نشریه مطالعات آموزشی نما
پیاپی 2 (نیمسال اول 1392 - 1391)

آموزش مجازی
در سیستم های آموزشی قرن حاضر که امر رقابت از اهمیت خاصی برخوردار می باشد، سعی بر این است تا زمان کمتری به آموزش رو در رو اختصاص داده شده و به آموزش الکترونیکی،که بعد اساسی آموزش در سال های آتی خواهد بود، پرداخته ش ود.ا نعط اف پذیری، تداوم، و عدم وابستگی به زمان وم کان موجب جذابیت یادگیریا لکترونیکی درنظرا ساتیدو دانشجویان شده است.ا لبته استفاده ا زا ین روش به نسبت نوین، مستلزم فرهنگ سازی و ایجاد بسترهای مناسب جهت ترغیب هر چه بیشتر مدرسین و دانشجویان می باشد. استفاده ازشیو ه های الکترونیکی یادگیری از جمله تاسیس دانشکده های مجازی، از سالها پیش مد نظر مسئولین آموزشی کشور قرارگرفته است. درا ین نوع از آموزش، مطالب مربوطه پس ا زگردآوری بر روی سامانه مدیریت تحت وب آموزش مجازی قرار داده میشوند. س پس کاربران با استفاده از شناسه و رمزعبور در درس مربوطه ثبت نام نموده و آموزش های لازم را فرا میگیرند. دانشگاه پیام نور، نمونه بارزی از راه اندازی آموزش از راه دور در ایران می باشد که در حال حاضر در مقاطع دکترا در رشته های مختلف دانشجو می پذیرد.

برخی از مزایای استفاده از آموزش مجازی
- سهولت دسترسی به مطالب عرضه شده در هر زمان ومکان
- امکان عرضه اطلاعات روزآمد
- کاهش هزینه های تولید و عرضه اطلاعات
- امکان برگزاری آزمون ها و اعلام نتایج دراسرع وقت
- امکان ردیابی تک تک دانشجویان،ا رزشیابی آنها، وا نتخاب
و ارائه مطالب بر اس اس وضعیت تحصیلی دانشجو به واسطه طراحی مس یرهای یادگیری مختلف در سایت مربوطه آموزش انفرادی
- برگزاری دوره های بازآموزی مداوم، سمینارها، همایش ها و اخذ گواهی های مربوطه به صورت on- line مورد اخیر میتواند جزو کاربردهای عمده آموزش از راه دور بوده وعالوهبر صرفه جویی در وقت و هزینه،ا منیت و آرامش شرکت کننده را نیز در پی داشته باشد.در حال حاضر،ا غلب دانشگاه های کشور آموزش مجازی یا مقدمات راه ا ندازی آن را در دس تور کار خود قرار داده اند. دانشگاه صنعتی شریف جزو اولین دانشگاه هایی بود که فعالیت خود را در راستای طرح ملی توسعه آموزش مجازی ارایه شده توسط وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری، آغاز نمود. دانشگاه علوم پزشکی مشهد به موازات آموزش سنتی، اقدام به پذیرش دانشجو تا مقطع کارشناسی ارشد نموده و آنها را تحت آموزش مجازی قرار می دهد. دانش گاه علوم پزش کی تهران نیز ضمن رعایت اصول و اس تانداردهای آموزش از راه دور، با استفاده از امکانات فن آوری اطلاعات و تکیه بر اعضاء هیات علمی مجرب، سامانه آموزش از راه دور ویژه برخی از رشته های کارشناسی ارشد و دکترا را طراحی نموده است.

برنامه درسی به عنوان یک راهنما جهت انجام فعالیت های فرآیند آموزش تدوین م یش ود و به صورت رسمی در کتا بها و سایر رسانه ها و در مراکز آموزش رس میا ز پیش دبستانی تا دور ه های آموزش عالی ا جرا شده ومورد ارزش یابی قرار می گیرند. در این میان تجاربی وجود دارد که در تدوین برنامه درسی به آنها توجه نمیشود، اما دانشجویان در طی فرآیند آموزش و یادگیری، آن ها را یاد گرفته و تجربه می کنند، به این دسته از یادگیر ی ها برنامه درسی پنهان می گویند. لذا هدف این مقاله سعی در شناخت و معرفی برنامه درسی پنهان در نظام آموزش عالی و دلایل ضرورت و اهمیت توجه به برنامه درسی پنهان است.
مواد و رو شها: روش مرور مقالات و مطالعه کتابخانه ای با کمک کلمات کلیدی انجام شد.
برنامه های درسی هدف های آموزشی مدون و آشکار دارد، عوامل دیگری که جزء برنامه درسی نیست و از دید و مشاهده برنامه ریزان و دست اندرکاران نظام آموزش عالی پنهان است وجود دارد که بر فکر وعواطف و رفتار دانشجویان اثر می کند و در اغلب موارد موثرتر از برنامه درسی رسمی عمل می کنند
آنچه طراحان و برنامه ریزان درسی در نظام آموزش عالی برای رشد و تربیت دانشجویان طراحی و برنامه ریزی می کنند، برنامه درسی رسمی است و به جنبه های برنامه درسی پنهان توجه نمی گردد.

