دو ماهنامه میکروب شناسی پزشکی ایران
سال دهم شماره 3 (امرداد و شهریور 1395)

مشمشه یکی از خطرناک ترین و قدیمی ترین بیماری های واگیردار زئونوز در تک سمی ها می باشد که تاکنون موارد زیادی از تلفات در تک سمیان، گوشت خواران و انسان را ایجاد نموده است. افزایش ناگهانی این بیماری در منطقه خاورمیانه و استفاده از عامل این بیماری به عنوان یک سلاح بیولوژیک، طراحی و استفاده از تکنیک های تشخیصی سریع این بیماری را بسیار ضروری می نماید. این مطالعه باهدف تشخیص عامل بیماری با روش ایمونوفلورسانس مشمشه در اسب انجام شد.
سویه تولیدی باکتری بورخولدریامالئی مورد استفاده در تولید مالئین بخش تحقیق و تهیه توبرکولین، مالئین و یونین موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در محیط کشت ژلوز و بویون گلیسرینه کشت داده شد و سپس به وسیله تکنیک های مولکولی (مانند استخراج DNA و PCR) تعیین هویت گردید. در ادامه سوسپانسیون تهیه و توسط حرارت غیرفعال گردید. سپس اسمیر باکتری بر روی لام تهیه و ثابت گردید، با اضافه نمودن پادتن تهیه شده از تزریق سوسپانسیون میکروبی به اسب و آنتی هورس کنژوگه با فلورسئین نشان دار، لام به وسیله میکروسکوپ ایمنوفلورسنت مشاهده گردید.
در لام با سرم مثبت باسیل های درخشان با وضوح قابل رویت می باشند، ولی در لام با سرم منفی باسیل های تیره به سختی قابل مشاهده بودند.
نتایج حاصل از مشاهده اسلایدهای تهیه گردیده از سرم های مثبت و منفی که توسط تست های الیزا، مالیئناسیون و تست ثبوت عناصر مکمل، با نتایج بدست آمده از روش ایمنوفلورسانس، همخوانی دارد و صحت این روش را تائید می نمود. در نتیجه این روش می تواند جهت تشخیص عامل بیماری مشمشه به کار برود.

اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و نایسریا گونوره آاز باکتری های عامل عفونت مجاری ادراری تناسلی و ناباروری می باشند که نایسریا گونوره آکمتر در ناباروری مردان مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه فراوانی عفونت اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و نایسریا گونوره آدر مردان نابارور و شاهد مورد بررسی قرار گرفت.
از بین مراجعین به مرکز باروری و ناباروری اصفهان، 50 نمونه اسپرم که دارای آنالیز اسپرم غیرطبیعی بودند و از بین مراجعین به آزمایشگاه های خصوصی در اصفهان، 50 نمونه اسپرم با آنالیز اسپرم طبیعی گرفته شده و پس از استخراج DNA با روش کیت DNA Max ، نمونه ها با از نظر دو پاتوژن مورد نظر مورد بررسی قرار گرفت و داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری گردید.
نایسریا گونوره آو اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و به ترتیب در 2% و 26% مردان نابارور و در 0% و 8% مردان شاهد ردیابی شدند و تجزیه و تحلیل آماری رابطه معنی داری را بین دو گروه مردان برای باکتری اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم نشان داد (0/031p= )، ولی رابطه معنی داری برای نایسریا گونوره آنشان داده نشد (1p= ). همچنین بین میانگین سنی دو گروه رابطه معنی داری یافت نشد (0/38p=).
با توجه به فراوانی بالای به دست آمده برای این باکتری ها در مردان مورد مطالعه در گروه نابارور نسبت به گروه شاهد، نشان می دهد غربالگری اوره آپلاسما اوره آلیتیکوم و نایسریا گونوره آدر بررسی عفونت مردان برای جلوگیری از ناباروری در آن ها از ارزش تشخیصی بالایی برخوردار است.

