فهرست مطالب

مدیریت توسعه فناوری - سال دوم شماره 4 (بهار 1394)

فصلنامه مدیریت توسعه فناوری
سال دوم شماره 4 (بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/10/23
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مقاله پژوهشی
  • بیتا کمالی سراج، جهانیار بامداد صوفی، مهدی الیاسی صفحات 9-29
    هدف از این مقاله بررسی چگونگی تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در توسعه صنعت اپراتور تلفن همراه کشور می باشد که با رویکرد مطالعات موردی و با استفاده از اطلاعات کیفی و پیمایش خبرگان، انجام شده است. بدین منظور با استفاده از مرور ادبیات تحقیق، بررسی روند شکل گیری و توسعه شرکت ایرانسل و تاثیر آن بر صنعت تلفن همراه کشور و همچنین تحلیل محتوای دیدگاه خبرگان، مدل مفهومی تحقیق تدوین شده است. براساس مدل مفهومی این تحقیق، تاثیر انواع مکانیزم های سرریز بر سایر شرکت های اپراتور و همچنین تامین کنندگان داخلی از ابعاد دانش فنی و دانش مدیریتی در قالب پیمایش خبرگان مورد بررسی قرار گرفته است. در این چارچوب، پرسش نامه این تحقیق پس از بررسی روایی و پایایی، میان نمونه آماری که شامل 45 نفر از مدیران ارشد و میانی فعال صنعت اپراتوری تلفن همراه می باشد و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شده اند، توزیع گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون های آمار استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان 4 مکانیزم اصلی سرریز، مکانیزم های رقابت و تقلید در تجربه سرمایه گذاری شرکت ایرانسل از ارتباطات و جابه جایی نیروی انسانی دارای اهمیت بیشتری در سرریز فناوری بودند. همچنین تاثیر سرمایه گذاری خارجی انجام شده بر شرکت های اپراتور داخلی بیشتر از تاثیر آن بر تامین کنندگان داخلی بوده است. علاوه بر این با استفاده از تحلیل همبستگی، نتایج تحلیل های آماری نشان می دهد که بین مکانیزم های سرریز و توسعه مدیریتی و فناورانه در اپراتورها همبستگی معنادار و مثبت و قابل ملاحظه ای وجود دارد.
    کلیدواژگان: شرکت های چندملیتی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرریز فناوری، همکاری فناورانه
  • کمال سخدری، عرفان جلالی، نادر سید امیری صفحات 31-50
    پژوهش ها نشان می دهد که بسیاری از فعالیت های کارآفرینانه شرکتی از سطوح پایین و عملیاتی و غالبا به صورت غیر رسمی و پنهان آغاز می شوند. هدف این پژوهش نیز شناسایی عواملی است که باعث شکل گیری رفتار نوآوری پنهان می شود و در صدد ارائه بینش هایی در مورد نحوه استفاده سازمان ها از ظرفیت نوآوری پنهان برای فعالیت های نوآورانه و کارآفرینانه سازمانی است. پژوهش حاضر که از لحاظ هدف کاربردی است با رویکردی کیفی و از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با مدیران محصول و تحقیق و توسعه در شرکت های حوزه تکنولوژی اطلاعات، نرم افزار و داروسازی شهر تهران انجام شده است. در پایان چهار دسته عوامل «فردی»، «سازمانی»، «عوامل محیطی و خاص صنعت» و «ویژگی های ایده» به عنوان عوامل اثرگذار شناسایی و معرفی شده اند. این نتایج بینش های ارزشمندی جهت استفاده از ایده های پنهان برای کارآفرینی سازمانی ارائه می نماید.
