فهرست مطالب

تحقیقات دامپزشکی - سال پنجاه و نهم شماره 2 (تابستان 1383)

مجله تحقیقات دامپزشکی
سال پنجاه و نهم شماره 2 (تابستان 1383)

  • 200 صفحه، بهای روی جلد: 12,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1383/08/02
  • تعداد عناوین: 19
|
  • احمد نعمت الهی، سید حسین حسینی، پروانه خضرایی نیا، علی اسلامی، فرهنگ ساسانی، عباس گرامی صفحه 101
    هدف
    مطالعه تغییرات کلینیکال پاتولوژی گوسفندان در اثر آلودگی تجربی به همونکوس کنتورتوس.
    طرح: مطالعه تجربی.
    حیوانات: چهارده راس گوسفند (2 راس گوسفند به عنوان دهنده تخم انگل، 8 راس بره 6-5 ماهه برای آلودگی تجربی، 4 راس بره 6-5 ماهه به عنوان گروه شاهد).
    روش
    برای آلودگی تجربی 8 راس بره 6-5 ماهه عاری از آلودگی کرمی انتخاب و به هر یک از آنها تعداد پنجاه هزار نوزاد فعال مرحله سوم همونکوس کنتورتوس خورانده شد به 4 راس گوسفند که به عنوان شاهد انتخاب شدند دارونما (placebo) خورانده شد. جهت بررسی تغییرات کلینیکال پاتولوژی و آزمایش مدفوع، نمونه های خون و مدفوع به طور مرتب اخذ شد. گوسفندان آلوده در روزهای 12، 21، 35 و 60 بعد از آلودگی ذبح شدند و بعد از کالبدگشایی pH شیردان تعیین شد و کرمهای بالغ شمارش شدند و به منظور بررسی آسیب شناسی از شیردان مقاطع میکروسکوپیک تهیه گردید.
    تجزیه و تحلیل آماری: نتایج با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون دانکن و آزمون T مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    نتایج
    مقایسه افزایش وزن در بین گوسفندان آلوده و شاهد اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (P? 0.01). مقایسه میزان هماتوکریت و هموگلوبین در بین دو گروه در روزهای 21، 35 و 60 اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (P?0.0005). شمارش گلبول های قرمز و اندیس های آن بعد از روز 12 اختلاف آماری معنی داری را نشان داد. همچنین شمارش تام گلبول های سفید، تعداد لنفوسیت ها، نوتروفیل ها و ائوزینوفیل ها در بعضی از روزها در بین دو گروه اختلاف آماری معنی داری را نشان داد. در اندازه گیری فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون میزان کلسیم در روز 60 پس از آلودگی در مقایسه گروه شاهد و تیمار اختلاف آماری (P>0.05) نشان داد. مقدار پروتئین تام و آلبومین سرم در روز 60 در گروه تیمار در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنی داری نشان داد(P<0.5). میزان آلفاگلوبولین ها در روز 21 و 60 پس از آلودگی افزایش معنی داری در مقایسه با گروه شاهد داشت(p<0.005). pH شیردان در روزهای مختلف پس از آلودگی در بین بره های ذبح شده اختلاف آماری معنی داری نداشت اما در مقایسه با pH طبیعی شیردان این مقادیر افزایش یافت. در بررسی آسیب شناسی شیردان، آماس بافت شیردان همراه با حضور سلولهای تک هسته ای و ائوزینوفیل و تورم شیردان لنفوبلاستیک و فولیکولر مشاهده گردید.
    نتیجه گیری
    آلودگی گوسفندان به همونکوس کنتورتوس باعث تغییرات مشخصی در پارامترهای خونی و سرمی، کاهش وزن و تغییرات پاتولوژیک در بافت شیردان می گردد.
    کلیدواژگان: آلودگی تجربی، کلینیکال پاتولوژی، همونکوس کنتورتوس، گوسفند
  • حسینعلی عرب، فردین حسین زاده صفحه 109
    هدف
    بررسی نقش و جایگاه نیتریک اکساید (NO) در سیستم غیر آدرنرژیک غیر کولینرژیک عروق کرونر بزرگ گوسفند.
    نمونه ها: تعداد شانزده عدد قلب تازه گوسفند 10-8 ماه.
    روش
    بلافاصله بعد از کشتار گوسفند، قلب از بدن حیوان جمع آوری گردید و با قرار دادن آن در محلول کربس و در مجاورت یخ به سرعت آزمایشگاه منتقل گردید. حلقه های ایزوله به طول 3-2 میلیمتر از عروق کرونر بطن چپ تهیه و سپس در حمام بافت به صورت معلق قرار داده شد تا کشش ایزومتریک عضلانی آن ثبت شود. حمام بافت حاوی محلول کربس 37 درجه سانتیگراد بود که اکسیژن به همراه 5 درصد گاز کربنیک دائما در آن جریان داشت. در یک گروه آزمایشی استیل کولین به غلظت 5- 10 × 5 مولار در محیط حاوی حلقه ایزوله اضافه گردید. برای بررسی نقش نیتریک اکساید در انبساط عروقی ابتدا عضو مورد آزمایش به مدت 10 دقیقه در مجاورت یک مهار کننده تولید نیتریک اکساید، نیترو آرژینین متیل استر، (L-NAME) قرار داده شد و پس از آن استیل کولین با غلظت قبلی به محیط آزمایش اضافه گردید. علاوه بر اینها اثرات اسید آمینه ال - آرژینین (L-arg) به عنوان پیش ساز NO بر روی بافتهای تحت درمان با استیل کولین و L-NAME مورد مطالعه قرار گرفت.
    تجزیه و تحلیل آماری: آزمون استیودنت "t".
    نتایج
    نتایج نشان داد که استیل کولین باعث یک انقباض موقت و گذرا و سپس انبساط طولانی مدت در بافت عضلانی جدار عروق شد. در حالی که استفاده از نیتروآرژینین متیل استر در محیط آزمایش به طور معنی داری (P< 0.02) سبب افزایش انقباض ناشی از استیل کولین گردید. L-arg نه تنها به طور معنا داری(P<0.01)، 93.4درصد باعث کاهش اثرات انقباضی استیل کولین گردید، بلکه به طور فزاینده ای 54.9(P<0.05) درصد اثرات L-NAME را نیز کاهش داد.
