فهرست مطالب

دیابت و متابولیسم ایران - سال پانزدهم شماره 6 (پیاپی 69، امرداد و شهریور 1395)

مجله دیابت و متابولیسم ایران
سال پانزدهم شماره 6 (پیاپی 69، امرداد و شهریور 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/06/05
  • تعداد عناوین: 6
|
  • میرحجت موسوی نژاد، حسن متین همایی*، محمدعلی آذربایجانی، مقصود پیری صفحات 339-350
    مقدمه
    تمرین های ورزشی به عنوان جزء سودمند برنامه ی درمانی مبتلایان به دیابت معرفی شده است. فرآیند آنژیوژنز در افراد دیابتی، می تواند با فعالیت های ورزشی تحت تاثیر قرار بگیرد. هدف ما در این پژوهش، تعیین تاثیر تمرین هوازی بر بیان mir-126 و تراکم مویرگی بافت قلبی در رت های نر دیابتی بود.
    روش ها
    تعداد 20 سر رت نژاد ویستار با میانگین وزنی 85/10± 9/191 گرم، تصادفی به دو گروه کنترل دیابتی (10n=)، و تمرینی دیابتی (10n=) تقسیم و گروه ها براساس وزن همسان سازی شدند. دیابت از طریق ترکیب مصرف غذای پرچرب و تزریق استرپتوزوتوسین ایجاد شد. برنامه ی تمرینی شامل 8 هفته تمرین هوازی با شدت متوسط بر روی نوارگردان بود. 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، و پس از ناشتایی شبانه نمونه گیری بافت قلبی به عمل آمد. بیان ژن mir-126 با استفاده از روش Real Time PCR انجام شد. جهت اندازه گیری دانسیته مویرگی عضله ی قلبی از روش ایمونوهیستوشیمی (فعالیت آلکالین فسفاتاز) استفاده شد. برای مقایسه ی اختلاف میانگین ها از آزمون تی مستقل استفاده گردید و سطح معنی داری آزمون ها 05/0 P < در نظر گرفته شد.
    یافته ها
    نتایج آزمون تی مستقل نشان داد، اجرای 8 هفته تمرین هوازی موجب افزایش معنی دار بیان mir-126 (001/0 =P) و تراکم مویرگی (018/0 =P) بافت قلبی در گروه تمرین نسبت به گروه کنترل شد.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج مطالعه ی حاضر که نشان دهنده ی توسعه ی آنژیوژنز توسط تمرین هوازی در شرایط دیابتی می باشد، می توان بیان کرد تمرین هوازی به عنوان یک درمان غیردارویی برای بهبود خون رسانی قلب می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: تمرین هوازی، تراکم مویرگی، mir-126، دیابت نوع دو
  • سید سعید هاشمی نظری*، محمدعلی بیگدلی، سهیلا خداکریم، حمید برودتی صفحات 351-361
    مقدمه
    دیابت شایع ترین اختلال متابولیکی است. پیشرفت عوارض دیابت، عمدتا به دلیل عدم کنترل قندخون است. هدف از اجرای این تحقیق، آزمون مدل فرضی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر کنترل قندخون است.
    روش ها
    مطالعه ی حاضر مقطعی و بیماران با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. تحلیل مسیر برای بررسی اثر متغیرهای دانش دیابتی، ارتباط پزشک و بیمار، خودمراقبتی، تعداد سال های تحصیل، درآمد خانوار و مدت زمان ابتلا به دیابت بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله انجام شد. جهت نیکویی برازش مدل از شاخص های زیر استفاده شد: آماره ی کای اسکوئر، ریشه ی میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA)، شاخص برازش تطبیقی (CFI) و ریشه ی دوم میانگین مربعات باقیمانده استاندارد (SRMR).