    کلیدواژگان: نوآوری پنهان، کارآفرینی شرکتی، مدیریت نوآوری، روش پژوهش کیفی
  • امیر علی سیف الدین، فاطمه ثقفی، محمد مهدی ذوالفقار زاده، مهدی حمیدی صفحات 51-74
    لازمه نیل به اهداف توسعه ملی برخورداری از دانش و تکنولوژی پیشرفته است که تنها در سایه انجام پژوهش های بنیادی، کاربردی و توسعه ای کسب می شود. لذا ارزشیابی و نظارت بر وضعیت پژوهش امری غیرقابل اجتناب است. از طرفی ارزشیابی و نظارت وقتی به شکل موثر انجام می شود که شاخص های دقیق و مناسبی برای آن شناسایی، تدوین و برای تصمیم گیری در اختیار سیاست گذاران این حوزه قرار گیرد. در همین راستا این پژوهش شاخص های کلیدی توسعه پژوهش در سطح کشور را با تمرکز بر بخش بهداشت و درمان شناسایی کرده و وضعیت شاخص ها در این بخش را در مقایسه با دانشگاه ها و موسسات زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد مقایسه قرار می دهد. روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از تکنیک دلفی فازی ایشیکاوا با نظر 8 خبره استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که 30 شاخص از مجموع 74 شاخص استخراج شده توسط محقق از نگاه خبرگان عوامل کلیدی محسوب می شوند که باید به طور مستمر مورد پایش قرار گیرند. همچنین آمارهای منتسب به تعدادی از شاخص ها، تفاوت های قابل توجهی را در مقایسه وضعیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نشان می دهد.
    کلیدواژگان: پژوهش، شاخص، بهداشت و درمان، علوم تحقیقات و فناوری، دلفی فازی
  • محمد تقی تقوی فرد، بهزاد مقیمی شهری، محسن هوشنگی صفحات 75-100
    موفقیت در انتقال تکنولوژی در کشورهای در حال توسعه یکی از مهمترین فعالیت هایی است که نیازمند برنامه ریزی و انتخاب دقیق برای توسعه در این امر دارد و در کشورهای در حال توسعه به دلیل اشتیاق برای کسب فناوری جدید، باید بررسی دقیقی بر روی روش انتقال تکنولوژی صورت گیرد تا با شکست مواجه نگردد. هدف این تحقیق بررسی و انتخاب یک روش مناسب در انتقال تکنولوژی در دو شرکت تولیدی ظروف چینی در خراسان است. برای این منظور از فرایند تحلیل شبکه و دیمتل برای انتخاب روش مناسب انتقال تکنولوژی از میان روش های سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه گذاری مشترک، حق امتیاز و مهندسی معکوس که قبلا در دو شرکت مورد مطالعه بکار رفته بود و همچنین به منظور شناخت کافی از سیستم انتقال تکنولوژی استفاده شده است. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه از خبرگان صنعت جمع آوری شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که معیارهای امنیت اقتصادی و قوانین دولتی بیشترین تاثیر را بر روی گزینش روش های انتقال تکنولوژی دارد، همین معیارها منجر به گزینش روش سرمایه گذاری مشترک از میان سایر روش ها گردیده است . این روش منجر به تسلط بیشتر گیرنده ی فناوری می شود و به همین علت بیشتر مورد توجه خریداران واقع می گردد. از جمله نتایج دیگر این پژوهش تحلیل وزنی معیارهای پیش روی مدیران می باشد که به مدیران در گزینش بهتر روش انتقال تکنولوژی کمک می نماید.