عوامل باکتریایی موجود در محیط کار بیمارستان ها با توجه به افزایش باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک می توانند بعنوان یک عامل زیان آور شغلی عمل نمایند. بنابراین یافتن یک روش ضدعفونی سازی نوین، موثر و به ویژه سریع ضروری است. هدف این تحقیق، بررسی کارایی پلاسمای آرگون- هوا در پاکسازی آلودگی باکتریایی اشریشیا کلی و استرپتوکوکوس پیوژنز از محیط های مایع و جامد است.
جت منفرد پلاسمای اتمسفری غیرحرارتی آرگون-هوا، توسط ولتاژ بالای سینوسی
(kHz 97/17) تولید گردید. سپس تعداد CFU/ml 108*3 و CFU/ml 107*3 از هر یک از باکتری های اشریشیا کلی و استرپتوکوکوس پیوژنز بطور جداگانه در محیط های کشت مایع و جامد تلقیح شدند. این محیط های تلقیح شده در زمان های مختلف تحت تیمار با پلاسما قرار گرفتند. از بین رفتن باکتری ها در محیط کشت مایع به روش کدورت سنجی و در محیط کشت جامد به روش اندازه گیری هاله عدم رشد و بررسی گردید. اثر پلاسما در تخریب باکتری ها با اندازه گیری پروتئین های تام به روش برادفورد و آنالیز تغییر الگوی پروتئین ها نیز با SDS-PAGE بررسی شد.
نتایج نشان می دهد جت پلاسمای سرد فشار اتمسفری ارگون-هوا با داشتن گونه های فعال اتمی و مولکولی، از توان بالایی برای از بین بردن باکتری های گرم مثبت و گرم منفی فوق، در محیط مایع و در محیط جامد برخوردار است. از سوی دیگر نتایج نشان می دهند که ضریب تاثیر پذیری باکتری اشریشیا کلی نسبت به باکتری استرپتوکوکوس پیوژنز بیشتر است. مطالعه اثر پلاسما روی تغییر سطح پروتئین ها در سوپرناتانت تیمارها نشان داد که این میزان با افزایش زمان تیمار نه تنها افزایش می یابد بلکه با تغییر جدی الگوی باندی در ژل الکتروفورز نیز همراه است.
از آنجاییکه بسیاری از روش های ضدعفونی متداول برای ضدعفونی سطوح جامد، مایع و زیستی با محدودیت های کاربردی همراه می باشند، به همین منظور استفاده از جت پلاسمای سرد فشار اتمسفری آرگون-هوا می تواند به عنوان یک فن آوری نوین، موثر، کم خطر و سریع، برای ضدعفونی محیط های عمومی مورد توجه قرار گیرد.

تولید فرآورده های پروبیوتیک می تواند در سلامتی و پیشگیری از بیماری ها به ویژه بیمارهای گوارشی و عفونت ها موثر باشند. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد میکروبی شیر پروبیوتیک تخمیری تهیه شده با استفاده از سویه های متنوعLactolactobacillus ، Bifidobacterium می باشد
در این مطالعه پایداری شیر پروبیوتیک در سه شرایط دمایی37و 4 و 25 درجه سلسیوس تغییرات pH و همچنین اثر ضد میکروبی فرآورده تولیدی با استفاده از دو باکتری استاندارد Staphylococcus aureus ATCC 29737 وSalmonella typhimurium ATCC 14028 بررسی شد.
نتایج عبارت بودند از، حداکثر میزان رشد باکتری های پروبیوتیک 107 CFU /mL در ساعت هجدهم ، بعد از زمان اولیه (t=0) که این تعداد در زمان های بعدی آزمایش نیز ثابت ماند، تغییر معنی داری در pH نیز مشاهده نشد و میزان باکتری بیماریزا در فراورده پروبیوتیکی حدود log 3 کاهش پیدا کرد که نشان دهنده اثر ضد میکروبی شیر پروبیوتیک می باشد.
در این بررسی پایدار بودن باکتری های پروبیوتیک در فرآورده تخمیری،pH مناسب شیر پروبیوتیک تخمیری برای مصرف و اثر ضد میکروبی فرآورده پروبیوتیکی تایید شد.

