نشریه مدیریت استاندارد و کیفیت
پیاپی 1 (پاییز 1390)

در چند سال گذشته پنج استاندارد و سه الگوی توانمندساز در مهندسی سیستم منتشر شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است. بنابراین ممکن است برگزینی یک استاندارد یا الگوی پایه، دشوار به نظر برسد. در این مقاله به بررسی شباهتها و تفاوتهای این استانداردها و الگوها می پردازیم. استانداردها و الگوهای برگزیده شده، برای این منظور شامل: انواع نظامی، تجاری و بین المللی میشود.

آنچه در این مقاله قصد داشتها یم به آن بپردازیم، ارایه اطلاعاتی در مورد نحوه ی به کارگیری اندازه گیری فنی در یک پروژه است. بررسی مفاهیم مربوط به پرکاربردترین مقیاس های فنی شامل: مقیاس های اثربخشی، کارایی و عملکرد فنی، ویژگی های آن ها و همچنین فرآیند طراحی و چگونگی بدست آوردن این مقیاس ها به طور اختصار انجام شده است. در پیوست الف یک مثال جامع در مورد اندازه گیری و مقیاس های فنی ارایه شده است، که درک خوبی نسبت به مطالب ارایه شده در مقاله ایجاد می نماید، همچنین به تعدادی از مقیاس های کارایی فنی اشاره خواهیم کرد. روند مقاله بدین صورت خواهد بود که در ابتدا به ذکر تعاریف مقیاس ها پرداخته و سپس چگونگی فرآیند طرح ریزی و همچنین اجرای اندازه گیری فنی را توضیح داده و در آخر با ارایه چک لیستی برای اطمینان از در نظر گرفتن جزییات و همچنین یک مثال برای درک بهتر موضوع مقاله به پایان می رسد.

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001:2008 در بند  1- 8 بیان می دارد، که “سازمان میب ایست فرآیندهای پایش و اندازه گیری را طرح ریزی و اجرا نماید”  و در جایی دیگر بند 1- 4 الزامات عمومی الزام مین ماید که سازمان میب ایست “ فرآیندها را مورد پایش و اندازه گیری و تحلیل قرار دهد “و همچنین به طور خاص و در بندی مجزا بند 3- 2- 8 پایش و اندازه گیری فرآیندها سازمان را ملزم به اتخاذ روش های مناسب جهت پایش و اندازه گیری فرآیندهای سیستم مدیریت کیفیت می نماید“سازمان باید روش های مناسبی را برای پایش و اندازه گیری فرآیندهای سیستم مدیریت کیفیت بکارگیری” . پایش و اندازه گیری فرآیند ها به عنوان یکی از فعالیت های شامل در رویکرد فرآیندگرایی و مدیریت فرآیندها، نقش اساسی در بهبود زمانی دارا می باشد. بدون پایش و اندازه گیری فرآیندهای سازمانی نمی توانیم به تحلیل و بهبود آن ها اقدام نماییم. در این مقاله سعی شده علاوه بر پرداختن به موضوع پایش و اندازه گیری فرآیندها، رویکرد و روشی مبتنی بر IT جهت پایش و اندازه گیری فرآیندهای سازمانی معرفی گرددو همچنین ثمرات بکارگیری آن تشریح شود.

ایمنی یک مفهوم نسبی است و نه مطلق. هدف سیستم های ایمنی بالا بردن ایمنی و پایین آوردن ریسک تا سطح قابل قبول میب اشد. پتانسیل خطر را به طور کامل نمیت وان از بین برد، زیرا پتانسیل خطر نتیجه عملیات شرکت های هواپیمایی است و در واقع محصول جانبی ارایه خدمات می باشد. در این تحقیق عوامل کلیدی موفقیت در سیستم های مدیریت ایمنی مورد بررسی قرار گرفته است. عوامل انسانی نقش بسیار عمده ای در موفقیت سیستم های ایمنی دارند و از طرف دیگر همین عوامل انسانی (مخصوصا از نظر فرهنگ ایمنی) برای شرکت های هواپیمایی مشکلات زیادی را در پیاده سازی سیستم های مدیریت ایمنی به وجود می آ ورند. عامل بسیار مهم دیگری که هم تاثیر بالایی در موفقیت داشته و هم مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد و آن هم امکان به اشتراک گذاشتن اطلاعات ایمنی در داخل صنعت است.

شکست هایی که در دهه ی 1980 برای بسیاری از ماموریت های فضایی رخ داد و هزینه های سرسام آور این گونه شکست ها، نیاز به یک بازنگری مستقل از ماموریت های فضایی را بیش از پیش نمود بخشید. در همین راستا تیم های بازنگری ماموریت برای هر حوزه تشیکل و پس از اجرای ارزیابی ریسک و ارایه خروجی، منحل می شد و عارضه ی عدم ثبات در اعضای تیم ، مشکلات و هزینه های زیادی را برای سازمان به همراه داشت. بتدریج سازمان ها دریافتند که نیاز به یک تیم تضمین ماموریتی دارند که تعدادی از اعضای آن ثابت و با توجه به هر ماموریت منحصر به فرد، کارشناسان و افراد خاصی به تیم اضافه شوند. امروزه تیم تضمین ماموریت به عنوان یکی از بخش های جدایی ناپذیر فرآیند صدور گواهی انجام ماموریت، به شمار می آیند. در یک فرآیند مهندسی با گستردگی و پیچیدگی خاص مانند اکتساب یک سیستم فضایی، تضمین ماموریت بخشی از مهندسی سیستم ها و فعالیت های یکپارچه ای می باشد که با استفاده از ترکیب صحه گذاری طراحی و تصدیق محصول، هم برای طراح و هم برای کاربر، اطمینان خاطر بالایی از اجرای موفق توابع مورد نیاز سیستم فراهم می نماید. با توجه به اهمیت بحث تضمین ماموریت، بر آن شدیم تا این موضوع را باز نموده و سنگ بنای آن را که با شش فرآیند اصلی و هفت قاعده ی پشتیبان، سازمان را به اهداف طرح ریزی شده خود هدایت می نماید را تشریح نماییم.