فهرست مطالب

بازیابی دانش و نظام های معنایی - پیاپی 6 (بهار 1395)

نشریه بازیابی دانش و نظام های معنایی
پیاپی 6 (بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/03/30
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • اصغر ستارزاده، گلنسا گلینی مقدم*، عصمت مومنی صفحات 1-20
    هدف از پژوهش حاضر سطح همکاری و تحلیل ساختار شبکه همکاری های علمی پژوهشگران ایرانی حوزه علوم پایه پزشکی، درپایگاه استنادی علوم) سال 1996 تا سال 2013) انجام شده است. پژوهش با روش علم سنجی و با کمک شاخص های تحلیل شبکه انجام شد و جامعه آماری پژوهش شامل 1040 مقاله منتشر شده در سه حوزه سلول های بنیادی، پزشکی مولکولی و بیوانفورماتیک از زیرشاخه های علوم پایه پزشکی و از اولویت های علوم پایه در سند نقشه جامع علمی کشور بود. یافته ها نشان داد همکاری درون سازمانی در این حوزه 94/23 درصد، همکاری برون سازمانی 02/52 درصد و همکاری بین المللی 08/23 درصد است. یافته های پژوهش در تحلیل شبکه همکاری های علمی، برای چگالی شبکه عدد 018/0 ، ضریب خوشه بندی شبکه معادل 831/0 ، میانگین فاصله در شبکه همکاری برابر با 334/3 و قطر شبکه 9 است و از مولفه های شبکه همکاری حوزه علوم پایه پزشکی 24 مولفه محاسبه شده بود. یافته های شاخص های مرکزیت (خرد)، در مرکزیت درجه شبکه معادل 346/2 درصد، مرکزیت بینیت شبکه معادل 69/31 درصد و شاخص مرکزیت نزدیکی معادل 522/3 و شاخص بردار ویژه شبکه معادل 18/85 درصد بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد شبکه همکاری در حوزه علوم پایه پزشکی از انسجام کافی برخوردار نبوده و ارتباط و همکاری علمی لازم بین پژوهشگران صورت نگرفته است.
    کلیدواژگان: بیوانفورماتیک، تحلیل شبکه، پزشکی مولکولی، سلول های بنیادی، علوم پایه پزشکی، هم تالیفی، همکاری علمی، نمایه استنادی علوم
  • محمد تابان، علی یاسینی*، اردشیر شیری، اسفندیار محمدی صفحات 20-40
    هدف از پژوهش حاضر طراحی و تبیین مدل فرایندی مرجعیت علمی در آموزش عالی ایران بوده است. در این پژوهش از روش آمیخته اکشتافی (کیفی کمی) از نوع کاربردی، به روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری در مرحله کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون، 10 نفر از افراد دارای شرایط مرجعیت درگذشته علمی ایران بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام شده است و در مرحله دوم اساتید و صاحب نظران آموزش عالی شامل کلیه اعضای کمیته های علمی فعال در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شامل 176 نفر که به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای موردمطالعه قرارگرفته اند. در مرحله اول تحقیق موضوع اتکاپذیری پژوهش توسط محقق رعایت شده و در مرحله دوم ضریب آلفای کرون باخ محاسبه شده که عدد 89/0 به دست آمده است. یافته های کیفی شامل مراحل پیدایش با پنج بعد، رشد و پرورش با شش بعد، تعامل با چهار بعد و تکامل با پنج بعد شناسایی گردید؛ و در پایان با استفاده از نرم افزار لیزرل[1] مراحل فرایندی و ابعاد مورد آزمون قرار گرفت. مشخص گردید؛ بیشترین تاثیر تجربه محیط های علمی جدید و یادگیری مناسب با میانگین رتبه ای 82/3 و کمترین تاثیر مربوط به وجود فضا و محیط سیاسی برانگیزاننده و تقویت کننده فعالیت های علمی با میانگین رتبه ای 19/2 است. نتایج پژوهش نشان داد نظر به نقش مرجعیت علمی در افزایش توان رقابتی کشور و همچنین جایگاه آن در اسناد بالادستی، ضرورت دارد با انجام برنامه های عملیاتی مناسب برای توجیه و آگاه سازی مدیران علمی کشور و به تبع آن همه دانش پژوهان شایسته از طریق برگزاری سمینارها و مجلات و انجمن های علمی و صداوسیما اقدامات کافی به عمل آید.
