فهرست مطالب
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال بیست و چهارم شماره 4 (پیاپی 58، تابستان 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/08/20
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحه 1
-
صفحه 5پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکترای تخصصی که در فرایند پژوهش در این مقاطع پدید می آیند، از جمله مدارک مهم علمی هر کشور هستند. توصیف و تحلیل داده های مجموعه این مدارک در کنار هم، به خودی خود و همچنین در مقایسه با داده های منابع دیگر، می توانند اطلاعات جدیدی را فراهم آورند که بسیار باارزش هستند. با این حال، الگویی یکپارچه و جامع برای چنین توصیف و تحلیلی وجود ندارد. بر این اساس در این مقاله، نتایج پژوهشی ارائه می شوند که برای تدوین الگوی تحلیل اطلاعات پایان نامه ها و رساله ها انجام شده و در نتیجه آن، اقلام قابل توصیف و تحلیل از اطلاعات پایان نامه ها و رساله ها و اطلاعات مرتبط با آن ها به دست آمده است.
کلیدواژگان: پایان نامه، رساله، توصیف اطلاعات، تحلیل اطلاعات، آموزش عالی، روش دلفی -
صفحه 29توسعه پرسش جستجو با هدف بهبود نتایج مرتبط یا به دست آوردن منابع مناسب برای پژوهش های کنونی یا آتی است و بیش تر هنگامی رخ می دهد که کاربران از نتایج جستجوی خود راضی نیستند یا نتایج کافی به دست نیاورده اند. ابزارهای کنترل زبان و در راس آن ها اصطلاحنامه های پیوسته از منابع توسعه پرسش جستجو به شمار می روند. بر این اساس این مقاله تلاشی برای نشان دادن تاثیر استفاده از اصطلاحات اصطلاحنامه اریک در توسعه بهینه پرسش های جستجو به روش تجربی است. برای اجرا از پرسشنامه «سنجش اولیه مهارت های جستجو در اینترنت»، نرم افزار Track4Win، و اصطلاحنامه اریک (وابسته به پایگاه اطلاعاتی اریک) به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. مقایسه مراحل پیش آزمون و پس آزمون جستجوی دو گروه آزمایش و گواه نشان داد که استفاده از اصطلاحنامه پیوسته اریک در بهبود پرسش ها و زمان جستجو نقش بسزایی دارد و استفاده از اصطلاحات اعم، اخص، و وابسته اصطلاحنامه، دقت بازیابی را تغییر می دهد. همچنین استفاده از اصطلاحات اعم و وابسته اصطلاحنامه، زمان جستجو را افزایش می دهد.
کلیدواژگان: بهبود پرسش های جستجو، اصطلاحنامه پیوسته اریک، پایگاه اطلاعاتی اریک، ربط، مانعیت، زمان جستجو -
صفحه 53این پژوهش به بررسی رابطه بین حالات روانی کاربران مختلف در هنگام جستجو در سامانه های اطلاعاتی و نتایج حاصل از بازیابی مدارک توسط آن ها می پردازد. عوامل مختلفی از جمله: میزان دانش کاربر، مهارت های جستجو، انگیزه ها و اهداف کاربر، بر تصمیم گیری و ارزیابی کاربران از مدارک بازیابی شده اثر می گذارند. موضوعی که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد رابطه حالات روانی کاربران با میزان ربط مدارک بازیابی شده است. برای تشخیص حالات روانی کاربران، آزمون MMPI مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه این پژوهش را دانشجویان دختر سال آخر کارشناسی کتابداری تشکیل می دهند که یک نمونه 40 نفری از بین آنان به روش نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دو عامل «اضطراب» و «افسردگی» با میزان تشخیص ربط مدارک بازیابی شده توسط کاربران، رابطه معنادار و منفی دارد و افزایش اضطراب و افسردگی، باعث کاهش میزان تشخیص ربط مدارک بازیابی شده توسط کاربران می شود، و بالعکس.