    نتیجه گیری
    نتایج این تحقیق حاکی از آن است که اولا اندوتلیوم عروق کرونر بزرگ گوسفند حاوی سیستم غیرادرنرژیک غیر کولینرژیک با واسطه NO می باشند که فعالیت آن سبب انبساط عروقی و افزایش جریان خون در این شریانها می شود. ثانیا این نتایج می تواند موید نظریه ای باشد که اعلام داشته استیل کولین دارای گیرنده های متفاوت در عروق کرونر می باشد.
    کلیدواژگان: کرونر گوسفند، نیتریک اکساید، غیر آدرنرژیک غیر کولینرژیک
  • محمود بلورچی، رضا کسروی، سید عبدالمحمد حسنی طباطبایی، پرویز هورشتی صفحه 115
    هدف
    ارزیابی میزان تاثیر یک برنامه کنترل ورم پستان بر برخی شاخصهای بهداشتی پستانها و کیفیت شیر گله.
    طرح: تجربه میدانی.
    حیوانات: یک گله بزرگ نژاد هلشتاین با میانگین 1150 راس گاو شیری.
    روش
    ارزیابی وضعیت بهداشتی پستانها با استفاده از CMT و اخذ نمونه شیر به منظور کشت باکتریولوژی از 19.34 درصد گله دوشا، اجرای یک برنامه کنترل ورم پستان شامل درمان ضربتی استرپتوکوکوس آگالاکتیه، ضدعفونی سرپستانها پس از دوشش به روش اسپری با استفاده از محلول 2.5 درصد پایدون آیوداین همراه با 5 درصد گلیسیرین درمان ترکیبی گاوهای خشک، درمان عمومی تلیسه های آبستن سنگین، مدیریت بهداشتی بستر، شناسایی سریعتر و ثبت دقیقتر موارد بالینی و پایش مداوم وضعیت بهداشتی پستانها با استفاده از CMT و اخذ نمونه شیر از 13.2 درصد گله دوشا.
    تجزیه و تحلیل آماری: آزمون مربع کای، آزمون آنالیز واریانس یکطرفه، محاسبه ضریب همبستگی و آزمون فیشر.
    نتایج
    در انتهای دوره مطالعه نسبت به ابتدای آن، کاهش معنی دار در میزان شیوع و بروز ورم پستان بالینی، فراوانی نسبی کارتیه های CMT مثبت و فراوانی نسبی نمونه هایی که از آنها استرپتوکوکوس آگالاکتیه، استافیلوکوکوس اورئوس و کلیفرم ها (Coliforms) جدا شدند و افزایش معنی دار در فراوانی نسبی نمونه هایی که جدا نگردید مشاهده شد. در ارتباط با وقوع موارد بالینی ورم پستان، کاهش معنی دار در سهم استرپتوکوکوس آگالاکتیه و استافیلوکوکوس اورئوس در برابر افزایش معنی دار سهم استرپتوکوکوهای محیطی، کورینه باکتریوم بوویس و موارد عدم جداسازی باکتری پاتوژن. در ارتباط با تجزیه و تحلیل نمونه شیر مخزن کل، ابتدا کاهش و سپس افزایش معنی دار در تعداد سلولهای سوماتیک شیر مخزن کل گله (با میانگین 225080 cells/ml))، کاهش معنی دار تنها در ابتدای دوره در Staph. Count, (با میانگین2726 cells/ml) و عدم وجود تغییرات معنی دار در Strep. Count, Coilcount, TBC (به ترتیب با میانگین های56966 cells/ml، 17131و 9948) در 76 درصد از نمونه های هفتگی اخذ شده از مخزن کل، استرپتوکوکوس آگالاکتیه و استافیلوکوکوس اورئوس یافت نشدند. همچنین عدم وجود همبستگی بین مجموع تراکم این دو باکتری و سطح تعداد سلولهای سوماتیک شیر مخزن کل گله نشان داده شد.
    نتیجه گیری
    نتایج آماری این مطالعه، موقعیت برنامه کنترلی پیشنهاد شده را در کاهش میزان شیوع و بروز ورم پستان (تحت بالینی و بالینی) در این گله نشان می دهد.
    کلیدواژگان: برنامه کنترلی، پایش مداوم، ورم پستان، گله های شیری
  • نسرین نوذری، باقر یخچالی، صادق رهبری، غلامرضا موذنی جولا صفحه 125
    هدف
    شناسایی و تفکیک گونه های مختلف آیمریاهای طیور ایران با استفاده از روش (PCR).
    طرح: استفاده از نرم افزار آنالیز جمعیت های ژنتیکی جهت تعیین ضریب شباهتحیوانات: واحدهای مرغداری مرغ مادر، از 5 منطقه آب و هوایی ایران که واکسن کوکسیدیوز استفاده نکرده بودند. جهت نمونه برداری انتخاب تعداد 114 نمونه بستر به طور تصادفی از این مرغداری ها تهیه شد.
    روش
    اواوسیت های موجود در نمونه ها به روش شناورسازی جدا و DNA آنها به وسیله فنل کلروفرم و با استفاده از پروتئیناز K استخراج شد. برای شناسایی و تفکیک گونه های مختلف آیمریا از چهار جفت پرایمر اختصاصی طراحی شده از سکانس ناحیه DNA, Internal transcribed spacer-1(ITS1) ریبوزومی آیمریا آسروولینا، آیمریا نکاتریس و آیمریا تنلا و یک جفت پرایمر یونیورسال BSEF-BSER که ناحیه ITS1 گونه های مختلف آیمریاها را تکثیر می کند استفاده شد.
    نتایج
    DNA ژنوم اواوسیت های جدا شده از مدفوع طیور آلوده با پرایمرهای اختصاصی توسط واکنش زنجیر پلیمراز تکثیر و برحسب نوع گونه آیمریا یک قطعه DNA در اندازه 320 جفت باز (آیمریا آسروولینا)، 311 جفت باز (آیمریابرونتی) 384 جفت باز (آیمریا نکاتریکس) و 287 جفت باز (آیمریاتنلا) بر روی ژل آگارز حاوی اتیدیوم بروماید مشاهده شد. برای شناسایی گونه ها در نمونه هایی که آلودگی مخلوط داشتند و گونه های خالص که برای آنها جفت پرایمر اختصاصی وجود نداشت از جفت پرایمر یونیورسال استفاده شد. در این بررسی 5 گونه آیمریاماکزیما، آیمریا برونتی، آیمریاتنلا، آیمریا آسروولینا و آیمریا میتیس شناسایی شدند که شناسایی و گزارش آیمریا میتیس و آیمریا برونتی برای اولین بار در ایران در این بررسی صورت گرفته است.
