International Multidisciplinary Journal of Pure Life
Volume:1 Issue: 1, 2015

حیات طیبه، دریچه ای به زندگی جاوید بشری خواهد بود. دانشگاه مجازی ‏المصطفی (صلی الله علیه وآله)، رسالت خود را معرفی آموزه های الهی برای انسان خاک نشین می داند ‏تا از رهگذر دانشی که خداوند در اختیار او گذارده، زندگی جدیدی را پایه گذاری ‏کند، به نحوی که آرامش دنیوی و سعادت اخروی را برای او به ارمغان آورد.‏ حیات طیبه فرصتی برای دانش پژوهان و دانش آموختگان دانشگاه است تا ‏آموخته های علمی- معرفتی خود را بر پهنای فضای مجازی بگسترانند و با زبان ‏عالمانه، معرفت دینی را در ساحت های مختلف زندگی بشری بازتاب دهند. امید که ‏با همت جویندگان نور دانش، این پنجره هر چه پرفروغ تر گردد.

پژوهش به عنوان شریان حیات در حوزه دانش و بینش عمل می کند، که پویایی آن می تواند ‏به تحریک در رویش و گسترش مرزهای دانش انجامیده، و بی توجهی به این حوزه، ایستایی و ‏نهایتا میرایی دانش را رقم می زند، که جهل، اولین دستاورد آن می باشد. در دنیای امروز نیز ‏شاهد جهالت مدرن هستیم، که محصول عدم پژوهش سلیم در حوزه های مختلف است.‏ امروزه پژوهش مجرای گسترش مرزهای دانش بوده، و جایگاه سترگی را در فعالیت های ‏بشری به خود اختصاص داده است. تتبع در حوزه علوم انسانی و اسلامی، می تواند انسان را در ‏فهم مسائل و دشواری های انسانی توانمند ساخته، و برای آنها راه حل ارائه کند.‏ پیشرفت روزافزون حوزه های دانشی، ضرورت ورود به عرصه های علمی بیشتری را می ‏طلبد؛ چه آن که امروزه بسیاری از حوزه های دانشی علوم اسلامی نیازمند تبیین و ارائه در عرصه ‏جهانی است.‏ فصلنامه دانشجویی حیات طیبه به منظور ایجاد فضای ارائه مقاله های دانش پژوهان ‏دانشگاه مجازی المصطفی(صلی الله علیه وآله)، در تلاش است تا ضمن ارتقای سطح پژوهش های ‏دانشجویی مرتبط با علوم اسلامی، بستر مناسبی برای توسعه ارتباط میان پژوهش گران عرصه ‏علوم اسلامی- انسانی باشد. حیات طیبه به صورت فصلنامه، چند زبانه، الکترونیکی و ترویجی منتشر می شود. ‏شماره حاضر به موضوع «سبک زندگی برتر از نگاه قرآن و پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله)» می-‏پردازد، و ماحصل شش مقاله برتر از مسابقه مقاله نویسی به سه زبان فارسی، عربی و اردو می ‏باشد، که در معاونت پژوهشی دانشگاه برگزار شده است.‏ فصلنامه حیات طیبه با عنایت کمیسیون نشریات جامعه المصطفی(صلی الله علیه وآله) العالمیه ‏و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان نخستین نشریه علمی ‏دانشگاه مجازی المصطفی(صلی الله علیه وآله) آمادگی انتشار مقاله های دانش پژوهان را دارد.

در این مقاله آداب گفتگو از نگاه قران کریم و پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) مورد تحقیق و ‏بررسی قرار گرفت. اهمیت گفتگو و جایگاه آن در قرآن کریم با تاکید بر فطری ‏بودن، انواع گفتگو و سپس آفات گفتگو از دیگر محورهایی بود که در ادامه بررسی ‏شد.‏ اهمیت این مقاله، یافتن پاسخی برای پرسش های طرح شده بود؛ این که: چرا ‏گاهی در محاوره و گفتگوهای مان با دیگران دچار مشکل می شویم؟ آداب صحیح و ‏قواعد درست کدام است؟ قرآن کریم در این زمینه چه اصولی را عنوان می کند؟ ‏پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) چه روش عملی را به کار می بردند؟ و این که آفات و آسیب های ‏گفتگو چیست؟ از جمله نتایجی که در این تحقیق حاصل شد، این که: آدابی همچون حسن گفتار، ‏حق گویی، خوش خلقی، ملایمت، تواضع، نیکوکاری به خانواده و مردم و مستمندان، ‏و دوری از بدگویی و صدای بلند و... از آیات الهی و سخنان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) ذکر ‏می شود. در مناظره رفتارهایی همچون گوش دادن به مدعای مخاطب و انتخاب ‏بهترین سخن، دوری از جدال، به نرمی سخن گفتن، دوری از پرخاش و... نیکو ‏محسوب می گردد. در آفات گفتگو نیز بیهوده گویی، پرگویی، چاپلوسی، غیبت، خشم ‏و... را در قرآن کریم و سخنان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) مورد ذم درمی یابیم. نتیجه نهایی آن که ‏برای رسیدن به یک گفتگوی صمیمانه، موثر و دلنشین بایستی از قواعد ذکر شده ‏پیروی کرده و از آفات شمرده شده نیز دوری کنیم.‏

