فهرست مطالب

مدیریت اسلامی - سال بیست و سوم شماره 4 (زمستان 1394)

فصلنامه مدیریت اسلامی
سال بیست و سوم شماره 4 (زمستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/12/04
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقالات
  • رسول عباسی*، غلامرضا طالقانی، حسن عابدی جعفری، ابوالحسن فقیهی صفحه 13
    جذب مخاطب و هدایت و تعالی دو بعد اصلی هستند که پیامد یا اثر کیفیت خدمات در نهاد دینی مسجد را شکل می دهند. این تحقیق با هدف شناسایی مولفه ها و شاخص های دو بعدی که بخش پیامدها در سیستم مدیریت اثربخش مسجد را تشکیل می دهد، صورت گرفته است. روش طراحی الگوی مفهومی در این پژوهش، مفهوم سازی عملی منفرد است. از روش دلفی برای تایید الگوی طراحی شده استفاده شده است. گردآوری اطلاعات از منابع مختلف علمی و دینی صورت گرفته است. در این پژوهش، جذب مخاطب به دو مولفه ی رشد حضور و وفاداری و هدایت و تعالی نیز به مولفه-های احساسی-عاطفی، شناختی-عقیدتی و رفتاری تجزیه شده است. طبق نظر خبرگان و با کمک آزمون رتبه ای فریدمن مشخص شد که هدایت و تعالی اهمیت بیشتری از جذب مخاطب دارد و در بعد جذب مخاطب، مولفه ی رشد حضور از اهمیت بیشتر و در بعد هدایت و تعالی، مولفه احساسی-عاطفی از اهمیت بیشتری برخوردار است. مولفه های شناختی-عقیدتی و رفتاری در درجات بعدی اهمیت قرار دارند.
    کلیدواژگان: مدیریت اسلامی، مدیریت مسجد، کیفیت خدمات مسجد، جذب مخاطب، هدایت و تعالی
  • حسن دانایی فرد*، مصباح الهدی باقری کنی، سعید حجازی فر صفحه 45
    شاید در بین نظریه های اخلاقی هیچکدام به پیچیدگی و گستردگی اخلاق فضیلت نباشد. این نظریه که امروزه از مهمترین نظریه های اخلاقی است، انتظار می رود در آینده بتواند در حوزه های گوناگون از جمله در اخلاق مدیریت به دلیل مولفه های بسیار ارزشمندی که دارد در ایجاد یک زندگی اخلاقی وسعادتمند کارآمد باشد. لذا از این نظریه می توان در حوزه مدیریت و سازمان استفاده نمود و به سمت سازمان های فضیلت محور حرکت نمود. انقلاب اسلامی زمینه ای برای شکل گیری سازمان های فضیلت محور ایجاد نمود. در این پژوهش سعی گردید سازمان فضیلت محور، مولفه ها و ویژگی های آنها در انقلاب اسلامی با توجه به دو نهاد انقلاب اسلامی جهاد سازندگی و کمیته انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. روش این پژوهش از نوعی کیفی است که از طریق مصاحبه با فعالان این دو نهاد انجام شده است که این مصاحبه ها، بر اساس تحلیل مضمون(تماتیک) مورد تحلیل قرار گرفته اند. در نهایت، مدل سازمان فضیلت محور که شامل فضیلتهای هم رشدی، تقوای سازمانی، اخوت سازمانی، حکمت، ایثار همه گیر، شجاعت، اخلاص، مجاهدت مستمر، اسوگی مدیر و انعطاف پذیری است، ارائه گردیده است.
    کلیدواژگان: فضیلت، سازمان فضیلت محور، انقلاب اسلامی، کمیته انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی
  • روح الله رازینی، مهدی عزیزی* صفحه 73
    امکان، چیستی و چگونگی تاثیر مبانی فکری و نظام ارزشی بر تصمیم گیری به عنوان جوهره ی فعالیتهای مدیریت، موضوعی بحث برانگیز و حائز اهمیت است. از سوی دیگر بررسی تاثیر اندیشه و رویکرد اسلامی بر فرآیند تصمیم گیری، در منظومه مطالعات مدیریت جایگاهی اساسی دارد. در این مقاله نخست، امکان تاثیر اندیشه اسلامی بر موضوع تصمیم گیری سازمانی مورد توجه قرار گرفته است و با تحلیل درون دینی و برون دینی این تاثیر مورد تاکید قرار گرفته است. در ادامه در چارچوب نظریه داده بنیاد، ضمن مصاحبه با مجموعه ای از صاحب نظران حوزه اندیشه و مدیریت اسلامی، عوامل موثر، متغیرهای زمینه ساز، متغیرهای بازدارنده و نتایج تصمیم گیری اسلامی شناسایی گردید. بر همین اساس مفهوم بصیرت با تاکید بر سه جنبه: بصیرت نسبت به دین، بصیرت نسبت به مساله و بصیرت نسبت به جامعه، به عنوان مولفه محوری در تصمیم گیری با رویکرد اسلامی شناسایی شد. همچنین فرایند پژوهش عوامل مشورت، توکل، اخلاص و اعتدال گرایی را به عنوان عوامل موثر در تصمیم گیری اسلامی نشان داده شده است. نهایتا به منظور ارزیابی اعتبار پژوهش، نتایج با ادبیات دینی مقایسه و در صورت عدم تطابق کامل، با کسب نظر صاحب نظران تجدید نظر لازم انجام گرفته است.
