فهرست مطالب

مطالعات و سیاستهای اقتصادی - سال دوم شماره 1 (پیاپی 3، بهار و تابستان 1394)

نشریه مطالعات و سیاستهای اقتصادی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 3، بهار و تابستان 1394)

  • 160 صفحه، بهای روی جلد: 65,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1394/05/15
  • تعداد عناوین: 6
|
  • اکبر کمیجانی، ناصر الهی، طاهره بیژنی میرزا صفحه 3
    سیاست ها و تکانه های پولی از مهم ترین عوامل اثرگذار بر بازار دارایی های مالی و فیزیکی می باشند. افزایش نوسان قیمت دارایی ها برخاسته از این تکانه ها، بر فعالیت های سفته بازی فعالین بازار که در پی کسب سود (به خصوص در کوتاه مدت) هستند، تاثیر بسزایی دارد و می تواند ثبات مالی کشور را به مخاطره اندازد. حال آنکه سیاست گذاران پولی با آگاهی از تاثیر سیاست های پولی بر قیمت دارایی ها، برآورد منطقی تری را در استفاده از ابزارهای پولی به منظور سیاست گذاری پیش روی خود دارند. به همین منظور در این مقاله به دنبال یافتن تاثیر سیاست های پولی بر قیمت دارایی های ارز، طلا، سهام و زمین هستیم.
    به دلیل رابطه دوسویه سیاست پولی و قیمت دارایی ها، بررسی تاثیر سیاست پولی بر تغییرات قیمت دارایی ها دچار مشکل درونزایی می شود، همچنین به دلیل وجود متغیرهای اثرگذار بر متغیرهای مذکور، برآورد واکنش قیمت دارایی ها به سیاست پولی با اشکالاتی مواجه می شود. به طوری که ترکیب این دو مسئله، شناسایی و تشخیص این واکنش را از طریق برآوردهای رویکردی مشکل می سازد. به همین دلیل در این تحقیق از تکنیک معادلات همزمان حداقل مربعات سه مرحله ای استفاده می شود. برآوردها برای آمارهای ماهانه در دوره زمانی (1378-1391) حاکی از تاثیر مثبت سیاست پولی انبساطی بر نرخ ارز، مسکن و طلا و تاثیر منفی بر قیمت سهام می باشد.
    کلیدواژگان: سیاست پولی، قیمت دارایی ها، معادلات همزمان، حداقل مربعات سه مرحله ای (3SLS)
  • محمدنقی نظرپور، امیرحسین نجف زاده، سعیده هوشمند صفحه 25
    عملکرد بهتر بانک های اسلامی در مواجهه با بحران اخیر جهانی، توجه بسیاری را به سمت چگونگی ساز و کار این بانک ها جلب نموده است. پژوهش حاضر با به کارگیری آماره PR-H، شاخص لرنر و آنالیز چند متغیره به بررسی این فرضیه ها می پردازد که اولا، بازیگران صنعت بانکداری اسلامی به دلیل داشتن قدرت بازاری بیشتر، سود دهی بهتری داشته و از لحاظ ساختار بازار، رقابت کمتری از خود نشان می دهند. ثانیا، بازار بانکداری اسلامی تمرکز بیشتری داشته و از ریسک بالاتری برخوردار است. برآوردها در این تحقیق بیانگر آن است که بانک های اسلامی درجه قدرت بازار بالاتری دارند. از طرفی آنالیز های چند متغیره نشان می دهند که سودآوری به شکل قابل توجهی با افزایش قدرت بازار افزایش می یابد. بازار بانکداری اسلامی رقابت کمتر و تمرکز بیشتری را نشان می دهد. براساس نتایج به دست آمده بانک های اسلامی سهم بیشتری از دارایی هایشان را به فعالیت های تامین مالی تخصیص می دهند و تخصیص سرمایه کارآمدتری دارند.
    کلیدواژگان: بانکداری اسلامی و سنتی، آنالیز چند متغیره، شاخص لرنر، آمار PR، H، رقابت
  • سیدمهدی برکچیان، سعید بیات، هومن کرمی صفحه 51
    شناخت پویایی های رفتار تورم می تواند به پیش بینی دقیق تر رفتار آتی این متغیر کمک کند. یکی از وجوه مهم پویایی های رفتار تورم در اقتصاد ایران که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، مسئله وجود یا عدم وجود شکست های ساختاری در سری زمانی تورم و یافتن مدل مناسب برای فرموله کردن شکست در سری زمانی این متغیر است. مقاله حاضر چنین هدفی را دنبال می کند.