    کلیدواژگان: انتقال تکنولوژی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سرمایه گذاری مشترک، دیمتل، ای ان پی
  • احمدرضا قاسمی، محمدرضا قبادیان صفحات 101-134
    ازآنجاکه شناسایی مناسب ترین فناوری آینده صنعت برق حداقل در سطح ملی تا حدود زیادی مغفول مانده است. این پژوهش با بهره گیری از فنون چند رشته ای آینده پژوهی با بهره گیری از نقشه شناختی فازی و تحلیل سناریو به ترسیم و رتبه بندی سناریوهای آینده صنعت برق ایران پرداخته است. در این پژوهش داده های ذهنی خبرگان به عنوان اصلی ترین ابزار در پیش بینی آینده فناوری های جدید، به وسیله نقشه شناختی فازی و از طریق انجام مصاحبه عمیق استخراج شده است. ترسیم نقشه شناختی فازی صنعت برق ایران در حکم ورودی فرآیند آینده پژوهی است. تحلیل نقشه شناختی فازی صنعت برق ایران که فرآیند اصلی آینده پژوهی این پژوهش را در برمی گیرد، شامل سه گام سناریو نگاری، شبیه سازی سناریوها بر پایه نقشه شناختی فازی و رتبه بندی سناریوها می باشد. در گام نخست چهار سناریو فناوری محور برای آینده صنعت برق که برآمده از اولویت های سرمایه گذاری در این صنعت است، شناسایی می شود، گام بعد با قرارگیری این سناریوها در نقشه شناختی فازی صنعت برق ایران، شبیه سازی این سناریوها بر پایه نقشه شناختی فازی انجام شود. در گام آخر نیز رتبه بندی سناریوهای حاصل از نتایج شبیه سازی سناریوها با استفاده از تکنیک TOPSIS انجام می شود. به این ترتیب سناریو توسعه تولید برق از انرژی های نو و تجدید پذیر اولویت نخست، سناریو توسعه شبکه هوشمند برق اولویت دوم، سناریو ادامه روال گذشته تولید برق مبتنی بر نیروگاه های فسیلی اولویت سوم و سناریو توسعه استفاده از انرژی هسته ای در تولید برق اولویت چهارم را در جهت دستیابی به مطلوب-ترین آینده در صنعت برق از دید این پژوهش کسب نموده اند.
    کلیدواژگان: آینده نگاری فناوری، نقشه شناختی فازی، سناریو
  • علی شهابی، ابراهیم معینی صفحات 135-158
    انتقال فناوری از پیکره دانشگاه به صنعت، از موثرترین کانال های انتقال و توسعه فناوری می باشد و در ایران علی رغم تلاش های انجام شده، به نظر می رسد که این فرآیند هنوز به خوبی انجام نمی شود. با شناخت از عواملی که بر موفقیت یا عدم موفقیت انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت تاثیر گذار می باشند، می توان تصمیمهای لازم در این خصوص را با دقت بیشتری اتخاذ نمود.
    از این رو در مقاله حاضر، پس از بررسی تحقیقات انجام شده، با استفاده از تکنیک دیماتل فازی و رویکرد مدلسازی پویایی سیستم و ترسیم نمودارهای علی حلقوی (CLD)، متغیرهای تاثیرگذار بر مکانیزم انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت شناسایی شده و در نهایت یک مدل مفهومی که نشان دهنده عوامل و دینامیزمهای موجود در این عرصه می باشد طراحی و ارائه شده است. نتایج نشان دهنده این است که ارتباط هرچه موثرتر دانشگاه و صنعت، جریان دانش و انتقال فناوری را در طول زمان تسهیل می نماید.
    کلیدواژگان: انتقال تکنولوژی، دانشگاه و صنعت، مالکیت فکری، رویکرد مدلسازی پویای سیستم، تکنیک دیماتل فازی
|
  • Bita Kamali Seraj, Jahanyar Bamdad Soofi, Mehdi Elyasi Pages 9-29
    This study investigates the impact of activities of multinationals on local firms in Iran mobile industries. Methodologically, both quantitative and qualitative research methods have been employed. The conceptual model was developed based on literature review and historical trend of formation and development of Irancell and its effect on the Iran’s mobile industry and also content analysis of expert opinion. In this model multinationals have affect on local companies and suppliers through four mechanisms (competition, imitation, communication and movement of human resource). After that the influence of FDI’s spillover over local companies and suppliers has been studied. This impact has two aspect; technological and managerial. In this context after analyzing the validity and reliability of the questionnaire, A sample of 45 senior and middle managers was determine and the questionnaire was distributed. Base on survey results, it was found that mechanisms of competition and imitation were more important in the technology spillover, and the effect of FDI on local companies was greater than its effect on domestic suppliers. At the end of the study Some Recommendations for strengthening the influence of multinational companies entering the local supplier network development is presented.
