فهرست مطالب

انسان و محیط زیست - سال چهاردهم شماره 1 (پیاپی 36، بهار 1395)

نشریه انسان و محیط زیست
سال چهاردهم شماره 1 (پیاپی 36، بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/03/28
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ارایه روش های بهینه جهت تصفیه آب و پساب حاوی رنگ های گوگردی
    سحر طبیبیان*، اعظم پیرکرمی صفحات 1-16
    رنگ های گوگرد ارزان قیمت هستند و به طور عمده برای رنگ آمیزی مواد سلولزی منسوجات و یا مخلوط الیاف سلولزی مورد استفاده قرار می گیرند. سولفید سدیم نسبتا ارزان بوده و از عوامل کاهنده سنتی محسوب می شود و برای رنگرزی رنگ های گوگردی مورد استفاده قرار می گیرد، اما لمس آن، سمی و خطرناک است. استعمال آن ممکن است بقایای مضری در پارچه تکمیل شده به جا بگذارد و پساب هایی تولید می کند که تصفیه آن دشوار است و به محیط زیست آسیب می رساند. صنایع نساجی با هزینه های بالای آب و تصفیه پساب، و همچنین قوانین سختگیرانه محیط زیستی مواجه هستند. در این بررسی، انواع روش ها، از جمله روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی از نظر کاربردشان برای تصفیه پساب صنعتی حاوی رنگ های گوگردی مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه با پیشنهاداتی برای اقدامات بیشتری که می توان جهت بهبود فرآیندهای تصفیه از هر دو دیدگاه اقتصادی و فنی انجام داد، به پایان می رسد.
    کلیدواژگان: رنگ های گوگردی، پساب، روش های فیزیکی وشیمیایی، روش های بیولوژیکی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی روش های فرارتبه ای PROMETHEE و ELECTRE در تصمیم گیری های محیط-زیستی صنعت نفت و پتروشیمی
    سولماز عموشاهی*، فرهاد نژادکورکی، شراره پورابراهیم صفحات 17-35
    امروزه با توجه به آلودگی ها و اختلالات محیط زیست و عوارض آن برای انسان و سایر موجودات، مسایل محیط زیستی یکی از جدی ترین مشکلات کره زمین را به خود اختصاص داده است. این مشکلات روز به روز نیاز بشر را برای یافتن راهکارهایی جهت حل آن افزایش می دهد. یکی از مهم ترین مشکلات پیش رو، آلودگی های صنایع موجود از جمله صنعت نفت بوده که نقش به سزایی در پیشرفت و اقتصاد کشورها دارد. برای ارزیابی و کاهش اثرات ناشی از این صنایع راهکارهای گوناگونی وجود دارد. یکی از راهکارها، روش تصمیم گیری چندمعیاره است.
    در روش چندمعیاره، گزینه ها بر اساس میزان ارزش شان مرتب می شوند. این عمل با توجه به معیارهای موجود انجام می پذیرد. در مطالعه اخیر دو مورد از مهم ترین روش های رتبه بندی مورد مطالعه قرار گرفت و مزایا و معایب آن ها بررسی شد. هم چنین مطالعه ای موردی با استفاده از روش PROMETHEE بر روی پتروشیمی اراک صورت گرفت و گزینه های مرحله ساختمانی بر اساس درجه اهمیت رتبه بندی گردید..
    پس از مطالعه موردی صورت گرفته و بررسی سایر مطالعات انجام شده در این زمینه، روش PROMETHEE نسبت به روش ELECTRE به دلیل عواملی از جمله راحت و قابل فهم بودن، توانایی مقابله با عدم قطعیت، ارزش دادن به تصمیم گیران، قدرت نمایش دیداری داده ها، اعتبار و انعطاف پذیری بیش تر به عنوان روش برتر انتخاب گردید.
    روش ذکر شده می تواند در مورد تصمیم گیری های محیط زیستی و نیز تصمیم گیری های حیطه صنعت نفت و پتروشیمی که دارای داده های کیفی و کمی توام و نیز عدم اطمینان هستند به کار رفته و نتایج مطلوبی را در اختیار محققین قرار دهد.