ناباروری ناتوانی زوجین در آبستنی (قطع نظر از علل آن) پس از طی یکسال از مقاربت های متوالی و بدون بهره گیری از روش های کنترل آبستنی می باشد. در 50 درصد زوج های نابارور، مردان در ایجاد ناباروری دخیل می باشند. عوامل متعددی در بروز ناباروری مردان موثر می باشد که از آن جمله می توان به عفونت های تناسلی اشاره نمود. عفونت های تناسلی می توانند دراثر آلودگی های میکروبی، قارچی و ویروسی به وجود آیند. هدف از این تحقیق، شناسایی ویروس سایتومگال در مایع منی مردان نابارور و بررسی تاثیر آن بر پارامترهای عملکردی اسپرم از جمله حرکت، مورفولوژی و تعداد اسپرم ها می باشد.
در این تحقیق، 100 نمونه منی افراد بارور (به عنوان کنترل) و 100 نمونه منی افراد نابارور از مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی قم جمع آوری شد. آنالیز اسپرم، برطبق روش های استاندارد سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization یا WHO ) مورد بررسی قرارگرفت. پس از استخراج DNA، جهت تعیین حضور ویروس سایتومگال از روش PCR Nested- استفاده شد. نتایج با استفاده از آزمون کای دو و تی تست جهت بررسی رابطه ویروس و ارتباط آن با ناباروری مردان و با استفاده از نرم افزار SPSS (version 19) و با احتساب 0/05>P بررسی شدند.
بررسی اسپرموگرام 100 نمونه نابارور نشان داد که به ترتیب 56%،70٪، 82٪ از نظر تعداد، حرکت، مورفولوژی دچار مشکل بودند و 60٪ از 100 نمونه نابارور در هر 3 پارامتر اشکال داشتند. در بین نمونه های بارور و نابارور، در 10 نمونه DNA ویروس سایتومگال تشخیص داده شد که 6 نمونه آن در گروه افراد نابارور و 4 نمونه در گروه افراد بارور مشاهده شد.
از نظر آماری، ارتباطی معنی داری بین ناباروری در مردان و عفونت ویروس سایتومگال مشاهده نشد. اگرچه نتیجه بدست آمده ممکن است با تغییر جمعیت مورد بررسی تغییر کند.

اینترلوکین10 سایتوکین ضد التهابی مهمی است وپلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی در پروموتر ژن اینترلوکین10 با عفونت Hepatitis B virus))HBV مرتبط بوده بخصوص پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی در منطقه پروموتر ژن10 - IL ، در موقعیت 1082-،819-،592- با تولید 10- IL مرتبط است. در مطالعه حاضر ارتباط بین پلی مورفیسم 819-،10- IL با عفونتHBV مزمن در بیماران ایرانی مورد مطالعه قرارگرفت.
در این مطالعه تعداد 200 نفر در دو گروه(100نفرمبتلا به هپاتیت مزمن،100نفردهنده خون)، مبتلا به عفونت HBV مزمن و اهدا کننده خون به صورت تصادفی با محدوده سنی 59-18 سال وارد مطالعه شدند. مطالعه در سال1392بر روی نمونه های بیماران مراجعه کننده به آزمایشگاه تشخیص بالینی انتقال خون انجام شد . استخراج DNA ژنومی از لایه بافی کوت به روش نمک اشباع انجام گردید. از روش PCR اختصاصی آلل (Allele Specific Polymerase Chain Reaction Method) برای تعیین ژنوتیپ های پلی مورفیسم (C/T) 819- پروموتر ژن 10IL- استفاده شد. سپس برای شناسایی محصول PCR، الکتروفورز بر روی ژل آگارز 5/1 درصد انجام گردید. آنالیز اطلاعات به کمک آزمون Chi Square مورد بررسی قرارگرفت.
فراوانی ژنوتیپ های هموزیگوت (TT، TC، CC) در موقعیت 819 − ،10- IL در بیماران مبتلا به عفونت HBV مزمن به ترتیب 84و12، 4 درصد و در افراد اهدا کننده خون 89 و10، 1 درصد بود و تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر ژنوتیپی مشاهده نشد (8/0P=). فراوانی آلل واریانت C درگروه بیماران مبتلا به HBV 10 درصد و در افراد سالم 6 درصد بود که از نظر آماری تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نگردید (6/0P=).
در این مطالعه ارتباط معنی داری بین پلی مورفیسم −819C/T ، 10- IL در دو گروه کنترل و بیماران مبتلا به عفونتHBV مزمن مشاهده نگردید.