    نتیجه گیری
    در پایان با توجه به نتایج به دست آمده جفت پرایمرها معرفی شده کاملا اختصاصی عمل نمودند و جفت پرایمر یونیورسال نیز توانست 5 گونه ایمریا را در نمونه های آلوده و همچنین نمونه هایی که برای آنها جفت پرایمر اختصاصی وجود نداشت را از یکدیگر تفکیک و مورد شناسایی قرار دهد. بنابراین تشخیص گونه های آیمر با روش (PCR)، یک روش بسیار سریع، دقیق، آسان و ارزان است و نیاز به خالص ساز و تکثیر ندارد. پیشنهاد می گردد این روش به عنوان یک روش روزمره در آزمایشگاه های کشور که امکانات لازم را دارند مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: واکنش زنجیر پلیمر از (PCR)، ایران، ماکیان، طیور، کوکسیدیوز، آیمریا
  • صمد لطف الله زاده، نوید ضیایی درونکلایی، تقی زهرایی صالحی، سیدعلی پوربخش، محمدرضا مخبر دزفولی، غلامرضا افشاری صفحه 131
    هدف
    بررسی حضور اشریشیا کلی، کوکسیدیا و کریپتوسپوریدیوم از مدفوع گوساله های مبتلا به اسهال زیر یک ماه در دو شهرستان قائم شهر و بابل، همزمانی احتمالی جداسازی اشریشیاکلی با کوکسیدیا و کریپتوسپوریدیوم، سروتایپینگ ایزوله های اشریشیاکلی از نظر حضور فیمبریه K99 و گروه سرمیO، مقایسه حساسیت آنتی بیوتیکی این سروتایپ از اشریشیاکلی با سایر اشریشیاکلی های جدا شده در این دو شهرستان.
    حیوانات: نود و سه گوساله زیر یک ماه مبتلا به اسهال.
    روش
    نمونه برداری مدفوع از ناحیه رکتوم و انتقال به آزمایشگاه، بررسی نمونه ها از نظر حضور اشریشیاکلی و کریپتوسپوریدیوم توسط روش های استاندارد، کشت نمونه ها بر روی محیط کشت باکتریولوژیک استاندارد و جدا نمودن اشریشیاکلی، تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی باکتری های اشریشیاکلی جدا شده به روش Disk Diffusion Test سرو تایپینگ ایزوله های اشریشیاکلی.
    تجزیه و تحلیل آماری: کلیه نتایج در جداول توصیفی و به صورت درصد بیان گردیده است.
    نتایج
    اشریشیاکلی از 40.8 درصد گوساله های مبتلا به اسهال جدا گردید که تنها یک مورد (1.07 درصد) از ایزوله های اشریشیاکلی K99+ بود. همزمانی دفع اشریشیاکلی با کوکسیدیا در 6 مورد (6.4 درصد) و همزمانی وقوع اشریشیاکلی با کریپتوسپوریدیوم در 6 مورد (6.4 درصد) مشاهده گردید. در تست حساسیت آنتی بیوتیکی ایزوله های اشریشیاکلی به بسیاری از آنتی بیوتیک های رایج مورد استفاده در درمان اسهال مقاوم بودند و اختلاف معنی داری از نظر آنتی بیوگرام بین اشریشیاکلی با سایر ایزوله های اشریشیاکلی K99+ وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    به نظر می رسد که اشیریشیاکلی K99+ ایزوله شایعی در گوساله های مبتلا به اسهال زیر یکماه در این دو شهرستان نمی باشد. ایزوله های اشریشیاکلی در دو شهرستان مورد مطالعه به بسیاری از آنتی بیوتیک های رایج مقاومت داشتند که احتمالا به دنبال استفاده بی رویه از این آنتی بیوتیک ها بوده است و ممکن است در سایر نقاط نیز موضوع فوق صدق نماید.
    کلیدواژگان: اشریشیاکلی، کوکسیدیا، کریپتوسپوریدیوم، اسهال، گوساله
  • غلامرضا نیکبخت بروجنی، حسن تاج بخش صفحه 137
    هدف
    بررسی حضور ژن spv در جدایه های سروتیپ های مختلف سالمونلاآنتریکا.
    طرح: مطالعه مشاهده ای.
    نمونه ها: تعداد صد و سی و هشت نمونه سالمونلای جدا شده در بخش میکروب شناسی دانشکده دامپزشکی.
    روش
    در این تحقیق از روش افزوده سازی با پرایمرهای PG48 و PG44 برای بررسی ژن تنظیم کننده حدت پلاسمیدی در سروتیپ های مختلف استفاده شد.
    نتایج
    در افزوده سازی ژن spvR سالمونلا آبورتوس اویس، انترایتیدیس، تیفی موریوم، دابلین و براندبورگ همگی باندهایی با وزن 890 جفت باز را به طور مشخص ایجاد کردند. سروتیپ بویس موربیفیکانس، تیفی و سنفتنبرگ باندهای ضعیف و غیراختصاصی تولید کردند. سروتیپ نیوپورت هیچ محصولی را در این روش نشان نداد.
    نتیجه گیری
    جدایه های سروتیپ های سالمونلابویس موربیفیکانس، تیفی، سنفتنبرگ و نیوپورت فاقد ژن تنظیم کننده حدت پلاسمیدی هستند. علاوه بر این از روش افزوده سازی ژن spvR به خوبی می توان در مشخص نمودن حضور یا عدم حضور پلاسمیدهای حدت در سروتیپ های مختلف سالمونلا بهره برد.
    کلیدواژگان: پلاسمید حدت، سالمونلا، بویس موربیفیکانس، تیفی، سنفتنبرگ، تیوپورت
  • مجید خالداری، پرویز تاجیک، دکار احمد افضل زاده، ندا فرزین صفحه 141
    هدف
    اثر سیدر بر همزمان کردن فحلی و مقایسه میزان دوقلوزایی با استفاده از هورمون گونادوتروپین کوریونی مادیان و تغذیه دستی و اثر متقابل آنها.
