فهرست مطالب
مجله صفه
پیاپی 61 (تابستان 1392)
- تاریخ انتشار: 1392/05/28
- تعداد عناوین: 7
-
- علوم فنی و مهندسی
-
صفحه 6تمدن ایرانی – اسلامی که یکی از مهم ترین عوامل بالندگی و به بار نشستن اندیشه اسلامی است، در این میان نگاه به ریاضیات و هندسه از یک سو، وام دار ایران پیش از اسلام است، و از دیگر سو، حاصل نگرش فلسفی یونانیان و مهم تر نظرگاه خاص قرآن و روایات نسبت به این علوم است. قدر که در لغت به معنی اندازه و در روایات معادل هندسه است بنیادی ترین مفهوم کاربردی ریاضیات و هندسه در قرآن است. در متن آموزه هایی میبینیم که از جمله صفات مومنان ساخت و معماری مساجد است و در روش پیامبر اسلام، اولین معمار مسجد دینه، محاسبات عددی و هندسی نه تنها در خدمت خلق عمارتهای دینی قرار میگیرد، بلکه بنا به این هم نشینی، مکانت معنوی و نظری نیز می یابد و دقیقا به همین دلیل است که در لسان حکیمان و اندیشمندان بزرگ مسلمان مهم ترین ابزار تمثیل معانی مجرد است. به تعبیری ریاضیات و هندسه علاوه بر کاربرد مستقیم معماری و هنری یکی از مهم ترین وجوه تمثیلی ظهور حق در عالم نیز هستند. یکی از مصادیق این معنا شرح سید حیدر آملی در کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار است. وی در این کتاب برای تبیین کیفیت ظهور حق در مظاهر وجودی، به لطیف ترین تمثیل عددی و هندسی، به ویژه با استفاده از تجلی هندسی نور در آینه ها توجه دارد. در این مقاله سعی بر این است که مستند به آرای سید حیدر آملی نسبت وسیع و وثیق حکمت، هندسه و معماری در تمدن اسلامی بررسی و مطالعه شود.کلیدواژگان: سید حیدر آملی، عدد، هندسه، معماری
-
صفحه 19سطح مفهوم کلمه ها در انعکاس دیدگاه های معرفتی، ضرورت توجه به واژگان را در حوزه معماری باید بازبینی و تثبیت شوند، واژگان اشاره کننده به ظاهر اثر هستند.اهمیت این واژگان به دلیل تاثیر فهم از ظاهر بر محصول متعین تولید شده است.این واژگان در صورت تدقیق انعکاس دهنده دیدگاه ها در خصوص ظاهر در عرصه معماری هستند و به این ترتیب یکی از ابزارهای اشاره کننده به مرتبه وجودی اثر به شمار میروند. در حالیکه کاربردهای متفاوت و ناهماهنگ فعلی این امکان را تا حد زیادی از بین برده است.برخی از واژگان دلالتگر ظاهر اثز معماری عمق معنایی بیشتری دارند و با معنای دو وجهی خود، علاوه بر اشاره به ظاهر پیوند مرتبه ظاهری و باطنی را نیز به طور ضمنی بیان میکنند. در حالیکه دیگر واژگان تنها به ظاهر دیدنی دلالت دارند. به این ترتیب شاهد سلسله مراتبی در میان واژگان دلالتگر ظهار هستیم. چنین سلسله مراتبی در میان ظواهر خلق شده نیز برقرار است، برخی از آثار معماری با توجه به عالم ماهیات خلق شده اند و از طریق ظاهرشان به عوالم برتر رهنمون مشوند. بنابر این میتوان با دلالت بر ظاهر اثر در واژگاتن،سلسله مراتب معنایی آن ها را در نظر گرفت.کلیدواژگان: وجه، صورت، شکل
-
صفحه 31کریستوفر الکساندر در سالهای متمادی در پژوهش های خود ایجاد یک نظم را مطرح میکند. این رویکرد را در کتاب های یک زبان الگو و سرشت نظم اثر او می توان یافت. این نگرش بر دیدگاه طراحان در کلیه عرصه های محیطی تاثیر میگذارد. اما شهرت فزاینده او به دلیل انتقادهای تند و بی رحمانه اش بر نهضت معماری و شهرسازی مدرن و در مقیاسی کلان تر، برخی جنبه های مدرتیته و لحن مطمئن و مقتتدرانه او در تبیین نظریه اش است. او نتیجه مشاهدات و تجربیاتش را در نظریه ای جدید، اما در امتداد پژوهش های پیشین، تدوین و در مجموعه چهارجلدی با عنوان سرشت نظم عرضه کرد. این مجموعه شامل همه نظریه های اوست و شاید مهمترین اثرش باشد.