فهرست مطالب

تحقیقات نظام سلامت حکیم - سال هجدهم شماره 2 (پیاپی 69، تابستان 1394)

مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم
سال هجدهم شماره 2 (پیاپی 69، تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/05/30
  • تعداد عناوین: 10
|
  • بهزاد دماری، عباس وثوق مقدم *، علیرضا دلاوری صفحات 94-104
    مقدمه
    «تولیت» در کنار تولید منابع، تامین مالی و تدارک خدمات، یکی از چهار کارکرد اصلی نظام سلامت است و بر سایر کارکردها تاثیر مستقیم دارد. فرایند تصمیم گیری در مورد نیازهای اولویت دار نظام سلامت و اطمینان از برآورده شدن اولویت ها در حیطه کار تولیت است. دستیابی نظام سلامت به شاخص های برتر در سلامت مردم، مستلزم تولیت موثر است. این گزارش با مرور وضعیت تولیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، علل موثر بر مشکلات آن را بررسی کرده و راهکارهای بهبود برای حفظ منافع عمومی را پیشنهاد می دهد.
    روش کار
    در این مطالعه کیفی، ابتدا با مرور منابع علمی، چارچوب مفهومی تولیت مشخص و سوالات ارزیابی آن تعیین شد. جمع آوری اطلاعات در بخش توصیف، از طریق تحلیل محتوای اسناد مرتبط و مصاحبه با صاحب نظران؛ و در بخش علت یابی و پیشنهاد راهکارها از طریق برگزاری جلسات بحث گروهی متمرکز با خبرگان و پیشکسوتان نظام سلامت بوده است.
    یافته ها
    عمده ترین مسایل تولیت در هر سه حوزه آن، شامل جمع آوری اطلاعات حیاتی و استفاده از خرد جمعی، شکل دهی به سیاست های سلامت، تعیین چشم انداز و راهبردها و کنترل و قانونمندسازی وجود دارد. علل موثر بر مسایل موجود، طیفی از نداشتن برنامه برای اصلاح تولیت تا ضعف دانش، نگرش و مهارت محققان، سیاست گذاران و مدیران را دربر می گیرد. طراحی داشبورد تصمیم گیری مدیران ارشد وزارت بهداشت، تشکیل شبکه ذی نفعان سیاست گذاری، توسعه نظام مدیریت دانش برای بهره گیری از دانش ضمنی و تجارب بین المللی، تدوین برنامه وزارت بهداشت برای دستیابی به چشم انداز 20 ساله، ساماندهی نظام برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی در وزارت بهداشت تا سطح شهرستان ها و واحدهای عملیاتی، توسعه هماهنگی بین بخشی، بازبینی سیاست های نظارت بر بخش خصوصی و حفاظت از مصرف کنندگان، راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت تولیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
    نتیجه گیری
    به دلیل تاثیر تولیت بر سه کارکرد دیگر نظام سلامت، عدم توجه به آن، دستیابی به اهداف سلامت را دشوار کرده و منابع محدود بخش سلامت را تلف خواهد کرد. به طور سنتی، وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ماموریت هایی در حوزه های تامین مالی، تولید منابع و ارایه خدمات پیدا می کنند اما مرور اولویت های گذشته نشان می دهد که کمترین زمان و انرژی برای بهبود نظام تولیت وزارت بهداشت صرف شده است. مخاطب اصلی این مطالعه، شورای معاونین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هستند تا با کاربست نتایج آن، نظام تولیتی منطبق بر شواهد علمی پایه گذاری کنند و کارکردهای دیگر وزارت بهداشت در آینده بیش از پیش با خرد جمعی و پاسخگویی مدیریت شود.
    کلیدواژگان: تولیت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کارکردهای نظام سلامت، منافع عمومی
  • زهرا گودرزی، محبوبه سعیدی *، زهرا دانشورعامری، احمدرضا شمشیری، طاهره صادقی صفحات 105-113
    مقدمه
    زنان نخست زا برای شروع و ادامه شیردهی با چالش های زیادی روبرو هستند. خودکارآمدی شیردهی یک متغیر روان شناختی و انگیزشی مهم و در عین حال تعدیل پذیر برای تداوم تغذیه با شیرمادر است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش شیردهی از طریق همتا بر خودکارآمدی شیردهی در زنان نخست زا انجام شد.
    روش کار
    در این مطالعه کارآزمایی خوشه ای، شش مرکز بهداشتی درمانی شهر دامغان به طور تصادفی ساده در دو گروه کنترل و مداخله قرارگرفتند. 107 مادر نخست زا از هر مرکز به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گروه کنترل، تحت آموزش معمول و استاندارد مراکز بهداشتی درمانی شامل دو جلسه آموزش شیردهی، یک جلسه قبل از زایمان و یک جلسه بعد از زایمان قرار گرفتند ولی گروه مداخله، علاوه بر آموزش های معمول، دو جلسه آموزش شیردهی دیگر را از یک همتای واجد شرایط و با دو سال تجربه شیردهی در زمان قبل و بعد از زایمان دریافت کردند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی شیردهی دنیس در هفته هشتم پس از زایمان انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل و کای دو در سطح معناداری 95% صورت گرفت.