    کلیدواژگان: آموزش عالی، علم سنجی، مرجعیت علمی، مرجعیت علمی (اسلامی)
  • مژگان درخشان، سیروس قنبری، خلیل زندی*، حاتم ملکی، حامد سیف پناهی صفحات 43-60
    پژوهش هایی که پیرامون رهبری انجام می شوند، نقش رهبران در مدیریت دانش را علیرغم اهمیتی که برای سازمان دارند، چندان مورد توجه قرار نمی دهند. از سوی دیگر مدیریت دانش و اطلاعات نیز علیرغم اینکه کلید فعالیت های رهبری هستند، چندان مورد توجه نظریه های رهبری نبوده اند. پژوهش توصیفی حاضر در صدد است تا از طریق بررسی ساختار عاملی پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004)، به گسترش پیوند بین رهبری و مدیریت دانش کمک نماید. جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه های آزاد اسلامی واحد سنندج، دانشگاه کردستان و دانشگاه پیام نور سنندج بود (434 نفر). با درنظر گرفتن نسبت کارکنان در هر دانشگاه، نمونه ای به حجم 204 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) بود که روایی و پایایی آن تایید شد. جهت تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون t تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) مشتمل بر چهار بعد جهت یابی یادگیری، ایجاد فضای حمایت از یادگیری، حمایت از فرایند یادگیری در سطح فردی و گروهی، و عمل در نقش الگو (الگو بودن)، با اندکی تغییرات در نحوه ارتباط شاخص ها و ابعاد، پذیرفته می شود. یافته ها همچنین نشان داد که وضعیت رهبری دانش در دانشگاه های مورد مطالعه، بالاتر از متوسط بود. با توجه به نتایج بدست آمده بر مبنای یافته های پژوهش، پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) در ایران قابل استفاده است.
    کلیدواژگان: پرسشنامه رهبری دانش ویتالا، روایی سنجی، رهبری دانش، مدیریت دانش، یادگیری
  • سعید اسدی*، نازنین فرعونی شمیلی صفحات 60-80
    پژوهش حاضر با تحلیل همکاری های علمی پژوهشگاه های علوم انسانی، به مصورسازی همکاری های علمی بین آنها پرداخته است و هدف آن مشخص کردن سطوح همکاری درون سازمانی و برون سازمانی این مراکز بوده است. پژوهش حاضر از نوع اسنادی است و با مراجعه به پایگاه های کتابشناسی ملی، نورمگز، آی اس آی و اسکوپوس، فهرست آثار علمی پژوهشگران مورد نظر، استخراج شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه پژوهشگرانی است که طی سالهای 1386 تا 1392 دارای انتشارات علمی بوده و وابستگی سازمانی آنها یکی از پژوهشگاه های مورد مطالعه بوده است. تعداد این افراد 116 نفر بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که در مجموع، طی سال های مورد مطالعه، 575 اثر علمی توسط محققان وابسته به پژوهشگاه های مورد مطالعه منتشر شده است که بیشترین سهم مربوط به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با 307 مقاله بوده است. طی سال های مورد مطالعه، 169 همکاری علمی بین پژوهشگاه ها صورت گرفته است. که پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با 116 مورد دارای بیشترین همکاری بوده است. در مجموع، طی سال های مورد مطالعه، 143 همکاری علمی داخلی و تنها یک مورد همکاری علمی خارجی در قالب هم تالیفی صورت گرفته است. ضریب هم نویسندگی در مجموع سه پژوهشگاه 1.4 است. علیرغم همپوشانی موضوعی فراوانی که در پژوهشگاه های علوم انسانی و گروه های آنها وجود داشت، هیچ گونه همکاری علمی بین این پژوهشگاه ها وجود نداشت و این مسئله می تواند گسستگی فعالیت های پژوهشی علوم انسانی کشور را نشان دهد.