او در این مجموعه واژگان و اصطلاحات زبان خود را تشریح میکند تا بتواند تعریف خود از نظم را بر مبنای زبانی مشترک با مخاطب در میان بگذارد. در این مقاله تلاش شده است تا بر مبنای دیدگاه معرفت شناسی پساساختارگرایی در تحقیق و روش پژوهشی تحلیل گفتمان نخست با تعریف برخی از اصطلاخات و اصطلاحات و واژگان اساسی در زبان نظریه الکساندر از جمله«حیات و سرزندگی»، «ساختارهای زنده»، «کلیت و مراکز» و با پرداختن به اهمیت نگاه به الگوهای طبیعت در اندیشه وی، به تعریف او از نظم پرداخته شود. در ادامه با مروری گذرا بر رخدادهای عصر روشنفکری و انقلاب صنعتی به ریشه یابی نظریه های کریستوفر الکساندر در تحولات اندیشه و دگرگونی تعریف در علم جدید پرداخته شده است. پیشرفتهای علمی در عصر روشنگری و انقلاب صنعتی، موجب قداست زدایی از طبیعت و نظم موجود در آن و رویای سلطه انسان متجدد بر آن شد. این رویا در دوران مدرن به واقعیت پیوست و ساخت سازهای بی رحمانه و گسترده در سراسر جهن به تخریب جهان سرعت داد.اما با تحولات شگرف در قرن بیستم و نیز ژیشرفتهای سریع علمی در فیزیککوانتوم، جهان بینی نوظهور از عالم بار دیگر دچار تزلزل شد و ادبیات، که واژگان اصلی اش « کلیت یکپارچه»، « تحولات فرایندمحور در طی زمان» و «درک شهودی» است، در علم و اندیشه بشری ظهور یافت. نظریه های کریستوفر الکساندر در معماری در بطن چنین فضایی زاییده شد. الکساندر با نقد دنیای مدرن و جهان بینی علمی و عقلگرا آغاز کرد و معماری را در ارتباط تنگاتنگ با جهان بینی انسان دانست.او «نظم طبیعت» و دنیای مدرن یعنی «نظام سنت» را صحیح ترین منبع الهام در ساختن جاودانه معرفی می کند، به دنبال فرایندهای موجود در آن دو میگردد و تلاش میکند ساختارهای آن نظم را به معماری تعمیم دهد.کلیدواژگان: مبانی نظری معماری، کریستوفر الکساندر، نظم، علم جدید، پدیدارشناسی، ساختارگرایی
-
صفحه 43هویت شخصی، عنصر اساسی شخص، خود مستمر و پنداره درونی وذهنی، که شخص از خودش در جایگاه یک فرد دارد، تعریف میگردد.این مضمون در جهان معاصر، در پژوهشهای مختلف، بررسی و کنکاش فراوان شده است. برای عملیاتی کردن و آزمودن این مفهوم، چهار پایگاه دستیابی، تعلیق، ممانعت، و پراکندگی معرفی شده و در این چهارچوب تاثیر عوامل مختلف بر شکل گیری هویت شخصی افراد اندازه گیری وارزیابی شده است. در این پژوهشها به تاثیر محیط معماری یک بنا برشکل گیری هویت شخصی ساکنانش توجه نشده است.در این مقاله سعیمیشود که تاثیر محیط معماری مدارس بر شکل گیری هویت شخصی دانش آموزان دوره دبیرستان بررسی شود. بدین منظورو برای سنجش وضعیت هویت شخصی در مدارس از پرس شنامهاستفاده شده که اعتبار و اطمینان آن برای مدارس کشور ایران AISSاثبات گشته است.همچنین برای امکان بررسی تاثیر محیط معماری بر شکل گیری هویت شخصی دانش آموزان، در این پژوهش، عوامل مداخله گر به حداقل می رسد تا محیط معماری، تنها عامل مداخله گر موثر باشد. لازم به ذکر است که نتایج حاصل از تکمیل 350 پرسشنامه از هفت مدرسه منتخب، در دو گونه معماری سنتی و جدید مقایسه میشود.با توجه به گفته های فوق، در این مقاله تاثیر محیط معماری مدارس بر شکل گیری هویت دانش آموزان دوره دبیرستان دراستان یزد روشن و مشخص می گردد. این موضوع در دو محیط معماری سنتی و جدید اندازه گیری و قیاس می شود. درتکمیل این پژوهش مولفه های طراحی معماری موثر بر شکل گیری هویت در مدارس سنتی و جدید نیز معرفی خواهد گشت.کلیدواژگان: هویت، پایگاه هویت، معماری سنتی، معماری جدید
-
