فهرست مطالب

فصلنامه خانواده و پژوهش
سال دوازدهم شماره 1 (بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/02/20
  • تعداد عناوین: 6
|
  • عبدالله انصاری صفحه 7
    در این مقاله اثر افزایش قیمت گروه کالایی و خدمات آموزش عمومی بر رفاه خانواده های شهری متعلق به دهکه ای مختلف درآمدی، با به کارگیری سنجه های ”تغییر جبرانی“ و ”تغییر معادل“ مطالعه و معادل پولی برای جبران کاهش سطح رفاهی یاد شده برآورد شده است. برای برآورد پارامترهای تقاضا از سیستم مخارج خطی (LES) و داده های خانواده های شهری در سالهای 1386 تا 1390 که در قالب دهکهای درآمدی دسته بندی شده اند، استفاده شده است. سنجه های تغییر جبرانی و معادل نشان دادند که سطح رفاه همگی دهکها با افزایش قیمت آموزش عمومی کاهش یافته است. دهکهای درآمدی بالاتر در مقایسه با دهکهای پایین تر، میزان درآمد فزون تری از دست داده اند. البته میزان درآمد از دست رفته خانواده های مرفه با وجود آن که بیشتر بوده ولی سهم درآمد از دست رفته آنان از سهم درآمد از دست رفته خانواده های متعلق به دهک های پایین درآمدی کمتر است. به بیان دیگر درآمد از دست رفته فزون تر ناشی از افزایش قیمت آموزش عمومی برای دهک های بالاتر خانوارها به معنای برخورداری بیشتر آنان از خدمات آموزشی در مقایسه با خانوارهای وابسته به گروه های کم درآمد و تداوم بی عدالتی در توزیع فرصتهای آموزشی است.
    کلیدواژگان: سنجه تغییر جبرانی(CV)، سنجه تغییر معادل(EV)، سیستم مخارج خطی)LES)، داده های تابلویی)پنل(
  • فرهاد سراجی، مریم علی بخشی صفحه 31
    با توسعه فناوری اطلاعات و تغییر شرایط زندگی بازی های رایانه ای در میان نوجوانان رواج بسیار یافته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی نگرانی های والدین از آسیبهای ناشی از بازی های رایانه ای بر فرزندان نوجوانشان است. این پژوهش با روش شناسی ترکیبی و با طرح اکتشافی انجام شده است. در مرحله اول این پژوهش از روش شناسی کیفی بهره گیری شده و با روش پدیدارشناسی با 11 نفر از والدین مصاحبه عمیق و اکتشافی به عمل آمده است که مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند. در تحلیل داده ها 328 کد اولیه، 16 مضمون فرعی و سه مضمون اصلی شامل؛ آسیبهای جسمانی و فیزیکی، آسیبهای فرهنگی و اجتماعی و آسیبهای شناختی و فکری شناسایی شده است. در مرحله دوم به منظور بسط یافته ها از روش شناسی کمی استفاده شده است. روش آن پیمایشی و جامعه آماری آن والدین(پدر یا مادر) دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر نهاوند بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 200 نفر از والدین به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه محقق ساخته پاسخ داده اند. داده های حاصل از پرسشنامه با آزمون T تک گروهی، آزمون F و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده اند. یافته های حاصل از دو مرحله کیفی و کمی پژوهش نشان داده است که بیشتر نگرانی های والدین از بازی های رایانه ای مربوط به آسیبهای فیزیکی، فرهنگی و شناختی ناشی از آن است. همچنین نتایج آزمون F و آزمون توکی نشان داد که نگرانی والدین از بروز آسیبهای فیزیکی، بیش از آسیبهای فرهنگی و شناختی است.