    در این مقاله با استفاده از داده های فصلی مربوط به تورم شاخص قیمت مصرف کننده از سال 1369 تا 1390، نشان داده می شود که تورم ایران دچار شکست های ساختاری شده است و در نتیجه، مدل های خطی با پارامترهای ثابت نمی توانند رفتار تورم را به خوبی توضیح دهند. سپس نشان داده می شود که مدل های خطی با پارامترهای زمان متغیر می توانند اثرات شکست های ساختاری را لحاظ کنند و توضیح دهنده خوبی برای رفتار تورم ایران هستند؛ در حالی که مدل های غیرخطی از این جهت چندان موفق نیستند. همچنین بررسی عملکرد پیش بینی برون نمونه ای نشان می دهد که پیش بینی های مدل خطی با پارامترهای زمان متغیر در تمام افق های پیش بینی نسبت به مدل پایه خودرگرسیون اندکی دقیق تر است هر چند این عملکرد بهتر به لحاظ آماری معنادار نیست. این در حالی است که عملکرد پیش بینی مدل غیرخطی TAR نسبت به مدل پایه خودرگرسیون ضعیف تر است. بنابراین هر چند مدل سازی زمان متغیر نرخ تورم ایران می تواند به توضیح رفتار این متغیر کمک کند، اما این نوع مدل سازی، بهبود قابل توجهی در پیش بینی تورم ایجاد نخواهد کرد.
    کلیدواژگان: شکست ساختاری، تورم، مدل های غیر خطی، مدل های با پارامترهای زمان تغییر
  • حسین صادقی، بهروز ملکی، عباس عصاری، مریم زارعیان صفحه 75
    نقش و اهمیت سرمایه انسانی به عنوان مقوله ای نسبتا نوظهور در وضعیت اقتصادی جوامع و کارکردهای مهم آن در کنار سایر انواع سرمایه چون سرمایه فرهنگی، سرمایه فیزیکی و سرمایه اقتصادی سبب شده است تا تولید و توسعه آن در جوامع زیادی مورد توجه قرار گرفته و مطالعات متعددی برای مقایسه آثار و نتایج مثبت آن در حوزه های مختلف و همچنین ارائه راهبردهای کارآمد برای تقویت این سرمایه مهم انجام گیرد .این مقاله، در پی بررسی و تحلیل شرایط علی اجتماعی موثر بر سرمایه انسانی به عنوان یکی از ابعاد توسعه است. بر اساس دستگاه نظری تحقیق، سرمایه اجتماعی شرط علی لازم برای سرمایه انسانی است. رویکرد روشی مورد استفاده در این مقاله، تطبیقی - فازی بوده و داده های پیمایش های بین کشوری با استفاده از نرم افزارهای SPSS ، FS/QCA) و(Excel مورد پردازش قرار گرفته است. یافته های تجربی ناظر بر رابطه فازی بین مجموعه ای و وارسی شروط لازم (منفرد) سرمایه انسانی با استفاده شاخص سازگاری بین سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی نشان داد در 73 درصد از کشورها، سرمایه اجتماعی شرط لازم برای توسعه انسانی است؛ شاخص پوشش نیز حاکی از پوشش 61 درصد فضای سرمایه انسانی توسط سرمایه اجتماعی می باشد؛ همچنین مشخص شد درجه عضویت در مجموعه سرمایه اجتماعی با درجه عضویت در مجموعه سرمایه انسانی رابطه دارد، به طوری که هر چه درجه عضویت کشورها در مجموعه سرمایه اجتماعی بالا بیشتر باشد، درجه عضویت در مجموعه کشورهای با سرمایه انسانی بالا نیز بیشتر خواهد بود.
