فهرست مطالب

بوم شناسی آبزیان - سال چهارم شماره 1 (پیاپی 401، تابستان 1393)

فصلنامه بوم شناسی آبزیان
سال چهارم شماره 1 (پیاپی 401، تابستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/05/25
  • تعداد عناوین: 8
|
  • جنس مژه دار اپیستی لیس (Sp. Epistylis) عامل مرگ و میر در ماهیان
    غلامرضا نورزاد* صفحات 1-6
    گروهی از مژه داران تک سلولی مانند اپیستی لیس در محیط های آبی با آلودگی غذایی و آلی به شدت تکثیر می شوند. در این حالت مژه داران ساکن همانند جنس اپیستی لیس به عنوان اکتو پارازیت در سطح بدن ماهیان، سخت پوستان آبزی، لاک پشتان و گیاهان آبزی ساکن می شوند. آنها از پس مانده های غذایی تغذیه کرده و یا مانند اپیستی لیس پس مانده ها را تجزیه کرده یا از باکتری ها تغذیه می کنند. در این حالت اپیستی لیس با ساقه خود در سطح بدن ماهی تحت تاثیر ترشحات سلولی ایجاد تحریک و زخم کرده و زمینه ساز عفونت و نفوذ پاتوژن های ثانویه و بیماری های پوستی و در نهایت مرگ و میر ماهیان در رودخانه ها،استخرها وآکواریوم ها می شود. آلودگی شدید با اپیستی لیس به صورت برجستگی های کوچک سفید به بزرگی دانه برنج و پنبه مانند قابل تشخیص است. این آثار همه جا در سطح بدن ماهی و بیشتر در امتداد خط میانی و سطح آبشش ها ظاهر می شوند. در این حالت می توانند تنفس ماهی را با مشکل مواجه کنند. مبارزه از طریق تمیز و سرد نگهداشتن آب، تغذیه مناسب از نظر نوع و مقدار غذا، به طوری که باقیمانده غذا آب را آلوده نسازد، کاهش تعداد جانوران پرورشی دراستخر و آکواریوم، استفاده از فیلتر و نورUV، با استفاده از مخلوط نمک طعام و فرمالدئید بهترین نتیجه را دارد.
    کلیدواژگان: اپیستی لیس، مرگ و میر، مژه داران، اکتوپارازیت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تنوع زیستی، تراکم و فراوانی جمعیت روتیفرهایاستخرهای پرورش ماهیان گرم آبی منطقه گنبدکاووس (شرق استان گلستان)
    مهرداد کمالی سنزیقی *، رضوان موسوی ندوشن، افشین قلیچی صفحات 7-17
    هدف از انجام این تحقیق مطالعه جمعیت روتیفرهایاستخرهای پرورش ماهیان گرم آبی شرق استان گلستان، منطقه گنبدکاووس می باشد. نمونه برداری به صورت ماهانه طی یک دوره پرورشی از خرداد تا آبان ماه سال 1390 صورت گرفت. در مجموع 8 جنس مختلف مورد شناسایی و شمارش قرار گرفت. طبق نتایج به دست آمده جنس های Brachionus sp.، Asplanchna sp.، Philodina sp.، Rotaria sp.، Adineta sp.، Polyarthra sp.، Gastropus sp. و Keratella sp. به ترتیب با 6/73، 6/7، 3/5، 2/5، 4/4، 3/1، 3/1 و 3/1 درصد دارای بیشترین و کمترین درصد فراوانی بودند. لگاریتم میانگین تراکم روتیفرها در بیناستخرهای مختلف اختلاف معنی داری نداشت (05/0P). به طوری که در ماه های خرداد و شهریور و فصل های بهار و پاییز به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تراکم بودند. همچنین بین تراکم جمعیت روتیفرها با فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب همبستگی معنی داری مشاهده نگردید (P>0.05). بر اساس نتایج به دست آمده جمعیت روتیفرهایاستخرهای پرورش ماهیان گرم آبی تحت تاثیر وضعیت تروفیاستخر، شرایط آب و هوایی و ماهیان پرورشی می باشد.