کلیدواژگان: حالات روانی، بازیابی اطلاعات، ربط، کاربران -
صفحه 69همگام با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به نظام آموزشی و پس از تجهیز مدارس به رایانه و آموزش معلمان، این پرسش مطرح می شود که چرا استفاده از فاوا در مدارس به کندی پیش می رود؟ به نظر می رسد نقش مدیران مدارس، نگرش آن ها و قوانین مربوط به استفاده از فاوا می تواند در کاربرد رایانه در مدارس بسیار مؤثر باشد، که هدف این پژوهش نیز بررسی همین موضوع می باشد.
این تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی است. نمونه آماری این پژوهش شامل 37 نفر از مدیران مدارس متوسطه است که دارای کارگاه فاوا بوده اند و با روش تصادفی ساده، در سطح شهر اصفهان انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیران مدارس از رایانه به منزله ابزاری برای انجام کارهای اداری و دفتری و همچنین تایپ استفاده می کنند تا یک ابزار تسهیل کننده یادگیری. از سویی، به علت فقدان قوانین و مقررات شفاف و صریح درباره استفاده از فاوا، کاربرد رایانه در مدارس با مشکل مواجه شده است، بویژه این که به دلیل نبود مسئول رایانه تمام وقت و تخصص کافی در مدارس، امکانات موجود نیز کم استفاده مانده. این در حالی است که نگرش مدیران نسبت به فاوا مثبت ارزیابی شده است.
کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیران، کاربرد رایانه، قوانین مربوط به فاوا -
صفحه 85بررسی همکاری های علمی میان دانشمندان، از مباحث مطرح در حوزه علم سنجی است که در سال های اخیر با استقبال بسیار از سوی پژوهشگران روبرو بوده است. همکاری دانشمندان در سطح بین المللی، شکل گسترده ای از همکاری و مشارکت علمی است که نتایج مطالعات انجام شده در این حیطه، بر اهمیت و مزایای آن تاکید دارد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی همکاری میان پژوهشگران ایرانی و پژوهشگران کشورهای جنوب شرق آسیا انجام گرفته است. ایران در 34 سال گذشته با هشت کشور واقع در جنوب شرق آسیا همکاری علمی داشته و مالزی، همکار اصلی ایران در میان دیگر کشورهای این منطقه محسوب می شود. همکاری های علمی ایران و کشورهای جنوب شرق آسیا در این بازه زمانی از سیر صعودی برخوردار بوده و میزان همبستگی مثبت و معنا داری میان تولیدات علمی این کشورها و میزان همکاری علمی ایران با آن ها به دست آمده است. بیش ترین تالیفات مشترک ایران با هشت کشور آسیای جنوب شرقی، در حوزه موضوعی شیمی منتشر شده است. همچنین دانشگاه شهید بهشتی در میان دیگر دانشگاه ها و مؤسسات علمی و پژوهشی کشور، بیش ترین همکاری را با کشورهای مذکور داشته. «مصطفی امینی» نیز بیش ترین میزان تالیفات مشترک با نویسندگان این کشورها را به خود اختصاص داده است.
کلیدواژگان: مشارکت علمی، پایگاه وب آوساینس، کشورهای جنوب شرق آسیا -
صفحه 103یکی از پرجاذبه ترین زمینه ای کاربرد فناوری اطلاعات، کسب وکار الکترونیکی است. مدیران سازمان ها باید به نبال راهکاری برای تصمیم گیری در راستای بهینه سازی آمایش منابع در این حوزه باشند تا نحوه تخصیص های هزینه ای و سرمایه ای خود را در این حوزه در سطوح عالی و راهبردی کنترل کنند. پرداختن به این موضوع نیازمند آن است که مدیران سازمان، سطح توسعه یافتگی خود را در حوزه کسب وکار الکترونیکی مشخص نمایند و با شناسایی عوامل مؤثر در رشد این رویکرد، به برنامه ریزی برای بهبود وضعیت خود بپردازند. در این مقاله هدف آن است که با استفاده از ابزارهای فازی، به ساخت و توسعه مدل های هوشمند در جهت تعیین وضعیت موجود سازمان و تصمیم گیری مدیران برای بهبود این وضعیت پرداخته شود. به این منظور برای مدل سازی این عوامل و میزان تاثیر آن ها، ابتدا با بررسی پژوهش های پیشین، عوامل مؤثر در توسعه رویکرد کسب وکار الکترونیکی شناسایی، و سپس با استفاده از نظر متخصصین و به کارگیری روش دلفی، این عوامل دسته بندی شدند. در ادامه با استفاده از مدل «اف سی ام» به ترسیم روابط علت و معلولی میان عوامل و نمایش نوع و نحوه تاثیر عوامل بر یکدیگر پرداخته شده.