در طول 8 سال دفاع مقدس پرستاران ارتش جمهوری اسلامی ایران پابه پای نیروهای دفاعی کشور در عرصه دفاع مقدس حضور داشته و به مراقبت از جان برکفان جمهوری اسلامی ایران پرداختند. در سا لهای جنگ، بخش عظیمی از کمبود دانش پرستاری نظامی در رویارویی با مجروحین و بر بالین بیماران جنگی حس شد. این امر موجب افزایش نسبی تلفات و عوارض در مجروحین و از سوی دیگر آلودگی تعدادی از پرستاران شجاع ارتش به عوارض شیمیایی شد که در صورت آموزش مناسب میتوانست ایجاد نشود.تحولات روزافزون در ساختار جنگ های بشری و تغییر شکل جنگ افزارها از شکل متعارف به جنگ های نوین و نامتعارف،احتمال برخورد کادر پرستاری با عوامل جدید و ناآشنا را افزایش داده و در صورت بسنده کردن به آموزش دروس پرستاری عمومی و عدم آگاهی در زمینه درمان، مراقبت،پیشگیری، رفع آلودگی از این عوامل و... احتمال تلفات و زمین گیر شدن نیروهای دفاعی و حتی کادر درمانی در ساعتهای اولیه حملات را بسیار افزایش می دهد. ازاینرو دانشکده پرستاری ارتش لازم دانست با تدوین دورنمای علمی مبتنی بر یک برنامه استراتژیک و تدوین برنامه آموزشی مراقبتهای پرستاری در طب نظامی، گام موثری در تحقق اهداف ایران 1404 بردارد و توانمندسازی کارشناسان پرستاری در حیطه دانش، مهارت و نگرش در رویارویی با تهدیدات احتمالی دشمن را سرلوحه برنامه های دانشکده پرستاری قرار دهد.

در سراسر تاریخ حیات بشر، جان و مال انسانها همواره دستخوش جنگ ها، حوادث پیش بینی نشده و گه گاه هولناک و مرگبار بوده است. خاطرات و آثار خسارات ناشی از آن همانند خاطرات جنگهای مصیبت بار و خونین در تاریخ بشر جاودان مانده اند. این حوادث همواره در نقاط مختلف جهان او به خصوص در کشور ایران به وقوع می پیوندد. جنگها،حوادث و بلایا همواره در چالش با پرستاران در هر سطح وتخصصی بوده و همواره دانش آنان را محک میزند با افزایش توان نظامی کشورها در ساخت و تولید سلاحهای هسته ای، بیولوژیک و شیمیایی واحتمال وقوع جنگهای نوین لازم است پرستاران به ویژه پرستاران نیروهای مسلح همواره آماده مقابله با چنین حوادثی باشند و چه بسا حوادث طبیعی که منجر به بروز حوادث هسته ای شده و جان انسانها را در اقصی نقاط کره زمین تهدید نماید پرستاران به عنوان یک عضو اصلی تیم مدیریتی بحران نقش اساسی در این میان ایفا م ینمایند و تلاش برای تدوین مدیریت حوادث به منظور داشتن عملکرد موثر و سریع در چنین موقعیتهایی برای پرستاران امری حیاتی می باشد و شکی نیست که وجود پرستاران با تجربه و آموزش دیده در زمینه مقابله با حوادث م یتوانند پیامدهای مفیدی در پی داشته باشد. قبل از وقوع بحران آماده سازی، کلید اثربخشی پرستاری بحران می باشد. بنابراین آماده سازی پرسنل پرستاری، برگزاری دوره های آموزشی و تامین نیروی پرستاری کافی می تواند نقش مهمی در آمادگی تیم پرستاری داشته باشد. بنابراین لازم است پرستاران همواره آماده بوده و دانش و مهارت خود را به روز در آورند در تحقیقی که در سال 1389 - 90 توسط شریفی فر انجام شد نشان داد که دانش پرستاران در رابطه با بیوتروریسم کم بوده و نیاز است توانمندی لازم جهت آنها صورت گیرد.به منظور هر چه اثر بخش تر شدن آموزش مداوم پرستاران واجتناب از دوباره کاری لازم است نیا زهای آموزشی در این زمینه تعیین گردد.این فرایند با توجه به اهمیت دیدگاه پرستاران در رابطه با احساس نیاز خود به اموزش در پرستاری نظامی طراحی شده است.