    کلیدواژگان: زئوپلانکتون، نوسانات جمعیت، کپور ماهیان، استان گلستان، Brachionus sp
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی انعطاف پذیری ریختی بی مهره آبزی Ephemeroptera: Caenidae) Caeins latipennis) در پاسخ به شرایط محیطی در مسیر رودخانه خیرودکنار
    سعید شهبازی ناصرآباد، هادی پورباقر *، سهیل ایگدری، معین رجایی صفحات 18-28
    انعطاف پذیری ریختی، قابلیت یک موجود به تغییر ریخت در پاسخ به شرایط محیطی می باشد. این مطالعه با هدف بررسی فرآیند انعطاف پذیری ریختی جمعیت بی مهره آبزی Caenis latipennis با استفاده از آنالیز outline به اجرا درآمد. پس از نمونه برداری از کفزیان در دو ایستگاه مطالعاتی در مسیر بالادست و پایین دست رودخانه خیرودکنار و سپس شناسایی تا حد گونه، از نمونه ها با استفاده از لوپ مجهز به دوربین دیجیتال عکسبرداری انجام شد. خط سیر پیرامونی بر روی تصاویر با لندمارک گذاری (نشانه گذاری اختصاصی) و استفاده از نرم افزار TpsDig2 تعیین گردید. سپس داده ها به نرم افزارR منتقل شدند و با پکیج Momocs مورد آنالیز قرار گرفتند. چهار ضریب فوریه استخراج شده، در آنالیز PCA مورد بررسی بیشتر قرار گرفت تا امتیازهای حاصله در دو ایستگاه در هر فصل از نمونه برداری مورد بررسی قرار گیرد. برای ارزیابی وجود اختلاف معنی دار بین هارمونیک outline های دو ایستگاه از آزمون MANOVA استفاده شد. نتایج حاصل از آنالیز ریخت سنجی هندسی، تفاوت شکل بدن بین این دو گروه را اثبات کرد به این معنی که شکل بدن نمونه های دو ایستگاه به طور معنی داری متفاوت بودند. مطالعه حاضر نشان داد که C. latipennis انعطاف پذیری ریختی نسبت به شرایط محیطی نشان داده و ممکن است بتواند به عنوان شاخص شرایط زیستگاه به کار رود.
    کلیدواژگان: بزرگ بی مهره کفزی، انعطاف پذیری ریختی، شرایط محیطی، Caeins latipennis
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • خواص آنتی اکسیدانی عصاره های دو گونه خیار دریایی خلیج فارس Holothuria parva و Holothuria leucospilota
    فاطمه پیشه ورزاد، مرتضی یوسف زادی *، احسان کامرانی، ترانه معینی زنجانی، آتوسا علی احمدی، موسی کشاورز صفحات 29-34
    جانوران دریایی به دلیل داشتن متابولیت های ثانویه از مهم ترین منابع تولیدات طبیعی با منشا فعالیت های زیستی محسوب می شوند. از جمله این موجودات که بسیاری از ترکیبات آن، با خواص آنتی اکسیدانی، ضد سرطان، ضد باکتری و ضد التهاب، شناسایی و مطالعه شده خیار دریایی می باشد. اگرچه تحقیقات انجام شده در این راستا بر روی گونه های خلیج فارس بسیار محدود است. در این مطالعه، خواص آنتی اکسیدانی عصاره های (ان- هگزانی، اتیل استاتی و متانولی) چهار اندام از دو گونه ی Holothuria parva و H. leucospilota مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که عصاره ی متانولی لوله ی گوارش گونه H. parva با IC50 64/369 میکروگرم بر میلی لیتر دارای بهترین اثر آنتی اکسیدانی بود. در حالیکه عصاره ی اتیل استاتی لوله گوارش H. leucospilota با IC50 35/1451 میکروگرم بر میلی لیتر پایین ترین اثر آنتی اکسیدانی را نشان داد. از طرفی عصاره های ان- هگزانی اثری در جذب رادیکال های آزاد DPPH از خود نشان ندادند. این مطالعه نمایان ساخت که بعضی از اشکال فعالیت های آنتی اکسیدانی در عصاره های زیستی گونه های H. parva و H. leucospilota وجود دارد.