    یافته ها
    مدل برآورد شده برازش مناسبی داشت، (4/0=p، 5=χ2)، (006/0=RMSEA)، (99/0=CFI) و (022/0=SRMR). اثر کلی و اثر غیرمستقیم کلی سن بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله معنی دار بود. سن از طریق طول مدت زمان ابتلا به دیابت بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله اثر غیرمستقیم معنی دار داشت. اثر کلی مدت زمان ابتلا به دیابت بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله معنی دار بود. با افزایش مدت زمان ابتلا به دیابت میزان هموگلوبین گلیکوزیله نیز افزایش داشت. اثر کلی نسبت دور کمر به باسن بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله معنی دار بود. نسبت دور کمر به باسن اثر مستقیم معنی دار بر میزان هموگلوبین گلیکوزیله داشت.
    نتیجه گیری
    در مطالعه ی حاضر اثرات عوامل فردی مانند سن، نسبت دور کمر به باسن، افسردگی و مدت زمان ابتلا به دیابت بر کنترل قندخون شناسایی شد. با توجه به قابلیت های به کارگرفته در این روش بتوان نتایج حاصل از این مطالعه را با در اختیار گذاشتن به بیماران و سیاست گذاران محلی بتوان مراقبت از بیماران دیابتی را ارتقاء بخشید.
    کلیدواژگان: دیابت نوع دو، هموگلوبین گلیکوزیله، تحلیل مسیر
  • حسین ادیبی *، ژیلا نجف پور، عفت محمدی، مانی یوسفوند صفحات 362-370
    مقدمه
    یکی از مهم ترین معیارهای تخصیص منابع و پیش شرط مدیریت کارآمد منابع در بخش سلامت، تجزیه و تحلیل هزینه ها و محاسبه ی قیمت واحد خدمات می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف محاسبه ی قیمت تمام شده ی خدمات ارائه شده در درمانگاه های دیابت با استفاده از تکنیک هزینه یابی بر مبنای فعالیت انجام شد.
    روش ها
    مطالعه ی حاضر از نوع کاربردی می باشد که به صورت توصیفی – تحلیلی در سال 93 انجام شد. داده های این پژوهش مربوط به سال 1392 بوده است، این داده ها از درمانگاه های دیابت یک و دو وابسته به مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری گردیده است. هزینه ی تمام شده ی خدمات مورد بررسی براساس تکنیک هزینه یابی بر مبنای فعالیت و با رویکرد سرمایه ی انسانی و با به کارگیری نرم افزار حسابداری EXCEL محاسبه گردید.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان می دهند، هزینه های پرسنلی بیشترین سهم را در درمانگاه های مورد مطالعه در بر داشتند. این هزینه ها درمانگاه دیابت یک 835/240/199/6 ریال (56 درصد) و در دیابت دو 004/109/320/6 (52 درصد) را شامل می شدند. هزینه ی حامل های انرژی نیز کم ترین سهم هزینه ای را در درمانگاه دیابت یک با میزان 250/258/179 ریال (2 درصد) و در درمانگاه دیابت دو 800/606/229 ریال (2درصد) داشتند. قیمت استاندارد و قیمت واقعی محاسبه شده و مقایسه ی آن با تعرفه ی سال 1392 نشان داد که در بیشتر خدمات، قیمت واقعی از تعرفه خدمات و قیمت استاندارد بیشتر بود، این اختلاف در برخی از خدمات به بیش از 30 برابر می رسد.
    نتیجه گیری
    بر مبنای نتایج، مهم ترین دسته هزینه ها در درمانگاه های مورد مطالعه ی دیابت، هزینه های نیروی انسانی، مواد مصرفی، تجهیزات و ساختمان و حامل های انرژی بود و در هر دو درمانگاه مورد مطالعه، هزینه های پرسنلی بیشترین و حامل های انرژی کم ترین سهم هزینه ای را داشته اند. میانگین زمان ارائه خدمت توسط پزشکان مراکز کمتر از استاندارد بود که این موضوع منجر به محاسبه ی کمتر قیمت واقعی خدمات شد. لذا بهبود عملکرد در حوزه ی مدیریت منابع انسانی و تمرکز برخی از خدمات در یک درمانگاه در کاهش هزینه ها موثر خواهد بود.
