فهرست مطالب

نشریه علوم و فنون شیلات
سال دوم شماره 4 (پیاپی 5، زمستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/26
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • حسین اورجی، محمد رحیمی صفحات 1-10
    تاثیر ویتامین E بر شاخص های رشد و هماتولوژی بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن اولیه 15/0±1/2 گرم در مدت 9 هفته تغدیه با چهار جیره غذایی حاوی چهار سطح ویتامینE (mg/kg0، 100، 200 ،1000) انجام شد. در پایان، شاخص های رشد (افزایش وزن، بازماندگی، SGR، FCR، CF) و تغییرات هماتولوژیکی (هموگلوبین، هماتوکریت، MCH،MCHC ،RBC ) ارزیابی شد.نتایج بیانگر تاثیر معنادار (05/0>p)سطح ویتامین E جیره بر روی شاخص های رشد بود (05/0p) ولی بر روی شاخص های، لنفوسیت MCH، MCHCاثر معناداری نداشته است (05/0 کلیدواژگان: ویتامین E، رشد، قزل آلای رنگین کمان، شاخصه های خونی
  • علی حمزه، سید ولی حسینی صفحات 11-21
    نگه داری ماهی حتی در شرایط سرد نیز منجر به تغییراتی کیفی ناشی از جدا شدن پپتید ها و اسید های آمینه شده و در اثر فعالیت باکتری ها تبدیل به آمین های بیوژن به عنوان ترکیبات مضر می شود. در این مطالعه شش آمین بیوژن (پوترسین، کدورین، اسپرمین، اسپرمیدین، تیرامین و هیستامین)، در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) 16 روز نگه داری شده در یخ در پنج فاصله زمانی (0، 4، 8، 12، 16 روز) اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که در کل دوره نگهداری پوترسین و کدورین مقادیر بالاتری را نسبت به دیگر آمین ها داشتند و برای ارزیابی کیفیت ماهی کپور مناسب بودند. مقادیر اسپرمین و اسپرمیدین دارای نوسان بودند و مقادیر آمین های خطرناک هیستامین و تیرامین، در کل دوره نگهداری پایین تر از حد مجاز بودند، بنابراین نمی توانند به عنوان عامل ایجاد کننده خطر در ماهی کپور مطرح باشند.
    کلیدواژگان: آمین بیوژن، کپور معمولی، کنترل کیفیت
  • مهدی عبدالهی، مسعود رضایی، الیکا جعفری، الناز غفاری، ساحل سلطان کریمی صفحات 23-34
    بازده تولید محصولات مختلف، میزان فراورده های جانبی و ارزش تغذیه ای آن ها و نیز روابط بین وزن عرضه ماهی به بازار و بازده محصول در ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پس از ماهی کامل، حداکثر بازده در ماهی تخلیه شکمی شده و به میزان 43/3±56/87 درصد بود که در خصوص فیله با پوست و بدون پوست به ترتیب به 21/3±69/56 درصد و 37/2±36/45 کاهش یافت. بیش ترین میزان فراورده های جانبی مربوط به سر و امعا و احشا بود که به ترتیب 52/15درصد و 62/12درصد از وزن بدن ماهی را تشکیل می دادند. همبستگی مثبت و معناداری (01/0>p) بین وزن ماهی کامل و بازده محصول سرزده و تخلیه شکمی شده مشاهده شد و با افزایش وزن ماهی کامل در زمان عرضه به بازار، بازده محصول سر زده و تخلیه شکمی شده بیش تر خواهد بود. در میان فراورده های جانبی، امعاواحشا و سر بیش ترین میزان چربی (به ترتیب 43/17 و 01/13درصد وزن تر) را داشتند که می توانند منابع مناسبی برای استخراج چربی باشند، اما بیش ترین میزان پروتئین در پوست (11/24درصد وزن تر) مشاهده شد. مقادیر قابل ملاحظه ای از اسید های چرب مفید و سلامتی بخش چند غیراشباع 3ω در ترکیب اسید های چرب امعاواحشا و سر به دست آمد. همچنین امعاواحشا و استخوان به عنوان منابع غنی از ریزمغذی آهن شناسایی شدند.