    کلیدواژگان: خیار دریایی، فعالیت زیستی، آنتی اکسیدان، خلیج فارس، DPPH
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی زیستی رودخانه حاجی آباد (استان هرمزگان) با استفاده از ساختار جمعیت ماکروبنتوز
    شهربانو خسروانی *، فلورا محمدی زاده، مازیار یحیوی صفحات 35-43
    پژوهش حاضر به منظور بررسی اجتماعات کفزیان و ساختار جمعیتی آن ها در رودخانه حاجی آباد واقع در غرب استان هرمزگان از مهر ماه 91 لغایت شهریور 92 انجام گردید. در مجموع سه ایستگاه مطالعاتی بر اساس توپوگرافی منطقه تعیین و فون کفزیان بزرگ آن به صورت ماهانه با استفاده از دستگاه سوربر 500 میکرونی و با سه تکرار در هر ایستگاه نمونه برداری شد. نمونه ها توسط فرمالین 4% تثبیت و در آزمایشگاه دانشگاه آزاد واحد بندرعباس جداسازی، شناسایی و شمارش گردید. در مجموع 5 رده، 9راسته، 24 خانواده شناسایی شدند که لارو حشرات آبزی بیشترین تنوع و فراوانی را بین نمونه ها به خود اختصاص دادند. افراد متعلق به دو راسته Diptera، Ephemeroptera در هر 3 ایستگاه غالب بودند. حداکثر فراوانی کل جانوران در این مدت 4195 عدد در مترمربع در ایستگاه 3 و حداقل آن 2935 عدد در متر مربع در ایستگاه 1 بوده است. داده های مربوط به کفزیان بزرگ به صورت سنجه های ساختار جمعی (Community structure metrics) شامل، غنای EPT Ephemeroptera، Plecoptera، Trichoptera)) ، نسبت فراوانی EPT به خانواده Chironomidae خلاصه گردید، همچنین شاخص تنوع شانون- وینر(Shannon_Winner diversity) و شاخص زیستی بوئر (Bauer) نیز در ایستگاه ها مورد بررسی و محاسبه قرار گرفت.
    کلیدواژگان: ارزیابی تنوع، ارزیابی زیستی، ماکروبنتوز، رودخانه حاجی آباد، هرمزگان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر سطوح مختلف مکمل اینولین در جیره غذایی بر عملکرد رشد، بقا و برخی شاخص های خونی بچه ماهیان پاکوی قرمز Piaractus brachypomus
    سید حامد حسینی، ایمان سوری نژاد *، صدیقه آشوری، امیرعلی مرادی نسب صفحات 44-50
    هدف از مطالعه حاضر تعیین مقدار مناسب اینولین در جیره غذایی بچه ماهیان پاکوی قرمز Piaractus brachypomus و تاثیر آن بر عملکرد رشد، بقاء و برخی شاخص های خونی این ماهی می باشد. در این تحقیق یک جیره غذایی پایه به عنوان جیره شاهد و سه جیره غذایی آزمایشی شامل سه سطح اینولین 1، 2 و 3 درصد در سه تکرار منظور شد و بچه ماهیان با میانگین وزن اولیه 14/0±31/2 گرم به مدت هشت هفته با جیره های آزمایشی تغذیه شدند. نتایج نشان داد که سطح پربیوتیک اینولین به میزان 2 درصد در جیره غذایی باعث افزایش میزان وزن نهایی و ضریب رشد ویژه و بهبود ضریب تبدیل غذایی می شود (P<0.05). همچنین سطح پربیوتیک اینولین به میزان 2 درصد در جیره غذایی، میزان هموگلوبین و هماتوکریت خون را نسبت به سایر تیمارها افزایش داد (P<0.05). از لحاظ نسبت کارایی پروتئین، درصد زنده مانی و پروتئین کل خون اختلاف معنی داری بین تیمارهای مختلف مشاهده نشد (P>0.05). نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از پربیوتیک اینولین به میزان 2 درصد در جیره غذایی باعث بهبود عملکرد رشد و تغذیه و برخی فاکتورهای ایمنی شناختی خون ماهی پاکوی قرمز می شود.