صفحه 57هدف اصلی این پژوهش، مطالعه و درک ساختارهای پیچیده صدف از طریق مدل سازی پارامتریک با استفاده از نرم افزار گرس هاپر است.زیرا توانایی ساخت و اجرای ساختارهای بسیار پیچیده در طبیعت،از طریق دستیابی به هندسه پنهان در آن ساختارها میسر می گردد،به همین سبب فرایند تکاملی رشد ساختار پوسته صدف ها از طریق تعریف یک منحنی اسپیرال ویژه، مدل سازی شد و بسط و چرخش این منحنی اسپیرال شکل نهایی صدف را ایجاد کرد. با تغییر مقادیر پارامترهای موثر در این فرایند، می توان به انواع ساختارهای متفاوت و پوسته صدف های مختلف و هندسه هریک از آن ها دست یافت. درپایان، برای بهره گیری از این فرم در ایجاد یک فضای معماری، ازمیان فرم های متنوع تولیدشده از این معادله پارامتریک، فرم صدف دوکفه ای انتخاب شد.برای سهولت اجرا و خلق فضای معماری لازم در غرفه نمایشگاهی، فرم نهایی از طریق تغییر در پارامترهای موثر و معرفی چند پارامتر جدید بهینه سازی شد.
-
صفحه 67مدیریت ریسک یکی از حوزه های مطرح در مدیریت پروژه است وتوجه پژوهشگران فراوانی را جلب کرده است.لیکن، به اعتقاد اکثرصاحب نظران، فرایند مدیریت ریسک در خصوص شناسایی منابع عدم قطعیت و علل ریسک کاستی هایی دارد. در این خصوص، از آنجاکه ذی نفعان پروژه یکی از اصلی تر ین منابع عدم قطعیت در پروژه هاهستند، در این مقاله مدلی برای شناسایی وتحلیل منابع عدم قطعیت در حوزه ذی نفعان عرضه می شود. به این منظور، ابتدا الگوهای مطرح مدل مبنای تحقیق برگزیده شد. در ادامه، « مدل برتری » بررسی و به منظور رفع کاستی مدل در بخش روابط ذی نفعان از مدل شبکه استفاده شد.در این تحقیق، یکی از پروژه هایی که به شدت تحت تاثیر ذی نفعان و عدم قطعیت های مرتبط با آنان، طرح توسعه حرم مطهر علویدر نجف، مطالعه و بررسی شد. اطلاعات و مدارک این پژوهش،برگرفته از طرحی است که دفتر فنی دانشکده معماری و شهر سازیدانشگاه شهید بهشتی در حال انجام آن است. ابتدا، از طریق مصاحبه ،ذی نفعان پروژه و شبکه روابط آن ها شناسایی شد. سپس، با استفاده از تحلیل شبکه ارتباطات ذی نفعان، عدم قطعیت های موجود در روابط ذی نفعان شناسایی ونحوه تاثیرگذاری آن ها ارزیابی شد. بر اساس نتایج به دست آمده، ذی نفعان کلیدیپروژه به ترتیب اهمیت، شامل تولیت حرم مطهر، پیمانکار، بانیان، گروه ها ی تروریستی، وپیمانکاران محلی هستند. همچنین، اصلی ترین ریشه های عدم قطعیت در حوزه ذی نفعان پروژه شامل شرایط اجتماعی نجف، روند پیشرفت پروژه، و تغییر مسئولین هستند. با توجه به نتایج تحقیق، مدل پیشنهادی روشی نظام مند برای شناسایی و تحلیل عدم قطعیت های موجود در حوزه ذی نفعان بابهره گیری از از مدل های شبکه ای است که عرضه می شود.کلیدواژگان: مدیریت ریسک، مدیریت عدم قطعیت، مدیریت ذی نفعان پروژه، شبکه روابط، طرح توسعه حرم مطهر علوی
-
صفحه 85بسیاری از محققان عرصه معماری بر اهمیت مبجث تداوم درمعماری ایرانی تاکید دارند. معماری ایران بنا بر نظر برخی از محققان و ایران شناسان حاصل تداوم تاریخی تمدن ایرانی است و می دانیم که این معماری در قرون اولیه اسلامی و به ویژه با تمرکز بر ساختن مساجد، رشد و شکوفایی قابل ملاحظه ای می یابد. در مطالعه تاریخ معماری ایران، تحقیق درباره معماری مساجد اهمیت بسیاری دارد.در این نوشتار به تبیین تداوم معماری ایران در طول تاریخ تمدن ایران پرداخته می شود . سپس شواهد این تداوم به مقایسه کاخ آتشکده ساسانی تپه حصار و مسجد تاریخانه دامغان و بررسی نکات اشتراک وافتراق آن ها جستجو و بعد با بررسی نظرات محققان موافق و مخالف،در فهم میزان سهم معماری ساسانی و شیوه ساخت کاخ آتشکده تپه حصار در ساخت مسجد تاریخانه دامغان سعی می شود .