در طی چندسال اخیر که ارائه طرح درس از طرف اساتید به صورت جدی از طرف دانشکده پیراپزشکی پیگیری شده است. باتوجه به سه عامل 1: سرفصل دروس مصوب وزارت بهداشت که طی چند سال اخیر با وجود پیشرفت ها وتغییرات زیاد در نیازمندی ها ی درمانی و تحقیقاتی و 2: طرح دروس ارائه شده توسط اساتید و 3: محتوای درسی ارائه شده در کلاساز یک طرف و کارائی آنها در مراکز درمانی بالینی و تحقیقاتی به صورت عینی و کاربردی از طرف دیگر انجام فرآیندی که طی آن میزان انطباق سه عامل ذکر شده فوق و کارائی آنها در محیطهای درمانی و تحقیقاتی ضروری به نظر می رسید. درانجام این فرآیند همچنین استفاده از وسایل کمک آموزشی،توجه استاد به منابع درسی ذکر شده از طرف وزارت بهداشت،روش تدریس استاد، سقف جلسات درسی بر گزارشده، مدنظر قرار گرفته است.

اساتید مشاور نقش مهمی در فرآیند آموزشی و هدایت دانشجویان به کسب مهارت های مورد انتظار در حیطه های سه گانه یادگیری شناختی، نگرشی و مهارتی دارند؛ به طوری که تمام دانشجویان پزشکی در طی 7 سال دوره آموزشی خوددر مقاطع مختلف تحت هدایت اساتید مشاور قرار می گیرند تا استاد مشاور در جریان کلیه اموری که در امر آموزش دخیل است قرار گیرد تا دانشجویان خود را راهنمایی نماید. مطالعات نشان می دهد که اکثر دانشجویان به جز در مواردی مثل انتخاب واحد به اساتید مشاور مراجعه نمی کنند و اساتید نیز رغبتی به کسب اطلاعات لازم از دانشجویان تحت نظر خود نشان نمی دهند و به این ترتیب وجود استاد مشاور گاهی مانعی در برابر امور جاری دانشجو در موقع انتخاب واحد، میهمانی و یا انتقالی می باشد. لذا به موقع مشکلات دانشجو کشف،بررسی و حل نشده و پس از افت تحصیلی شدید سیستم به فکر راه حل می افتد و عملا اساتید مشاور در جریان افت دانشجو و اتخاذ تصمیمات به موقع و مناسب قرار نمی گیرد.عدم توفیق در اجرای صحیح مشاوره های دانشجویی توسط اساتید مشاور در ارزیابی های بیرونی دانشگاه ها از جمله از
سوی تیم وزارت بهداشت نیز دیده می شود. علل مختلفی درعدم توفیق اساتید مشاور در هدایت دانشجویان وجود دارد که بخشی از آن می تواند ناشی از عدم آگاهی دانشجویان از وظایف و اهمیت اساتید مشاور و یا نداشتن مهارت و دانش کافی و یا انگیزه های پایین اساتید مشاور باشد و اکثر مراجعات دانشجویان به اساتید مشاور پس از بروز مشکلات می باشد. در این فرآیند تصمیم گرفته شد که به جای مشاوره مرسوم که دانشجو سراغ استاد مشاور می رود، این بار اساتید مشاور به سراغ آن ها برود. لذا میزان اثربخشی این شیوه مشاوره بر میزان یادگیری و رضایت مندی دانشجویان پزشکی بررسی شود.

طرح امام رضا (ع)یکی از طر حهایی است که در سا لهای اخیر به صورت جدی در سطح نیروهای مسلح به اجرا در آمدهاست. با توجه به اینکه موضوع بهداشت و سلامت مسئله ای چند بعدی و فرابخشی می باشد که واحدهای مختلف درآن دخیل هستند، لذا تامین سلامت کارکنان نیروهای مسلح مستلزم جلب مشارکت و همکاری همه بخش های موثر در بهداشت و همچنین فرهنگسازی ایجاد زمینه های ذهنی در فرماندهان و تمامی بخش های مربوط است. از آنجا که یکی از محورهای این طرح «باورهای دینی، بهداشت و سلامت »می باشد معاونت بهداشت این دانشگاه برآن شد که از طریق این محور با همکاری روحانیون عقیدتی - سیاسی آجا باعث اشاعه فرهنگ پیشگیری مقدم بر درمان گردد.