    کلیدواژگان: پربیوتیک، ضریب رشد ویژه، هماتوکریت، ماهی پاکوی قرمز، Piaractus brachypomus
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی نرخ رشد و تولید بیوسورفاکتانت دو گونه Pesudomonas aeruginosa و Pesudomonas putida در خورموسی
    فاطمه شاه علیان *، علیرضا صفاهیه، نگین سلامات، فاطمه موجودی، مصطفی زارع دوست صفحات 51-59
    برای پاکسازی اکوسیستم های آبی از مواد نفتی نظیر ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای استفاده از روش های زیستی به دلیل هزینه کم و سازگاری با محیط زیست بیش از سایر روش ها مورد توجه است. قابلیت پاکسازی با تولید بیوسورفاکتانت توسط میکروارگانیسم ها افزایش می یابد. در این تحقیق مقایسه رشد و تولید بیوسورفاکتانت باکتری های Pesudomonas aeruginosa و Pesudomonas putida که از نمونه رسوبات آلوده به نفت خورموسی جداسازی شده، بررسی گردید. جهت بررسی تولید بیوسورفاکتانت از سه تکنیک lysis Aagar، Drop collaps، Oil spread استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو گونه در محیط حاوی 10، 20 و 30 میلی گرم بر لیتر آنتراسن از رشد خوبی برخوردار بودند ولی بیشترین میزان رشد در هر سه غلظت در باکتری P. aeruginosa با تولید بیوسورفاکتانت بیشتر نسبت به باکتری P. putida به دست آمد.
    کلیدواژگان: آروماتیک چندحلقه ای، خورموسی، رشد، بیوسورفاکتانت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نخستین گزارش از خصوصیات ریخت شناسی و فراوانی مراحل لاروی گونه Polyonyx sp. (Anomura: Porcellanidae) از سواحل ایرانی خلیج فارس
    شهرام بذرافشان *، نسرین سخایی، احمد سواری، بابک دوست شناس، عبدالعلی موحدی نیا صفحات 60-68
    این مطالعه به منظور بررسی مراحل لاروی گروه خرچنگ های منزوی در سواحل ایرانی خلیج فارس از اسفند ماه 89 تا مهرماه 90 به صورت ماهانه انجام گردید. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون با چشمه 300 میکرون و به روش کشش مورب از عمق به سطح از 7 ایستگاه انجام گرفت. طی این بررسی مراحل لاروی گونه Polyonyx sp. شناسایی و ترسیم شد. تراکم این گونه نیز در ماه های نمونه برداری محاسبه و بیشترین تراکم آن در اردیبهشت ماه (3/10±7/52 فرد در مترمکعب) محاسبه گردید که علت آن می تواند در ارتباط با تراکم بالای فیتوپلانکتون ها و به دنبال آن ازدیاد پاروپایان در این ماه باشد که غذای اصلی لاروخرچنگ های منزوی را تشکیل می دهند.
    کلیدواژگان: زئوپلانکتون، خرچنگ منزوی، خلیج فارس، Polyonyx
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Ciliate species Epistylis sp. cause to fish deaths
    Gholam Reza Nourzad* Pages 1-6
    A group of unicellular ciliates such Epistylis are amplified at aquatic environment by governor of food contamination. In the case¡ fixed ciliates like Epistylis are colonized as Ectoparasites on fishes¡ Aquatic crustaceans¡ Turtle and Aquatic plants. They graze food residue or bacteria or decompose residue like Ectoparasites. In this case¡ Epistylis licking their stems to the surface body of fish and cause to death at rivers¡ Aquarium and Pool by the discharge cell provocateurs ulcers and skin diseases. Intense pollution with Epistylis is determined through white small swell. These are turned up at all surface of fish body and gills. In this case fish respiratory is faced to some difficulties. Best way to prevent this issues is to keep water clean and cool¡ suitable food that not polluted water¡ decrease number of beast at aquarium or pools¡ use of UV light and filter and combining salt and Formaldehyde.
