فهرست مطالب

پژوهشنامه تربیتی - سال ششم شماره 1 (پیاپی 25، زمستان 1389)

پژوهشنامه تربیتی
سال ششم شماره 1 (پیاپی 25، زمستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/12/12
  • تعداد عناوین: 8
|
  • معصومه سادات ابطحی صفحه 1
    هدف این پژوهش بررسی میزان تقویت توانمندسازی شغلی در برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کارشناسان ستادی سازمان آموزش و پرورش استثنایی، کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی در مقطع متوسطه حرفه ای و کلیه دبیران مقطع متوسطه کم توان ذهنی استان قزوین می باشد که از بین آنان به ترتیب (40)، (80)، (93) نفر به عنوان نمونه آماری و به شیوه تصادفی ساده و از طریق فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار پژوهش در این بررسی پرسشنامه محقق ساخته بود که پایایی آن بر اساس آلفای کرانباخ (=95/0) محاسبه و روایی آن بر اساس نظریه اساتید صاحب نظر مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد دبیران بر خلاف کارشناسان ستادی و متخصصان برنامه ریزی درسی معتقدند برنامه های درسی دوره متوسطه حرفه ای با علایق و رغبت های شغلی دانش آموزان دوره متوسطه حرفه ای تناسب کمتری دارد، کمتر توانسته فارغ التحصیلان را به خود کفایی فردی برساند و در توانبخشی حرفه ای دانش آموزان کم توان ذهنی نقش کم رنگی ایفا نموده است.
    کلیدواژگان: دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر، مقطع متوسطه حرفه ای، مهارت های عمومی، خودکفایی فردی، توانبخشی حرفه ای، رغبت های شغلی
  • صفحه 27
    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عدالت سازمانی ومیزان سلامت سازمانی در بین کارکنان سازمان آموزش و پرورش خراسان شمالی در سال هشتاد و هشت صورت پذیرفته است. به همین منظور عدالت سازمانی به عنوان متغیرمستقل و سلامت سازمانی به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفته است.
    جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان رسمی و قراردادی سازمان آموزش و پرورش خراسان شمالی تشکیل می دهد که با توجه به جدول مورگان نمونه ای به حجم صد و چهل و یک نفر به روش تصادفی– طبقه ای متناسب با حجم کارکنان از بین دویست و چهار نفر انتخاب شدند.
    روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد، ابزار پژوهش عبارتند از پرسشنامه های عدالت سازمانی نیهوف، مورمن و سلامت سازمانی محقق ساخته که هر دو پرسشنامه توسط کارکنان پاسخ داده شدند. روایی پرسشنامه ها به وسیله استاد محترم راهنما و مشاور و دیگر اساتید مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه عدالت سازمانی 58/87 و پرسشنامه سلامت سازمانی 50/84 به دست آمد.
    روش تجزیه تحلیل اطلاعات عبارتند از آمار توصیفی، آزمون رگرسیون، مقایسه میانگین ها و تحلیل واریانس ها. نتایج نشان داد که با احتمال 95% بین عدالت سازمانی و میزان سلامت سازمانی رابطه وجود دارد. همچنین از نتایج فرعی پژوهش حاضر نتیجه گیری می شود که بین مولفه های عدالت توزیعی، رویه ای و تعاملی با میزان سلامت سازمانی رابطه وجود دارد و بین جنسیت، مدرک تحصیلی، نوع استخدام، سابقه خدمت و سن کارکنان با میزان سلامت سازمانی رابطه وجود ندارد.
    کلیدواژگان: عدالت سازمانی، عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، عدالت تعاملی و سلامت سازمانی
  • ژیلا حدیدی، عبدالله شفیع آبادی، مهدی زارع بهرام آبادی صفحه 49
    هدف از این پژوهش تعیین اثر آموزش ابراز وجود بر افزایش تمایز یافتگی دانش آموزان دختر دبیرستانی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در یکی از دبیرستان های دخترانه منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 89-88 بود. حجم نمونه ی پژوهش حاضر 32 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری پرسشنامه تمایز یافتگی بود. سپس روش مداخله آموزش گروهی ابراز وجود در 10 جلسه 90 دقیقه ای در مورد گروه آزمایش انجام شد و گروه گواه آموزشی دریافت نکردند. برای تحلیل نتایج، از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که:سطح تمایز یافتگی، دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت کرده بودند به طور معناداری بالاتر از دانش آموزانی بود که آموزش ابراز وجود دریافت نکرده بودند. سطح واکنش پذیری عاطفی، دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت کرده بودند به طور معناداری پایین تر از دانش آموزانی بود که آموزش ابراز وجود دریافت نکرده بودند. سطح هم آمیختگی با دیگران، دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت کرده بودند به طور معناداری پایین تر از دانش آموزانی بود که آموزش ابراز وجود دریافت نکرده بودند. بین سطح گریز عاطفی، دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت کرده بودند با دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت نکرده بودند، تفاوت معناداری وجود نداشت. بین سطح جایگاه من، دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت کرده بودند با دانش آموزانی که آموزش ابراز وجود دریافت نکرده بودند، تفاوت معناداری وجود نداشت.