هدف و اهداف اختصاصی
الف)ارتقای کمی و کیفی سلامت و بهداشت و تقدم پیشگیری بر درمان
ب) آشنایی روحانیون شاغل آجا با مفاد طرح امام رضا (ع)
ج)افزایش ارتباط و همکاری بین بخشی بهداشت با سازمان عقیدتی سیاسی آجا
د)گسترش آشنایی با طرح امام رضا (ع)با استفاده از سخنران ی های مذهبی روحانیون

هر چند خواندن قرآن کریم، حتی بدون دانستن معانی و تفکرو ترجمه کافی در آیات بسیار سفارش شده و عبادت فرض گردیده است، لیکن صرف خواندن، هدف اصلی نبوده، بلکه خواندن مقدمه فهم معانی و تدبر در آیات شریفه آن و فرا گرفتن دستور های الهی و عمل کردن به احکام آن است. پروردگار توانا، قرآن کریم را به زبان عربی نازل نموده و قریب به اتفاق منابع معتبر اسلامی و تمامی ادعیه حیات بخش که او را قرآن صاعد می خوانند و از ائمه معصومین(ع)ما است.نیز به زبان عربی بیان شده است، بدون شک استفاده بهینه از این گنجینه های الهی، نیازمند فراگیری زبان عربی است. درهمین راستا طرح حاضر تهیه گردیده است.
تدابیر مقام معظم رهبری در راستای فراگیری زبان عربیو ترجمه قرآن، ادعیه و متون دینی:- ای کاش عربی را م یفهمیدید که یکی از کا رهای واجب به نظر من، این است که عربی را باید به شکلی که انسان بتواند متون عربی را بفهمد همه باید بدانند...
- متون عربی رایج یعنی قرآن، حدیث، نهج البلاغه، دعا،دعای کمیل، دعای ندبه، دعای ابو حمزه ثمالی و صحیفه سجادیه، همه مردم عربی را باید به این قصد یاد بگیرند.
- دعای کمیل را م یخواند، نمیداند «قو علی خدمتک جوارحی و اشدد علی العزیمه جوانحی و هب لی الجد فی خشیتک » یعنی چه ! در حالی که اگر بداند این کلمات یعنی چه! اقلا به قدر همان درس که شما م یخواهید در مدرسه دین یاد بدهید، همان چند جمله به خواننده اش یادم یدهد.
- با ترجمه های قرآن انس بگیرید: بعد از آنکه ترجمه و مفاهیم آن را فهمیدید آن وقت در آن تدبر کنید. همه به قرآن عشق م یورزند و احترام می کنند اما عده ی کمی همواره آن را تلاوت و عده ی کمتری در آن تدبر می کنند. برای رفع این نقص که کاری ممکن و رواست، در گام اول باید جوانان و نوجوانان را با متن و ترجمه قرآن آشنا کرد و از شربت گوارا و حیاتب خش قرآن،ب ه ذائقه ی آنان چیزی چشاند.

اساتید مشاور نقش مهمی در فرآیند آموزشی و هدایت دانشجویان به کسب مهارت های مورد انتظار در حیطه های سه گانه یادگیری (شناختی، نگرشی و مهارتی)دارند؛ به طوری که تمام دانشجویان پزشکی در طی 7 سال دوره آموزشی خود در مقاطع مختلف تحت هدایت اساتید مشاور قرار می گیرند تا استاد مشاور در جریان کلیه اموری که در امر آموزش دخیل است قرار گیرد تا دانشجویان خود را راهنمایی نماید. مطالعات نشان می دهد که اکثر دانشجویان به جز در مواردی مثل انتخاب واحد به اساتید مشاور مراجعه نمی کنند و اساتید نیز رغبتی به کسب اطلاعات لازم از دانشجویان تحت نظر خود نشان نمی دهند و به این ترتیب وجود استاد مشاور گاهی مانعی در برابر امور جاری دانشجو در موقع انتخاب واحد، میهمانی و یا انتقالی می باشد. لذا به موقع مشکلات دانشجو کشف، بررسی و حل نشده و پس از افت تحصیلی شدید سیستم به فکر راه حل می افتد و عملا اساتید مشاور در جریان افت دانشجو و اتخاذ تصمیمات به موقع و مناسب قرار نمی گیرد. عدم توفیق در اجرای صحیح مشاوره های دانشجویی توسطاساتید مشاور در ارزیابی های بیرونی دانشگاه ها از جمله از سوی تیم وزارت بهداشت نیز دیده می شود. علل مختلفی در عدم توفیق اساتید مشاور در هدایت دانشجویان وجود دارد .که بخشی از آن می تواند ناشی از عدم آگاهی دانشجویان از وظایف و اهمیت اساتید مشاور و یا نداشتن مهارت و دانش کافی و یا انگیزه های پایین اساتید مشاور باشد و اکثر مراجعات دانشجویان به اساتید مشاور پس از بروز مشکلات می باشد. در این فرآیند تصمیم گرفته شد که به جای مشاوره مرسوم که دانشجو سراغ استاد مشاور می رود، این بار اساتید مشاور به سراغ آن ها برود. لذا میزان اثربخشی این شیوه مشاوره بر میزان یادگیری و رضایت مندی دانشجویان پزشکی بررسی شود.