    یافته ها
    دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک همگن بودند. نتایج مطالعه نشان داد میانگین نمره خودکارآمدی در گروه مداخله 08/6± 78/51 و در گروه کنترل 23/6± 55/46 می باشد. به طوری که میانگین نمره خودکارآمدی در گروه مداخله و کنترل تفاوت معناداری (001/0>p) داشتند.
    نتیجه گیری
    یافته های پژوهش حاضر نشان داد که آموزش شیردهی از طریق همتا موجب افزایش خودکارآمدی شیردهی در زنان نخست زای گروه مداخله نسبت به گروه کنترل در بازه زمانی هشت هفته پس از مداخله شد.
    کلیدواژگان: آموزش شیردهی، همتا، خودکارآمدی شیردهی، زنان نخست زا
  • مهدی بهادرزاده، محمود جاجرمی، مصطفی جلال آبادی راوری، مجید عیدی بایگی* صفحات 114-120
    مقدمه
    هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری بر افسردگی و خودکارآمدی معتادین با ترک موفق بود.
    روش کار
    پژوهش حاضر، یک طرح آزمایشی به صورت پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل معتادهایی بود که حداقل دو ماه در ترک کامل بودند و به منظور بازتوانی روان شناختی به موسسه اقامتی کوثر مراجعه کرده بودند. ابتدا از میان آن ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 40 نفر انتخاب شدند. سپس شرکت کنندگان با روش تصادفی ساده به دو گروه 20 نفره تقسیم شدند. جهت سنجش و ارزیابی آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون از آزمون های تشخیصی افسردگی زونک و خودکارآمدی شرر استفاده گردید. در گروه آزمایش، 12 جلسه درمان شناختی- رفتاری اجرا گردید، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت ننمودند. پس از اجرای پس آزمون، داده ها در SPSS-16 ، با استفاده از روش تجزیه و تحلیل کوواریانس و آزمون t گروه های مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار افسردگی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به ترتیب 70/60 و 44/6 و در گروه کنترل، 35/63 و 35/5 بود. همچنین میانگین و انحراف معیار خودکارآمدی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به ترتیب 60/57 و 13/4 و در گروه کنترل 40/42 و 88/4 بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل پس از اجرای درمان شناختی- رفتاری در متغیرهای افسردگی و خودکارآمدی تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0 >p).
    نتیجه گیری
    یافته های پژوهش حاضرگویای اهمیت مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر کاهش میزان افسردگی و افزایش احساس خودکارآمدی معتادین با ترک موفق است و می تواند جنبه تکمیلی درمان دارویی را پس از ترک موفق داشته باشد و از بازگشت بهبودیافتگان به اعتیاد پیشگیری نماید.
    کلیدواژگان: مشاوره گروهی، شناختی، رفتاری، افسردگی، احساس خودکارآمدی، معتادین با ترک موفق
  • محترم نعمت اللهی، علی گلی *، راضیه شریقی، رکسانا شریفیان، نازیلا رحیمی صفحات 121-129
    مقدمه
    کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان، وضعیتی از کمبود هورمون تیروئید است که در صورت عدم تشخیص به هنگام و یا درمان نامناسب، می تواند موجب بروز عقب ماندگی شدید و اختلال در رشد کودک شود و بار سنگینی را بر دوش خانواده و جامعه وارد کند. آگاهی از توزیع جغرافیایی و مناطق در معرض خطر بالای بیماری ها، از پیش نیازهای اساسی در تصمیم گیری های مدیریتی و برنامه ریزی برای نظام سلامت کشور است. با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و ارایه نقشه های خطر بیماری، می توان تصویر روشن تری از روند تغییرات و گسترش مکانی بیماری را در ابعاد یک سیستم بهداشتی شهری برای سیاست گذاران سلامت فراهم کرد. هدف از انجام این تحقیق، تعیین الگوی مکانی توزیع کم کاری مادرزادی تیروئید با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در سطح استان فارس بود.
    روش کار
    در این مطالعه مقطعی با استفاده از داده های برنامه غربالگری معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز و ورود داده ها در صفحات MS-excel و انجام داده کاوی فضایی، الگوی توزیع بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان از سال 1384 تا 1392 در شهرستان های استان فارس با استفاده از توابع آمار مکانی (Spatial Statistic) و شاخص های خودهمبستگی فضایی کلان و محلی (Global & Local Spatial Autoregressive)، شناسایی و کانون های تمرکز این بیماری مشخص شد. سپس با استفاده از توابع درون یابی فضایی (Spatial Interpolation) در مقیاس مراکز گردآوری داده های غربال گری، پهنه بندی میزان کمبود TSH نوزادان به صورت نقشه و الگوهای مکانی تولید و تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد میزان بروز بیماری در طول دوره از 2 تا 10 در هر 1000 نوزاد متغیر بود که این میزان در نوزادان دختر از 6/1 تا 8 مورد و در بین نوزاد پسر بین 80/1 تا 9 مورد در هر هزار نوزاد غربالگری شده در طی سال های 1392-1384 متغیر بود. همچنین، الگوی پراکندگی فضایی کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان در کل دوره مورد مطالعه بر اساس سطح معناداری آماری (p-value) و شاخص خودهمبستگی فضایی (Moran ''s I) از یک الگوی اتفاقی برخوردار بود.