    کلیدواژگان: نگرانیهای تربیتی، فناوری اطلاعات، بازیهای رایانه ای، والدین، نوجوانان
  • علیرضا سبقتی، سوزان امامی پور صفحه 51
    این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک های دلبستگی والدینی از طریق خود-کنترلی بر راهبردهای مقابله ای در نوجوانان انجام شده است. گروه نمونه شامل 354 تن از دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان شهر تهران بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایانتخاب شدند و به مقیاسهای سبک های دلبستگی والدینی نسبت به هر والد هازن و شیور، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس)(WOCQ و پرسشنامه خود-کنترلی تانجنی پاسخ دادند. تحلیل داده ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری(SEM)انجام شد . مدل ارزیابی شده از شاخص برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که سبک های دلبستگی والدینی ایمن مادر و ایمن پدر به صورت مستقیم بر راهبردهای مقابله ای تاثیر نداشته و تاثیر آن به صورت واسطه ای و از طریق خود-کنترلی بوده است. همچنین سبک دلبستگی ناایمن مادر هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم و با واسطه گری خود-کنترلی با راهبردهای مسئله- مدار در ارتباط است.
    کلیدواژگان: سبک دلبستگی والدینی، خود، کنترلی، راهبردهای مقابله ای
  • الهام شیردل*، فاطمه انجم شعاع، حمید شیردل صفحه 67
    مدرسه پس از خانه مهم ترین مکانی است که دانش آموزان بیشترین زمان را در آنجا به سر می برند و نقشی موثر در شکل گیری ارزشها، هنجارها و رفتارهای اجتماعی افراد دارد. هدف اساسی این مقاله بررسی رابطه میان جو مدرسه و تمایل به بزهکاری در میان دختران دبیرستانی شهر کرمان است. در پژوهش حاضر براساس نظریه پارسونز و با الهام از اندیشه سیمونز مورتون، گرامپ، هاونی و سیلر جو مدرسه در بزهکاری نوجوانان موثر در نظر گرفته شده است. در این پژوهش روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به کار گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر کرمان در سال 1392 هستند. تعداد نمونه 381 نفر است که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج آمار توصیفی و استنباطی به دست آمده از داده ها با نرم افزار SPSS نشان می دهد، الف) تمایل به بزهکاری به میزان چشمگیری در میان رفتارهای دختران نوجوان وجود دارد. ب) میان جو مدرسه با تمایل به بزهکاری دختران نوجوان رابطه غیر مستقیم و معنا دار وجود دارد. یعنی با افزایش جو عاطفی، آموزشی، تعادل جویی، رویارویی و انتظاری مدرسه، تمایل به بزهکاری در دانش آموزان کمتر می شود. د) اجرای تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تنها سه نوع جو مدرسه بر شدت تمایل به بزهکاری اثر دارند و 15 درصد آن را تبیین می کنند. این سه متغیر عبارت اند از: جو تعادل جویی، جو انتظاری و جو عاطفی مدرسه. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که میان جو مدرسه و مشکلات رفتاری نوجوانان رابطه منفی وجود دارد. بنابراین، مدرسه و پیوند آن با دانش آموزان می تواند از ایجاد مشکلات رفتاری در نوجوانی پیشگیری کند.
    کلیدواژگان: جو مدرسه، تمایل به بزهکاری، دختران دبیرستانی
  • فرزانه یعقوبی راد، اسمعیل کاوسی*، علی رشیدپور صفحه 87
    تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان پسر مقطع متوسطه در منطقه 5 شهر تهران اجرا شده است. روش تحقیق در مطالعه حاضر، توصیفی- پیمایشی است و جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول و دوم منطقه 5 تهران بود. نمونه ها به روش خوشه ایچند مرحله ای استخراج شدند و گردآوری داده ها با تکمیل پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفت. روایی پرسشنامه را متخصصان تایید کردند و پایایی ابزار نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که دارای پایایی مناسب (819/0) بود. برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، میانه، مد و...) و استنباطی (کلموگروف اسمیرنوف، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون فریدمن) بهره گیری شد. نتایج حاصله از بررسی فرضیه های پژوهش به طور خلاصه عبارت اند از اینکه چهار عامل فضای آموزشی، خانواده، معلم و ارزشهای اجتماعی بر ترویج فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان اثر گذارند. در این میان، با توجه به نتایج حاصله از آزمون فریدمن، ارزشهای اجتماعی دارای رتبه اول و مولفه های معلم، خانواده و فضای آموزشی به ترتیب دارای اولویتهای بعدی در ترویج فرهنگ کتابخوانی در میان دانش آموزان پسر مقطع متوسطه در منطقه 5 شهر تهران تشخیص داده شدند.
