهای فیلودس پستان تومورهایی از جنس بافت فیبرواپیتلیال هستند و کمتر از 1% کل تومورهای پستان را تشکیل می دهند. مشخصه تومور فیلودس پستان توده قابل لمس، رشد سریع تومور و سایز بزرگتر از 2 سانتی متر است. هیستولوژی این تومور می تواند از تومور خوش خیم تا سارکوم بدخیم متفاوت باشد. به دلیل موارد اندک این نوع تومور، مطالعات محدود در زمینه مشخصات کلینیکوپاتولوژیک آن وجود دارد. هدف از این مطالعه گزارش موارد تشخیص داده شده تومور فیلودس در پژوهشکده سرطان پستان و مروری بر متون در زمینه روش های تشخیص و درمان آن بود.
در این مطالعه گذشته نگر، اطلاعات مربوط به بیماران از داده های موجود در آزمایشگاه پاتولوژی پژوهشکده سرطان پستان استخراج گردید. بیماران با پاتولوژی تومور فیلودس مورد بررسی قرار گرفتند. این بیماران از نظر مشخصات دموگرافیک، بالینی، هیستوپاتولوژیک و درمانی ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و توسط نرم افزار spss 19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
در فاصله سال های 1390 تا 1394 مجموعا 16 بیمار در پژوهشکده سرطان پستان با تشخیص تومور فیلودس تحت درمان قرار گرفتند. میانگین سنی بیماران 78/10±43 سال بود (دامنه 58-21) و جنسیت همه بیماران مونث بود. شکایت اصلی 12 بیمار (75%) احساس توده، 2 بیمار (5/12%) احساس درد و 2 بیمار (5/12%) هم زمان احساس توده و درد بود. در 12 بیمار (75%) توده در پستان راست و در 4 بیمار (25%) توده در پستان چپ بود. میانگین سایز تومور 7/4 سانتی متر بود (دامنه 1 تا 5/10 سانتی متر). پاتولوژی پس از جراحی در 5 بیمار (3/33%) فیبروآدنوما فیلودس، در 5 بیمار (3/33%) فیلودس خوش خیم، در 3 بیمار (20%) فیلودس بدخیم، در 1 بیمار (7/6%) فیبروآدنوما و در 1 بیمار (7/6%) کارسینوم دیسپلاستیک بود. پرتودرمانی پس از جراحی در 4 بیمار انجام شده بود. میانگین زمان پیگیری بیماران 13 ماه بود.
تومورهای فیلودس، توده هایی نادر هستند که طیفی از خوش خیم تا بدخیم داشته و به طور بالقوه مهاجم هستند. اکسیزیون موضعی وسیع با حاشیه حداقل 1 سانتی متر درمان ارجح است. پرتودرمانی می تواند از عود بیماری جلوگیری کند.