    کلیدواژگان: تحلیل فازی، سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی، مطالعه تطبیقی
  • ابوالفضل شاه آبادی، راضیه داوری کیش، حامد صادقی صفحه 99
    اهمیت رشد اقتصادی مستمر و باثبات، دولتمردان را بر آن داشته تا به شناسایی عوامل موثر بر رشد اقتصادی به ویژه در کشورهای غنی از وفور منابع طبیعی بپردازند؛ چرا که این منابع به عنوان نقش تعیین کننده در ظرفیت تولید، علاوه بر کانال مستقیم، از کانال غیرمستقیم نیز بر رشد اقتصادی تاثیر دارند. از این رو پژوهش حاضر به بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم وفور منابع طبیعی از کانال انباشت هزینه تحقیق و توسعه داخلی، سرمایه انسانی، انباشت سرمایه فیزیکی، توسعه مالی و آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب غنی از منابع طبیعی با رهیافت پانل دیتا و مدل معادلات همزمان، طی دوره 1996-2014 می پردازد. نتایج برآورد نشان می دهد، متغیرهای مذکور تاثیر مثبت و معنادار بر رشد اقتصادی دارد و اثر کل ناشی از مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی نیز مثبت است.
    کلیدواژگان: اثر کل وفور منابع طبیعی، رشد اقتصادی، معادلات همزمان
  • علی دهقانی صفحه 129
    هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر متغیرهای سهم بازار به عنوان یک متغیر ساختاری، شدت هزینه های تحقیق و توسعه و شدت هزینه های تبلیغات به عنوان متغیرهای رفتاری بازار، نرخ واقعی ارز به عنوان متغیر قیمتی و سودآوری به عنوان متغیر عملکردی، بر صادرات زیربخش های صنعتی ایران، طی سال های 1379-1386 می باشد. در مطالعات اقتصادی، علاوه بر عوامل کلان موثر بر صادرات غیر نفتی و به خصوص صادرات صنعتی، عوامل خردی نیز بر آن اثرگذار هستند که در مطالعات انجام شده در ایران کمتر به آن ها پرداخته شده است. برای این منظور از آمار و اطلاعات مربوط به کارگاه های صنعتی با ده نفر کارکن و بالاتر کشور، برای 23 کد دو رقمی بخش صنعت ایران استفاده شده و مدل تحقیق با استفاده از رهیافت داده های تابلویی پویا و تخمین زننده گشتاور تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج این مطالعه، دلالت بر اثر مستقیم سهم بازار، شدت هزینه های تحقیق و توسعه، شدت هزینه های تبلیغات، سودآوری و نرخ واقعی ارز بر صادرات در زیر بخش های صنعت ایران داشته و تاثیرگذاری سهم بازار بر صادرات زیربخش های صنعتی، در مقایسه با سایر متغیرهای توضیحی مدل، بیشتر می باشد. لذا بر این اساس، ساختار بازار از مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر صادرات بخش صنعت ایران محسوب می شود. همچنین با توجه به تاثیر مستقیم اثر هزینه های تحقیق و توسعه بر صادرات، افزایش سرمایه گذاری در امر تحقیقات و پژوهش های صنعتی از سوی مدیران و سیاست گذاران بخش صنعت ایران، می تواند زمینه های ارتقای صادرات غیر نفتی و به خصوص صادرات محصولات صنعتی در ایران را فراهم نماید.
    کلیدواژگان: سهم بازار، شدت هزینه های تحقیق و توسعه، شدت هزینه های تبلیغات، سودآوری، صادرات، رهیافت داده های تابلویی پویا
|
  • Akbar Komijani, Nasser Elahi, Tahereh Bijani Mirza Page 3
    Monetary policy and impulses are the most important factors which influence the financial and physical assets markets. Increased volatility in asset prices arising from the impulses has an important effect on the market speculators activities which seek profit (especially in short run) and can jeopardize financial stability of the economy.
    However, monetary policy makers are aware of the effect of monetary policy on asset prices, have a more reasonable estimate in using monetary instruments to implement policies. The purpose of this paper is to explore the effect of monetary policy on the price of monetary assets such as; exchange rate, gold, stocks and proprieties.
    Due to existence of the mutual relationship between monetary policy and asset prices, estimation of the effect of monetary policy on asset prices confronted with the problem of endogeneity. Also, the role of other variables affecting on this relationship, estimation of the impact of monetary policy on asset prices is faced with some problems. So, due to these problems, identification of this effect through estimation is faced with problems. Therefore, in this study we used three-stage least squares simultaneous equation techniques. Our monthly estimates during 1999 and 2012 indicate that expansionary monetary policy has positive impact on exchange rates, mortgages and gold, while a negative impact on stocks.