    نتیجه گیری
    در مناطق مختلف جغرافیایی استان فارس، آنالیز توزیع فضایی کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان، در هر سال تفاوت هایی را نشان می دهد و الگوی آن نشان دهنده کاهش یکنواختی و گرایش به تمرکز در پهنه های خاصی از فضا دارد که ممکن است این الگو (تمرکز مکانی) در چند سال بعد اتفاق بیفتد. این نتایج می تواند در شناسایی عوامل موثر بر بروز بیماری به منظور برنامه ریزی بهتر در عرصه بودجه و امکانات مورد نیاز جهت کنترل بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید در سطح استان فارس بسیار مفید واقع گردد.
    کلیدواژگان: کم کاری مادرزادی تیروئید، سیستم اطلاعات جغرافیایی، توزیع مکانی، نوزادان، استان فارس
  • بهزاد محمدی، رضا گودرزی *، محمدرضا امیراسماعیلی، محسن بارونی صفحات 130-138
    مقدمه
    در کشورهای در حال توسعه، پرداخت از جیب خدمات سلامت سهم بسزایی دارد. یکی از راه های ارایه شده برای مقابله با این مشکل، بیمه های درمانی هستند. با توجه به پیشرفت های روز افزون درمانی، امکان ارایه تمامی خدمات در قالب یک بیمه درمان پایه امکان پذیر نمی باشد و بسیاری به استفاده از بیمه های درمان مکمل روی می آورند. این مطالعه سعی می کند با ایجاد یک بازار فرضی، تمایل به پرداخت و تقاضای بیمه درمان مکمل را به دست آورد.
    روش کار
    این مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای (Multi-Stage Sampling)، 1023 سرپرست خانوار شهر کرمان را مورد بررسی قرار داد. برای سنجش تمایل به پرداخت افراد از روش پیشنهاد قیمت تکراری استفاده شد و از رگرسیون چندمتغیره خطی به روش حداقل مربعات معمولی (OLS)، برای تخمین تقاضای بیمه درمان مکمل و عوامل موثر بر آن استفاده گردید. با استفاده از نرم افزار STATA، از آزمون VIF جهت بررسی هم خطی و از آزمون برویش-پاگان جهت بررسی ناهمسانی واریانس داده ها استفاده شد.
    یافته ها
    متوسط تمایل به پرداخت برای بیمه درمان مکمل به ازای هر نفر در هر ماه مبلغ 76155 ± 4/220156 ریال به دست آمد. ریسک گریزی، درآمد خانوار، وضعیت پوشش بیمه پایه ای، وضعیت اشتغال و وضعیت تاهل از عوامل موثر بر تمایل به پرداخت افراد بود. همچنین کشش قیمتی تقاضای بیمه درمان مکمل 54/1- به دست آمد. ریسک گریزی افراد، بیشترین تاثیر را در تقاضای بیمه درمان مکمل داشت و خطر ابتلا به بیماری (ریسک افراد) تاثیر معناداری بر تقاضای بیمه درمان مکمل نداشت.
    نتیجه گیری
    از دیدگاه سیاست گذاری، می توان میزان تمایل به پرداخت را به عنوان معیاری جهت تعیین حق بیمه مبتنی بر جامعه به کار برد. همچنین می توان گفت صندوق های بیمه ای اختیاری با شناسایی تمایل به پرداخت افراد ریسک گریز علاوه بر تجمیع یا انباشت خطر، می توانند مواجهه با خسارت های مالی بزرگ را کاهش دهند.
    کلیدواژگان: تمایل به پرداخت، بیمه درمان مکمل، تابع تقاضا، کرمان
  • حمیرا فلاحی *، شهلا داریوشی صفحات 139-145
    مقدمه
    مردانی که با سایر مردان رابطه جنسی دارند در معرض خطر بالای ابتلا به عفونت های آمیزشی و به خصوص اچ آی وی هستند. به علت دسترسی سخت به این گروه، اطلاعات زیادی در مورد آن ها در کشور وجود ندارد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند از نظر ابتلا به بیماری های آمیزشی، اچ آی وی و همچنین بررسی عوامل دموگرافیک و رفتاری مرتبط با اچ آی وی در آن ها انجام گرفت.