بیوتروریسم: عبارتست از سوء استفاده از عوامل میکروبی یا فراورد ه های آن ها یابه عبارت جامع تر، استفاده از عوامل بیولوژیک، به منظور ارعاب یا هلاکت انسان ها و نابودیدا مها یا گیاهان...
جنگ افزار بیولوژیک ( Biological weapon ): عبارتست از وسیله ا ی که به منظور انتشار عمدی ارگانیس مهای مولد بیماری یا فراورده های آن ها توسط غذا، آب، حشرات ناقل یا به صورت افشانه (آئروسل)به کار برده می شود.
جنگ بیولوژیک ( Biological war ): عبارتست از استفاده از عوامل بیولوژیک، اعم از باکتر ی ها، ویروس ها، گیاهان، حیوانات و فرآورده های آنها به منظور اهداف خصمانه. در عمل واژه «بیوتروریسم » را هم به معنی ارعاب، و هم به مفهوم جنگ بیولوژیک، به کار می برند. هر چند بیوتروریسم یکی ازمعضلات نوپدید بهداشت عمومی و عامل تهدید کننده کنترل عفونت به حساب می آید و طی دهه آخر قرن بیستم، واژه های مرتبط با آن نظیر حمله بیولوژیک( Biologic attack) )، جنگ افزار بیولوژیک، دفاع بیولوژیکBiologic defence) و آموزش دفاع بیولوژیک برای اولین بار به فرهنگ واژه های پزشکی و بهداشت افزوده شد، ولی واقعیت اینست که افکار و اعمال بیوتروریستی همواره در اقوام مهاجم، افراد افزون طلب و رقبای سیاسی اقتصادی از یک طرف و افکار مدافعه گرانه یا تلافی جویانه در افراد، ارتش ها و دول تها وشخصیتهای مورد تهدید از طرف دیگر، از هزاران سال قبل وجود داشته و گاه ظاهر افسانه گونه و باور ناکردنی به خود گرفته است.مثلا در کتاب ذخیره خوارزمشاهی که اولین دائره المعارف پزشکی به زبان فارسی محسوب می شود و توسط دانشمند ایرانی، سید اسماعیل جرجانی در قرن ششم هجری شمسی، تالیف گردیده است آمده است که: «بعضی از ملوک، کنیزکان را به زهر، بپرورند چنانکه خوردن آن ایشان را عادت شود و زیان ندارد. این از بهر آن کنند تا آن کنیزک را به تحفه هدیه یا به حیله دیگر به خصمی که ایشان را بود برسانند تا به مباشرت آن کنیزک، هلاک شوند. » علاوه برای آنها به گواهی تاریخ، بسیاری از رهبران و شخصی تهای مذهبی را با مواد بیولوژیک به شهادت رسانده اند و حتی در قرن چهاردهم میلادی نیروهای مهاجم تاتار، با پرتاب اجساد قربانیان طاعون به داخل شهر Kaffa باعث ابتلاء تعداد زیادی از آنها و قتل عده کثیری از آنان گردید.