    حیوانات: شصت و نه راس میش نژاد زندی و شش راس قوچ نژاد زندی.
    طرح: کاملا تصادفی.
    تجزیه و تحلیل آماری: در این طرح از برنامه آماری SPSS برای داده های پارامتری و مربع کای و من وایتنی برای داده های ناپارامتری.
    روش
    در این تحقیق 69 راس میش نژاد زندی دارای سن 5-2 سال و میانگین وزن 5.6 ± 47.9 کیلوگرم به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. گروه اول به صورت چرای آزاد از پس چر غلات و دو گروه دیگر به صورت دستی در آغل تغذیه شدند. برای همزمان نمودن فحلی در مهبل میشهای هر سه گروه به مدت 13 روز سیدر Controlled Internal Drug Releasing (CIDR) قرار داده و پس از خارج کردن آنها به هر یک از دامهای گروه چرای آزاد و یکی از گروه های تغذیه دستی (گروه دوم400) واحد بین المللی هورمون گونادوتروفین سرم مادیان آبستن Equine Chorionic Goonadotrophin (eCG) به صورت عضلانی تزریق شد. سپس به هر گروه دو قوچ نژاد زندی معرفی گردید. علایم فحلی در میشها حدود 48-36 ساعت پس از خارج نمودن سیدر آشکار گردید.
    نتایج
    میزان فحلی در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 100، 95 و 96 درصد بود که تفاوت بین گروه های معنی دار نبود. زایش در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 91، 83 و 87 درصد و این تفاوتها هم معنی دار نبود. دوقلوزایی (بر اساس میشهای زایش کرده) در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 29، 37 و 15 درصد و تفاوتها از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). میانگین وزن میشها در زمان آمیزش در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 6.4 ± 47.3، 4.9 ±47.8 و 5.4 ±48.5 کیلوگرم بود. ولی اثر وزن مادر قبل از آمیزش بر وزن تولد معنی دار بود(P<0.05). میانگین وزن تولد بره های یک قلو و دوقلو و همچنین بره های نر و ماده به ترتیب برابر 4.2±0.5، 3.5±0.5 و 0.6±4.2 و 0.6±3.7 کیلوگرم بود و این تفاوتها معنی دار نبود. میانگین وزن تولد بره های دوقلو در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 0.4 ±3.5±0.5, 3.3 و 0.6±3.7 کیلوگرم و این تفاوتها معنی دار نبود. میانگین وزن بره ها در گروه اول، دوم و سوم به ترتیب برابر 1.2±3.6، 1.4±3.3 و 1.4±3.7 کیلوگرم بود و این تفاوتها معنی دار نبود.
    نتیجه گیری
    نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از هورمون های مصنوعی سبب کاهش طول فصل زایش و تولید بره های یکنواخت از نظر سن و وزن می شود و احتمال بروز بیماری ها و تلفات کاهش می یابد. همچنین استفاده از هورمون ها برای تحریک تولید تخمک نسبت به روش های سنتی (تغذیه فلاشینگ) سبب افزایش درصد دوقلوزایی در گله می شود. در ضمن از نظر اقتصادی نیز با صرفه تر و نتایج حاصل از آن مطمئن تر است.
    کلیدواژگان: هورمون، سیدر، همزمانی فحلی PMSG، چند قلوزایی، نژاد زندی
  • حسن تاج بخش، حمیدرضا ایوبی، ملیحه پور کبیره عباسعلی، تقی زهرایی صالحی صفحه 147
    هدف
    مطالعه الگوی پروتئین های تام و سیتوپلاسمی در سوش های سالمونلا آبورتوس اویس جدا شده از ایران و بررسی تفاوتهای الگوی پروتئینی آنها.
    نمونه ها: سویه های باکتری سالمونلا آبورتوس اویس جدا شده از ایران.
    روش
    جهت استخراج پروتئین تام از روش سونیکه کردن استفاده شد. پروتئین های سیتوپلاسمی با استفاده از استن رسوب داده شد. جهت مشاهده این پروتئی ها از روش SDS-PAGE در شرایط احیایی و غیر احیایی و رنگ آمیزی نیترات نقره استفاده شد.
    نتایج
    الگوی پروتئین تام در سویه های مختلف سالمونلا آبورتوس اویس تفاوتهای قابل ملاحظه ای را نشان داد. البته الگوی پروتئین های سیتوپلاسمی در سویه های مختلف در شرایط احیایی و غیراحیایی مشابه بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به یکسان بودن شرایط رشد باکتری، تفاوتهای موجود در الگوی پروتئین تام نشان دهنده وجود یکسری اختلافات ژنوتیپی در این سویه ها می باشد. این تفاوتها به عنوان یک شاخص جهت بررسی های اپیدمیولوژی مولکولی قابل ارزیابی هستند.
    کلیدواژگان: سالمونلا آبورتوس اویس، پروتئین تام، پروتئین سیتوپلاسمی، SDS-PAGE، رنگ آمیزی نیترات نقره
  • سارنگ سروری، افشین رئوفی، محمد مهدی دهقان، علی اشرفی صفحه 153
    هدف
    تعیین فراوانی عوارض و بیماری های مختلف گاوان ارجاعی به بخش رادیولوژی بیمارستان تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد واقع در شهر کیان و تاثیر فاکتورهای نژاد، سن و جنس دام بر میزان وقوع این عوارض و بیماری ها.
    طرح: مطالعه گذشته نگر کلیشه های رادیوگرافی موجود در بایگانی بخش رادیولوژی بیمارستان تخصصی دانشگاه آزاد شهرکرد.
    حیوانات: هفتاد و چهار راس گاو ارجاعی به بخش رادیولوژی.
    روش
    صد و هفتاد و یک رادیوگراف مربوط به گاوان ارجاعی به بخش رادیولوژی بیمارستان مربوط به یکدوره 4 ساله (از خردادماه 1377 تا مردادماه 1381) مورد مطالعه و ارزیابی گذشته نگر قرار گرفت. رادیوگراف ها از نظر عوارض موجود و اثر فاکتورهای نژاد، سن، جنس و محل عارضه مورد بررسی قرار گرفتند و اطلاعات در جداول خاصی به تفکیک فراوانی بیماری، سن، جنس، نژاد و محل عارضه درج گردید.