    روش کار
    در این مطالعه مقطعی، اطلاعات 43 نفر از مردان با سابقه ارتباط جنسی با همجنس که در طی 12 ماه (سال 91-90) به یکی از مراکز مشاوره بیماری های رفتاری در تهران مراجعه داشتند مورد بررسی قرار گرفت. در صورت رضایت افراد و پس از ثبت اطلاعات و انجام مشاوره، جهت تعیین ابتلا به اچ آی وی، هپاتیت بی، سی و سیفلیس آزمایش انجام شد.
    یافته ها
    بیش از نیمی از افراد تحت مطالعه، سابقه سوء استفاده جنسی را در کودکی عنوان نمودند. 2/44% علایمی به نفع عفونت های دستگاه تناسلی داشتند. میزان ابتلا به اچ آی وی 7%، ابتلا به هپاتیت سی 6/18% و هپاتیت بی 3/2% بود ولی موردی از ابتلای به سیفلیس دیده نشد. تنها 3 نفر از افراد در تمامی ارتباطات جنسی با همجنس همیشه از کاندوم استفاده کرده بودند. مهم ترین دلیل برای عدم استفاده از کاندوم، کاهش لذت جنسی عنوان شد.
    نتیجه گیری
    برای پیشگیری از اپیدمی اچ آی وی در افراد با سابقه رفتار پرخطر، گسترش خدمات پیشگیری و درمان از جمله افزایش استفاده از کاندوم، آموزش و دسترسی به خدمات مشاوره و آزمایش اچ آی وی برای این گروه از افراد الزامی به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: اچ آی وی، ایدز، سیفلیس، هپاتیت بی و سی، مردانی که با مردان دیگر تماس جنسی دارند
  • سارا مرتاض هجری، لیلا جانانی، محمد جلیلی * صفحات 146-152
    مقدمه
    تمام اندازه گیری ها از جمله ارزیابی دانشجویان پزشکی در ذات خود واجد خطا هستند. با توجه به ضرورت حفظ کیفیت ارزیابی در علوم پزشکی، یافتن روش هایی برای برآورد میزان خطا و کاهش آن حائز اهمیت است. طی سال های اخیر، پیشرفت های چشمگیری در زمینه نظریه های اندازه گیری صورت گرفته است که در این راه کمک کننده است.
    روش کار
    در این مقاله، پس از مروری بر نظریه کلاسیک آزمون و محدودیت های آن، با استفاده از مثال هایی در خصوص آزمون عینی ساختارمند بالینی، نظریه تعمیم پذیری را بررسی می کنیم.
    یافته ها
    طبق نظریه کلاسیک آزمون، نمره ای که دانشجو در امتحان کسب کرده است، معادل نمره واقعی او نیست و با خطا همراه است. با تعیین پایایی آزمون می توانیم بگوییم میزان تاثیر خطای تصادفی در نمره چقدر بوده است اما در این نظریه نمی توان در آن واحد، تمام منابع خطا را در نظر گرفت. برای رفع این محدودیت از نظریه تعمیم پذیری استفاده می شود که بر اساس مدل های آماری آنالیز واریانس، سهم منابع مختلف خطا را در اندازه گیری مشخص می کند و علاوه بر برآورد پایایی آزمون، پیشنهادهایی برای بهبود تعمیم پذیری نتایج ارایه می دهد.
    نتیجه گیری
    در نظریه کلاسیک آزمون، شناسایی میزان اثر منابع مختلف خطاهای احتمالی به تفکیک امکان پذیر نیست. در حالی که با استفاده از نظریه تعمیم پذیری می توان سهم هریک از منابع خطا را شناسایی نمود و برای آزمونی پایاتر برنامه ریزی کرد.
    کلیدواژگان: اندازه گیری، نظریه کلاسیک آزمون، نظریه تعمیم پذیری، پایایی
  • سمیه عاشورپور *، امیر نجفی صفحات 153-161
    مقدمه
    امروزه اصلی ترین هدف سازمان ها، بهبود بهره وری سرمایه های انسانی و استفاده بهینه از آنان برای رسیدن به اثربخشی و رفع نیازهای فردی و گروهی افراد جامعه می باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین توسعه استراتژی های منابع انسانی و بهبود بهره وری کارکنان بیمارستان های روان پزشکی بود.
    روش کار
    این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی می باشد که در سال 1393 صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران بخش های درمانی و سرپرستان و سوپروایزر ها و مترون های بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران به تعداد 160 نفر بودند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه 30 سوالی محقق ساخته برای سنجش استراتژی های منابع انسانی و پرسشنامه 21 سوالی محقق ساخته برای سنجش بهره وری کارکنان بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آموس 21 (Amos 21) و به روش الگوسازی معادلات ساختاری انجام شد.
    یافته ها
    نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشان داد که بین توسعه استراتژی های منابع انسانی با بهبود بهره وری کارکنان در بیمارستان های مورد مطالعه رابطه معناداری وجود داشت (ضریب رگرسیونی: 873/0).