    کلیدواژگان: پژوهشگاه های علوم انسانی، ضریب همکاری، علوم انسانی، مصورسازی، نقشه علمی، هم - نویسندگی
  • میترا صمیعی* صفحات 86-100
    پژوهش حاضر با هدف تحلیل مفهومی الگوی مرجع دلوس و چارچوب پنج اس و شناسایی روابط بنیادین بین مفاهیم و شاخص های این الگو و چارچوب در سازماندهی و ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی انجام شده است. روش پژوهش حاضر تحلیل مفهومی الگوی مرجع دلوس و چارچوب پنج اس در سازماندهی و ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی بوده است. تمرکزالگوی مرجع دلوس بر شناسایی شش مفهوم اصلی و نیز روابطی است که کل یک کتابخانه دیجیتالی را در بر می گیرد ، درحالیکه تمرکز چارچوب پنج اس. بریکپارچه سازی مفاهیم کتابخانه دیجیتالی با پنج اس است . یافته ها نشان داد، الگوی دلوس و چارچوب پنج اس درحوزه هایی مانند جریان ها، محتوا، اجتماع ها و کاربران ، روابط مشترکی با کتابخانه های دیجیتالی دارند. در نتیجه، انعطاف پذیری چارچوب پنج اس در بخش ساختار به عنوان ابزاری قدرتمند برای تحلیل و سازماندهی محتوا در کتابخانه های دیجیتالی می تواند با به کارگیری انواع فراداده ها در سامانه کتابخانه های دیجیتالی مبتنی بر الگوی مرجع دلوس ، کاربردی شود . بخش سناریو در چارچوب پنج اس می تواند در پیش بینی هایی که در خصوص خدمات اطلاعاتی کتابخانه های دیجیتالی با توجه به رشد و افزایش فناوری های نوین اطلاعاتی در جهان اتفاق می افتد ، کمک کند.
    کلیدواژگان: ارزیابی، الگوی مرجع دلوس، چارچوب پنج اس، سازماندهی، کتابخانه های دیجیتالی
  • موسی مجیدی، قربان شاکریان* صفحات 107-120
    هدف از پژوهش حاضر، بررسی رفتار اطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته بوده است. روش این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی پیمایشی اجرا شده است. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بوده که در بین 472 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی توزیع شده است. یافته های پژوهش نشان داد 80 درصد اعضای هیات علمی از طریق جست وجو در اینترنت و مطالعات شخصی با منابع پیوسته آشنا می شوند و هدف اصلی آن ها در استفاده از منابع پیوسته انجام فعالیت های پژوهشی و به روز کردن اطلاعات است. در بین انواع منابع اطلاعاتی پیوسته استفاده از مجلات و کتب الکترونیکی بیش از سایر انواع منابع کاربرد داشت. 88درصد هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی از منابع اطلاعاتی رایگان برای رفع نیازهای خود بهره می گرفتند. مهم ترین معیار اعضای جامعه برای ارزشیابی منابع پیوسته وجود اطلاعات جدید و روزآمد است. نتایج پژوهش نشان داد که عدم دسترس پذیری دائمی به بانکهای اطلاعاتی به علت اشتراک نشدن به موقع و نداشتن سیاست جامع و کامل در این زمینه و همچنین سرعت پایین اینترنت از جمله مهم ترین موانع اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته ذکر شده است.
    کلیدواژگان: اعضای هیات علمی، پایگاه های اطلاعاتی، دانشگاه علامه طباطبائی، رفتار اطلاع یابی
  • سیدسعید موسوی فر*، صفیه طهماسبی لیمونی، عذرا دایی صفحات 131-140
    هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران، با استفاده از بازخورد 360 درجه بود. پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی-تحلیلی بوده است. ابزار پژوهش پرسشنامه پیش ساخته مدل 360 درجه است که روایی آن قبلا اخذ شده و پایایی آن براساس آلفای کرونباخ در تمامی موارد بزرگ تر از 75/0 است. جامعه آماری پژوهش شامل جامعه اول95 نفر کتابدار، جامعه دوم95 نفر همکار و جامعه سوم 32 نفر مدیر کتابخانه است که با توجه به محدود بودن از نمونه گیری به روش سرشماری استفاده شد، جامعه چهارم هم شامل 95 نفر مراجعه کننده است که به روش نمونه گیری اتفاقی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS 22 و PLS و آمار توصیفی و آزمون های کلموگروف-اسمیرنوف، آنالیز واریانس و دانکن استفاده شد. یافته ها نشان دادوضعیت عملکرد کتابداران به طور کلی ( 35/4 ) و وضعیت عملکرد آن ها در هر کدام از شاخص های مهارت اخلاقی –ارزشی (44/4)، مهارت عملکردی(32/4) و مهارت فرآیندی(33/4)بالاتر از سطح متوسط بوده؛ همچنین بین نتایج ارزیابی 4 گروه به طور کلی و درتمامی شاخص ها بجز شاخص اخلاقی-ارزشی(097/0) تفاوت معناداری وجود داشت، مقایسه نمرات عملکرد کتابدارن هم نشان ازوجود تفاوت معنادار در نمرات این شاخص ها در بین 32 کتابخانه دارد. نتایج نشان دادارزیابی کارمندان و کارکنان سازمان ها از عوامل اصلی رشد مجموعه یک سازمان به شمار می رود. بنابراین ارزیابی کتابداران و شناخت آن ها از خود به ارتقای کتابخانه ها خواهد انجامید. ارزیابی کارکنان و تجزیه و تحلیل آن ها به روش 360 درجه یا ارزیابی گروهی می تواند روشی نو و تعیین کننده برای مجموعه مورد بررسی باشد.