    کلیدواژگان: تصمیم گیری های محیط زیستی، تصمیم گیری چندمعیاره، صنعت نفت و پتروشیمی، PROMETHEE، ELECTRE
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • فناوری نانو وکاهش آلاینده های هوا
    نرگس عرب*، سارا حقیقی منش صفحات 37-47
    امروزه مشکلات ناشی از آلودگی محیط زیست به موضوع مهمی تبدیل شده است. آلودگی های محیط زیستی که عمدتا توسط سموم به وجود می آید شامل آلودگی آب، هوا و خاک می باشد. نتایج این آلودگی ها نه تنها باعث نابودی تنوع زیستی می شود؛ بلکه سلامت انسان را نیز به خطر می اندازد. فن آوری نانو مزایای بسیاری در بهبود فن آوری های محیط زیستی موجود ارایه می کند و فن آوری های جدیدی را به وجود می آورد که بهتر از تکنولوژی های فعلی است. در این راستا نانوتکنولوژی دارای سه قابلیت اصلی است که می تواند در زمینه محیط زیست مورد استفاده قرار گیرد؛ از جمله اصلاح (پاکسازی) و تصفیه آلودگی، تشخیص آلودگی و جلوگیری از آلودگی. پیشرفت در علم و مهندسی در مقیاس نانو نشان می دهد که بسیاری از مشکلات کنونی در ارتباط با کیفیت هوا به کمک این علم، حل شدنی است. این مقاله به بررسی امکان استفاده از نانو مواد در تصفیه هوا می پردازد و تمرکز بیش تری بر روی پیشرفت های اخیر در توسعه مواد و فرایندهای جدید در مقیاس نانو جهت کاهش آلاینده ها دارد.
    کلیدواژگان: نانو تکنولوژی، آلودگی هوا، محیط زیست
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی و مقایسه قابلیت های روش های معمول ارزیابی اثرات محیط زیستی و روش تصمیم-گیری چند معیاره ELECTRE-TRI
    مجتبی برزه کار *، نرگس کارگری، نغمه مبرقعی دینان صفحات 49-60
    ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA)[1] فرآیند شناسایی، پیش بینی و کاهش اثرات منفی پروژه های توسعه بر محیط های فیزیکی- شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی است. هدف اصلی فرآیند ارزیابی اثرات محیط زیستی اطلاع رسانی به تصمیم گیران از اثرات احتمالی یک پیشنهاد قبل از یک تصمیم گیری است. ارزیابی اثرات محیط زیستی فرصتی را برای شناسایی مسائل کلیدی و ذینفعان در اوایل حیات یک پیشنهاد فراهم می کند، به طوری که اثرات بالقوه نامطلوب می تواند آدرس دهی شود قبل از این که تصمیم نهایی تایید شود. روش های مختلفی برای اجرای یک پروژه ارزیابی اثرات محیط زیستی وجود دارد. بهترین روش، روشی است که می تواند اثرات را کمی و اثرات را به طور سریع ارزیابی کند. این مقاله در تلاش برای بررسی و مقایسه قابلیت های روش های معمول ارزیابی اثرات محیط زیستی شامل چک لیست، ماتریس، تجزیه و تحلیل سیستمی، رویهم گذاری نقشه ها، شبکه ها و روش تصمیم گیری چند معیاره ELECTRE-TRI است. این مقاله نشان می دهد که روش تصمیم گیری چند معیاره ELECTRE-TRI یک روش مناسب برای پروژه های ارزیابی اثرات محیط زیستی است. با این حال، قضاوت نهایی انتخاب روش ارزیابی اثرات محیط زیستی وابسته به نظرات کارشناسان ارزیابی اثرات محیط زیستی است.