    نتیجه گیری
    نگاهی کوتاه به یافته های پژوهش نشان می دهد که توسعه استراتژی های نیروی انسانی در راستای توسعه استراتژی های کلی سازمان و اجرای اقدامات استراتژیک در حوزه هایی از قبیل تصمیم گیری و برنامه ریزی نیروی انسانی، تامین نیروی انسانی کارآمد، ارزیابی عملکرد موثر کارکنان، سیستم حقوق و پاداش و آموزش نیروی انسانی در بیمارستان های مورد مطالعه، نقش بسزایی در بهبود بهره وری کارکنان آنان داشته است؛ به نحوی که می تواند در اثربخشی کلی بیمارستان ها و ارایه خدمات با کیفیت بالاتر به مردم در راستای ارتقای سطح سلامت روانی جامعه موثر باشد.
    کلیدواژگان: بهره وری کارکنان، استراتژی های منابع انسانی، بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران
  • نرجس میرابوطالبی *، حسام الدین کمال زاده، حسین مبارکی، محسن آزاد صفحات 162-170
    مقدمه
    سیستم اطلاعات بیمارستانی یکی از ابزارهای مهم در فن آوری اطلاعات است که کلیه وظایف و اقدامات فرآیند درمان بیمار شامل تشخیص، درمان، اداری، مالی و پژوهشی را تحت پوشش قرار می دهد. هدف این تحقیق، ارزیابی قابلیت سیستم های اطلاعات بیمارستانی بیمارستان های ایران بر اساس الزامات عمومی در کشور بود.
    روش کار
    پژوهش حاضر از نوع کاربردی و بررسی توصیفی بود. جامعه پژوهش شامل سیستم های اطلاعات بیمارستانی شرکت های فروشنده نرم افزارهای بیمارستانی و ابزار گردآوری داده ها، چک لیست محقق ساخته بر اساس اهداف پژوهش بود. این ابزار بر اساس مطالعات داخلی (استانداردهای وزارت بهداشت و درمان و بررسی اسناد و اطلاعات سایت های شرکت های داخلی) و خارجی (فهرست الزامات سیستم های اطلاعات بیمارستانی WHO ،CCHIT و دموها و مقالات انگلیسی) تهیه شد. روایی ابزار بر اساس روش اعتبار محتوایی و دریافت نظرات صاحب نظران تعیین و تایید شد. برای پایایی ابزار و جهت تعیین ثبات چک لیست از روش آزمون مجدد استفاده شد. داده ها بر اساس چک لیست و با استفاده از روش مشاهده شخصی و مصاحبه محقق از مسوولان انفورماتیک بیمارستان ها گردآوری شد. جهت آنالیز آماری از نرم افزار SPSS-19 استفاده شد و موارد انطباق با چک لیست محاسبه و با استفاده از آمار توصیفی (درصد، میانگین و انحراف معیار) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    شرکت های تراشه هوشمند، رایاوران، علوم پزشکی مشهد به ترتیب با کسب نمره 330، 317 و 292 بالاترین امتیاز کارآیی را کسب نمودند. در زیر مجموعه ها، تراشه هوشمند با 04/98% بالاترین امتیاز و طب و رایانه با 71/14% پایین ترین امتیاز را کسب کردند.
    نتیجه گیری
    از آنجایی که سیستم های اطلاعات بیمارستانی به عنوان فن آوری اطلاعات در بیمارستان ها شناخته شده است و متقاضیان این محصول روبه افزایش است و نیز با توجه به نواقصی که در بعضی از بخش های مختلف سیستم های اطلاعات بیمارستانی طراحی شده توسط شرکت ها وجود دارد، لازم است سیستم های اطلاعات بیمارستانی مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرند و خصوصا از بهینه کاوی (Benchmarking) استفاده شود.
    کلیدواژگان: سیستم اطلاعات بیمارستانی، الزامات، استاندارد
  • ابوالقاسم پوررضا، مسلم شریفی *، محمود محمودی، ابوعلی ودادهیر، احمد فیاض بخش صفحات 171-181
    مقدمه
    در ایران، از ابتدای برنامه چهارم توسعه، سیاست کاهش سهم مردم از هزینه های سلامت با هدف گذاری کاهش پرداخت های مستقیم از جیب به کمتر از 30%، به صورت رسمی مصوب شد و پس از آن در برنامه پنجم توسعه نیز تکرار شد. با این وجود در سال های اجرای این دو برنامه (1384 تا 1392)، سهم مردم از هزینه ها نه تنها کاهش نیافت بلکه به مراتب افزایش نیز داشته است. این مطالعه به دنبال بررسی دلایل ناکامی این سیاست است.
    روش کار
    رویکرد این مطالعه، کیفی است و داده های لازم برای تحلیل از دو روش بررسی اسناد و مصاحبه با 39 نفر از خبرگان حوزه سلامت (دانشگاهی و سازمانی) به روش هدفمند و شبکه ای جمع آوری شده است داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی و مدل مثلث تحلیل والت و گیلسون برای دسته بندی داده ها مورد تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    داده ها در چهار مقوله بازیگران (شامل تضاد منافع و چیدمان قدرت)، محتوا (شامل منطق درونی و انسجام اهداف)، زمینه (شامل امکان پذیری سیاسی، عوامل محیطی، منابع و ساختار) و فرایند (شامل پایش و ارزیابی، مشارکت ذی نفعان و تولیت و رهبری) دسته بندی شد.