لیشمانیوز بیماری زئونوز با شیوع بالا است. داروهای مختلفی برای درمان لیشمانیوز، به کار گرفته شده است اما عوارض جانبی آنها و مقاومت به دارو، باعث شده است که به دنبال ترکیبات جدید موثری باشیم. هدف این مطالعه ارزیابی گیاه « کنار » Zizyphusspina Christi به عنوان یک منبع دارویی بود.
عصاره متانولی به روش پرکولاسیون وهمچنین عصاره آبی آماده شد. پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور (MHOM/IR/75/ER) در دمای°C 2±25در فاز ثابت در محیط RPMI 1640 غنی شده با سرم جنین گوساله (FCS) 10% و آنتی بیوتیک پنی سیلین- استرپتومایسین کشت داده شدند. سپس با استفاده از روش رنگ سنجی MTT، فعالیت بیولوژیکی عصاره گیاهی در مقایسه با گلوکانتیم روی پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور مورد بررسی قرار گرفت و مقدار 50IC (که 50 %غلظت مهار کننده است) محاسبه گردید. همه تست ها 3 بار تکرار شدند. عصاره های متانولی وآبی Zizyphusspina Christi و گلوکانتیم از رشد پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاه بعد از 24، 48 و 72 ساعت انکوباسیون جلوگیری بعمل آوردند.
50 IC گلوکانتیم 96/21 میکروگرم بر میلی لیتر بود و50IC برای عصاره های متانولی و آبی گیاه « کنار » به ترتیب، 60 و 80 میکروگرم بر میلی لیتر بود. همه عصاره ها دارای اثرات قابل ملاحظه ای روی پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور بودند.
با توجه به اینکه عصاره الکلی و آبی « کنار » دارای اثرات ضد لیشمانیایی در محیط آزمایشگاه می باشند، لزوم انجام آزمایشات بیشتر برای ارزیابی اثر این عصاره ها بر روی انگل لیشمانیا در مدل حیوانی احساس می شود.

هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی زخم معده و گاستریت مزمن است. شیوع هلیکوباکتر پیلوری معمولا در کشورهای در حال توسعه بیشتر است. بررسی و مقایسه شیوع هلیکوباکتر پیلوری به دو روش تهاجمی پاتولوژی و سرولوژی در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی چالوس سال 1394 بود.
این مطالعه آزمایشگاهی- مقطعی بر روی 358 بیمار طی سالهای در سال 1394 انجام شد. بیوپسی آنتروم معده و دوازدهه با روش پاتولوژی و رنگ آمیزی H&E انجام و آنتی بادی سرولوژی (IgG) با روش الیزا برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری اندازه گیری شد. داده های حاصل به روش مربع کای دو، مورد ارزیابی آماری قرار گرفت.
یافته ها و نتایج تست های این مطالعه عفونت هلیکوباکتر پیلوری در 22/34% (80 مورد) گزارش شد. شیوع این عفونت در زنان (06/30%) و در مردان (15/89%) بود که آزمون آماری اختلاف معنی دار آلودگی بیشتر زنان را نشان داد (0/01 p=). شیوع در رده سنی 35-26 سال (8/30) و گروه وزنی 80-71 کیلوگرم (36/1) به صورت معنی داری بیشتر گزارش گردید. همچنین نتایج بیوپسی از دوازدهه با روش پاتولوژی و رنگ آمیزی H&E به صورت معنی داری، دقیق تر از نتایج سرولوژی آلودگی به هلیکوباکتر پیلوری را نشان داد. شیوع بالای عفونت در رده سنی 35-26 سال ( 30/8 درصد)، اهمیت نمونه گیری بیوپسی و رنگ آمیزی بافت را در بین جوانان نشان می دهد. و همچنین شباهت بین الگوی کشورهای پیشرفته و ایران در این مطالعه نیز مشاهده شد. این مطالعه همچنین نشان داد که انجام تیتراسیون آنتی بادی به تنهایی کافی نبوده و برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه گیری تهاجمی پاتولوژی می باشد.
پیلوری در 34/22% (80 مورد) گزارش شد. شیوع این عفونت در زنان (30/06%) و در مردان (15/89%) بود که آزمون آماری اختلاف معنی دار آلودگی بیشتر زنان را نشان داد (0/01 p=). شیوع در رده سنی 35-26 سال (30/8) و گروه وزنی 80-71 کیلوگرم (36/1) به صورت معنی داری بیشتر گزارش گردید. همچنین نتایج بیوپسی از دوازدهه با روش پاتولوژی و رنگ آمیزی H&E به صورت معنی داری، دقیق تر از نتایج سرولوژی آلودگی به هلیکوباکتر پیلوری را نشان داد.
شیوع بالای عفونت در رده سنی 35-26 سال ( 30/8 درصد)، اهمیت نمونه گیری بیوپسی و رنگ آمیزی بافت را در بین جوانان نشان می دهد. و همچنین شباهت بین الگوی کشورهای پیشرفته و ایران در این مطالعه نیز مشاهده شد. این مطالعه همچنین نشان داد که انجام تیتراسیون آنتی بادی به تنهایی کافی نبوده و برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه گیری تهاجمی پاتولوژی می باشد.