    کلیدواژگان: تصمیم گیری، تصمیم گیری اسلامی، مدیریت اسلامی، بصیرت، نظریه داده بنیاد، پژوهش کیفی
  • امیر صادقی، اصغر مشبکی اصفهانی*، اسدالله کرد ناییج، سید حمید خداداد حسینی صفحه 101
    روش شناسی تحقیق از جمله مهترین اجزای هر تحقیق است. برای جهش در یک شاخه علمی، جهش در روش شناسی تحقیق، امری لازم و با اهمیت است. این تحقیق با هدف نقد روش شناسی پژوهش های مدیریت اسلامی با رویکرد فراروش انجام شده است. سوال اصلی تحقیق این است که آیا پژوهش های مدیریت اسلامی از نظر روش شناسی مسیر صحیحی را جهت توسعه مدیریت اسلامی طی می کنند؟ با توجه به جستجوی پایگاه های اطلاعاتی معتبر، از بین پژوهش های مدیریت اسلامی که در بازه زمانی سال1380 تا ابتدای1394 انجام شده اند؛ فقط مقاله هایی که در مجله های علمی پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری چاپ شده، انتخاب گردید. با این معیار در مجموع 64 مقاله استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق استفاده شده در این تحقیق فراروش بوده، که از زیرمجموعه های فرا مطالعه است. از جمله نتایج تحقیق می توان به کمبود فعالیت های پژوهشی در حوزه مدیریت اسلامی و عدم تطبیق روش شناسی تحقیق از نظر مواردی همچون، منابع مورد استفاده، روایی و پایایی، روش تحقیق، جامعه و نمونه پژوهش ها، جهت توسعه مدیریت اسلامی اشاره نمود.
    کلیدواژگان: فرا روش، مدیریت اسلامی، نقد، فرا مطالعه، روش شناسی
  • ابوالفضل محمدی، محمود علایی زاده *، مهدی محمدی صفحه 133
    تعالی سازمانی به عنوان شاخه ای از دانش مدیریت منابع انسانی ، در حال حاضر مورد توجه خاص اندیشمندان، صاحب نظران و مدیران سازمانها قرار گرفته است.هر سال بر اساس مدلهای مختلف تعالی ، عملکرد سازمانها مورد ارزیابی و مقایسه قرار می گیرد و بر همین مبنا سازمان های برتر مورد تشویق قرار می گیرند. موازین این ارزیابی ها ، مطابق الگوهای گوناگون ، متفاوتند. آنچه که در همه مدلها مورد تاکید قرار دارد ، بعد انسانی است. تعالی انسان در سازمان موجب تعالی ابعاد دیگر سازمان نیز می گردد و تا هنگامی که انسان به تعالی دست نیابد ، پیشرفت ابعاد دیگر کمک چندانی به تعالی سازمان نخواهند نمود. تعالی سازمانی ریشه در ارزشهای اصیل مکاتبی دارد که زیربنای فلسفی آنها را شکل می دهند. به همین سبب ، محققین پس از مروری گذرا بر الگوهای تعالی سازمانی در مکاتب موجود، مبانی تعالی سازمانی را از منظر مکتب حیاتبخش توحید (قرآن کریم ) استخراج و الگوی تعالی در سازمان را با تاکید بر بعد انسانی بر حسب این نگرش ترسیم نموده اند.نوع تحقیق، کیفی و با استفاده از روش تئوری مفهوم سازی بنیادی از دیدگاه قرآن کریم است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مدل تعالی سازمانی توحیدی در بعد انسانی شامل مقوله های زیر است :« مبنای تعالی »« راهنمای تعالی»، « » اسوه های تعالی «، » مسیر تعالی «، » گستره تعالی «، » شروط تعالی«، » روش های کسب تعالی «، » عوامل تعالی«، » موانع تعالی«، » غایت تعالی«و» ثمرات تعالی«.