    کلیدواژگان: مطالعه، کتابخوانی، فرهنگ کتابخوانی، دانشآموزان
  • غلامرضا کشاورز، علی محمد نظری، کیانوش زهراکار، غلامرضا صرامی صفحه 107
    پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی،برکاهش تعلل وافزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانی شهرستان داراب انجام گرفته است. روش پژوهش نیمه تجربی،با طرح پیش آزمون -پس آزمون و بادوگروه آزمایش و کنترل است. 24نفر (12نفرگروه آزمایش و12نفرگروه کنترل)از میان دانش آموزان پسر دبیرستانی که مشاوران مدارس در چهار ماهه اول سال تحصیلی 91-1390 به مرکز مشاوره اداره آموزش و پرورش معرفی کرده بودند؛ به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه تعلل شوارزر، شمینتز و دیهل و معدل نیمسال اول و دوم دانش آموزان بود.گروه آزمایش8 جلسه (هرهفته یک جلسه) برنامه آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی را همراه با 8 بروشور آموزشی دریافت کرد؛اماگروه کنترل هیچ مداخله ای رادریافت نکرد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری (آنکوا) نشان دادکه آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی سبب کاهش تعلل و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می شود(01/0>p). بنابراین آموزش گروهی سبک زندگی دانش آموزی مبتنی بر رویکرد روانشناسی فردی آدلر، می تواند به منزله یکی از روش های مداخله ای موثر برای دانش آموزانی که تعلل و عملکرد تحصیلی ضعیفی دارند، به کار گرفته شود.
    کلیدواژگان: پیشرفت تحصیلی، تعلل، روانشناسی فردی، سبک زندگی
|
  • A. Ansari Page 7
    In the present research, the impact of increase in the price of educational goods and services on welfare of Iranian urban households was examined. To this end, CV and EV indices were used and the equivalent amount of money to compensate for welfare loss of urban households was calculated. In addition, to estimate LES demand system, households were classified into ten income groups from 2007 to 2011. CV and EV indexes showed that the welfare level of all income groups decreased with the increase in the price of public education. Families which earn high income lost more compared to households on low income. Of course, the lost income among the privileged households, despite having been higher, is proportionally less than that of the lower income families. In other words, the higher lost income is due to the price increase in public education relative to the low income households, on the one hand, and the persistence of injustice in the distribution of educational opportunities.
    Keywords: Compensated Variation Index (CV), Equivalent Variation Index (EV), LES, panel data
  • F. Seraji , M. Alibakhshi, M.A Page 31
    Rapid advancements in Information Technology as well as changes in living conditions have led to widespread use of computer games among adolescents. The present study was carried out to indentify parents’ worries about the harm caused to teenagers by computer games. In this research, mixed methods methodology with exploratory design was used. In the first phase, phenomenological, qualitative design was used and 11 adolescents who were selected through snowball sampling were interviewed and in-depth data were collected. In the data analysis, 328 primary codes, 16 subthemes and 3 themes. i.e., “physical”, “social and cultural”, and “cognitive and mental” harm, were indentified. In the second phase, quantitative design was used and the statistical population of this stage comprised either mothers or fathers of high school boys in Nahavand. The sample (200 individuals) which was selected via random stratified sampling took a self-devised questionnaire. One-sample T-test, F test, and Tukey’s test were used for data analysis. Qualitative and quantitative results indicated that computers’ physical, social, and cognitive harm was a matter of considerable concern for parents. Additionally, results of F test and Tukey’s test showed that parents were more worried about computers’ physical harm than their cultural and cognitive harm.