    کلیدواژگان: ابرازوجود، تمایز یافتگی، مقطع دبیرستان
  • بابک حسین زاده صفحه 71
    هدف پژوهش مقایسه روش های تدریس سنتی و فعال بر رشد تفکر خلاق دانشجویان رشته های مختلف علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی بابل بوده است. روش تحقیق پیمایشی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان رشته های مختلف علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی بابل به تعداد 4173 نفر بود که در سال تحصیلی 88-87 مشغول به تحصیل بودند.
    نمونه آماری با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونه (سرایی، 1372) با توجه به تقسیم جامعه مادر به گروه های متجانس و کوچکتر به روش تصادفی طبقه ای نسبی به تعداد 283 نفر انتخاب گردید.
    ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بسته پاسخ محقق ساخته بود که بر اساس فرضیه های تحقیق و به شیوه مقیاس لیکرت پس از بدست آوردن اعتبار (073/0) توزیع شد.
    به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی از قبیل توزیع فراوانی، درصد فراوانی و جداول آماری مربوط به آن استفاده گردید. در بخش آمار استنباطی با توجه به مقایسه عملکرد هر آزمودنی برای یافتن تفاوت های معنادار بین نمره های آنها در دو موقعیت با توجه به یکسان و همتا بودن آزمودنی ها، از آزمون ویلکاکسون (وزیری و همکاران، 1383) استفاده شد. برای بررسی تفاوت معنی داری تاثیر این روش های تدریس بر حسب رشته ها با توجه به مقایسه بیش از دو گروه مستقل از لحاظ یک متغیر رتبه ای از آزمون کروسکال والیس (هومن و همکاران، 1370) و بر حسب جنسیت با ملاحظه به این که در طرح مستقل دو موقعیتی از آزمودنی های متفاوتی برای هر یک از موقعیت ها استفاده می شود، از آزمون لامان – ویتنی (وزیری و همکاران، 1383) استفاده گردید.
    نتایج نشان داد روش تدریس فعال در مقایسه با روش تدریس سنتی با توجه به فراهم آوردن زمینه کسب تجربه و تعامل با محیط یادگیری، کشف راه های گوناگون برای رسیدن به فهم مطالب و تشویق یادگیرندگان به جمع آوری اطلاعات پراکنده و بررسی نقطه نظرات انتقادی آنان نسبت به مسائل، شرایط را برای خلق دانش جدید فراهم می سازد و موجب رشد تفکر خلاق دانشجویان شده است.
    این تغییر مطلوب در بین تمام رشته های علوم انسانی و جنسیت مختلف با توجه به پی بردن اساتید نسبت به اهمیت و ضرورت به کارگیری این روش ها و درک و فهم یادگیرندگان مرد و زن نسبت به تغییر رفتار از راه تجربه، یکسان بود و تفاوت معنی داری وجود نداشت.
    کلیدواژگان: تدریس سنتی، تدریس فعال، تفکر خلاق
  • صدرالدین ستاری صفحه 95
    هدف از این پژوهش اجرای ارزیابی درونی کیفیت به عنوان رویکردی مطمئن برای نظام مدیریت آموزش عالی غیر دولتی در گروه آموزش علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل به منظور آشکار کردن جنبه های مختلف کیفیت نظام گروه آموزشی مورد مطالعه و تلاش برای بهبود و ارتقای کیفیت آموزشی و پژوهشی آن بود. روش تحقیق مورد استفاده از لحاظ هدف، تحقیق کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه گروه علوم تجربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل که شامل پنج زیر جامعه: مدیر گروه، هیات علمی، دانشجویان، فارغ التحصیلان و مسئولان کتابخانه بود؛ و ابزارهای گردآوری داده های تحقیق شامل پرسشنامه، مصاحبه و چک لیست بوده که سوالات آنها با توجه به رسالت و اهداف گروه، عوامل، ملاکها و نشانگرهای مناسب برای ارزیابی کیفیت گروه مورد مطالعه تدوین شده است. روایی ابزارهای مورد استفاده با استفاده از روایی محتوا و پایایی ابزارها با ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده است. یافته های این پژوهش در یک جمع بندی کلی حاکی از آن است که کیفیت گروه آموزش علوم تجربی با شاخص14 /2 در مقیاس لیکرت در سطح نسبتا مطلوب می باشد.