    کلیدواژگان: تعالی، تعالی سازمانی، تعالی سازمانی توحیدی، توحید ربوبی، ابعاد تعالی
  • سیدمحسن علامه*، مهدی آقایی صفحه 155
    اخلاق کار امروزه در مباحث مربوط به مدیریت سازمان ها از اهمیت زیادی برخوردار است. همواره اعتقادات مذهبی تاثیر بسزایی بر اخلاق کار داشته است و شاید بتوان اخلاق کار از دید اسلام را به عنوان یکی از کامل ترین انواع آن دانست. پژوهش حاضر قصد دارد تا با بررسی ارتباط میان اخلاق اسلامی کار با استرس شغلی و رضایت شغلی بر ادبیات موجود در این زمینه بیافزاید. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان دانشگاه صنعتی اصفهان تشکیل می دهند که از میان آنان تعداد 230 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بسته با تعداد 35 سوال استفاده شد که در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها بروی 198 پرسشنامه انجام گرفت. مدل مفهومی پژوهش، که با بهره از ادبیات پژوهش تدوین شده بود، با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری با رویکرد کمترین مربعات جزئی و نرم افزار Smart PLS نسخه 2.0 بررسی گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد میان اخلاق اسلامی کار و استرس شغلی کارکنان رابطه منفی و معناداری برقرار است و رابطه میان اخلاق اسلامی کار و رضایت شغلی مثبت و معنادار است. همچنین نقش استرس شغلی به عنوان یک متغیر میانجی در رابطه اخلاق اسلامی کار و رضایت شغلی نیز بررسی گردید.
    کلیدواژگان: اخلاق اسلامی کار، استرس شغلی، رضایت شغلی
  • کریم عبداللهی نژاد، حسین ناصری مقدم، قاسم عبیداوی* صفحه 175
    براساس قانون جامع خدمات رسانی ایثارگران مصوب1386، ایثارگر به کسی اطلاق می گردد که برای استقرار و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاع از کیان نظام جمهوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمنان داخلی و خارجی انجام وظیفه نموده و شهید، مفقودالاثر، جانباز، اسیر، آزاده و رزمنده شناخته شود.لذا ست که به استناد قانون فوق و قوانین قبل از آن در نظام اداری کشور ما برای این دسته ازعزیزان یک سری امتیازات ویژه ای از قبیل اولویت های استخدامی و معا فیت های بیمه ای و مالیاتی و... در نظر گرفته شده است که برای غالب مردم کشورمبنای اعطای چنین امتیازهایی محل تردید و همیشه مورد سوال است، تا جایی که بعضی ها آن را نوعی تبعیض و بی عدالتی قلمداد می کنند.تبیین مبانی اولویت استخدامی ایثارگران از مباحث نوین است . در این جستار به بیان مبانی فقهی امتیازهای ویژه اولویت های استخدامی این دسته از افراد می پردازیم، که با رویکرد تحلیلی توصیفی پس از نقد و بررسی آنها به این نتیجه رسیدیم که اولویت و تکریم ایثارگران از پشتوانه قوی فقهی برخوردار است با این توضیح که علاوه بر سیره و بنا عقلا، دسته ای از آیات و روایات و نظرات فقها موید و مثبت آنند
    کلیدواژگان: استخدام، ایثارگران، مدیریت اسلامی، شایسته سالاری
|
  • Rasool Abbasi, Gholam Reza Taleghani, Hassan Abedi Jafari, Abolhassan Faghihi Page 13
    Attraction, guidance and excellence are two aspects of the outcomes of services by mosques. Tis research is intended to identify the components and indicators of the outcomes of mosques’ services in these aspects which comprise their effective management. The method of conceptualization in this research is practical, individual conceptualization. Delphi’s method was employed to confirm the model. The data were collected from different scientific and religious sources. The component of attraction was divided into two subcomponents of presence and loyalty. The component of guidance and transcendence was divided into three subcomponents of sensual-emotional, cognitive-faith, and behavior. The opinion of the experts and with the application of Friedman Rank Test indicated that the component of guidance and transcendence is more important in attraction. It was also found out that presence was the most important subcomponents of attraction, and sensual-emotional subcomponent is the most important one in guidance and transcendence. Components of cognitive-faith and behavior occupied the lower ranks.
    Keywords: Islamic management, mosque management, quality of mosque services, attraction of addressees, guidance, transcendence
  • Hassan Danaee Fard, Mesbaholhoda Bagheri Kani, Said Hejazifar Page 45
    Virtue ethics is a type of ethical theory which has been considered in different fields, especially in management. It can be employed in the field of management and organization to move towards virtue-based organizations. The Islamic revolution paved the way for the emergence of virtue-based organizations. This research is intended to identify two virtue-based institutions, Jihad Sazandegui and Islamic Revolutionary Committee as well as their components. The data of this qualitative research are collected by interviews with active experts in these institutions. The interviews are analyzed through thematic analysis. The results pointed out the following components for virtue-based organizations: organizational piety, organizational brotherhood, wisdom, general sacrifice, braveness, constant struggle, managers’ flexibility.