    [1] -Environmental Impact Assessment
    کلیدواژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA)، روش تصمیم گیری چند معیاره ELECTRE، TRI، متدولوژی های ارزیابی اثرات محیط زیستی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ساختمان خاک پناه، ایده ای هم ساز با محیط زیست
    فاطمه اکرمی ابرقویی* صفحات 61-70
    انتشار آلودگی های شیمیایی ناشی از تولید مصالح ساختمانی، تولید دی اکسیدکربن و ذرات معلق پخش شده در هوا که ناشی از تولید و حمل و نقل مصالح ساختمانی به محل های مورد نظر است و نیز تولید زباله های ساختمانی از جمله موارد عمده آلودگی های محیط زیستی تحت تاثیر صنعت ساختمان می باشد. همچنین مصرف بسیار زیاد سوخت ها و منابع طبیعی جهت تامین سرمایش و گرمایش ساختمان، آینده تامین منابع مورد نیاز نسل آینده و محیط زیست را به خطر می اندازد. از آن گذشته، حذف بخشی از زمین بکر در مناطق خاص و جایگزینی آن با توده ساختمانی، اکوسیستم آن منطقه را برهم می زند. بنابراین ضروری است تا راهبردهای طراحی در ساختمان های جدید، با هدف هم سازی محیط زیستی، جهت گیری شود. جهت تحقق این هدف، طراحی ساختمان با ایده ی هم زیستی با محیط زیست مدتی است که در بین جوامع مختلف مطرح شده است.
    ساختمان های خاک پناه از جمله نمونه هایی است که در راستای بهره وری انرژی و حفظ محیط زیست، ایده ی کاهش مصرف انرژی ساختمان و تامین آسایش ساکنان را در کنار هم زیستی مسالمت آمیز با محیط زیست، دنبال می کند. مطالعه ی حاضر به بحث و بررسی چگونگی سازماندهی این ساختمان و اثرات محیط زیستی آن در ارتباط با محیط پیرامون می پردازد. با توجه به قابلیت هایی که در این گونه ی معماری در زمینه ی کاهش میزان مصرف سوخت و انرژی و همچنین سازگاری با محیط زیست وجود دارد، می توان آن را جهت بهره گیری بیش تر در مقاصد معماری و شهرسازی عصر حاضر پیشنهاد کرد.
    کلیدواژگان: ساختمان خاک پناه، طراحی اکولوژیک، محیط زیست، انتشار دی اکسید کربن، کاهش مصرف سوخت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی شیوه های آموزش به شهروندان در اجرا و بهره برداری از شبکه فاضلاب
    اکرم الملوک لاهیجانیان*، زهره محمدی صفحات 71-83
    این تحقیق با هدف افزایش مشارکت شهروندان در اجرا و بهره برداری از طرح های فاضلاب، از طریق اجرای شیوه های آموزشی به منظور کاهش مشکلات فنی، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفت.
    تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است .با استفاده از تکنیک پرسشنامه و تکمیل آن توسط شهروندان به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، مشترکین شبکه فاضلاب شهر مشهد شامل ساکنین اماکن مسکونی و مشترکین خاص (کارگاه ها، رستوران ها، بیمارستان ها ) از منطقه یک شهر مشهد می باشد. جامعه آماری، شهروندان و مشترکین خاص منطقه یک شرکت آب و فاضلاب مشهد و نمونه آماری384 نفر با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی ساده از طریق فرمول کوکران انتخاب شد. به منظور اعتبارسنجی پرسشنامه از روش اعتبار صوری استفاده شد. بدین نحوه که پرسشنامه در اختیار مدیران و کارشناسان ستاد مرکزی شرکت آب و فاضلاب مشهد گذاشته شد و با استفاده از نظرات آنان اعتبار پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت داده ها با نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد.
    برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و جهت آزمون فرضیه ها از آزمون تی تک نمونه ای، آزمون خی دو و آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن، استفاده و دو فرضیه پیشنهادی تحقیق تائید گردید. فرضیه ها شامل:1- مشارکت مردم بر اجرا و بهره برداری از شبکه فاضلاب موثر است.2- اجرای شیوه های آموزش در اجرا و بهره برداری از شبکه فاضلاب موثر است. نتایج تحقیق نشان داد بین میزان آگاهی افراد و سطح تحصیلات رابطه وجود دارد. هرچه سطح شغلی افراد در جامعه بهتر باشد میزان آگاهی آن ها از شبکه فاضلاب نیز بیش تر خواهد بود. از عوامل موثر در عدم استقبال و مشارکت عمومی از طرح های فاضلاب می توان به مشکلات مدیریتی، اقتصادی، هزینه های اجتماعی، اطلاع رسانی، اشاره کرد. با توجه به نتایج حاصله، اجرای شیوه های آموزشی در افزایش مشارکت شهروندان در طرح های آب و فاضلاب به عنوان یکی از روش های مهم مدیریتی شهری مطرح شده است.
    کلیدواژگان: فاضلاب، شهروند، آموزش، مشارکت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Providing optimal methods for water treatment and waste water containing sulfur color
    Sahar Tabibian*, Azam Pirkarami Pages 1-16
    Sulfur dyes are inexpensive and mainly used for coloring cellulosic textile materials or mixtures of cellulosic fibers. Sodium sulfite is relatively inexpensive and considered as traditional reducing agents and used for sulfur dyes and dyeing, But touch it, is toxic and dangerous.Using it may be Leave harmful residues on fabrics completed and and produces wastewater which it’s treatment is difficult and damage to the environment.
    Textile industries are met with high cost of water and wastewater treatment, as well as stringent environmental regulations.
    In this study, a variety of methods, including methods of physical, chemical and biological treatment of industrial wastewater containing paint application of sulfur was investigated
    This study concludes with recommendations for additional measures to improve treatment processes that can be done from both a technical and economic point of view.
    Keywords: Sulfur dyes, Waste water, Chemical, physical methods, Biological methods
    Abstract View Paper Original: Persian
  • An investigation on PROMETHEE and ELECTRE outranking methods in environmental decision-making of oil and petrochemical industries
    Solmaz Amoushahi*, Farhad Nejadkoorki, Sharareh Pourebrahim Pages 17-35
    Nowadays one of the most important global issues is environmental problems that can cause harm to human and other organisms. Because of these problems we need to find strategies for solving them. One of the most important problems in the world is the pollution produced by different industries like oil industry that has a significant role in the nations economic and progress. There are many solutions and methods for surveying and mitigating the industries effects.
    Multiple Criteria Decision-Making (MCDM) is one of these methods that order alternatives based on their importance. Ranking problems consist in rank ordering of all alternatives from the worst to the best, looking at their evaluations on the considered criteria. In present study two more important outranking methods (PROMETHEE and ELECTRE) were assessed and their advantages and disadvantages were surveyed. Also a study was done in Arak petrochemical industry by PROMETHEE method as a case study and construction phase alternatives were ranked by mentioned method.
    Case study investigation and review on other studies showed that the PROMEHTEE method because of some features like being easy to use, understandable, Ability to cope with uncertainty, importance the decision makers, ability of visual representation, validity and flexibility is more applicable than ELECTRE.
    So the suggested method can be applied for making environmental decisions and also oil and petrochemical industries that simultaneously deal with qualitative and quantitative data and uncertainty. The researchers hope that it would have desirable results.
    Keywords: Environmental Decision Making, Multiple Criteria Decision Making, Oil, petrochemical industries, PROMETHEE, ELECTRE
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Nanotechnologyand reduction in air pollutionEmissions
    Narges Arab*, Sara Haghighimanesh Pages 37-47
    The issue of environmental pollution has become a significant issue in today’s world. Environmental pollution, mainly caused by toxicantsm, includes air, water, and soil pollution. The results of this contamination are not only destroying biodiversity, but also endanger human health. Nanotechnology offers many advantages to improve existing environmental technologies and creates new technology that is better than current technology. In this sense, nanotechnology has three main capabilities that can be applied in the fields of environment, including the cleanup (remediation) and purification, the detection of contaminants (sensing and detection), and the pollution prevention.
