دو فصلنامه مطالعات اجتماعی و رسانه
پیاپی 5 (بهار 1394)

امروزه آموزش، نهادی اجتماعی است که در رابطهای تنگاتنگ با نهاد ارتباط جمعی، رسانهها را در سرفصل برنامههای توسعه آموزشی جوامع قرار داده است. در اینکه آموزش یکی از کارکردهای اصلی و حرفهای رسانه های ارتباط جمعی است، تردیدی وجود ندارد. برجستهسازی ثابت کرده است که اشکال ذهنی مردم به ویژه کسانی که ارتباط مستقیمی با واقعیت ندارند به وسیله رسانهها جهت داده میشوند و این فرآیند برای همه افراد به یک اندازه و به یک شیوه رخ نمیدهد.
بنابراین، برای اینکه ارائه الگوهای مناسب برای شهروندان از اهمیت خاصی برخوردار باشد، باید اطلاعات مورد نیاز در اختیار مخاطب قرار گیرد و مخاطب با گستره گوناگونی از اطلاعات درباره مسائل شهری مواجه شود و الگوها و جهانبینی خاصی را بپذیرد. تا هنگامی که مخاطب با اطلاعاتی در این زمینه روبه رو نشده است، انتظار هیچگونه دگرگونی را نمیتوان داشت، اما ارائه صرف اطلاعات و برجستهسازی در مسائل شهروندی دیدگاه خاصی را میان شهروندان پدید نمی آورد. باید رسانه چارچوبهای تفسیری از مسائل شهروندی را برجستهسازی کند و این مسئله ما را به سمت نظریه چارچوببندی میکشاند.

رسانه ملی با توجه به گستردگی مخاطبان و پرشماری شبکه های ملی، استانی و برونمرزی، اصلی ترین مرجع اطلاع رسانی کشور شمرده می شود. ازاین رو، در مدیریت بحران نیز نقش موثرتری از دیگر رسانه ها دارد. این نقش در مدیریت بحران های سیاسی، با توجه به حضور تهدیدهای نو در عرصه سیاسی، بسیار چشمگیر است. رویارویی مناسب و بهنگام با وقوع بحران های سیاسی، فرار از بحران زدگی، تجسم تصویر پیشامدهای احتمالی برای مخاطبان، اقناع عمومی جامعه برای کنار آمدن با شرایط بحران و...، می تواند مسئولان و مدیران رسانه ملی را برای برون رفت از بحران های سیاسی یاری رساند. این پژوهش افزون بر بررسی انواع و ویژگی های بحران و نقش رسانه ملی در مدیریت آن، نشان می دهد راهکارهایی نظیر فرهنگ سازی، بصیرت افزایی، داشتن برنامه مدون ارتباطی، تاکید بر مشروعیت و انصاف خودی در اتخاذ مواضع و... در مدیریت بحران و حتی پیشگیری از آن موثر خواهد بود.

انقلاب اسلامی ایران با رهبری امام خمینی رحمه الله ، جلوه ای از تمدن اسلامی و مبتنی بر ارزش های اصیل است. این انقلاب با عشقی که مردم به احیای ارزش های اسلامی داشتند، به پیروزی رسید. به همین دلیل «انقلابی ارزشی» شناخته می شود و نشر و بسط ارزش های انقلاب اسلامی در جامعه اهمیت فراوان دارد. ازاین رو، باید این ارزش ها را که حیات نظام جمهوری اسلامی نیز بسته به آن است، در سال های آتی به نسل های مختلف معرفی و برای آنها نهادینه شود؛ هر نهادی با توجه به ظرفیت ها و امکاناتش باید تلاش کند. صدا و سیما یکی از نهادهایی است که می تواند در این زمینه نقش داشته باشد. معرفی کردن فرهنگ اسلامی مبتنی بر ارزش ها از رسالت های خطیر سازمان صدا و سیما است.
مقاله حاضر درصدد است ضمن بیان ارزش های انقلاب اسلامی و اهمیت آنها، نقش رسانه را تبیین کرده، پیشنهادهایی برای انتقال ارزش های انقلاب اسلامی از طریق صدا و سیما به نسل جوان ارائه دهد.