    نتایج
    بیماری ها و عوارض مشاهده شده شامل شکستگی ها، عفونت استخوانی (استئومیلیت)، آرتریت، اکتینومایکوز، پنومونی، آترزی کولون، استئوکندرایتیس دیسیکنس (OCD) و... بودند. شایعترین عارضه مشاهده شده در بیماران انواع شکستگی ها (16.7 درصد) بود. شکستگی ها بیشتر در قدام فک پایین (7.1 درصد)، ناحیه میانی زند زبرین و زند زیرین و بند انگشتان (4.8 درصد) مشاهده شد. همچنین تمامی موارد آترزی کولون در گوساله های نر مشاهده شد. فراوانی عوارض در گاوان نابالغ با 89.4 درصد اختلاف بسیار زیادی با بالغین که 10.6 درصد موارد را دارا بودند، نشان داد. اکتیونومایکوز نیز در جنس ماده شایعتر بود.
    نتیجه گیری
    این مطالعه قابلیتهای رادیوگرافی را در تشخیص عوارض و بیماری های مختلف و همچنین فراوانی آنها بر حسب جنس، نژاد، سن و محل عارضه در نواحی مختلف بدن گاو نشان می دهد.
    کلیدواژگان: رادیوگرافی، گاو، بیماریها
  • افشین رئوفی، فرهید همت زاده، حسن ممتاز، سیمین عقیلی صفحه 157
    هدف
    مقایسه روش ایمنوفلورسنت غیرمستقیم با بررسی کشتارگاهی در مطالعه سارکوسیستیس فوزیفورمیس در گاومیشهای کشتار شده در کشتارگاه اهواز.
    حیوانات: تعداد سیصد و نود و هشت راس گاومیش کشتار شده در کشتارگاه اهواز در این بررسی از نظر آلودگی به سارکوسیستیس فوزیفورمیس در گروه های بالغ و نابالغ و در دو جنس مختلف مورد بررسی سرولوژیکی و کشتارگاهی قرار گرفتند.
    روش
    خونگیری از گاومیشها قبل از کشتار در کشتارگاه و انجام آزمایش ایمنوفلورسنت غیرمستقیم بر روی سرمهای مربوطه، ارزیابی مری، دیافراگم، عضلات مخطط و عضله قلب دامهای کشتار شده از نظر آلودگی به کیست های ماکروسکوپی و میکروکیست های سارکوسیستیس فوزیفورمیس به روش مشاهده مستقیم و آزمایش Dob smear.
    تجزیه و تحلیل آماری: نتایج حاصله پس از تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون مربع کای از نظر چگونگی ارتباط فاکتورهای مورد مطالعه با یکدیگر به وسیله نرم افزار SPSS و از نظر تعیین بخت آلودگی بافتی در رابطه با تیتر آنتی بادی، آنالیز رگسیون لجستیک توسط نرم افزار MINITAB انجام گرفت.
    نتایج
    نتایج این بررسی آلودگی دامهای تحت مطالعه به فرم های ماکروسکوپی و میکروسکوپی سارکوسیست را به ترتیب برابر 18.6 درصد و 53.5 درصد نشان داد که بیشترین میزان آلودگی اعم از ماکروسکوپی یا میکروسکوپی در بافت مری و کمترین آن در بافت قلب مشاهده شد. هیچ گونه اختلاف معنی داری در ارتباط با جنس در میزان آلودگی به فرمهای ماکروسکوپی و میکروسکوپی انگل مشاهده نشد ولی میزان آلودگی دامهای بالغ به طور معنی داری بیش از دامهای نابالغ بود. 100 درصد گاومیشهای تحت مطالعه در آزمایش ایمنوفلورسنت غیرمستقیم، آلودگی را حداقل با تیتر 40: 1 نشان دادند. بیشترین فراوانی دامها در گروه دارای تیتر 640: 1 (25.9 درصد) و کمترین آنها در گروه دارای تیتر 1:10240 (1.5 درصد) مشاهده شد. بین عیار آنتی بادی در آزمایش IFA و آلودگی بافتها به فرم های ماکروسکوپی و میکروسکوپی انگل ارتباط معنی داری مشاهده شد (P<0.05) به نحوی که با افزایش عیار آنتی بادی تا 64: 1 میزان آلودگی بافتی افزایش و بالاتر از این عیار میزان آلودگی کاهش نشان داد. نوع رابطه بین سن و جنس با میزان آلودگی به سارکوسیستیس در گاومیشها در آزمایش IFA و آزمایشات بفتی کاملا با یکدیگر همخوانی داشت.
    نتیجه گیری
    آزمایش ایمنوفلورسنت غیرمستقیم را می توان به خوبی به منظور بررسی وضعیت آلودگی گاومیشهای یک منطقه به سارکوسیستیس فوزیفورمیس مورد استفاده قرار داد.
    کلیدواژگان: گوسفند، ویروس تورم عفونی بینی و نای گاوان، سرولوژی
  • داود شریفی، جلال بختیاری، سید حسین مرجانمهر، مریم زرین مهر صفحه 161
    هدف
    ارزیابی هیستومورفولوژیکی اثرات طب سوزنی در التیام ضایعات عضلانی.
    طرح: مطالعه تجربی انتخابی.
    حیوانات: ده قلاده سگ بالغ سالم نر نژاد مخلوط با وزن 26±4.4 کیلوگرم و میانگین سن 4.2 ±30 ماه.
    روش
    تمام حیوانات با استفاده از تیوپنتال سدیم 5 درصد بیهوش شدند و توسط هالوتان 1 درصد عمق بیهوشی کنترل گردید. بخشی از ماهیچه biceps femoris راست به اندازه 3 سانتیمتر از طول، 1 سانتیمتر در عرض و 1 سانتیمتر در قطر از کلیه حیوانات برداشته شد و ناحیه به روش روتین بخیه شد و سپس حیوانات به دو گروه 5 تایی تقسیم شدند. حیوانات گروه آزمایش (5 قلاده) تحت درمان تحریکات طب سوزنی به مدت 10 دقیقه در طی 2 هفته با مشخص کردن نقاط اکیوپوینت (GB30, BL40, ST36) قرار گرفتند، در صورتی که در گروه کنترل (5 قلاده) از هیچ روش درمانی استفاده نگردید. در پایان 60 روز مشاهدات بالینی نمونه بیوپسی از محل التیام یافته عضله هر حیوان تهیه گردید و بعد از تهیه مقاطع بافتی و رنگ آمیزی با روش H&E مورد ارزیابی میکروسکوپیک قرار گرفتند.