    Advances in nano-scale science and engineering showed that many of the current problems involving air quality can be solved. This article gives an overview of application of nano materials in air purification. We highlight recent advances on the development of novel nano-scale materials and processes for reducing emissions.
    Keywords: Nanotechnology, Air Pollution, Environment
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigation and Comparison Capabilities of Common Methods of Environmental Impact Assessment and ELECTRE-TRI Multi-Criteria Decision Method
    Mojtaba Barzehkar*, Nargess Kargari, Naghmeh Mobarghaee Dinan Pages 49-60
    Environmental Impact Assessment (EIA) is a process of identifying, predicting and mitigating the negative impacts of development projects on physico-Chemical, biological, socio-economic and cultural environments. The main purpose of EIA process is to inform decision makers of the likely impacts of a proposal before a decision is made. EIA provides an opportunity to identify key issues and stakeholders early in the life of a proposal so that potentially adverse impacts can be addressed before final approval decisions are made. There are different methods for implementing an EIA project. The best method is one, which can quantify the impacts and assess the impacts rapidly. This paper attempts to investigate and compare capabilities of the EIA prevalent methods including questionnaire, matrix, system analysis, maps overlay, networks and ELECTRE-TRI multi-criteria decision method. This paper indicates that ELECTRE_TRI is an appropriate method for EIA projects. However, the final judgment of the selection of EIA method depends on the EIA experts opinions.
    Keywords: Environmental Impact Assessment (EIA), ELECTRE, TRI Multi, Criteria Decision Method, Environmental Impact Assessment Methodologies
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Earth-Sheltered Building, an Idea Compatible with Environment
    Fatemeh Akrami Abarghuie* Pages 61-70
    Chemical pollution caused by the production of building materials, carbon dioxide emissions and particulate matter released into the air, including the major environmental pollution affecting the construction industry. Also a lot of fuel and natural resources consumes to provide heating and cooling of buildings, financing future of generations and the environment at risk. Moreover, the removal part of virgin land in certain areas and replace it with a special mass, disrupts the ecosystem of the region. Therefore, it is essential to design strategies in new buildings, with the aim of environmental harmony. So to achieve this aim, the design of the building with the idea of compatibility with the environment has long been considered among different communities. Earth-Sheltered Building such examples that follows energy idea for reducing building energy consumption. This study discusses how to organize the building and its environmental impacts associated with the environment is concerned. Depending on the capabilities this type of architecture to reduce the consumption of fuel and energy, as well as environmental compatibility, it can propose for contemporary architectural and urban purposes.
    Keywords: Earth, Sheltered Building, Ecological Design, Environment, Carbon Dioxide Emissions, Reduce Fuel Consumption
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigation Education Methods for Citizens the implementation and operation of wastewater
    Akramolmolok Lahijanian*, Zohre Mohamadi Pages 71-83
    This research aims to increase citizen participation in the implementation and operation of wastewater projects, through the implementation of training practices in order to reduce the technical, economic, social and environmental issues were investigated. This research was a descriptive - analytical techniques using a questionnaire and completing the form field by the citizens .The population of area study is 384 samples and also waste water company.
    Data Software SPSS18 in both descriptive and inferential statistics was analyzed. To evaluate data normality test, Kolmogorov - Smirnov one-sample t-test for hypothesis testing, when both test and Spearman correlation test, using the proposed two hypotheses were confirmed.
    The assumptions include Public participation in the implementation and operation of the sewage effective. Implementation of teaching practices in the implementation and operation of the sewage effective.
    The results show that there is a relationship between the level of awareness and education. Also whatever is the best job in the community's awareness of the wastewater collection, the greater?
    Factors such as the lack of interest and public participation initiatives can waste management problems, economic and social costs, informing noted.
    According to the results, the implementation of training practices to increase citizen participation in infrastructure projects as a major metropolitan wastewater will be effective.
    Keywords: tewater, Citizenship, Education, Participation
    Abstract View Paper Original: Persian