    نتیجه گیری
    در طول سال های مطالعه، رفتار بازیگران اصلی سیاست، تحت تاثیر محرک های فردی و گروهی از جمله تضاد منافع و گفتمان قدرت بوده و این موضوع در بستری از عدم تعهد سیاسی دولت، تکانه های اقتصادی، ضعف حمایت اجتماعی و انفعال نهادهای نظارتی باعث گردید تا سیاست، علی رغم محتوای مناسب، در اجرا ناکام بماند.
    کلیدواژگان: سیاست، اجرا، سهم مردم از هزینه های سلامت، ایران
|
  • Damari B., Vosoogh, Moghaddam A. *, Delavari A Pages 94-104
    Introduction
    Stewardship besides generation of resources, financing and service provision is a main function of health systems that can directly affects the other four functions. Stewardship includes decision making about priorities and ensuring to address them. Achieving better indices in the population health is related to effective stewardship. This study reviewed the roots of the health system problems by stewardship analysis and proposed betterment solutions in order to protect the public benefits.
    Methods
    This was a qualitative study. Stewardship conceptual framework and guide questions were developed using the scientific resources. Data were analyzed using the content analysis; and the situation was described. Root causes and proposed solutions were extracted from data of the focus group discussions with experts and pioneers of the health system.
    Results
    All domains of stewardship including intelligence generation, policy formulation, setting vision and strategies and regulation and control had major problems. Some effective roots of the governance issues are: the absence of improving plan, week knowledge, attitude and skill of researchers, policy makers and managers. The proposed solutions to improve the stewardship’s function in the Ministry of Health and Medical Education include: - developing decision making dashboard for top managers; - composing policy making stakeholders network; - developing knowledge management system to utilize tacit knowledge and international experiences; - preparing a plan for achieving 2025 vision; - organizing the planning, implementation and evaluation system to the districts level and administrative units; - developing inter-sectoral coordination; - reviewing policies for supervising private sector and consumer protection.
    Conclusion
    Since the stewardship affects other three functions of the health system, lack of attention to this function will result in difficulties in achieving health goals and will waste resources in health sector. Traditionally, the Ministers of Health and Medical Education have missions in the areas of finance, resources generation and service provision; however, reviewing the past priorities have shown that less time and energy has been spent to improve the ministry of health governance. The main audiences of this study are Deputies of Health Minster Council and members of the Health Committee of Parliament. This evidence on the stewardship system can help them to manage the ministry of health rationally and responsively.
    Keywords: stewardship, governance, Ministry of Health, Medical Education, Iran, health system functions, public benefits
  • Godarzi Z., Saeidi M. *, Daneshvar Ameri Z., Shamshiri Ar, Sadeghi T Pages 105-113
    Introduction
    Primiparous women who start breastfeeding face with many challenges. Breastfeeding self-efficacy is an important psychological and motivational influencing factor in breastfeeding success. The aim of the present study was to examine the impact of peer education on breastfeeding self-efficacy in primiparous women.
    Methods
    This cluster randomized controlled trial was conducted among 107 primiparous women. Six health centers were selected and randomly divided into two control and intervention groups. Women were recruited through consecutive sampling. The control group received two routine educational sessions in the health centers (one session before and one session after childbirth). Intervention group received two more sessions of breastfeeding education before and after delivery from peers that were qualified and experienced two years of successful breastfeeding. Data were collected using the Breastfeeding Self-efficacy questionnaire at eight weeks postpartum. Data were analyzed in the SPSS-20 using the t-test and chi-squared test.
    Results
    The mean score of breastfeeding self-efficacy in the control and intervention groups were 46.55± 6.23 and 51.87± 6.08, respectively after the intervention (p>0.001).
    Conclusion
    The findings of this study revealed that breastfeeding through peer education increased self-efficacy in primiparous women eight weeks after the education.
    Keywords: breastfeeding education, peer, self, efficacy, primiparous women
  • Bahadorzade M., Jajarmi M., Jalalabadiravari M., Eydi, Baygi M.* Pages 114-120
    Introduction
    The aim of the present study was to assess the effect of group counseling based on cognitive-behavior therapy on depression and self-efficacy in male addicts with successful withdraw.
    Methods
    This was an experimental study. The study population consisted of male addicts with successful withdraw who were referred to the residential Kowsar institute for psychological rehabilitation. Forty participants were selected using the random sampling method. The participants were divided and assigned randomly into two equal groups. The participants completed the Sherer self-efficacy scale and Zung self assessment Depression Scale. The experiment group received 12 sessions of cognitive– behavioral therapy. The control group received usual care. Data were analyzed in the SPSS-16 using the multivariate variance analysis method and the independent t-test.