    کلیدواژگان: ارزیابی، کیفیت، ارزیابی کیفیت، ارزیابی درونی، آموزش عالی غیر دولتی، گروه علوم تجربی
  • حسین مهدیان، حسن اسدزاده، حسن شعبانی، قدسی احقر، حسن احدی صفحه 121
    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین آموزش ترغیبی و باورهای هوشی در دانش آموزان دوره متوسطه شهر کاشمر انجام شد. جامعه پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهر کاشمر که در سال تحصیلی 89 - 1388 مشغول به تحصیل بوده اند. نمونه آماری نیز شامل پانصد و چهل نفر از دانش آموزان (دویست و هفتاد دختر و دویست و هفتاد پسر) بود که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. بدین ترتیب که ابتدا شهر کاشمر به سه حوزه جغرافیایی (شمال، جنوب و مرکز) تقسیم شد. سپس، از هر حوزه چهار مدرسه و از هر مدرسه سه کلاس و سرانجام از هر کلاس پانزده نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از (الف) پرسشنامه آموزش ترغیبی (آموس، پورکی و توبیاس، 1984) و (ب) پرسشنامه باورهای هوشی (ذبیحی حصاری، 1384). داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که (الف) بین مولفه های آموزش ترغیبی و باورهای هوشی رابطه معنی داری وجود دارد؛ (ب) بین نظرات دانش آموزان دختر و پسر درباره آموزش ترغیبی تفاوت وجود دارد؛ (ج) بین نظرات دانش آموزان پایه های مختلف تحصیلی درباره آموزش ترغیبی تفاوت وجود دارد و (د) بین باورهای هوشی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت وجود دارد. استفاده از این نتایج می تواند تاثیر گذار بر روند آموزش و یادگیری باشد.
    کلیدواژگان: آموزش ترغیبی، باورهای هوشی، پایه تحصیلی، جنسیت
  • ابراهیم میانجی صفحه 149
    مقاله ای که از نظر می گذرد با هدف و ضرورت شناسائی چالش های برنامه ریزی نظام آموزش متوسطه ی ایران ( سال های 1385 – 1375 ) که پیش نیاز تعلیمات عالی و فراهم ساز وظیفه ی توسعه و پیشرفت میراث علمی – فرهنگی جامعه دانشگاهی است حول دو گروه : الف) فرضیه های مربوط به متغیرهای عوامل انسانی شامل : بی ثباتی مدیریت – کمبود متخصص برنامه ریزی آموزشی – افزایش تقاضای اجتماعی آموزش – ناهماهنگی اداری و اجرائی – سیاست گذاری های متمرکز دولت – عدم ارزشیابی مستمر علمی اهداف – عدم دسترسی برنامه ریزان به اطلاعات مورد نیاز. ب) فرضیه های مربوط به متغیرهای عوامل غیر انسانی شامل : زمانبندی نامناسب برنامه ها – بودجه بندی نامناسب برنامه ها – فضا و امکانات نامناسب آموزشی انجام شد.
    این تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی است که از لحاظ هدف تحقیقی کاربردی است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است.
    جامعه آماری پژوهش را کلیه ی روسا – برنامه ریزان و دبیران وزارت آموزش و پرورش و اساتید دانشگاه های کشور ( با درجه دکتری ) ترجیحا با رشته ی علوم تربیتی و با حداقل 20 سال سابقه ی کار به تعداد تقریبی 12800 نفر تشکیل می دهند که تعداد 90 نفر به میزان 7/0 درصد کل جامعه آماری با 30 نفر در هر گروه تشکیل داده اند.
    نمونه گیری در این پژوهش به روش دلفی « Method – Delphi » و به طور غیر تصادفی از استان های تهران – مازندران – گلستان – خراسان شمالی و رضوی انتخاب گردید.