    نتایج
    آرایش منظم و موازی دستجات کلاژن با ضخامت مناسبی با حداقل سلولهای آماسی در گروه آزمایش در مقایسه با وجود سلولهای آماسی فراوان و دستجات کلاژن غیرمنظم و غیرموازی که از ضخامت کمتری برخوردار بودند، در گروه کنترل از نشانی های مهم یافته های هیستوپاتولوژی بود.
    نتیجه گیری
    استفاده از تحریکات طب سوزنی اثرات مثبت و تحریک آمیزی را در التیام ضایعات عضلانی به همراه داشت. ارتباط بالینی طب سوزنی به عنوان یک مکمل درمان فیزیکی در التیام ضایعات عضلانی و تسریع در امر سازماندهی بافتی عضلانی موثر می باشد.
    کلیدواژگان: طب سوزنی، التیام، ضایعات عضلانی، سگ
  • مقایسه تغییرات فشار کره چشم قبل و بعد از بیهوشی با ترکیب کتامین و آسپرومازین در گربه های ولگرد با استفاده از روش تونومتری شیوتز
    شهرام جمشیدی، سعید بکایی، کمال الدین آراسته صفحه 167
    هدف
    مقایسه تغییرات فشار کره چشم قبل و بعد از بیهوشی با کتامین و آسپرومازین در گربه های ولگرد بر اساس سن، جنس و رنگ چشم.
    حیوانات: تعداد صد قلاده سگ ولگرد.
    روش
    جمع آوری گربه های ولگرد به صورت اتفاقی با استفاده از تله زنده گیر از نقاط مختلف شهر تهران، اندازه گیری فشار کره چشم هر حیوان پس از مقید کردن فیزیکی آن با استفاده از روش تونومتری شیوتز، ایجاد بیهوشی با ترکیب کتامین و آسپرومازین و اندازه گیری مجدد فشار کره چشم.
    نتیجه گیری
    در پایان با توجه به یافته های بالینی و نتایج آماری موجود در این مطالعه می توان اظهار داشت که در بین فاکتورهای زمینه ای مورد بررسی در این مطالعه تنها سن نقش موثری در تغییرات فشار کره چشم گربه ها دارد. از طرفی استفاده از داروی بیهوشی (ترکیب کتامین و آسپرومازین) که در بسیاری از موارد به دلیل غیرممکن بودن مهار فیزیکی دام در هنگام هوشیاری برای اندازه گیری فشار کره چشم، امری اجتناب ناپذیر است، می تواند موجب تغییر معنی داری در فشار طبیعی کره چشم شود و بنابراین لازم است با استفاده از ضریب صحیح زیر اندازه طبیعی کره چشم تعیین شود x=y-0.743/1.021.
    کلیدواژگان: فشار داخل کره چشم، گلوکوم، تونومتری شیوتز، گربه ولگرد
  • شاهرخ رنجبر بهادری، علی اسلامی، بهنام مشگی، سعید پور حسینی صفحه 171
    هدف
    مطالعه آلودگی های کرمی گربه های ولگرد تهرانی و ارزیابی اهمیت آنها در سلامتی گربه ها و اشاعه بیماری های مشترک کرمی.
    طرح: مطالعه مشاهده ای مقطعی.
    حیوانات: تعداد یکصد قلاده گربه ولگرد صید شده از مناطق مختلف شهر تهران.
    روش
    یکصد قلاده گربه ولگرد از مناطق جغرافیایی مختلف شهر تهران به روش تله گذاری جمع آوری و پس از بیهوش و راحت نمودن، لاشه کالبدگشایی گردید. سپس اندامهای مختلف محوطه بطنی و صدری شامل کبد، کلیه، قلب، ریه ها، لوله گوارش و محوطه بطنی آنها از لحاظ آلودگی به انگلهای کرمی مورد بازرسی قرار گرفت.
    تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از آزمون مربع کای به منظور بررسی ارتباط بین سن، جنس و منطقه جغرافیایی مطالعه شده با آلودگی. در ضمن برای نشان دادن میزان تاثیر متغیرهای فوق بر آلودگی از ضریب Eta استفاده شد.
    نتایج
    در بین اندامهای بررسی شده تنها در لوله گوارش، آلودگی کرمی دیده شد و مجموعا چهارگونه مختلف نماتود و سستود به نامهای توکسوکاراکتی (23 درصد) فیزالوپتراپره پوتیالیس (7 درصد)، دیپلوپیلیدیوم نولری (5 درصد) و توکساسکاریس لئونینا (2 درصد) از آن جدا گردید که شایعترین آنها توکسوکارا کتی بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته های به دست آمده، شدت آلودگی به برخی گونه ها مانند توکسوکاراکتی 23 درصد گزارش شده است که با توجه به نقش آسکاریس ها در ایجاد سندروم مهاجرت نوزاد احشایی و مهاجرت نوزاد در چشم، توصیه می گردد در تردد گربه در اماکن انسانی و تماس با انسان بویژه کودکان، اهمیت بهداشتی آسکاریس ها مورد توجه قرار گیرد و اقدامات لازم پیشگیرانه به عمل آید.
    کلیدواژگان: کرمهای انگلی، گربه، تهران
  • فرهید همت زاده، هادی کیوانفر، مریم بادوام، محمد طاهری صفحه 175
    هدف
    این بررسی به منظور مطالعه روند تغییرات سلولی در کشتهای سلولی آلوده به سویه های سیتوپاتوژن و غیرسیتوپاتوژن پستی ویروس های جدا شده از گاو و گوسفند انجام گرفت.
    روش
    پس از آلوده نمودن کشتهای سلولی R-BK آماده شده در لوله های لیتون با سویه NADL ویروس BVD و یک سویه ویروس بیماری Border و همچنین یک سویه غیر سیتوپاتوژن ویروس BVD به رنگ آمیزی نمونه ها با استفاده از میکروسکوپ فلورسنت اقدام گردید.