    Keywords: Foreign direct investment, The multinational companies, Technology spillover, learning
  • Kamal Sakhdari, Erfan Jalali, Nader Seyed Amiri Pages 31-50
    Studies indicate that a large number of corporate entrepreneurial activities start informally and secretly from operational levels. Bootlegging emerges when employees cannot pursue their ideas formally, and hence utilize organizational time and resources for realizing their ideas. In this vein, this research aims to investigate factors causing employees to initiate bootlegging behavior. This was a qualitative research and the data was collected by semi-structural interviews from R&D and product managers in different industries. We identified 4 groups of factors explaining why employees undertake bootlegging behavior. This provides valuable insights into the better utilization of underground ideas for corporate innovative activities.
    Keywords: Bootlegging, corporate entrepreneurship, innovation management, qualitative research method
  • Pages 51-74
    Necessary of achieve to the objectives of national development is knowledge and advanced technology that only be achieved by doing fudamental, applied and development research. So evaluation and monitoring on the research situations is unavoidable. However, the evaluation and monitoring is done effectively when the proper indicators are developed for the formulation of the policy, judge and decide. This research aims to identify key indicators in health sector researches and compared them with researches in universities and institutions of science, research and technology ministry. This study was based on a survey using descriptive data has been collected.The research method of this paper is descriptive and analytical. Ishikawa Fuzzy Delphi Technique based on opinion of 8 experts is used for this study. Results show that experts have chosen 30 of 74 indicators as critical indicators that should be monitor continusly. Statistics also show differences in selected indicators between Ministry of Health and Medical Education and Ministry of Science and Technology.
    Keywords: Research, Indicator, Healthcare, Science Research, Technology, Fuzzy Delphi
  • Ahmadreza Ghasemi, Mohammadreza Ghobadian Pages 101-134
    Since the identification of the most appropriate future technology for the power industry at least at the national level, by using multi-disciplinary techniques of futurism, the present research drawing and rating scenarios of the future of Iran's power industry utilizes the fuzzy cognitive map (FCM) and Scenario analysis. FCM process conducted by in-depth interviews with experts in the power industry continues until achieving theoretical saturation. FCM of the power industry that is the same as gathering information and input phase of the future studies process is achieved. FCM has three step of scenario writing, simulation scenarios based on FCM and ranking the scenarios. In the first step, four technology-based scenarios for the future of power industry, which are the result of investment priorities in the industry, are determined so that in the next step by placing these scenarios in the FCM of Iran power industry, simulation of these scenarios based on the FCM is carried out. In the final step, the ranking of the scenarios resulted from the results of simulation of scenarios is performed using TOPSIS technique. Accordingly, the scenario of electricity generation development from new and renewable energy is the first priority. Smart power grid development scenario has the second priority, continuing past routines scenario power generation based on fossil plant has the third priority, and the scenario of the development of nuclear energy in power generation has the fourth priority in order to achieve the desirable future of the power industry from the perspective of this study.
    Keywords: Technology Foresight, Fuzzy cognitive map, Scenario, Smart grid
  • Ali Shahabi, Ebrahim Moeini Pages 135-158
    The importance of technology as a major factor affecting engine of economic developmentin in the today Technology transfer from university to industry is one of the most effective channels for development of technology. In Iran, despite the attempts, it seems that this process has not been conducted properly yet. By knowing the effective factors on success or failure of technology transfer from universities to industry, it is possible to make more reasonable and precise decisions.
    In this paper, after investigation, by use of fuzzy Dematel technique and system dynamic modeling approach and CLD plotting, the effective variables on technology transfer are identified and finally a conceptual model representing the factors and mechanisms was designed and presented. The results show the effective relationship between universities and industries could facilitate the technology transfer
    Keywords: Technology transfer, universities, industry, intellectual property, system dynamics modeling approach, fuzzy DEMATEL technique