کلیدواژگان: منطق فازی، نمودار علت و معلول، اف سی ام، تصمیم گیری، کسب وکار الکترونیکی -
صفحه 127نتایج تحقیقات پژوهشگران حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از گرایش قابل توجه کاربران (اعم از متخصص و غیرمتخصص) به منابع غیررسمی اطلاعات حکایت دارد. با این حال، به نظر می رسد که در متون علمی این حوزه به علل و عوامل گرایش یادشده چندان که باید پرداخته نشده است. در نوشته حاضر ضمن ارائه پیشینه ای از برخی مطالعات انجام شده در داخل و خارج از کشور در ارتباط با نوع منابع اطلاعاتی مورد استفاده از سوی جویندگان اطلاعات، مهم ترین دلایل اقبال کاربران به منابع غیر رسمی اطلاعات تبیین می شود. بررسی نگارنده در متون مختلف فارسی و انگلیسی حکایت از این موضوع دارد که «اجتماعی بودن انسان»، «اصل کم ترین کوشش»، «حس باورپذیری انسان»، «الگوی صرفه جویی اقتصادی» و «اضافه بار اطلاعات» در زمره مهم ترین دلایل کاربران در گرایش به منابع اطلاعاتی غیررسمی به شمار می آیند. نگارنده بر این باور است که گرایش روزافزون کاربران (اعم از متخصص و غیرمتخصص) به منابع اطلاعاتی غیررسمی، در آینده نه چندان دور، به کم توجهی و شاید هم بی توجهی کاربران به منابع اطلاعاتی سنتی نظیر کتاب و کتابخانه بینجامد.
کلیدواژگان: منابع اطلاعاتی غیر رسمی، رفتار اطلاعاتی، رفتار اطلاع جویی -
صفحه 143یک پیش فرض کلی وجود دارد مبنی بر این که آموزش از راه دور، بدون چون وچرا، یک گام رو به جلو برای جوامع در حال توسعه محسوب می شود. آموزش سنتی در کشور های در حال توسعه به دلایل رشد انفجارگونه جمعیت، محدودیت های اقتصادی، و تقاضای بیش از حد جامعه برای تحصیل، دیگر توان پاسخگویی و انعطاف را ندارد. با توجه به فشار وارده به این کشورها برای پیوستن به جهانی توسعه یافته و جامعه ای برخوردار از اطلاعات، به نظر می رسد که آموزش از راه دور امکان آموزش بهتر برای شمار بیش تری از افراد را با هزینه کم تر فراهم خواهد آورد. در این مقاله سعی شده است با بررسی وضعیت آموزش از راه دور علوم کتابداری و اطلاع رسانی، به چالش ها و فرصت های پیش روی این نظام آموزشی در کشورهای در حال توسعه پرداخته شود و پیوند میان آموزش با توسعه در چنین جوامعی، واقع بینانه تر تبیین شود.
کلیدواژگان: آموزش کتابداری و اطلاع رسانی، آموزش از راه دور کتابداری، کشورهای در حال توسعه، آموزش و توسعه -
راهنمای پدیدآورانصفحه 187
-
Page 5Dissertations and theses that are generated in course of research at PhD and Masters levels are considered to be important scientific documents in every country. Data description and analysis of such documents collected together, could automatically - especially when compared with data from other resources - provide new information that is very valuable. Nevertheless, no comprehensive, integrated pattern exists for such description and analysis. The present paper offers the findings of a research conducted for devising an information analysis pattern for dissertations and theses. It also puts forward information categories derived from such documents that could be described and analyzed.