    Keywords: Epistylis, Fish death, Ciliolate Ectoparasites
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Biodiversity, density and frequency of Rotifers community at warm water fishes ponds at East of Golestan Province (Gonbade Kavous region)
    Mehrdad Kamali Sanzighi*, Rezvan Mousavi Nadushan, Afshin Ghelichi Pages 7-17
    The aim of this study was survey of Rotifers community of warm water fish ponds in Gonbade Kavous region at east of Golestan Province. Samplings were done monthly during one culture period from June to November 2011. Finally, 8 genuses were identified and recorded. The results show that the highest and lowest frequency percent of genus belongs to Brachionus sp, Asplanchna sp, Philodina sp, Rotaria sp, Adineta sp, Polyarthra sp, Gastropus sp and Keratella sp with 73.6, 7.6, 5.3, 5.2, 4.4, 1.3, 1.3 and 1.3 % respectively. Logarithm mean of rotifer density had no significant differences between different ponds (P>0.05) but this value was significant differences between different months and seasons (P
    Keywords: Zooplankton, Brachionus sp., Population fluctuation, Carps Fish, Golestan Province
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The phenotypic plasticity of the aquatic invertebrate Caenis latipennis in response to environmental conditions in the Kheirood Kenar River, Iran
    Saeid Shahbazi Naserbad, Hadi Pourbagher*, Soheil Eagderi, Moein Rajaei Pages 18-28
    Phenotypic plasticity is the capability of an organism to change its shape in response to the environmental condition. The present study aimed to investigate the phenotypic plasticity of the aquatic invertebrate Caenis latipennis using outline analysis. Samples were collected from up- and downstream of the Kheirood Kenar River, identified to the species level and photographed using a digital camera. Several landmarks were put on the specimens’ pictures to form an outline using the software TpsDig2. The data were analyzed using the package Momocs in the R. Four Fourier coefficients were extracted and analyzed using principal component analysis to examine the PC scores from the specimens of the two sampling stations. A further MANOVA detected a significant difference between harmonics of outlines from the two sampling stations. The present study indicated that the aquatic invertebrate C. latipennis show phenotypic plasticity to the environmental condition and may be used as an indicator of habitat condition.
    Keywords: Macroinvertebrates, Phenotypic plasticity, Caeins latipennis, Environmental conditions
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Antioxidant activity of extracts of two species of Sea Cucumber Holothuria parva and Holothuria leucospilota from the Persian Gulf, Iran
    Fatemeh Pishehvarzad, Morteza Yousefzadi*, Ehsan Kamrani, Taraneh Moini Zanjani, Atousa Ali Ahmadi, Mousa Keshavarz Pages 29-34
    Marine animals are among the most important sources of natural products with biological activities because of their secondary metabolites. Many compounds were extracted, purified, identified and studied for their antioxidant, cytotoxic, anti-inflammatory and antibacterial effects from sea cucumber However, very few investigations are available on Persian Gulf sea cucumbers. The antioxidant activities of organic extracts (n-Hexan, Ethyl acetate and Methanol) from four organs of Holothuria parva and H. leucospilota in this study were tested. The results showed that methanolic extract of digestive tubule of H. parva contains the highest level of IC50 (369.64 µg/ml), while the lowest level was obtained from Ethyl acetate extract of digestive tubule of H. leucospilota (1451.35 µg/ml). n-Hexan extracts didn’t have any efficiency in scavenging of DPPH free radical. This study indicated that some form of antioxidant activities are present in the biologic extracts of Holothuria parva and H. leucospilota.