هپاتیت B یک عفونت ویروسی است که با حمله به کبد می تواند باعث بیماری حاد و مزمن شود، لذا این مطالعه باهدف اندازه گیری تیتر آنتی بادی هپاتیت B در دانشجویان دندان پزشکی واکسینه به منظور ارزیابی میزان تاثیر واکسن هپاتیت B و عوامل موثر بر آن انجام شد.
روش مطالعه از نوع مشاهده ای توصیفی و تکنیک مطالعه با ارائه پرسشنامه و آزمایش های سرولوژی بود. در پرسشنامه ها سوالاتی در مورد مشخصات فردی، مورد بررسی قرارگرفت. پس از تکمیل پرسشنامه ها از 76 فرد واجد شرایط نمونه خونی برای انجام آزمایش هپاتیت B از طریق تست ELISA، اندازه گیری شد. اطلاعات جمع آوری شده با آزمون کای دو و آزمون دقیق فیشر مورد آنالیز آماری قرار گرفت.
یافته ها و نتایج نشان داد که 6/6 درصد دانشجویان در معرض خطر و 6/6 درصد بینابینی و 8/86 درصد مصون از خطر بودند. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین وضعیت تیتر آنتی بادی هپاتیت B با متغیرهای جنس و سابقه نیدل استیک وجود ندارد (P≥0/05)؛ اما تفاوت معناداری در تیتر آنتی بادی هپاتیت B دانشجویان پیش بالینی و بالینی مشاهده شد. بنابرین بهتر است در مورد افرادی که در گروه در معرض خطر هستند (تیتر آنتی هپاتیت B <100) و جز گروه های High-risk جامعه به شمار می آیند دوز یادآور تجویز گردد.

آنتی بیوتیک های بتالاکتام به طور گسترده ای در درمان سالمونلوز مورد استفاده قرار می گیرند. گزارشات هشدار دهنده توسعه سریع مقاومت در برابر این عوامل، شامل سرووار های سالمونلا مانند انتریتیدیس، تیفی موریوم، پاناما و تیفی را در چند کشور اشاره کرده اند. هدف از این مطالعه، بررسی پروفایل مقاومت آنتی بیوتیکی و شیوع ژن blaTEM و blaPSE سالمونلا تیفی موریوم در انسان در تهران بود.
46 جدایه از کلکسیون دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و از نمونه های انسانی جمع آوری شده بودند. نمونه ها جهت بررسی مقاومت در برابر آمپی سیلین، کلرامفنیکل، تتراسایکلین، سفالوتین، سفتریاکسون، سفتازیدیم، آموکسی سیلین- اسید کلاولانیک، جنتامایسین، تری- متوپریم و سولفامتوکسازول و آمیکاسین مورد آزمایش قرار گرفتند. جدایه ها با تجزیه و تحلیل واکنش زنجیره ای پلیمراز برای حضور ژن های مقاومت blaPSE و blaTEM مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها و بحث: نتایج آنتی بیوگرام نشان داد که میزان مقاومت به آمپی سیلین (82/6%)، کلرامفنیکل (80/4%)، تتراسایکلین (69/5%)، سفالوتین (80/4%)، آموکسی سیلین- اسید کلاولانیک (56/5%) و تری متوپریم- سولفامتوکسازول (43/4%) بود. از مجموع 46 جدایه سالمونلا، 43 (93/4٪) مورد مقاومت در برابر دو یا چند خانواده آنتی بیوتیک را نشان دادند. ژن blaTEM در 1 مورد (2/1٪) جدایه سالمونلا مشخص شد. همه جدایه ها برای ژن blaPSE منفی بودند. سویه های سالمونلا انسانی مقاوم به آمپی سیلین، سفالوتین، کلرامفنیکل، تتراسایکلین، آموکسی سیلین-اسید کلاولانیک و تری متوپریم-سولفامتوکسازول بودند. شناسایی ژن های ESBL در سالمونلا و مقاوم به چند دارو MDR (Multi Drug Resistance) (93/4%) دارای پیامدهای قابل توجهی برای سلامت عمومی است. حمل دو یا چند ژن مقاوم به بتالاکتاماز نگران کننده است، زیرا ترکیب خاصی از ژن های موثر می تواند تمام گزینه های درمانی بتالاکتام را محدود کند. باکتری های تولید کننده ESBL معمولا با مقاومت به چند دارو مرتبط هستند.