    Keywords: virtue, virtue, based organizations, the Islamic Revolution, Islamic Revolution Committee, Jihad Sazandegui, Islamic Management
  • Ruhollahrazini, Mahdi Azizi Page 73
    In this research, the possibility of the effectiveness of Islamic thought on decision making was considered first, then it was certified by intra-religious and extra-religious analyses. Having interviewed a community of experts in the field of Islamic thought and management in a grounded theory domain, effective factors, grounding variables, preventive variables, and the outcomes of Islamic management were identified. Hence, the concept of intuition (Basirat) through religious intuition, problem intuition, and societal intuition was identified as the central factor affecting decision making through an Islamic approach. Furthermore, factors such as advisory, trust in God, sincerity, and moderation were identified as affecting factors. Finally, the results were compared with religious literature to validate the research. In cases the results were not adjustable to religious teachings, they were modified considering the views of the experts.
    Keywords: decision making, Islamic management, intuition, management, data, based theory
  • Amir Sadeghi, Asghar Moshabbaki Esfahani, Asadollah Kord Naij, Sayyed Hamid Khodadad Hossein Page 101
    This research is intended to have a methodological review on Islamic management researches through meta-method. The main purpose of the research involves the question of whether these researches have followed a proper methodology in the approach of Islamic management development. Among qualified articles regarding Islamic management, 64 article which had official credit from the ministry of Science, Research and Technology were selected. This research follows a meta-method which is a branch of meta-study. The results indicated not enough researches have been conducted in the field of Islamic management. Furthermore, the methodology of the researches did not match Islamic management development regarding issues such as resources, validity and reliability, research method, research population and sample.
    Keywords: meta, method, management, Islamic management, criticism, meta, study in management, methodology of management researches
  • Abolfazl Muhammadi, Mahmood Alaeizadeh, Mahdi Muhammadi Page 133
    Organizational Transcendence is one the most important subjects in management. It has made the researchers present various models in this area so that organizations can obtain their favorite transcendence through constant improvement of their trends. The “human dimension” has been regarded as a main component in all organizational transcendence models. Yet, man’s animal and physical dimension have always been considered without serious attention to his spirituality. The research is intended to study the theoretical bases of transcendence from the viewpoint of the holy Quran. For the integrity of the data of this fundamental research, “Sharif Al-Mizan” interpretation was used as the source of data collection. The data were then analyzed through grounded theory method. Having derived codes, concepts, and categories, a self-transcendence model was designed according to Touhidic management for organizations.
    Keywords: Touhid, transcendence, theoretical bases of self, transcendence, Touhidic transcendence
  • Sayyed Mohsen Allamah, Mahdi Aghaee Page 155
    The article is to determine the impact of the Islamic work morals on the job tension and job satisfaction in order to increase to the literature of the related area. The population of the research is consisted of the employees of Isfahan industrial university among whom 230 people were selected at random as the statistical sample. To gather the data closed questionnaire including 35 questions was used. Finally 198 accepted questionnaires were used to analyze the data. The conceptual model of the research, which was formulated based on the structural equation modeling modelling method by the partial least squares approach and Smart PLS software, version 2/0was deliberated. The research findings display the Islamic work morals impact on the employees’ job satisfaction positively and meaningfully, while they have negative and meaningful impact on the job tension. Also the role of job intension was deliberated as mediator variable in relation to the Islamic work ethic and job satisfaction.
    Keywords: Management, Islamic Morals, Job Intension, Management, Management in Isfahan University
  • Karim Abdollahinejad, Hussein Naseri Moghaddam, Ghasem Obeidavi* Page 175
    According to the comprehensive legal services to veterans approved in 1386, a veteran in the law refers to someone who has performed his duties for establishing and preserving the achievements of the Islamic Revolution and for defending the foundation of the Islamic Republic of Iran and the independence and territorial integrity of the country against the threats and assaults of the internal and external enemies, so he has been recognized as martyr, missing, veteran, prisoner, free, or warrior. For this reason some certain privileges as employment priorities, insurance and tax exemptions, and, … have been assigned for these respectful people in the administrative system of our country which are always doubtful for most of the people who take them as examples of discrimination and injustice. Using descriptive-analytical method, the survey explains the jurisprudence principles of the privileges and employment priorities for these people based on the reasons of precepts. After deliberating and criticizing them we concluded that the priority and respect enjoy strong jurisprudence backing. In addition to the behavior and practice of the wise, a group of the holy verses and traditions approve them.
    Keywords: Employing Veterans, Islamic Management, Meritocracy in Management, Veteran's Privileges