    نتایج
    در نمونه های آلوده به سویه های سایتوپاتیک و غیرسایتوپاتیک پستی ویروس در روز اول تنها حضور کانونهای پادگن ویروسی بدون بروز تغییرات مشهود سلولی جلب توجه می نمود. در نمونه های آلوده به سویه های cp در روز دوم علاوه بر گسترش کانونهای عفونی آثار اولیه تغییرات مرفولوژیک سلولی از قبیل تغییر در اندازه و تمایل به گرد شدن دیده شد، در روز سوم کانون CPE در نقاط مختلفی از کشت تک لایه که با تجمع شدید پادگن ویروس در اطراف کانون CPE، گرد شدن و کنده شدن سلولهای آلوده مشاهده گردید و در نهایت در روزهای چهارم و پنجم تقریبا همگی سلولهای آلوده شده و نشانی های CPE را نشان می دادند. در حالی که در کشتهای سلولی آلوده به سویه غیرسیتوپاتیک ویروس BVD در مطالعه روزانه تنها گسترش در مطالعه روزانه تنها گسترش کانونهای عفونی با سرعتی بسیار کمتر از سویه های سیتوپاتیک دیده می شد و تا روز ششم اثری از ایجاد CPE مشاهده نگردید.
    نتیجه گیری
    روش ایمونوفلورسانس مستقیم قدرت تشخیص کشتهای سلولی آلوده به پستی ویروس را حتی در چند ساعت اولیه پس از عفونت و قبل از شکل گیری CPE در کشت های آلوده به سویه های سیتوپاتوژن و غیرسیتوپاژن دارد.
    کلیدواژگان: پستی ویروس، ایمونو فلئور رسانس، سویه سیتوپاتوژن، سویه غیر سیتوپاتوژن، کشت سلول
  • ابوالفضل کامکار، نور دهر رکنی، عبدالمجید چراغعلی، هدایت حسینی، مهران رپایی مجاز، سعید بکایی، ایرج نوروزیان، عبدالحکیم عبدالله زاده صفحه 179
    هدف
    تعیین میزان باقیمانده نیتریت ها در انواع فرآورده های گوشتی عرضه شده در ایران به منظور ارزیابی رعایت استانداردها مربوطه به حدود مجاز مواد افزودنی در کشور.
    طرح: مطالعه توصیفی - تحلیلی بر مبنای نمونه گیری اتفاقی.
    تعداد نمونه: دویست و پنجاه نمونه از انواع فرآورده های گوشتی (انواع کالباس و سوسیس).
    روش
    در این مطالعه تعداد 250 نمونه از انواع فرآورده های گوشتی (کالباس و سوسیس) تولید شده توسط کارخانه های مختلف در سطح کشور به طور اتفاقی انتخاب و نمونه های مذکور از نظر شاخص میزان باقیمانده نیتریت با روش اسپکتروفتومتریک مورد بررسی قرار گرفتند.
    نتایج
    نتایج حاصله نشان داده که میزان باقیمانده نیتریت فرآورده های مختلف (انواع سوسیس و کالباس)1-108 p.p.m بوده و بر اساس آنالیز واریانس یکطرفه اختلاف بین متوسط مقدار باقیمانده نیتریت مربوط به سوسیس گوشت قرمز از سایر محصولات بیشتر (P<0.05) و این مقدار در کالباس گوشت قرمز از سایر محصولات کمتر (P<0.05) است. در حالیکه بر اساس آزمون فوق الذکر متوسط میزان باقیمانده نیتریت در سوسیس و کالباس گوشت مرغ تفاوت معنی داری با یکدیگر ندارد.
    نتیجه گیری
    با توجه به مطالعه انجام شده میزان باقیمانده نیتریت در مواردی بالاتر از حد مجاز پذیرفته شده در کشور می باشد. لذا رعایت استانداردهای مربوطه و اندازه گیری و کنترل مرتب این ماده افزودنی در فرآورده های گوشتی توصیه می شود.
    کلیدواژگان: نیتریت، فرآورده های گوشتی، اسپکتروفتومتری
  • حمیدرضا حداد زاده، محمد راضی جلالی، پروانه خضرایی نیا، محمد طاهری، عبدالرحمن راسخ صفحه 183
    هدف
    تعیین میزان آلودگی سرمی گوسفندان استان چهارمحال و بختیاری به ویروس IBR.
    طرح: مطالعه مقطعی.
    حیوانات: چهارصدو دو راس گوسفند سالم.
    روش
    تهیه نمونه های سرم در طی چهار فصل سال 1381 از 402 راس گوسفند از تمامی 5 شهرستان استان چهارمحال و بختیاری با روش خوشه ایتصادفی، ثبت مشخصات دامهای مورد مطالعه از نظر سن، جنس و سابقه سقط جنین (در دامهای ماده). انجام آزمون خنثی سازی سرم روی نمونه ها و تعیین میزان آلودگی گوسفندان به ویروسIBR. تجزیه و تحلیل آماری: تعیین وجود رابطه آماری بین شهرستان، جنسیت، فصل و سابقه سقط جنین با میزان آلودگی با استفاده از آزمون مربع کای و تعیین وجود رابطه خطی بین سن و میزان آلودگی سرمی با استفاده از آزمون رگرسیون خطی.
    نتایج
    در 43 نمونه سرم (10.7 درصد) نتیجه آزمون سرولوژی مثبت شد. میزان آلودگی گوسفندان در هر یک از پنج شهرستان مورد مطالعه برآورد گردید. ارتباط آماری معنی داری بین شهرستان، جنسیت، فصل و سابقه سقط جنین با میزان آلودگی آنها افزایش می یابد و رابطه خطی مستقیم بین سن و میزان آلودگی دامها وجود دارد (r=0.94).
    کلیدواژگان: سارکوسیستیس فوزیفورمیس، گاو میش، سرولوژی، ایمنوفلورسنس، غیر مستقیم، ایران
  • تقی زهرایی صالحی، ذوالفقار رجبی، مهرداد مدیر صانعی، سعید بکایی صفحه 189
    هدف
    ارزیابی ایمنی زایی واکسنهای غیرفعال تهیه شده از چندین سروتیپ کلی باسیل جدا شده از طیور در ایران.
    حیوانات: سیصد و شصت قطعه جوجه خروس گوشتی نژاد آرین.