    کلیدواژگان: ارزیابی کارکرد، استان مازندران، بازخورد 360 درجه، روش های ارزیابی، کتابخانه های عمومی، کتابداران
|
  • Asghar Sattarzadeh, Golnessa Galyani Moghaddam*, Esmat Momeni Pages 1-20
    Objective
    This study aimed to determine the level of Iranian cooperation and scientific cooperation network structure analysis Basic Medical Sciences, Science Citation base from 1996 to 2013 was conducted.
    Methods
    The study, a bibliometric methods and indicators with the help of network analysis and study population consisted of 1040 articles published in the fields of stem cells, molecular medicine and bioinformatics subfields of Basic Medical Sciences and the priorities of Science in document comprehensive scientific map is.
    Results
    Results showed that inter-agency cooperation in the area of ​​94/23 percent, 02/52 percent external cooperation and international cooperation 23.8 percent. The findings in the analysis of scientific collaboration networks, for network density number 018/0, 831/0 equivalent network clustering coefficient, average distance of 334/3 cooperation networks and network diameter and index components 9 partner network of basic medical sciences 24 component is calculated. Results for centrality indices (chopped), at the center of the network of 346/2 per cent, equivalent to 69/31% and the core network bainite closeness centrality index vector index networking equivalent of 522/3 and 18/85%, respectively.
    Conclusion
    The result of the cooperation network in the field of medical science is not enough consistency and adequate communication and scientific collaboration between researchers there.
    Keywords: Basic Medical sciences, Co-authorship, Iran, Network analysis, Scientific collaboration
  • Mohammad Taban, Ali Yasini *, Ardeshir Shiri, Esfandiar Mohammadi Pages 20-40
    This study aimed to design and explain the process model of scientific authority in Iran’s higher education. Mixed-Method has been the methodology used in this research in two phases: the first, qualitative using Grounded Theory, and the second, quantitative (descriptive, survey). Research orientation has been basic, descriptive and functional; the research approach has been deductive in the first phase and inductive in the second one. The population, in the first phase, was 15 persons possessing the authority’s conditions in Iran’s scientific past released from purposive sampling method; the population, in the second phase, was the higher education’s professors and experts including all members of the active scientific committees in Ministry Of Science, Research and Technology. These members were 176 persons who were studied through stratified random sampling. In the first phase, the research’s reliability has been observed by the researcher, and in the second one, Cronbach's alpha coefficient was calculated. Qualitative findings including four stages were identified as nascent stage with five dimensions, development stage with six dimensions, interaction stage with four dimensions and evolution stage with five dimensions. Finally, the process and dimension stages were tested by LIZREL software. It was found that the most impact related to education and research area and experiencing scientific environment, and the least related to the political factors.
    Keywords: Scientific Authority, Process, Higher education, Grounded Theory
  • Khalil Zandi * Pages 43-60
    Purpose
    Leadership theory and research has not addressed the role of leaders in knowledge management, despite its importance to organizations. Consequently, information and knowledge management as key leader functions have not been explored. This descriptive study has sought that help to expansion links between leadership and knowledge management through examine the factorial structure of the knowledge leadership questionnaire of Viitala (2004).
    Methodology
    Statistical population included staff at Islamic Azad University Sanandaj branch, Kurdistan University and Payame Noor University of Sanandaj (434 people). According to the ratio of staff per university, a sample of 204 selected by classified random sampling. The data collection tool was knowledge Leadership Questionnaire (Viitala, 2004) that its validity and reliability confirmed. Data analyzed by exploratory factor analysis, one sample t-test and one way ANOVA.