    کلیدواژگان: هزینه یابی بر مبنای فعالیت، تعرفه، خدمات دیابت
  • مرضیه جهاندار، مرتضی بادله، محمد تقی بادله، شهرام محمد خانی صفحات 371-381
    مقدمه
    هدف پژوهش حاضر تعیین اثر بخشی مداخله ی شناختی-رفتاری گروهی کوتاه مدت (CBGI-CHD) بر کیفیت زندگی و ادراک از بیماری، بیماران دیابتی نوع دو بود.
    روش ها
    28 بیمار دیابتی نوع دو که عضو انجمن دیابت ایران هستند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور جایگزینی تصادفی در گروه آزمایش (14= n) (با یک برنامه ی مداخله ی 12 هفته ای شناختی رفتاری گروهی) و کنترل (14= n) (تنها مراقبت معمول را دریافت کردند)، گمارده شدند. کیفیت زندگی و ادراک بیماری توسط مقیاس کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و پرسشنامه ی ادراک بیماری، قبل از مداخله و بلافاصله بعد از مداخله مورد اندازه گیری قرار گرفت. داده ها با کمک نرم افزار SPSS نسخه ی 19، آمار توصیفی، تحلیل کواریانس تحلیل گردیدند.
    یافته ها
    گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی داری در کیفیت زندگی و ادراک بیماری در پس آزمون نشان داد (5%‍ P<). علاوه براین، مداخله در خرده مقیاس های کیفیت زندگی به غیر از بعد محیط معنی دار بود (5%‍ P<).
    نتیجه گیری
    تحلیل کواریانس نشان می دهد که CHD– CBGI می تواند منجر به افزایش کیفیت زندگی و ادراک بیماری بیماران مبتلا به دیابت نوع دو شود. تحقیقات بعدی با دوره های طولانی مدت پیگیری به منظور حصول اطمینان از تداوم اثربخشی پیشنهاد می گردد.
    کلیدواژگان: بیماری دیابت، مداخله شناختی - رفتاری گروهی، کیفیت زندگی، ادراک از بیماری
  • زکیه احمدی، تابنده صادقی، مرضیه لری پور صفحات 382-391
  • پریسا حاجی هاشمی، لیلا آزادبخت، مهین هاشمی پور، رویا کلیشادی، احمد اسماعیل زاده صفحات 392-399
    مقدمه
    اگرچه گزارش شده است که غذاهای غنی از غلات کامل سطوح سرمی مارکرهای التهابی را تحت تاثیر قرار می دهد. هرچند، طبق دانش کنونی ما هیچ مطالعه ای به بررسی مصرف غلات کامل بر سطح سرمی مارکرهای التهابی در کودکان چاق نپرداخته است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مصرف غلات کامل بر سطوح بیومارکرهای التهابی و آدیپوسیتوکین های سرم در کودکان چاق صورت گرفت.
    روش ها
    در این کارآزمایی بالینی تصادفی متقاطع (cross-over) 44 دختر چاق یا دارای اضافه وزن (نمایه ی توده ی بدنی بالاتر از صدک 85 برای قد و وزن) 8-15 ساله شرکت کردند. پس از یک دوره ی دو هفته ای run-in، افراد به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. به افراد گروه مداخله لیستی از غلات کامل داده شد و از آنان خواسته شد که برای مدت 6 هفته روزانه 50% از تعداد سروینگ غلات به دست آمده را به غلات کامل اختصاص دهند. به افراد گروه کنترل نیز لیست کاملی از غلات کامل داده شد و از آنان خواسته شد که اقلام ذکر شده در این لیست را تا زمان پایان مرحله ی مداخله دریافت نکنند. پس از یک دوره 4 هفته ای wash-out فاز دوم مطالعه شروع شد و گروه های مداخله جابجا شدند. نمونه های خون ناشتا قبل و بعد از هر فاز مطالعه برای اندازه گیری فاکتورهای التهابی جمع آوری شدند.
