فصلنامه بوم
پیاپی 4 (زمستان 1394)

این بررسی نگاهی است به گونه شناسی بافت بومی، کهن؛ بافت روستاها و شهرها که امروزه سخت دچار دگرگونی گردیده اند.
هر چه از تهران و شهرهای بزرگ دور می شویم، ریشه داری (اصالت) مهرازی (معماری) ساختمان ها و بافت بیشتر دیده می شود. با افسوس هر دو شتابان رو به نابودی می روند

از زمان شکل گیری اولین سکونتگاه های روستایی، عوامل متعددی در استقرار آن ها موثر بوده است. جستجو در ریشه های سکونتگاه های روستایی و شناخت عوامل و نیروهای اثرگذار در بافت و ساخت آن کوششی بس مفید است و همچنین به دنبال آن باید در پی یافتن راهی برای بر طرف کردن نارسایی ها و دستیابی به سکونتگاهی مطلوب و درخور شان انسانی بود. هدف از این مطالعه شناخت قانونمندی های طبیعی- اکولوژیک حاکم بر شکل گیری بافت کالبدی روستای دربندسر است که مبتنی بر مشاهدات میدانی و به صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که این عوامل در شکل گیری بافت روستایی موثر بوده اند: تاثیر عوامل محیطی به ویژه رودخانه، نقش سنت سکونت حاکم بر منطقه، فرهنگ اجتماعی حاکم بر روستا، راه های مواصلاتی روستا. همچنین به دلیل ویژگی های اقلیمی روستا از بین کاربری های موجود در روستا، کاربری مذهبی بیشترین نمود را دارد و مراکز محلات بیشتر نقش گذران اوقات فراغت را دارند. در نتیجه می توان گفت آن چه امروزه کمتر مورد توجه قرار گرفته است، این واقعیت است که تجلیات طبیعی و اکولوژیکی در تحول کالبدی که اغلب به عنوان تحولات فیزیکی و ظاهری مورد توجه قرار می گیرند اگر به درستی شناخته و هدایت نشوند، می توانند به تحولات ناخواسته اجتماعی، فرهنگی، محیطی و اقتصادی منجر شوند. بنابراین شناخت این عوامل و فرایند تاثیرگذاری و تاثیرپذیری آن ها می تواند راهنمای مناسب و کاربردی برای برنامه ریزی های توسعه روستایی باشد...ادامه در بوم4

یکی از ویژگی های ساختاری اساطیر و ادیان باستانی، طبیعت گرایی و نگرش آن ها به ز یست بوم و شرایط اقلیمی سرزمینی است که در آن زاده شده اند. تنها اندکی موشکافی در ریشه ها و درونمایه های اساطیر و کی هان نگری های جهان باستان ما را با آیینه ای از جغرافیا و شرایط آبوهوایی سرزمین هایی روبرو می سازد که دین ها و روایات تاریخی بسیاری از آن ها الهام گرفتهاند یا به گرامی داشت نیروهای طبیعی و رویدادهای مثبت و منفی قلمرو جغرافیایی پیرامون خود پرداخته اند. گرامیداشت و نقش یادشده طبیعت و محیطزیست در فرهنگ و جهان بینی ایرانیان برپایه هایی نظری و آموزه هایی اعتقادی و آسمانی استوار بود که این خود انگیزه اصلی نهادینهشدن اندیشه «بوم باوری!» در میان فرمانروایان ایران باستان بودهاست. در این میان و در همین روند، ما نیز به چند نمونه پرآوازه در فرهنگ ایرانی خواهیم پرداخت..ادامه در بوم 4