    Keywords: Information Technology, computer games, parents, adolescents
  • A.R. Sebghati S. Emamipour Page 51
    This study examined self-control as a mediator between parental attachment styles and adolescents’ coping strategies. To this end, 354 high school boys were selected through random cluster sampling method in Tehran. The sample took Measures of Childhood Attachment to Each Parent (Hazan & Shaver), Lazarus’ Ways of Coping Questionnaire (WOCQ), as well as Tangney Self-Control Scale. The data were analyzed by structural equation modeling (SEM). Results indicated that the analyzed model had a good fitness index. Additionally, findings indicated that the connection between mothers and fathers’ secure attachment and adolescents’ coping strategies was indirectly mediated through self-control. Furthermore, mothers’ insecure attachment style was both directly and indirectly related to problem-oriented strategies through self-control.
    Keywords: parental attachment styles, self, control, coping strategies, adolescents
  • E. Shirdel*, F. Anjom Shoa H. Shirdel, M.A Page 67
    The purpose of the present study was to determine to the relationship between school climate and tendency toward delinquency among high school girls in Kerman. Based on Parson's theory as well as Simons-Morton, Grump, Haynie, and Saylor’s thoughts, schools were considered to play a significant role in juvenile delinquency. In this survey, the instrumentation consisted of a questionnaire. The statistical population comprised high school girls who were enrolled in 2012-2013 academic year in Kerman. For the purpose of sampling, stratified sampling method was used and 381 students were selected. Results of descriptive and inferential statistics showed that 1) There exists a high tendency toward delinquency among teenage girls. 2) There was an indirect, significant relationship between school climate and girls’ tendency toward delinquency. More specifically, the higher the affective, instructional, balance-seeking, interactive, and expectation climate, the lower the tendency toward delinquency. 3) Multiple regression analysis showed that only three types of school climate, i.e., balance-seeking, expectation and affective, impacted the intensity of tendency toward delinquency and could account for 15 percent of its variance. The results also showed that there was a negative relationship between school climate and juvenile behavioral problems. Hence, developing appropriate school/student relationship can hinder students’ behavioral problems.
    Keywords: school climate, tendency toward delinquency, high school girls
  • F. Yaghoubirad, E. Kavousi *, A. Rashidpour Page 87
    The aim of this study was to examine the factors which contribute to the promotion of reading culture among high school boys in Tehran. The research method in this survey is descriptive and the population of the study comprised all junior and senior high school boys in district 5 of Tehran. Multi-stage sampling method was used and 379 students were selected. The instrumentation consisted of a self-devised questionnaire whose validity was approved by experts and whose reliability was calculated to be 0.819. Descriptive (frequency, percent, mean, median, mode) and inferential statistics (Kolmogorov– Smirnov test, one-sample t-test, Friedman test) were used for data analysis. Results indicated that social values, teacher, family, and instructional space influenced promotion of reading culture among students and they were placed in rank order from 1 to 4.
    Keywords: reading, reading culture, students
  • G. Keshavarz, A.M. Nazari , K. Zahrakar , G. Sarami Page 107
    This study was undertaken to examine group lifestyle therapy based on individual psychology and its impact on students’ procrastination and academic achievement. This is a semi-experimental research with pretest-posttest design and experimental and control groups. The population of the study comprised Darabi high school boys who were enrolled in 2011-2012 academic year and were referred to the Counseling Center of the Regional Department of Education. Random multi-stage sampling method was used and 24 students were selected and assigned to experimental and control groups (12 students in each group). The instrumentation included Schwarzer, Schmitz and Diehl’s Procrastination Scale and student’s GPAs. The experimental group received group lifestyle therapy based on individual psychology in eight weeks (one session per week); however, the control group received no intervention. Results of ANCOVA showed that group lifestyle therapy which is based on Adler’s individual psychology could decrease students’ procrastination and promote their academic achievement (p
    Keywords: academic achievement, procrastination, individual psychology, lifestyle