    یافته ها
    میانگین سنی افراد مورد مطالعه 5/0±2/11 سال بود. میانگین وزن و نمایه ی توده ی بدنی (BMI) افراد به ترتیب 27/10±26/51 کیلوگرم و 5/2±57/23 کیلوگرم بر متر مربع بود. تفاوت معنی داری در تغییرات ایجاد شده از نظر شاخص های تن سنجی در دو گروه وجود نداشت. تاثیر معنی داری از مصرف غلات کامل بر وزن و نمایه ی توده ی بدنی (BMI) در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل دیده نشد. یافته های ما حاکی از تاثیر معنی دار مصرف غلات کامل بر کاهش سطح سرمی پروتئین واکنشگر با ماده C با حساسیت بالا (hs-CRP) (55/0- در مقایسه با 20/0 میلی گرم در لیتر P=0.03)، مولکول چسبنده بین سلولی نوع 1 (sICAM) (121- در مقایسه با 23 میکروگرم در لیترP=0.02 )، سرم آمیلوئید A (SAA) (59/0- در مقایسه با 32/0 میلی گرم در لیتر P=0.02) و لپتین (5/11- در مقایسه با 8/36 نانوگرم در لیترP=0.02) در مقایسه با گروه کنترل پس از 6 هفته بود. افراد گروه مداخله تمایل به کاهش بیشتر در سطح سرمی مولکول چسبنده سلول های عروقی نوع 1 (sVCAM) در مقایسه با گروه کنترل داشتند (166- در مقایسه با 32- میکروگرم در لیترP=0.07).
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از این مطالعه از تاثیر مثبت مصرف غلات کامل بر سطوح بیومارکرهای التهابی و آدیپوسیتوکین ها در کودکان چاق حمایت می کند.
    کلیدواژگان: غلات کامل، التهاب سیستماتیک، چاقی، کودکان
|
  • Mir Hojat Mousavinezhad, Hassan Matin Homaee *, Mohammad Ali Azarbaijan, Maghsood Piri Pages 339-350
    Background
    Exercise training is identified as a beneficial component of diabetes treatment plan. Angiogenesis process in diabetics can be affected by exercise activity. The purpose of this study is to determine the effect of aerobic exercise on the expression of mir-126 and capillary density in the cardiac tissue of diabetic rats.
    Methods
    Twenty diabetic male Wistar rats (mean weight, 191.9±10.85) were divided into two groups of control (n=10) and training (n=10) and the groups were matched based on weight. 48 hours after the last training session, cardiac tissue samples were taken after an overnight fast. Mir-126 expression was used through Real Time PCR. Also, immunohistochemistry (alkaline phosphatase activity) was used to measure the cardiac muscle capillary density.
    Results
    Independent t-test showed that the 8-week aerobic training significantly increased the expression of mir-126(p=0.001) and capillary density (p=0.018) of cardiac tissue in the exercise group compared to the control group.
    Conclusion
    The results of this study indicate that the development of angiogenesis by aerobic exercise in diabetic conditions; can be expressed as a non-drug treatments for aerobic exercise and can be used to improve heart perfusion.
    Keywords: aerobic exercise_capillary density_mir-126_Type 2 diabetes
  • Seyed Saeed Hashemi Nazari *, Mohammad Ali Bigdelli, Soheila Khodakarim, Hamid Brodati Pages 351-361
    Background
    Diabetes is the most common metabolic disorder. Progression of diabetes complications mostly due to lack of blood sugar control. The purpose of this study was to test a hypothesized model of individual and social factors affecting blood sugar control.
    Methods
    Present study is a cross-sectional study and patients were selected using sex stratified random sampling. Path analysis was conducted to investigate effects variables of the diabetes knowledge, patient and doctor relationship, self care, the number of education years, household income and duration of diabetes on HbA1c. The following goodness-of-model fit were used: χ2, RMSEA, CFI and SRMR test-statistics.
    Results
    The estimated model demonstrated good model fit, (χ2 = 5, p=0.4), (RMSEA=0.006), (CFI =0.99) and (SRMR=0.022). Total effect and total indirect effect of age on HbA1c were significant. Age through duration of diabetes had significant indirect effect on HbA1c. Total effect of duration of diabetes on HbA1c was significant. With increasing duration of diabetes HbA1c also had increased. Total effect of waist-to-hip ratio on HbA1c was significant. Waist-to-hip ratio had significant direct effect on HbA1c.