    Results
    After the intervention, the means (standard deviations) of the depression scale were 60.70 (6.44) and 63.35 (35.5) in the experiment and control groups, respectively. After the intervention, the means (standard deviations) of the self-efficacy were 57.60 (4.13) and 42.40 (4.88) in the experiment and control groups, respectively. The results of this study showed that cognitive - behavioral therapy significantly affected the depression and self-efficacy of male addicts (p
    Conclusion
    The cognitive - behavioral therapy was effective in depression and self-efficacy among male addicts with successful withdraw.
    Keywords: group counseling, cognitive, behavior therapy, depression, self, efficacy, addicts with successful withdraw
  • Nematollahi M., Goli A.*, Sharifi R., Sharifian R., Rahimi N Pages 121-129
    Introduction
    Undetected Neonatal Congenital Hypothyroidism (NCH) can cause severe retardation and impaired child development; and results in heavy burden on family and the society. Knowing geographical distribution and high risk areas are essential prerequisites for decision-making and planning in health system. The aim of this study was to determine the spatial distribution of the NCH using Geographic Information System (GIS) in Fars province.
    Methods
    In this cross-sectional study, pattern of the disease from 2005 to 2013 was determined using the data extracted from screening programs of the Department of Health. Data were entered into the MS-excel sheets. Using the spatial statistical functions and Global and Local Spatial Autoregressive, focal points of the disease were identified. Zoning maps and spatial patterns were generated and analyzed using the spatial interpolation functions.
    Results
    The results of this study showed that the incidence of the disease was 2 to 10 cases per 1000 neonates (1.6 to 8 per 1,000 female newborns and 1.8 to 9 per 1000 male neonates) during the study period. The statistical significance level (p-value) and the index of spatial autocorrelation (Moran's I) showed that the spatial distribution pattern of the congenital hypothyroidism in newborns had a random pattern during the study period.
    Conclusion
    The analysis of spatial distribution of the congenital hypothyroidism in newborns showed differences in different geographical areas of the province. The pattern showed steady decrease and tended to be focused on specific areas of the space.
    Keywords: congenital hypothyroidism, geographic information system, spatial distribution, newborns, Fars province
  • Mohammadi B., Goudarzi R. *, Amiresmaili Mr, Barouni M Pages 130-138
    Introduction
    Out of pocket expenditure for health services is a major issue of health system in developing countries. Health insurance is a way to confront this problem. Regarding advancements in medical diagnosis and treatment, providing an appropriate healthcare package is difficult. This study aimed to create a hypothetical market to elicit willingness to pay and demand for complementary health insurance.
    Methods
    We used a multi-stage sampling method to select 1023 head householders in Kerman. The Bidding Game approach was used to estimate willingness to pay; and the multiple linear regression and ordinary least square were used to elicit the demand for health insurance and its influencing factors. The variance inflation factor was used to assess collinearity; and the Breusch-Pagan test was used to review heteroscedasticity.
    Results
    The average willingness to pay for complementary health insurance was 220156 Rials per se in one month. Risk aversion, household income, health insurance status, employment states and marital status affected the willingness to pay. The price elasticity was estimated about -1/54 percent. Risk aversion was the most influencial factor in the individuals’ insurance demand. Risk level had no effect in the individuals’ insurance demand.
    Conclusion
    From a policymaker’s point of view, willingness to pay can be assumed as a criterion to determine premium in health insurance. Identifying willingness to pay in risk aversion people and risk pooling can reduce exposure to large financial losses.
    Keywords: willingness to pay, supplemental health insurance, demand function, Kerman
  • Fallahi H. *, Daryoushi Sh Pages 139-145
    Introduction
    Men who have sex with men (MSM) are at risk of acquiring sexually transmitted infections (STIs) including the HIV. Few studies have been conducted regarding the epidemiologic status of HIV and STIs among the MSM. The aim of this study was to assess the prevalence and risk factors of the STIs among the MSM.
    Methods
    In this cross-sectional study, 43 men with history of sexual contact with other men in the last year were invited to the study. After ensuring the confidentiality, the participants completed the study questionnaire and underwent testing for the HCV-Ab, HBS-Ag, VDRL and HIV-Ab. Positive HIV test results was confirmed with the Western Blot.
    Results
    More than half of the participants had a history of child sexual abuse. About half of the participants (44.2%) had symptoms of the STIs. Prevalence of the HIV was 7% and prevalence of the Hepatitis C and Hepatitis B were 18.6% and 2.3%, respectively. There were no positive cases of Syphilis. Only 7% of the MSM always used condoms in their sexual contacts. Decreasing sexual satisfaction was the most important reason mentioned by the MSM who did not use condoms.
    Conclusion
    In order to control the HIV epidemic in people with high risk behaviors, focusing on the intervention (prevention and treatment) services including condoms promotion, educational programs, and HIV counseling and testing seems to be necessary
    Keywords: HIV, AIDS, Syphilis, B Hepatitis, C Hepatitis, Men who have sex with men
  • Mortaz Hejri S., Janani L., Jalili M.* Pages 146-152
    Introduction
    All measurements, including medical students’ assessment, are potentially prone to error from various sources. Considering the importance of maintaining the quality of assessment methods in medical education, finding methods to estimate the error and to decrease it, is essential. Many developments have been achieved in measurement theories during recent years, which can be used in this way.