در مسیر تحقیق با مرور وضعیت اجتماع ی فرهنگی ایران در قرون اولیه اسلامی و چگونگی رابطه ایرانیان با مساجد ساخت هشده در جهان اسلام،بستر روشنی از نقش ایرانیان و هنر ایرانی در معماری و هنر اسلامی گشوده می گردد و سپس با مطالعه و رجوع به گزار شهای باستا نشناسانی، که درحفار ی های آتشکدهه تپ هحصار و مسجد تاریخانه دامغان حضور داشته اند، به بررسی و توصیف دیدگاه های محققان مختلف در خصوص این دو بنا پرداخته می شود.سپس با توجه به جدول مقایسه تطبیقی عناصر کالبدی کاخ آتشکده تپه حصار ومسجد تاریخانه دامغان نتیجه گیری می شود که این مسجد ویژگی های مشترک بسیاری باآتشکده تپه حصار دامغان دارد و می توان آن را تداوم معماری ایرانی به شمار آورد، که با توجه به تغییر عملکرد و با استفاده از عناصر معماری ساسانی تغییر شکل در فضای معماری مشاهده می شود .همان طور که مسیر تحقیق توضیح داده شده، از روش تحقیق موردی با رویکرد تفسیری تاریخی و سپس تحلیل مقایسه ای استفاده شده است.کلیدواژگان: مساجد قرون اولیه اسلامی، مسجد تاریخانه دامغان، آتشکده تپه حصار، تداوم معماری ایرانی
-
Page 6Although primarily based on the Quran and Sunna, the Islamic interpretation of numbers and mathematics is also inspired by the pre-Islamic Persian culture and the Greek philosophy. Therefore, numbers and geometry not only serve the purpose of building sacred monuments, but they also become instruments for spiritual symbolism demonstrating the divine manifestation in creation of the material realm. This symbolism is used by the distinguished theosophist philosopher of his time, Seyyed Heydar Amoli (c. 1322~1382 AD). In his famous bookJame-ol-Athrar wa Manba-ol-Anwar (A Compendium of Ciphers and a Source of Enlightenment)he employs a fine allegorical language with particular reference to reflection of light in an ornamental mirror finishing. The close association of such mystical interpretations and architectural form lends itself to a hypothetical causality between Islamic philosophy and modes of Persian architectural expression.
-
Page 19This paper is a comparative study of words referring to the external appearance in English and Persian languages as representatives of occidental and oriental thinking. Three types of words are distinguished: (i) those referring to external appearance with no reference to meaning; (ii) those referring to an appearance containing meaning; and (iii) those that refer to meaning in addition to appearance. This study demonstrates that in both studied languages there is virtually no word, which refers exclusively to appearance. Another significant point is that in English, words denotative of a range of meanings are used solely in a single sense. While in Persian, a single word is used to simultaneously signify a range of meanings from material to extramundane. This could be attributed to the occidental preference for exactitude of speech versus the oriental predilection for multifaceted expression. Nevertheless, this difference between languages necessitates an inevitable obliteration of meaning in translation between oriental and occidental languages.