بهداشت برای دانشجویان پزشکی عموما مبتنی بر بهداشت جامعه نگربوده و در حواشی نیز اطلاعات درمانی و آزمایشگاهی بالینی توانبخش ایشان برای کمک به ارتقاء سطح بهداشت جامعه است. دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ارتش علاوه بر مهارت فوق، موضوع نگاه کاربردی به اطلاعات بیماری ها و بهداشت در زمان جنگ، یکی از توانای ی هایی است که لازمه ی فارغ التحصیلی ایشان است که باید بیش از پیش به آن توجه شود. ساختار «همیشه آماده» ارتش لزوم اطلاع مستمر و آنی از شرایط، بیماری های و خطرات اقلیمی در سراسر کشور را برای پیشگیری و کاهش خطرات در مانورهای نظامی و یا عملیات مدنظر فرماندهان را افزایش می دهد. مثال های زیادی از نقش بیماری ها در شکست ارتش ها وجود دارد، در زمان حمله مغول به ایران قلعه های فراوانی به دلیل شیوع وبا و طاعون، چه عمدی و توسط سپاه دشمن و چه سهوی به دلیل خطای سپاه ایران سقوط کرد. در سال 1802 سپاه فرانسه به فرماندهی برادر ناپلئون به هائیتی اعزام شده بودند. از حدود 40000 سرباز فرانسوی، 24000 نفر عمدتا بر اثر مالاریا و سایر بیمار ی ها کشته و 8000 نفر بستری شدند. در کامرون، از سال 1500 ، که پرتغال ی ها منطقه را تصرف کردند، تا سال 1870 ، مالاریا مانع کلونیزه شدن استعمارگران شد. در اوایل قرن بیستم، اپیدمی مالاریا و تاخیر در خرید چند عدد سمپاش، بهانه کودتا در کونگو شد. طبق کتاب جان گیلمور با عنوان «شرایط صحیه در مملکت ایران »، طبق گزارش بنیاد راکفلر، مالاریا عنصر مضعف ایرانیان بوده است و بر این اساس بنیه ایرانیان در رده ضعیف تقسیم بندی شده اند. این گزارش اساسا برای اهداف سیاسی و سرمایه داری تهیه شده بوده است. متاسفانه در زمان جنگ، سیستم های مبارزه با بیماری ها و ادارات بهداشت ممکن است کارآیی خود را از دست بدهند و شیوع بیماری ها بیش از آنکه مانند زمان صلح متاثر از اقدامات انسانی باشند، تابع شرایط اقلیمی و ذات خود خواهند بود و برای همین نیز دانشجوی پزشکی فارغ التحصیل ارتش باید سوابق کافی از شیوع بیماری های کشور داشته و پتانسیل های سرزمین مادری خود برای پذیرش بیماری ها )همچون دراکونتیازیس و شیستوزومیازیس( و یا عدم پذیرشا حتمالیب یماری ها )مانند تب زرد( راب شناسدب ر همینا ساسل وح فشرده پاتولوژی جغرافیایی با دیدگاه استراتژیک در مرکز تحقیقات اپیدمیولوژی و طب نظامی تهیه شده و به تکمیل آن اهتمام ورزیده شده است.

اهداف تهیه لوح فشرده فوق عبارتند از:- به روز رسانی اطلاعات مراکز وابسته به ارتش در خصوص بیماری های واگیر با تاکید بر حوزه ایران
- ارائه کلیات پاتولوژی جغرافیایی
- ارائه کلیات جغرافیا و نقش آن در علوم پزشکی
- ارائه وضعیت پاتولوژی جغرافیایی ایران
- ارائه انگل شناسی برای دانشجویان پزشکی

اولین قدم در مطالعه موجودات مختلف در علوم پزشکی،پیراپزشکی، بیولوژی، میکروبیولوژی و گیاهی آشنایی باواکنش های مختلفب یوشیمیایی است. دنیای وسیع واکنشهای بیوشیمیایی و در برخی موارد پیچیدگی آن ها سبب شده است .تا مطالعه و درک مباحث بیوشیمی جزو مشکلترین قسمتهای تحصیل در سطوح مختلف دانشگاهی به ویژه برای دانشجویان تازه کار باشد. هرچند توجه به اصول پایه بیوشیمیایی و درک مسائل مربوطه همراه با برقراری ارتباط با مطالب مختلف آن می تواند نقش مهمی را در فراگیری این پایه مهم و اساسی علوم مختلف داشته باشد. جانداران مجموع های از بیومولکولها می باشند و علوم بیوشیمی نیز درباره ترکیبات آلی و واکنش های بیوشیمیایی موجودات زنده بحث می کند، بنابراین اگر در انجام واکنش ها اختلالی به وجود آید و یا ماده در بدن کم و زیاد شود تظاهرات بالینی آن موجب بیماری می گردد. از آن جایی که علم بیوشیمی توانسته است تحولات عظیمی در جهان پدیدار نماید لذا ضرورت شناخت و آگاهی هرچه بیشتر در زمینه آزمایشات بیوشیمی برای دستیابی به کاربرد موثرتر آن ها در زمینه های مختلف احساس می گردد. بنابراین هدف از انجام آزمایش اندازه گیری مقدار مواد طبیعی و غیرطبیعی در مایعات (بیولوژیک خون ادرار مایع نخاع خلط مدفوع و غیره)بوده و متعاقب آن اتخاذ روش های مناسب برای برطرف کردن اختلال و درمان بیماری می باشد. در آزمایشگاه بیوشیمی به خاطر تعداد زیاد آزمایشات و محدود بودن تعداد واحد وجلسات و تعطیلات رسمی و غیرمترقبه عملا مدرس نمی تواند تمام آزمایشات را به دانشجو به نحو احسن یاد دهد و لذا به ناچار برخی از آزمایشات به خاطر نیاز به زمان طولانی حذف خواهد شد و از سوی دیگر در اکثر آزمایشات بیوشیمیایی، محلول ها سمی و خطرناک اند که امکان انجام آزمایش عملی به وسیله دانشجو عملا با ریسک بالای خطر از جانب مواد اسیدی و قلیایی قوی، آتش گیر سمی و بودار همراه است؛ لذا بسته آموزشی می تواند تمام جلسات را با آموزشی نوین و با آگاهی و خطرات کمتر امکان پذیر کند.