    برای تعیین روایی پرسشنامه از طریق روش آلفای کرانباخ بررسی و به مقدار 96/0 محاسبه گردید. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار S. P. S. S و روش های آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئیر و احتمال معنی داری Value – P تجزیه تحلیل شد.
    یافته های پژوهش نشان می دهد که بین مجموع متغیرهای مستقل با متغیر وابسته همبستگی معنی داری وجود دارد.
    کلیدواژگان: آموزش متوسطه، برنامه ریزی آموزشی، چالش ها، بی ثباتی مدیریت
  • یحیی یاراحمدی، حسن اسدزاده، حسن احدی، شکوه سادات بنی جمالی صفحه 175
    در این پژوهش با استفاده از نظریه تعیین گری شخصی، مدلی انگیزشی برای تبیین موقعیت هایی که عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه روستایی را تحت تاثیر قرار می دهند، مورد آزمون قرار دادیم. این مدل پیشنهاد می کند که متغیرهای انگیزش درونی در عملکرد تحصیلی نقش اساسی داشته و این متغیرها در کلاس درس به وسیله حمایت معلم از خود پیروی و ارزش ادراک شده ی بالای تحصیل تقویت شده و بر عکس به وسیله کنترل شدید معلم و ارزش ادراک شده پایین تحصیل تضعیف می شوند. تحلیل انجام گرفته توسط نرم افزار آماری لیزرل از داده های جمع آوری شده از سیصد و شصت و پنج دانش آموز سال سوم راهنمایی و دوره متوسطه نشان داد که میزان ارزش ادراک شده تحصیل پیش بینی کننده انگیزش تعیین شده شخصی و شایستگی ادراک شده بوده و فراهم کردن شرایط حمایت از خود پیروی در کلاس درس پیش بینی کننده شایستگی ادراک شده عملکرد تحصیلی می باشد.
    کلیدواژگان: مدل انگیزشی، ارزش ادراک شده تحصیل، ادراک حمایت معلم از خود پیروی، انگیزش تعیین شده شخصی، شایستگی ادراک شده، عملکرد تحصیلی
|
  • Masumeh Abtahi Page 1
    The present study aims at investigating the role of vocational high school curriculum in empowering educable mentally retarded students. The effect if each component of curriculum (purpose, content, duration, and evaluation) on vocational empowerment component (general and social skills, self-management, self-sufficiency, economic sufficiency, and vocational empowerment) was studied. The statistical population included all administrative officials, curriculum designers, teachers, and employers in Qazvin. A sample (223) was selected through randomization. The data gathering instruments were two researchers-made questionnaires based on 1-10 Likert scale. The results showed that administrative officials and curriculum designers regarded the curriculum effective in increasing general and social skills, self-management, self-sufficiency, economic sufficiency, and vocational empowerment. However, according to teachers, and employers the curriculum has little effect on promoting the skills. It can be argued that teachers and employers as implementers of the curriculum are more reliable source to evaluate the program. As a result, administrative officials, curriculum designers are recommended to revise the existing programs.
    Keywords: vocational empowerment, educable mentally retarded students, curriculum, high school
  • Page 27
    The present study investigates the relationship between organizational justice and organizational health among employees in Education Department in Northern Khorasan during the year 1388. The statistical population of the research includes all full time and part time employees in the department. Using KREJCIE-Morgan table, a sample of 141 was selected through stratified sampling. The research method is correlational descriptive. Research instruments include Organizational Justice Inventory (Niehoff and Moorman, 1993) and a researcher made organizational health inventory. The validity of the inventories was confirmed by the experts in the field. The Cronbach alpha reliability indices were determined to be 0.87 and 0.84. The results show that there is a significant relationship between organizational justice components (distributive, procedural and interactional justice) and the institutional health at p
    Keywords: Organizational justice, Distributive, Procedural, Interactional justice, Institutional Health
  • Zhila Hdidi, Abdallah Shafieabadi, Mehdi Zaree Page 49
    The aim of the present study is to investigate the effect of self-expression education on increasing self-differentiation in female junior school students. The population consisted of all students studying at one of the schools located in the first region of Tehran. A sample of 32 was selected through multistage sampling technique. The data gathering instrument was self-differentiation questionnaire. The experimental group received ten 90-minute sessions of self-expression education. The control group received no instruction. Covariance was used to analyze the results. The self-differentiation of subjects who had received self-expression education had significant increase. The level of emotional reactivity among the experimental group was significantly low. The level of interpersonal infusion among the experimental group was lower to a significant level. There was no significant difference in emotional escape between the experimental and control group. It was also true in terms of self-status.