    Keywords: Monetary Policy, Asset Prices, 3SLS
  • Mohammad Naghi Nazarpour, Amirhossein Najafzadeh, Saeedeh Hooshmand Page 25
    Islamic banks’ better performance in dealing with the recent global crisis has paid much attention to the way that banks’ mechanism works. The present study examines the following hypotheses by employing the PR-H statistics, Lerner index and Multivariate analysis. First, players of Islamic banking industry, by more market power, have better profitability and, in terms of market structure, have low competition. Second, Islamic banking market, by having a low competitive environment, is more concentrated and has a higher risk. Estimates show that Islamic banks have a higher degree of market power. Furthermore, multivariate analyses suggest that profitability increases significantly with increasing the market power. Islamic banking market shows less competition and more concentration. According to the results, Islamic banks allocate a greater share of their assets to finance and also have a more efficient allocation of capital.
    Keywords: Islamic, Conventional Banking, Multivariate Analysis, Lerner Index, PR, H Statistics, Competition
  • Seyed Mahdi Barakchian, Saeed Bayat, Hooman Karami Page 51
    In this paper, Using CPI data from 1990 to 2011, it is showed that Iranian inflation series has been encountered with structural breaks. Then, it is showed that time-varying parameter models can explain the behavior of Iranian inflation, but nonlinear model cannot. Also, investigating the performance of out-of-sample forecasting shows that the performance of time-varying parameter model is slightly better than benchmark AR model in all forecast horizons, although this difference is not significant, but the nonlinear model in all forecast horizons does not have better performance than our benchmark model. So, although modeling inflation by time-varying models can explain the behavior of inflation, but it cannot help forecast inflation.
    Keywords: Inflation, Structural Break, Nonlinear Models, Time Varying Models
  • Hossein Sadeghi, Behrooz Maleki, Abbas Assari, Maryam Zareiyan Page 75
    The importance of human capital as a relatively new concept in the economic status of communities and important functions in conjunction with other forms of capital such as cultural capital, physical capital and financial capital has led to the development of many communities considered and several studies comparing the effects and positive results in different areas to strengthen this capital. This paper reviews and analyzes the effect of social casuality conditions of human capital as one dimention of development. Based on the research theoretical concepts, social capital is a necessary condition for human capital. Approach of paper is comparative–fuzzy and international survey data has been processed using the software SPSS, FS / QCA and Excel. Experimental data showed in 73 percent of the countries, social capital is a necessary condition for human development; Coverage index showed 61 percent of human capital space is covering by social capital; it also was cleared that the degree of membership in social capital set is associated with a degree of membership in a set of human capital; So that, the higher the degree of membership in the set of countries with high social capital, the higher is the degree of membership in countries with high human capital.
    Keywords: Fuzzy Analysis, Human Capital, Social Capital, Comparative Study
  • Abolfazl Shahabadi, Razieh Davarikish, Hamed Sadeghi Page 99
    The importance of sustained and stable economic growth, have prompted authorities to identify factors influencing economic growth especially in countries rich in natural resources which have abundant, because these resources have decisive role in production capacity and in addition to the direct channel, through indirect channel also have impact on economic growth. Therefore, present study attempts to evaluate the direct and indirect effects of natural resource abundance of domestic research and development, human capital, accumulation of physical capital, financial development and economic freedom on economic growth in selected countries rich with natural resources, with panel data approach and simultaneous equations model, during the period of 1996-2014. The results show that the mentioned variables have significant and positive impact on economic growth and the total effect caused by direct and indirect channels.
    Keywords: Total Effect Abundance of Natural Resources, Economic Growth, Simultaneous Equations
  • Ali Dehghani Page 129
    The main objective of this paper is to examine the impact of market share as a structural variable, advertising and R&D expenditures as behavioral variables, real exchange rate and profitability on the Iranian manufacturing exports as a performance variable. For this purpose, the data for Iranian manufacturing firms has been extracted from the Statistical Center of Iran over the period of 2000-2007. Moreover, the empirical model of this study has been estimated by the Dynamic Panel Data approach (GMM Estimator). The empirical results indicate that the market share, advertising and R&D intensity, real exchange rate and profitability have positive and significant effects on the Iranian industry exports and the impact of market share is more than other explanatory variables. Therefore, the market structure is one of the main determinants of Iranian manufacturing exports. Also, due to the direct impact of R & D spending effect on exports, we can say that if managers and policy makers increase the research and development activity in Iranian industry sector can promote non-oil exports, especially exports of industrial products in Iran.
    Keywords: Market Share, Advertising Intensity, R, D Intensity, Export, Profitability, Dynamic Panel Data (DPD)