    روش
    در این مطالعه از سروتیپ های بومی غالب و حاد (شامل سروتیپ های اشریشیاکلی O119:B14,K82,O2:K1,O128:K67,O78:K80) که درمرحله اول تحقیق جدا شده بودند, به سه روش حرارت دادن، استفاده از فرمالین و اولتراسونیکاسیون، سه نوع واکسن منووالان و یک نوع واکسن پلی والان تهیه گردید. همچنین به این واکسنها ALK(SO4)2.12H2O و KOH به عنوان ماده کمکی اضافه شد. جهت ارزیابی ایمنی زایی واکسنها، تعداد 360 قطعه جوجه خروس گوشتی یک روزه از نژاد آرین انتخاب و به صورت کاملا تصادفی به چهار گروه درمانی و یک گروه شاهد تقسیم شدند. به چهار گروه آزمایشی، در سه مقطع سنی دو هفتگی (به روش زیرجلدی)، سه و چهار هفتگی (به روش عضلانی) به میزان 0.5 میلی لیتر یکی از چهار نوع واکسن تهیه شده تزریق گردید. در سن 38 روزگی قبل از چالش، به منظور انجام آزمایشهای سرم شناسی از ورید بالی تعدادی از جوجه های هر پنج گروه خونگیری شد و سپس به میزان 0.5 میلی لیتر (واجد 9 10 ×1.5 جرم) از سویه های حادO128:K67، O78:K80 و O2:K1 به گروه های مربوطه تزریق شد. در طی دوره مطالعه میزان غذای مصرفی، وزن جوجه ها و همین طور تعداد تلفات نیز ثبت گردید.
    تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس و آزمون شف.
    نتایج
    بعد از چالش بیش از 95 درصد جوجه های متعلق به گروه شاهد در اثر تزریق سروتیپ حاد مبتلا به کلی باسیلوز شده و بیش از 70 درصد آنها در اثر این بیماری تلف شدند درحالی که میزان تلفات در گروه های واکسینه شده حدود 3.7 درصد بود. در گروه های واکسینه شده حدود 97 درصد جوجه ها به رشد طبیعی خود ادامه دادند و بعد از چالش نیز مشکل خاصی در آنها دیده نشد.
    نتیجه گیری
    بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق هر چهار نوع واکسن تهیه شده از سروتیپ های بومی ایمنی زا هستند و محافظت خوبی در برابر سویه حاد ایجاد می کنند. ولی ایمنی متقاطع بین سر و تیپ های غیر مشابه کم است. همچنین مشخص شد که واکسیناسیون با واکسن های کلی باسیل تهیه شده در این تحقیق تاثیر زیان آوری بر روند رشد جوجه ها و کیفیت گوشت آنها ندارد به طوری که هیچ ضایعه ای در محل تزریق مشاهده نشد. لذا برای پیشگیری و کنترل بهتر کلی باسیلوز علاوه بر توجه به روش های مدیریتی و کنترل بیماری های تنفس، از روش واکسیناسیون نیز می توان در طیور استفاده نمود.
    کلیدواژگان: کلی باسیلوز، طیور، واکسن، اشریشیا کلی
  • امید دزفولیان، داریوش شیرانی، مسعود سلک غفاری، رضا نقشینه، مهدی مرجانی صفحه 197
    هدف
    گزارش درمانگاهی لیدیگ سل تومور در یک قلاده سگ ژرمن شپرد.
    طرح: مطالعه موردی بالینی.
    تاریخچه: یک قلاده سگ ژرمن شپرد نر یازده ساله به علت کاهش اشتها به درمانگاه دامهای کوچک دانشکده دامپزشکی ارجاع گردید. در معاینات بالینی مورد غیرطبیعی مشاهده نگردید. به علت وضعیت نامناسب بیمار حیوان معدوم و در کالبدگشایی نمونه برداری از قسمتهای مختلف صورت گرفته و به بخش پاتولوژی ارسال شد. در بررسی میکروسکوپ نوری و الکترونی بافت بیضه، تومور سلولهای بینابینی بیضه تایید گردید.
    نتایج
    مشاهدات هیستوپاتولوژی و اولترااستراکچرال، تومور سلولهای لیدیگ را تایید نمود.
    نتیجه گیری
    با توجه به اینکه وقوع تومور در سگ همراه با علایم درمانگاهی نمی باشد، بنابراین امکان دارد که در هنگام کالبدگشایی بیضه ها بازرسی نگردند، به همین دلیل میزان وقوع تومور باید احتمالا بالاتر از گزارشهای موجود باشد.
    کلیدواژگان: تومور سلولهای لیدیگ، بیابینی، میکروسکوپ الکترونی، سگ
  • سید رضا قاضی، سید هادی منصوری، ملیحه الزمان منصفی صفحه 199
    هدف
    مطالعه موقعیت تشریحی نقطه اختتام نخاع شوکی گربه های نر.
    حیوانات: پانزده گربه نر در 2 گروه جنینی شامل جنینهای 37 روزه اواسط دوره جنسی و جنینهای 52 روزه اواخر دوره جنینی و 3 گروه سنی بعد از تولد شامل نوزاد یکروزه، 6 ماهه (بلوغ جنسی) بالای 1 سال (بلوغ جسمی) و در هر گروه سنی 3 حیوان بررسی گردید.
    روش
    پایداری نخاع شوکی به وسیله تزریق و غوطه ورسازی در فرمالین، لامینکتومی ستون مهره ای و تعیین نقطه اختتام نخاع و یا مخروط نخاعی بر روی مهره مربوطه توسط سوزن.
    نتایج
    محل اختتام نخاع جنین 37 روزه در یک سوم پیشین مهره اول دمی، در جنین 52 روزه در یک سوم مهره سوم خارجی، در نوزاد در یک سوم پسین مهره دوم خاجی، در گروه سنی 6 ماهه در یک سوم میانی مهره دوم خاجی و در گروه سنی بالای یکسال در یک سوم پیشین مهره دوم خاجی می باشد.
    نتیجه گیری
    با افزایش سن محل اختتام نخاع نیز قدامی تر شده که حکایت از رشد سریعتر ستون مهره ای نسبت به نخاع شوکی دارد.
    کلیدواژگان: نخاع شوکی، مخروط نخاعی، گربه