    Keywords: self, expression, Self, differentiation, junior schools
  • Babak Hoseinzadeh Page 71
    The present research is a comparative study of traditional and active teaching methods of creative thinking among students of humanities at Islamic Azad University, Babol Branch. The method employed was survey method. The statistical population was composed of 4174 students of humanities. Through stratified sampling, a sample of 283 students was selected. Data gathering instrument was a close-ended questionnaire. The reliability of the instrument was 0.73. Descriptive statistics such as frequency distribution, frequency percentage and tables were applied to analyze data. In inferential statistics section, Wilcoxon test, kruskal – vallis test, and U Mann – Whitney test were used to investigate any existing differences among goups. The findings show that active teaching method is more effective in promoting creative thinking because it provides more learning opportunities and experience, and encourages discovery learning. There was no significant difference among students majoring in different fields, whether male of female.
    Keywords: Traditional teaching, Active teaching, Creative thinking
  • Sadradin Satari Page 95
    The present research is an internal quality evaluation of experimental science disciplinary in Islamic Azad University, Ardebil Branch to determine and promote quality of education and research. The research is an applied research. It employed survry method to gather data. The statistical population included the head of the department, faculty members, students, graduates, library staff. A questionnaire, interview and a check-list were used to collect data. The instruments were content validated. The reliability was determined by Cronbach’s Alpha test. The results of this research show that the quality is at a satisfactory level.
    Keywords: Evaluation, quality, quality evaluation, internal evaluation, nongovernmental higher education, experimental science course
  • Hosein Mahdiyan, Hasan Asadzadeh, Hasan Shabani, Ghodsi Ahghar, Hasan Ahadi Page 121
    The present study has been carried out with aim of Investigation of relationship between invitational education and intelligence beliefs in high school students of Kashmar . The research population include all male and female students studying at high schools in the academic year of 2009-2010 in Kashmar. The research sample includes 540 students (270 females, 270 males), selected through multi-stagerandom sampling: the city was divided into three regions (north, center, south), then four schools in each region and three classes in each school were randomly selected. Research instruments include (a) invitational teaching survey(Amos, Purkey, Tobias, 1980; Revised 1990; shaw2003); (b) intelligence beliefs questionnaire (Zabihi, 2005). Data were analyzed using Pearson correlation, one-sided ANOVA, and t-test. The results showed that (a) there is a significant relationship between invitational education components and those of intelligence beliefs; (b) there is differences between female and male students’ beliefs about invitational education; (c)there is differences between students’ beliefs about invitational education from various grade, and (d) intelligence beliefs are different among male and female students. The finding have some implications for education and effective learning, which are discussed in this article.
    Keywords: invitational education, Intelligence beliefs, grade, gender
  • Ebrahim Miyanji Page 149
    The present study aims at identifying the challenges in high school curriculum development within 1375-1385 under two major categories: human related variables and non-human variables. The latter include management instability, lack of curriculum experts, an increasing demand for education, lack of coordination in administration, centralized policy making, lack of continuous evaluation, lack of access to information on the part of planners. The former include inappropriate schedule, ineffective budget planning, and inadequate facilities. Data gathering instrument was a researcher-made instrument. The statistica population included all heads of education department, curriculum developers, university professors who were Ph.D. holders with at least 20 years of experience. A sample of 90 was selected. The reliability of the instrument was determined to be 0.96. Based on the results, it is recommended that strategic management be given attention. Social and economic conditions should also be made more favourable to attract elites. Effective information data bases are also needed.
    Keywords: high school, educational planning, Challenges, management instability
  • Yahya Yarahmadi, Hasan Asadzadeh, Hasan Ahadi, Shekouh Banijamali Page 175
    Using self-determination theory, the authors tested a motivational model to explain the conditions under which influenced on the school performance of rural students. The model argues that internal motivational variables underlie school performance and that students’ motivation can be either supported in the classroom by autonomy-supportive teachers or frustrated by controlling teachers. LISREL analyses of questionnaire data from 365 rural high school students showed that the degree of perceived value of schooling predicted students’ self-determined motivation and perceived competence. The provision conditions of autonomy support within classrooms predicted perceived competence and students’ school performance directly.
    Keywords: Emotional model, Perceived value of schooling, Perceived teacher autonomy support, Self, determined motivation, Perceived competence, School performance