    Methods
    In this study, following reviewing the classical test theory (CTT) and its limitations, we discuss the generalizability theory (GT) using some examples of the Objective Structured Clinical Examination.
    Results
    According to the CTT, students’ scores in exams are not their true scores and are accompanied with some levels of error. Determining reliability of tests helps us to assess how much the random error has been affected the score. In the CTT, it is impossible to consider all error sources simultaneously. To cope with this limitation, the GT specifies share of various sources of error based on the ANOVA models. This theory estimates reliability of tests and offers some recommendations for improving their generalizability.
    Conclusion
    In CTT, specification of effect of various sources of errors is not possible, whereas GT can be used to identify share of each error source. Hence, the test reliability coefficient can be estimated and also a more reliable test may be planned.
    Keywords: measurement, classical test theory, generalizability theory, reliability
  • Ashourpour S. *, Najafi A Pages 153-161
    Introduction
    A main goal of organizations is to improve productivity of their staff to achieve effectiveness and efficiency of the organizations. The purpose of this study was to investigate the relationship between human resource development strategies and staff productivity in psychiatric hospitals.
    Methods
    This was a cross-correlational study. The study participants included 160 managers and supervisors of the health departments and hospital matrons at Iran University of Medical Sciences. Data were collected using a 30-item questionnaire designed by the researchers to measure human resource strategies and a 21-item questionnaire to measure employee productivity. Data were analyzed in the Amos-21 using the structural equation modeling.
    Results
    The results of the study showed that there was a positive significant relationship between the human resource development strategies with employee productivity in hospitals (regression coefficient: 0.873).
    Conclusion
    Development of human resources strategies and implementation of strategic initiatives in areas such as decision-making and planning, human resources, supply manpower efficiency, effective employee performance evaluations, salary and bonus systems and manpower training was significantly related with efficiency improvement among the employees.
    Keywords: employee productivity, human resource strategies, Iran University of Medical Sciences
  • Mirabootalebi N. *, Kamalzadeh H., Mobaraki H., Azad M Pages 162-170
    Introduction
    Hospital information system is an information technology tool that covers all diagnostic, therapeutic, administrative, financial and research functions and operations. This study aimed to assess the ability of various hospital information systems in Iran based on the general requirements of the country.
    Methods
    This study was a functional and descriptive study. The research population included hospital information systems of vendors of hospitals’ softwares. A researcher-made checklist was designed to collect the data. This checklist was designed using the standards of the Ministry of Health, data from Iranian companies; as well as, the list of requirements for hospital information systems, WHO, CCHIT, and scientific articles. The content validity of the checklist was assessed by experts. The test-retest procedure was used to determine the stability of the checklist. Data were collected using the checklist by observations and interviewing with hospitals` informatics staff. Data were analyzed in the SPSS 19. Those cases that were in harmony with the checklist were analyzed using the descriptive statistics (percentage, mean, and standard deviation).
    Results
    The highest performance scores were obtained for the Tarasheh Hooshmand (330), Rayavaran (317) and Mashhad University of Medical Sciences (292). Regarding subcategories, Tarasheh Hooshmand had the highest score (98.4%) and Teb va Rayaneh had the lowest score (14.71%).
    Conclusion
    Since the number of applicants who wish to use the hospital information system has been increased, and there are shortcomings in some modules of the hospital information systems designed by the companies, there is a need to review and revise hospital information systems especially using benchmarking.
    Keywords: hospital information system, requirements, standard
  • Pourreza A., Sharifi M. *, Mahmoudi M., Vedadhir A., Fayaz, Bakhsh A Pages 171-181
    Introduction
    From beginning of the Fourth Development Plan in Iran, the policy of reducing public share of health spending was formally adopted by targeting the reduction of out of pocket payments to less than thirty percent. The policy was also considered in the Fifth Development Plan. However, during implementation of the program (2005 to 2013), out of pocket payments not only did not decrease but increased so far. This study aimed to investigate the reasons for failure of this policy.
    Methods
    In this qualitative study, 39 key informants were interviewed using purposive sampling method. Data were also gathered from related documents. Data were analyzed using the Walt and Gilson triangle model analysis.
    Results
    The data were classified within four categories: 1) actors (including conflicts of interest and power installation; 2) content (including internal logic and cohesion objectives); 3) context (including political feasibility, environmental impact, resource and structure); and 4) process (including monitoring and evaluation, stakeholder involvement and stewardship and leadership).
    Conclusion
    The behavior of the main political actors, were influenced by individual and group factors such as conflicts of interest and power of discourse. This policy failed within the context of the government's lack of political commitment, economic shocks, and lack of social support from interaction of regulatory bodies.
    Keywords: policy, implementation, public share of health spending, Iran