-
Page 29Expansion of search query is aimed at improving the relevant [search] results or acquiring appropriate sources for current or future research. It takes place when users are dissatisfied with their search results or have obtained insufficient results. Vocabulary control tools headed by online thesauri are among the resources used for expanding search query. The present paper attempts to empirically demonstrate the impact of using terms from ERIC Online Thesaurus [ERICOT] in expanding search queries. Comparison of searches conducted by both test and control groups during pre- and post-test demonstrated that using ERICOT played a significant role in improving the search questions and duration. Using broader, narrower and related terms found in the thesaurus altered the precision of retrieval. Using broader and related terms increased the search time.
-
Page 53The present study investigates the link between various users’ mental state while searching information systems with the outcome of the resulting documents retrieved. Various factors such as user knowledge, search skills, motivation and aims influence the decisions and evaluation of users regarding documents retrieved. MMPI instrument was used to identify users’ mental states. The sample was drawn from female senior students of librarianship, using systematic random sampling. The findings indicated that anxiety and depression have significant inverse relationship to the rate of relevancy identification of the documents retrieved by the users.
-
Page 69In step with introduction of ICT in Educational system and equipping schools with computers and training teachers to use it, there is a question of why ICT application in schools is just inching ahead? It seems that the role of high school principles, their attitude as well as regulations pertinent to ICT implementation could be very effective in using computers at schools. The present investigation intends to study this. A Survey was carried using a 37 member sample randomly drawn from principles of high schools situated in the city of Isfahan that had an ICT lab. Findings indicate that principles use computer more as an office tool than a learning facilitator. Moreover, due to paucity of clear and explicit regulations governing ICT use, computer usage in schools has stumbled. This is especially so in schools where in the absence of a full time computer administrator, the existing facilities are under used. Meanwhile, principles’ attitude towards ICT was gauged as being positive
-
Page 85Scientific cooperation is an ongoing area of scientometric investigations that had been embraced by many researchers. International collaboration among scientists is an expanded form of scientific participation the importance and advantages of which has been corroborated by the investigations conducted. The present investigation was carried out in order to study collaboration between Iranian and ASEAN scientists. In the past 34 years, Iran had scientific collaboration with eight ASEAN countries with Malaysia standing out as principle collaborator. During the period studied, Iran-ASEAN collaboration had been on the rise. There had been a significantly positive correlation between scientific output in these countries with scientific collaboration with Iran. The highest number of coauthorships with ASEAN had been in chemistry. Shahid Beheshti University was the foremost Iranian institute of higher learning collaborating with ASEAN. Moustafa Amini had the highest coauthorships
-
Page 103E-Business is one of the most fascinating areas of information Technology. Managers should seek out means for making decision towards optimizing resource development in this area in order to control their expense and capital allocations at a higher, strategic level. To do this, manager must first identify their level of e-business development and plan to improve the status quo by identifying factors contributing to the growth in this approach. The present paper aims to construct and develop intelligent models for determining the organization status quo and management decision-making towards improving the situation using fuzzy [logic] tools. Thus for modeling these factors and their impact, the contributing factors in development of e-business approaches were identified by literature survey. These were later categorized using Delphi Method. Furthermore the FCM model was used to graphically illustrate the causal relationships among factors, including the mode and means of their mutual impact.
-
Page 127Research within Library and Information Sciences bespeaks of the significant tendency of (expert and non-expert) users towards informal information sources. Nevertheless, it seems that the literature have not dealt adequately with causes and factors affecting such tendency. The present paper provides a retrospect on some of the researches conducted with respect to the typology of information resources used by searchers. It further attempts to enunciate the most important reasons for users preference toward informal information sources. The author maintains that the very social nature of man, the principle of least effort, human sense of credulity, economic considerations as well as information overloads are among the most important reasons for using informal resources. Author maintains that the increasing tendency of users towards informal sources would in not too distant future result in user apathy towards such traditional information sources as book and library
-
Page 143It is generally assumed that distance learning is considered as an inescapable step forward for developing countries. Traditional education in developing countries can no longer respond and bend to the demands due to explosive population growth, economic constraints and over-demand for education. Given the pressure brought to bear on these countries to join the developed and information-rich world, it seems that distance education would provide a better education for a larger number of people at lower cost. The present paper attempts to investigate the status of distance education in Library and information science, expand on the challenges and opportunities it poses for the educational systems in the developing countries and to provide a more realistic link between education and development in such communities.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.