-
Page 31Christopher Wolfgang Alexander (born October 4, 1936 in Vienna, Austria) is an architect noted for his theories about design. He wrote his seminal book titled A Pattern Language to empower anyone to design and build at any scale. More recently, his quest for the nature of order is notable among his writings. In The Nature of Order: an Essay on the Art of Building and the Nature of the Universe (2003-04), which includes The Phenomenon of Life, The Process of Creating Life, A Vision of a Living World and The Luminous Ground, he puts forth a new theory about the nature of space and describes how this theory influences thinking about architecture, building, planning, and the way in which we view the world in general. The mostly static patterns from A Pattern Language have been amended by more dynamic sequences, which describe how to work towards patterns (which can roughly be seen as the result of sequences). Sequences, like patterns, promise to be tools of wider scope than building (just as his theory of space goes beyond architecture). This paper attempts to review Alexanders theory in a wider frame encompassing developments in technology as well as those in philosophical thought.
-
Page 43This paper attempts to investigate the impact of School architecture on the formation of high school students identity in Yazd City. To this end, the Academic Identity Status Scale questionnaires were used, the validity and applicability of which in Iranian conditions has already been tested. To reduce the impact of the intervening factors, seven schools were selected for survey. The results of the survey were then compared between those schools which had a traditional design and those with a Modern design. This comparison indicates that schools of traditional design provide a better environment for the positive formation of identity than those with a Modern design.
-
Page 57This paper reports the design process for an exposition pavilion using Grasshopper 3D software. This software is a visual programming language developed by David Rutten at Robert McNeel & Associates. It runs within the Rhinoceros 3D CAD application. Programs are created by dragging components onto a canvas. The outputs to these components are then connected to the inputs of subsequent components. Grasshopper is used mainly to build generative algorithms. Many of Grasshoppers components create 3D geometry. Programs may alsocontain other types of algorithms including numeric, textual, audiovisual and haptic applications. Using a spiral generating curve and changing its parameters such as aperture, the initial snail shape moves towards a limpet. An initial model of the limpet was made with an scale of 1:10. The problems of supports and shape and size of construction elements were solved using this model. Then a 1:1 model was constructed using cardboard elements and a tensegrity support made of three bamboo rods. The full-scale pavilion covered an area of 6 by 8 meters and rose to a height of 2.8 meters. It was designed and built by the students of the Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University and erected in the central lobby of the Faculty.
-
Page 67Risk management studies have paved the ground for the study of uncertainty in project management, which focuses on the origins of threats and opportunities, instead of focusing on threats and opportunities per se. Stakeholders are key factors in causing uncertainty. This paper attempts to examine the impact of uncertainty in a real case. The Expansion of Imam Ali Shrine in Najaf, Iraq designed by Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University is a project that demonstrates the role of a multitude of diverse stakeholders. For the sake of analysis, the Salience Model was chosen amongst eight different models proposed for assessing interest, power and legitimacy of stakeholders. Nevertheless, to include the interactions between different stakeholders, this model was combined with the Network Model. As a result, the key project stakeholders were determined with respect to their impact as the Shrine Guardian, main contractor, donors, terrorist groups, and local contractors. The most important sources of uncertainty with significant impact on cost, time and quality of the Project include the social conditions in Najaf, progress rate and change of officials.
-
Page 85This paper attempts to investigate the role of Iranians in developing the basic mosque patterns. To this end, one of the oldest mosques in Iran is systematically compared to a pre-Islamic monument in the same geographical territory. Tarikhaneh Mosque in Damghan is probably one of the oldest Iranian mosques which later restorations have not changed its basic design or construction methods. It is essentially a colonnaded courtyard. The colonnade becomes deeper adjoining a prayer hall on the south side, i.e. towards the direction of qibla. This mosque is compared to the Sassanid palace of Tappeh-Hesar in Damghan area. All researches have unanimously referred to identical construction methods in both buildings such as foundations, brickwork in columns and walls, vault and arches, decoration of column capitals, etc. This analysis supports the hypothesis that Iranian places of worship and palaces have significantly influenced the design of mosques in later centuries. For example, the somewhat wider middle span in the courtyard of the Tarikhaneh Mosque becomes taller and wider opening (eiwan) in mosques of later periods.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.