کار یکی از مقوله های اساسی در فرهنگ جامعه انسانی است. کار از نظر لغوی به ‏معنای فعل و عمل و کردار انسان است. در اصطلاح- کار- هر فعالیتی است که ‏باعث می شود تغییر در ارزش کالا یا ارائه خدمتی به وجود آید و جهت آن رسیدن ‏به هدفی است. با نگاهی به سیره معصومین علیهم السلام در می یابیم که تلاش و پرداختن به ‏فعالیت های اقتصادی از برجسته ترین ویژگی های آن بزرگواران است. معصومین علیهم السلام ‏نه تنها مردم را به کار و فعالیت دعوت می کردند، بلکه اسوه های عملی کار و تلاش ‏بودند.‏ بیکاری و تنبلی در دین اسلام امری نکوهیده است. بیکاری نه تنها ضربه ‏اقتصادی به فرد و جامعه می زند، بلکه ضرر و خطر بزرگ تر آن، آسیب های روحی و ‏روانی است. یکی از ملاک‏ها و معیارهای اسلامی پیرامون کار و شغل، داشتن آگاهی ‏و شناخت لازم از کار است. در اسلام نه تنها کار و تلاش جایگاه بلندی دارد، بلکه ‏تلاش برای کارآفرینی نیز عمل نیک و پسندیده ای است. در دین مبین اسلام فواید ‏فراوانی برای کار برشمرده شده که برخی از آنها عبارتند از: احساس لذت، عزت ‏نفس و کرامت نفس، تمرکز قوه خیال، تندرستی و کسب نورانیت و رضوان الهی. از ‏دیدگاه اسلام در کار و فعالیت باید جانب اعتدال را رعایت کرد و دچار افراط و ‏تفریط نشد. از دیدگاه این دین الهی، وجدان کاری یکی از مسایل مهم در انجام کار ‏است، یک شخص عامل بدون تعهد، یک عامل خوب نیست. هر کدام از زن و مرد ‏می توانند کار کنند و حاصل دست رنج آن ها متعلق به خود آن هاست؛ البته زنان باید ‏از اختلاط با مردان بپرهیزند.‏ دین اسلام برای کار و کارگری مقام و جایگاه بالایی قائل بودند. یکی از مسایل ‏مورد توجه اسلام، رعایت حق کارگر است. تامین اجتماعی کارگران نیز مورد توجه ‏بزرگان دین اسلام است. از دیدگاه اسلام کسی که در جامعه تلاش و کوشش می ‏کند، باید آینده اش تامین باشد و با از کار افتادگی نباید از معیشت خود ساقط شود. ‏در نگاه اسلامی هر درآمدی حلال نیست بلکه در آمدی حلال است که به حقوق ‏الهی و انسانی ضربه نزند. در این مقاله تلاش شد تبیینی از مسایل مورد اشاره انجام ‏شود.‏

در این مقاله به دنبال نشان دادن روش هایی بودیم که اسلام به عنوان کاملترین دین در اختیار بشر نهاده است تا از ‏این طریق بتواند مطابق با فطرت و نیازمندی های خویش، راه و روش چگونگی به دست آوردن یک اقتصاد سالم را ‏یاد گرفته، و در راستای تکامل خویش آن را به کار گیرد. این پژوهش با روش توصیفی و مبتنی بر منابع و اسناد ‏مرتبط با موضوع صورت گرفته است. پرسش اصلی مطرح شده در این نوشتار این است که: «اسلام چه راهکارهایی ‏جهت ایجاد رشد و توسعه اقتصاد سالم به مردم شناسانیده است؟»‏ قلمرو و گستره این پژوهش حول اقتصاد اسلامی مطابق با آیات و روایات می باشد. در مقاله حاضر فرض بر این ‏است که اسلام- به عنوان کاملترین دین- و از آن جایی که نشئت گرفته از وحی آسمانی است، مطابق با ‏نیازمندی ها و فطرت بشری، اموری را به عنوان راهکار ایجاد اقتصاد سالم به مردم معرفی نموده است که این ‏راهکارها حالتی ارزشی و معنوی و نه صرفا مادی به اقتصاد جوامع اعطا می کند.