    Keywords: Sea cucumber, Biological activity, Antioxidant, DPPH, Persian Gulf
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Biological assessment of river Haji Abad (Hormuzgan province) Using Macrobenthic Community Structure
    Sharbanoo Khosravani*, Flora Mohammadi Zadeh, Maziar Yahyavi Pages 35-43
    This study aimed to investigate the population structure of benthic communities in Haji Abad River, West of Hormuzgan province. The study was conducted from October 91 till September 92. The three sites were determined based on regional topography and large benthic fauna. Sampling was performed monthly using a 500 micron Surber sampler with three replicates at each station. Samples were fixed in 4% formalin and identified. A total of 5 classes, 9 orders, and 24 families were identified in which the greatest diversity and abundance was recorded for aquatic insect larvae. The order Diptera and Ephemeroptera were dominant in all three stations. Maximum number of animals during the sampling period was 4195 individual at station 3, and the minimum was 2,935 sq m at station 1. Data on large benthic community structure metrics were summarized using the EPT richness (Ephemeroptera, Plecoptera, Trichoptera), the ratio of EPT frequency to Chironomidae family, the Shannon diversity index and Biological indicators Bauer.
    Keywords: Assessing diversity, Biological assessment, macrobenthos, Hajiabad River, Hormuzgan
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effect of different levels of dietary inulin supplementation on growth performance, survival and some hematologic indices in Red Pacu Piaractus brachypomus fry
    Seyed Hamed Hosseini, Iman Sourinejad*, Sedigheh Ashori, Amir Ali Moradinasab Pages 44-50
    Present study aims to determine suitable dose of inulin in Piaractus brachypomus fry diet and its effect on growth, survival and some hematologic indices in this species. In this research, one basic diet as control and three experimental diets including three levels of 1, 2 and 3% inulin each with three replicates were considered. Fish with mean initial weight of 2.31±0.14g were fed with experiment diets for 8 weeks. Results showed that the level of 2% prebiotic inulin in diet caused the increase of final weight gain and specific growth rate and improved food conversion rate (P
    Keywords: Prebiotic, Specific growth rate, Hematocrit, Pacu fish, Piaractus brachypomus
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Survey growth rate and biosurfactant production by Pesudomonas aeruginosa and Pesudomonas putida from Khore Musa
    Fatemeh Shahaliyan*, Alireza Safahieh, Negin Salamat, Fatemeh Mojodi, Mostafa Zaredoost Pages 51-59
    Biodegradation is an economical and efficacious option to purification among purifying methods. Capable PAHs degrading microorganisms are common in sediments contaminated by these compounds. Purifying ability enhance with biosurfactant production by microorganisms. Hence in this research after isolation and identification of two antheracen resistant bacteria, Pesudomonas aeruginosa and Pesudomonas putida, from Khore Musa oil polluted sediments, growth rate and biosurfactant production comparisons were studied. Three techniques, Blood agar, Drop collaps and Oil spread, were used in order to biosurfactant production scrutiny. Results showed that both species had good growth in media containing 10, 20 and 30 mg/lit anthracene but P.aeruginosa had more growth and biosurfactant production in these 3 concentrations.
    Keywords: Poly aromatic hydrocarbons, Khore Musa, Growth, Biosurfactant, P.aeruginosa, P. putida
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Study of morphological charachteristic and abundance of larval stages of Polyonyx sp. (Anomura: Porcellanidae) for the first time from Iranian costal of Persian Gulf
    Shahram Bazrafshan*, Nasrin Sakhaee, Ahmad Savari, Babak Doustshenas, Abdolali Movahedinia Pages 60-68
    Anomura is a group of Malacostraca that constitute important communities of marine intertidal zone and deeper communities of benthic habitats. The larval stages differ among families of Anomura. In this investigation Anomura larval populations were sampled and studied from Iranian coastal waters of Persian Gulf in monthly basis from March to October 2011. Sampling process was conducted using surfing plankton net (mesh size 300 micron) and oblique tows were made from near the bottom to the surface water in 7 stations. Finally Polyonyx sp. were identified and their schematic figures were made using Camera Lucida. Maximum value of the average abundance of larvae (52.7±10.3 N/M3) was shown in May, the reason of ht related to the high accumulation of phytoplankton and consequently copepods, that are the main foods of Anomura larvae.
    Keywords: Zooplankton, Anomura, Polyonyx sp., Persian Gulf
    Abstract View Paper Original: Persian