    Findings: The results showed that the factorial structure of knowledge leadership questionnaire consisting of dimensions orienteering of learning, creating climate that supports learning, supporting individual and group level learning processes, Acting as a role model with some changes in the relationship between the indicators and dimensions. Results also showed that knowledge leadership in the universities studied, was higher than average, and there was no the difference between the universities in terms of the application of knowledge leadership.
    Conclusion
    According to study findings, knowledge leadership questionnaire Viitala (2004) is used in Iran.
    Keywords: Knowledge Leadership, knowledge management, Learning
  • Saeid Asadi * Pages 60-80
    Purpose
    this study investigates the scientific collaborations between Iranian research institutes for humanities.
    Method
    three institutes i.e. Islamic Research Institute for Culture and Thought (IICT), Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) and the Research Institute for Humanities and Social Science (IHSS) of Academic Center for Education, Culture and Research (ACECR) were selected for the survey. 116 researchers were identified affiliated to the above research institutes who published 575 items since 2007 to 2013. Using scientometrics techniques, the trends and frequency of the collaborations within each institute, between three institutes and external ties were carefully studied and visualized using Pajek software.
    Findings: with 307 publications, IHCS showed the best performance. In total 169 collaborations was detected by the institutions with only one international co-authorship and none collaboration with two other humanities research institutes. The co-authorship index was calculated 1.4.
    Conclusion
    it can be concluded that the Iranian research institutes for humanities are not connected well in terms of scientific collaborations.
    Keywords: Scientific collaboration, Co-authorship, Humanities research institutes, Science mapping
  • Mosa Majidi, Ghorban Shakerian * Pages 107-120
    Information technology and Internet development and research in the scientific community has resulted in a wide variation and the use of technology has affected the scientific activities. The main objective of this study was to evaluate the information seeking behavior of academic staff in the use of online resources is Tabatabai University.
    This study is a descriptive survey research application is executed. The instrument used for data collection questionnaire was developed by the 472 members of the faculty at the University of Allameh Tabatabai distributed.
    The results show that 80 percent of faculty members through the Internet search and online sources familiar with the individual studies are and their main goal is conducting research on the use of online resources and up to date information is. Among a variety of magazines, online resources and electronic books more than other types of applications. 88 percent of faculty Tabatabai free information resources to meet the needs of their own. The main criteria for the evaluation of the new and updated information is available online resources.
    Results Shows that they were not accessible due to subscription databases are not constant in time and the lack of a comprehensive policy in this area and also among the most important obstacles speed Internet Allameh Tabatabai University faculty members use the online resources listed.
    Keywords: Information seeking behavior, Databases, Allameh Tabatabai University, Faculty
  • Seyed Saeed Mousavifar *, Safiyeh Tahmasebi Limooni, Azra Daei Pages 131-140
    Purpose
    This research aimed at performance appraisal of librarians in public libraries in Mazandaran province, using 360 degree feedback.
    Methods
    Research was applied research and used survey-analysis methodology. The data were collected by former - build questionnaires. Validity and reliability of questionnaires were in high level, Cronbach's alpha in all questionnaires were higher than 0.75. Population was 95 librarians, 32 superiors, 95 colleagues and 95 users and census method. Each librarian assessed by one superior, all colleagues, one user and a Self-assessment questionnaire filled by each librarian. This research used SPSS 22 and PLS and the Kolmogorov-Smirnov and ANOVA test were used for data analysis.
    Findings: Librarians’ performance in total (4.35) and status of their performance in moral - value skills (4.44), functional skills (4.32) and process skills (4.33) was higher than average level. There was no significant difference between the results of four groups in the moral - value index (0.097) but there was significant difference between the results of four groups in functional skills, process skills and total assessment of librarians cause significant level was lower than 0.05. Comparison of librarians’ performance scores in each library showed significant level for 3 indexes and total score of performance evaluation was lower than 0.05 that showed significant difference was observed in these indexes among the 32 libraries.
    Conclusion
    Employees assessment is the main factor in growth of an organization. Evaluation and recognition of librarians will enhance libraries. Therefore, using 360 degree feedback may be a new method for librarians.
    Keywords: librarians, Mazandaran, performance appraisal, public libraries, 360 degree feedback