بنابر اسناد برجای مانده از بقایای موجود در سایت های باستانی ایران، آهو از شاخص ترین گونه های جانوری برای بقای انسان محسوب می شود. این امر زمانی ملموس تر است که نیم نگاهی به حضور آهو در اشعار کهن و باورهای بومی ایرانیان داشته باشیم؛ از شکار آهو تا ضامن آهو نگاشته ها و نگاره های بی شماری است که خود تحقیقی مستقل را می طلبد. اما در میان غزال های آسیا آهوی گواتردار گسترده ترین پراکنش را داراست و از مرکز عربستان فعلی تا غرب مغولستان و سینگ-کیانگ چین به صورت گروهی و گله ای زندگی می کنند.
فراز و فرود ارزش های این حیوان در طول تاریخ در گستره جغرافیایی ایران باستان و محدوده پیرامون بسیار زیاد بود. در قرن بیستم، احیای جمعیت و حفظ و تقویت زیستگاه های آهوی گواتردار جهت رشد ارزش های اقتصادی و گردشگری قوت گرفت. به همین جهت در این نوشتار سعی داریم ضمن معرفی آهوی گواتردار و نحوه زندگی و گستردگی پهنه زیستگاهی آن، به تجربه های برخی از کشورهای پیرامون در چگونگی بهره برداری از نتایج احیای جمعیت آهوی گواتردار اشاره کنیم. در نهایت هدف این است که با اشاره به پتانسیل های زیستگاهی در ایران و تطبیق تجربه ها با ساختار اجرایی و مدیریتی در کشور به روش های اجرایی قانونمند برای احیای جمعیت آهوی گواتردار برسیم... ادامه در بوم 4

بنابر اسناد برجای مانده از بقایای موجود در سایت های باستانی ایران، آهو از شاخص ترین گونه های جانوری برای بقای انسان محسوب می شود. این امر زمانی ملموس تر است که نیم نگاهی به حضور آهو در اشعار کهن و باورهای بومی ایرانیان داشته باشیم؛ از شکار آهو تا ضامن آهو نگاشته ها و نگاره های بی شماری است که خود تحقیقی مستقل را می طلبد. اما در میان غزال های آسیا آهوی گواتردار گسترده ترین پراکنش را داراست و از مرکز عربستان فعلی تا غرب مغولستان و سینگ-کیانگ چین به صورت گروهی و گله ای زندگی می کنند.
فراز و فرود ارزش های این حیوان در طول تاریخ در گستره جغرافیایی ایران باستان و محدوده پیرامون بسیار زیاد بود. در قرن بیستم، احیای جمعیت و حفظ و تقویت زیستگاه های آهوی گواتردار جهت رشد ارزش های اقتصادی و گردشگری قوت گرفت. به همین جهت در این نوشتار سعی داریم ضمن معرفی آهوی گواتردار و نحوه زندگی و گستردگی پهنه زیستگاهی آن، به تجربه های برخی از کشورهای پیرامون در چگونگی بهره برداری از نتایج احیای جمعیت آهوی گواتردار اشاره کنیم. در نهایت هدف این است که با اشاره به پتانسیل های زیستگاهی در ایران و تطبیق تجربه ها با ساختار اجرایی و مدیریتی در کشور به روش های اجرایی قانونمند برای احیای جمعیت آهوی گواتردار برسیم... ادامه در بوم 4

این مطالعه به بررسی زمین شناسی و ساختاری غار سنگ شکنان جهرم پرداخته و هدف از انجام مطالعات شناسایی و بررسی خصوصیات سنگهای دربرگیرنده غار سنگ سنگشکنان و تشریح کامل ویژگی های سطوح ناپیوسته در آن به منظور پایدارسازی سقف و جلوگیری از ریزش های احتمالی غار می باشد.بدین منظور با دراختیارداشتن نقشه توپوگرافی 1000: 1 سقف ،کف غاروسطح زمین، با نام گذاری ستون ها و لایه ها ، اقدام به برداشت و ثبت مشخصات کلیه درزه و شکافهای موجود درون غار و خارج از آن گردید...ادامه در بوم 4

این مطالعه به بررسی زمین شناسی و ساختاری غار سنگ شکنان جهرم پرداخته و هدف از انجام مطالعات شناسایی و بررسی خصوصیات سنگهای دربرگیرنده غار سنگ سنگشکنان و تشریح کامل ویژگی های سطوح ناپیوسته در آن به منظور پایدارسازی سقف و جلوگیری از ریزش های احتمالی غار می باشد.بدین منظور با دراختیارداشتن نقشه توپوگرافی 1000: 1 سقف ،کف غاروسطح زمین، با نام گذاری ستون ها و لایه ها ، اقدام به برداشت و ثبت مشخصات کلیه درزه و شکافهای موجود درون غار و خارج از آن گردید...ادامه در بوم 4