    کلیدواژگان: ماهی قزل آلای رنگین کمان، بازده تولید، فراورده های جانبی، ارزش تغذیه ای
  • اردوان فرهادی امیری، علیرضا شامرادی، محمدعلی سالاری علی آبادی، عاطفه مرادیه صفحات 35-45
    شناسایی وتاثیرعوامل محیطی برروی تراکم وپراکنش خارپوستان در منطقه جزرومدی جزیره خارک طی چهار فصل ودرپنج ایستگاه بررسی گردید. درهرایستگاه سه ناحیه فراساحلی، میان ساحلی وفروساحلی درنظرگرفته شد. عوامل محیطی دما، شوری و مواد آلی سنجش شدند. بیشترین و کمترین دما به ترتیب در فصول تابستان (28/0±94/35) و زمستان (39/0±34/18) و بیشترین و کمترین شوری به ترتیب در فصول زمستان (14/0±6/44) و بهار (18/0±37) ثبت شد. بیشترین درصد کل مواد آلی (TOM) در فصل تابستان (71/0±63/9) و کمترین درصد در فصل پاییز (15/0±39/3) مشاهده گردید. به طور کلی چهار گونه خارپوست شناسایی گردید که عبارت بودند از: Holothuria atra، Echinometram athaei، Ophiothrix sarignyi و Asterina burtoni. بیشترین تراکم و تنوع در فصل بهار و کمترین آن در فصول تابستان و زمستان مشاهده شد. فراوان ترین خارپوست شناسایی شده در کل سال مربوط به گونه Echinometram athaei بود.
    کلیدواژگان: خارپوستان، اثرهای محیطی، پراکنش و تراکم، جزیره خارک، خلیج فارس
  • حامد کلنگی میاندره، امید جعفری، مریم نصرالله پورمقدم صفحات 47-55
    غلظت اکسیژن موجود در محیط و سلول های زنده یکی از عوامل اصلی تاثیرگذار در روند تکاملی موجودات است. در این تحقیق بیان ژن عوامل القاکننده هایپوکسی (hif-1α و hif-2α) در شرایط طبیعی اکسیژنی طی دوره تکامل لاروی ماهی قره برون (Acipenser persicus) ارزیابی شد. بررسی ها حاکی از بیان دو ژن hif-1 و hif-2در تمامی مراحل تعریف شده در دوران تکاملی لاروی این ماهی بود. بیان ژن های هدف نیز با ژن رفرنس RPL6عادی سازی شدند. تغییرات بیان ژن های مذکور در دوران تکامل لاروی نشان داد که بیان هر دو ژن پیش از تفریخ تخم ها پایین بوده ولی به محض تفریخ، بیان هر دو ژن hif-1 و hif-2، به طور معناداری افزایش یافت (05/0 کلیدواژگان: اندام زایی، بیان ژن، تکامل لاروی، ماهی قره برون
  • مهدیه منجمی، رسول قربانی، محمد جواد وثاقی، علیرضا نوروز رجبی صفحات 57-67
    ساختار سنی، رشد و ضریب مرگ و میر ماهی خیاطه Alburnoides eichwaldii رودخانه شیرود استان مازندران با صید661 نمونه ماهی از فروردین تا اسفند سال 1390 بررسی شد. میانگین طول کل، وزن و سن ماهیان به ترتیب 92/16±33/68 میلی متر،2/3±9/4 گرم و 86/0±32/1 سال بود. ماهیان در دامنه سنی +0 تا +3 سال قرار داشتند. ماهیان +0 ساله با فراوانی 41 درصد گروه سنی غالب در رودخانه بودند. بزرگ ترین نمونه مربوط به خیاطه +3 ساله با طول 4/111 میلی متر و وزن 5/15 گرم بود. مقایسه طول کل و وزن ماهیان بیانگر اختلاف معنا‏دار بین طول و وزن در سنین مختلف بود (05/0>p). میزان فاکتور وضعیت برای این گونه 16/1 محاسبه شد. بر اساس فرمول پاولی، الگوی رشد در جمعیت مورد مطالعه آلومتریک منفی (94/2=b) بوده و بر اساس معادله رشد برتالانفی و با استفاده از برنامه FiSAT، L∞، K و t0 به ترتیب 08/12، 55/0 و 65/0- براورد شد. همچنین شاخص عملکرد رشد معادل 65/3 محاسبه شد. ضرایب مرگ و میر کل (Z)، طبیعی (M) و صیادی (F) به ترتیب 16/2، 19/1 و 97/0 به دست آمد. باتوجه به ارزش بوم شناختی، زیست شناسی و ارزش تزئینی ماهی خیاطه و همچنین عوامل تهدیدکننده جدی و آسیب پذیری آن در زیستگاه های طبیعی و شرایط زیستگاهی حاکم، این گونه مطالعات می تواند در شناسایی وحفاظت آن ها کمک موثری باشد.
    کلیدواژگان: سن، رشد، مرگ و میر، ماهی خیاطه، رودخانه شیرود
  • مقاله کوتاه
  • مریم یعقوبی، فاطمه پیکان حیرتی، سالار درافشان، صمد بهرامی باباحیدری صفحات 69-74