آموزش فرآیند پیچیده ای است که هرگونه ساده انگاری دراین خصوص میتواند نیروها و امکانات مصروف شده را هدر ساخته و تلاش های افراد را با شکست مواجه سازد. لذا توسعه فرآیندهای آموزشی و ایجاد تحول در آن نیازمند شناخت مبانی موثر بر این فرآیند و ایجاد تغییر بر اساس ماهیت و بنیان های ساختاری آموزش و یادگیری است. از جمله عوامل موثرب ر فرآیند و به مرتبها ولی یادگیری، شناخت و تبیین مفهوم سبک یادگیری در فراگیران است. بررسی عمیق این موضوع و کسب دانش های نوین مرتبط با سبک یادگیری می تواند در سامان دهی آموزش از جمله تعامل مدرسین یا دانشجویان و فرآیند یاددهی – یادگیری محتوای مورد استفاده بسیار تاثیر گذار باشد. سبک یادگیری به چگونگی یادگیری فراگیر اشاره دارد که متضمن شناخت فراگیر، اولویت و ارجحیت های ایشان است. به بیان دیگر سبک یادگیری بیش از آنکه بر توانایی فراگیر متمرکز شود بر ترجیحات فرد اهمیت می دهد و به همین دلیل به این ویژگی سبک یادگیری و نه توانایی یادگیری اطلاق می گردد. در هیمن راستا «پیرس » اشاره می کند که سبک یادگیری روشی است که فراگیر در یادگیری مطالب درسی از آن بهبه می گیرد و آن را به روش های دیگر ترجیح می دهد. کما اینکه بایستی دقت نمود که این ارجحیت ها در افراد رشته های متنوع و در طول زمان تغییر می کند. از آنجائی که محوریت سبک یادگیری شناختی و عاطفی است .

مسئولیت مهم دانشگاه تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهدمی باشد که در آینده بتواند به خوبی از عهده وظایفی که جامعه به وی محول م ینماید برآید. گروه های آموزشی پیراپزشکی و علوم پایه از زیر شاخه های مهم رشته پزشکی بوده و از بین آنها رشته علوم آزمایشگاهی یکی از مهمترین گرایش های پاراکلینیک است. بی شک بدون تخصص و مهارت یک کارشناس آزمایشگاه یک پزشک نمی تواتد تشخیص قطعی و دقیق بیماری را انجام داده و متعاقبا به درمان آن اقدام نماید. بنابراین برای بالا بردن توان و کارآیی یک دانش آموخته علوم آزمایشگاهی باید شیوه آموزشی در شرایط مناسب و تاثیرگذار قرار بگیرد. با توجه به لزوم به کارگیری مطالب و مفاهیم تئوری در یادگیری دروس عملی و بالعکس باید یک وحدت و ارتباط تنگاتنگ بین آزمایشگاه و کلاس درس ایجاد شود. بر اساس تجربیات پیشین و اظهار نارضایتی دانشجویانا ز عدم هماهنگی و تطبیق بین زمان، مفاهیم و سرفصل دروس مطالب ارائه شده در کلاس های عملی و نظری بر آن شدیم تا ارزیابی در جهت یکسان بودن یا نبودن اساتید دروس نظری و تئوری و اثرات آن بر یادگیری دو جانبه کلاس های آموزشی به عمل بیاوریم.

در اکثر کشورهای جهان و همچنین کشور ایران از اهم دغدغه های آموزش پزشکی تربیت پزشکان، پرستاران و پیراپزشکان عمومی و متخصص و آموزش مداوم دانش آموختگان علوم پزشکی تعریف می شود. رشد روز افزون تحقیقات علوم پزشکی، تکنیک های تشخیصی، درمانی، مراقبتی و پیشگیری و همچنین افزایش تکنولوژی موجب تغییرات سریع در عرصه علمی علوم پزشکی گشته است. به دلیل پراکندگی نیروهای پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی پس از فارغ التحصیلی و کمبود وقت و احتمالا انگیزه همواره آموزش مداوم از چالش های بسیاری برخوردار بوده است. این در حالی است که روانشناسی یادگیری، فرایند یادگیری در بزرگسالان را یک فرایند متکی به خود معرفی کرده است. فارغ التحصیلان علوم پزشکی برای حفظ دانش و مهارت خود به شدت به آموزش به روز و مداوم نیازمندند. یادگیری الکترونیک یک فرایند یادگیرنده محورا ست که با توجه به عدم محدودیت مکان و زمان و همچنین انعطاف بیش از حد و فراگیر محور بودن آن، به عنوان یکی از مهمترین اهدف استراتژیک دانشگاه ها در آمده است. نیاز به آموزش الکترونیک در دانشگاه علوم پزشکی ارتش دو چندان است زیرا:1 - پراکندگی جغرافیایی مراکز درمانی و بیمارستانهای ارتش بسیار زیاد است.
2 - ارتش جمهوری اسلامی ایران از نظر تعدد پزشکان، پرستاران وپیرا پزشکان در حال خدمت درآن موقعیتی منحصر به فرد دارد.
3 - امکان آموزش حضوری و رودررو که در شیوه های سنتی آموزش مداوم رواج دارد، علاوه بر دلایل بالا اغلب بامشکلاتی مانند کمبود تعداد پرسنل برای جایگزینی درزمان اعزام، اقماری بودن برجی از مراکز و... به سختی قابل اجرا است.
4 - از آنجا که پزشکان، پرستاران و پیراپزشکان شاغل در ارتش در خط اول پاسخگوئی به بحرانها هستند، نیازهای آموزشی این گروه بعضا بسیار متفاوت ازگروه پزشکی شاغل در سایر مراکز می باشد.
5 - طرح های آموزش مداوم کشور که عمدتا از سوی سازمان نظام پزشکی کشور اجرا میگردد عمدتا پزشکان را مخاطب قرار می دهند، و این در حالی است که پرستاران و پیرا پزشکان دو گرده بزرگ در پاسخ گوئی به بحران اند و فعالیت مناسب آنان در مراکز درمانی ارتش موفقیت نظام سلامت را تضمین کرده و از بار مالی و روانی تحمیل شده در مواقع بحران خواهد کاست.
6 - الویت های آموزش مداوم دانشگاه علوم پزشکی ارتش با توجه به رسالت خاص با دسترسی به منابع ارائه شده توسط سایر دانشگاه ها تامین نمی گردد.
7 - طراحی سامانه آموزش مداوم الکترونیک در دانشگاه علوم پزشکی آجا موجب صرفه جوئی در زمان، منابع انسانی سامانه آموزش مداوم پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی در دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران سیمین تاج شریف یفر و احسان صفری 63 ومالی شده واین سازمان را در مدت زمان کمتری به اهداف بازآموزی دانش آموختگان خواهد رساند.
8 - در حال حاضر اموزش مداوم پزشکان، پرستاران و پیراپزشکان بویژه در موارد مرتبط با طب و پرستاری نظامی در دانشگاه علوم پزشکی ارتش از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و برنامه های آموزش مداوم به مواردی مانند برگزاری سمینارها، همایش ها وکار گاه ها محدود می گردد. این روش ها هزینه بر بوده ومعمولا در مراکز دانشگاهی ارتش و بیمارستانها برگزار می شود و به دلایل متعدد ذکر شده در بالا فرصت حضور افرادی که در نقاط دور از مرکز در حال خدمت م یباشند با سایر افراد یکسان نخواهد بود. بنابراین بر آن شدیم تا با طراحی وب سایت آموزش مداوم دانشگاه علوم پزشکی ارتش با رویکرد آموزش طب وپرستاری نظامی فرصت برابر برای آحاد جامعه پزشکی ارتش فراهم کرده وبخشی از دغدغ ه های آموزش مداوم در حوزه طب و پرستاری نظامی را با اجرای این طرح حل کنیم.