    Conclusion
    In the current study the effect of individual factors such as age, waist-to-hip ratio, depression and duration of diabetes on glycemic control were detected. According to the capabilities used in this method can providing results of this study with patients and local policy makers in order to improve the care of patients with diabetes
    Keywords: diabetes type2, HbA1c, path analysis
  • Hossein Adibi *, Zhila Najafpoor, Efat Mohamadi, Mani Yousefvand Pages 362-370
    Background
    One of the most important criteria for the allocation of resources and efficient management of resources in the health system is cost analysis and calculate the real price of services. This study aimed to calculate the cost of services provided at diabetes clinics using activity-based costing techniques.
    Methods
    The study is a kind of applied and descriptive – analytical. The information of this study is relates to 1392 and these has been collected from diabetes clinic and Endocrine Research Center. Cost of all services was evaluated based on activity-based costing techniques using the human capital approach. Data was calculated using EXCEL accounting software.
    Results
    The findings show that, personnel costs are the largest in clinical studies were included. It costs diabetes clinic 1 was 6199240835 (56%) and in diabetes 2 was, 6320109004 (52%). The energy costs were the lowest amount of costs with 179258250 in diabetes clinic 1 (2%) and 229,606,800 (2%) diabetes clinic 2. The standard price and the actual price calculation and comparison with the tariff of 92 found that actual prices for some of services in both clinics in 1392 were more than the standard and tariffs price. This difference in the some services was 30 times.
    Conclusion
    Based on results of clinical studies on diabetes cost category, personal cost, materials, equipment, buildings and energy were the most important costs, in both of clinics, the highest cost were personnel and energy costs have the lowest cost. The average time served by the medicines was below the standard that is calculated to be less than the actual price of services. The improved performance in the field of human resource management and focus some of services in a clinic can lead to lower cost.
    Keywords: Activity Based Costing, tariffs, services Diabetes
  • Marzieh Jahandar, Morteza Badeleh, Mohammad Taghi Badeleh *, Shahram Mohammad Khani Pages 371-381
    Background
    This study was planned to investigate the effectiveness of a short Cognitive Behavioral Group Intervention for Diabetes Mellitus Disease (CBGI-CHD) on quality of life and illness Perception in patients with type 2 diabetes disease.
    Methods
    Twenty eight patients with type 2 diabetes mellitus who were the members of Iran Diabetes Association, were selected through voluntary accessible sampling .Type 2 diabetes patients were randomly assigned in a 12-week (2.5 –h sessions) cognitive behavioral group intervention for Diabetes Mellitus Disease (n=14) or to a control group (n=14) that received usual care. Quality of life were measured using a Persian version quality of life questionnaire(WHQOL-BREF) , illness Perception were measured Using a brief Illness Perception Questionnaire( brief IpQ ) before and directly after intervention. Data were analyzed with SPSS 19 software, descriptive statistics, covariance analysis and
    Results
    Experiment group showed significant increases in quality of life and illness Perception at post–test, compared with control group (p%5).
    Conclusion
    The results indicate that CBGI-CHD can improve quality of life and illness Perception in patients with type 2diabetes mellitus. The future researches with longer pursuing periods for reviewing efficacy continuation is suggested
    Keywords: cognitive behavioral group intervention_type 2 diabetes_quality of life_illness Perception
  • Parisa Hajihashemi, Leila Azadbakht, Mahin Hashemipor, Roya Kelishadi, Ahmad Esmaillzadeh Pages 392-399
    Background
    Whole-grain foods have been reported to affect serum levels of inflammatory cytokines. However, we are aware of no study examining the effect of whole-grain intake on inflammatory biomarkers among children
    Objective
    The present study aimed to determine the effect of whole grain intake on serum levels of inflammatory biomarkers in overweight or obese children.
    Methods
    In this randomized cross-over clinical trial, 44 overweight or obese (BMI>85th percentile for age and sex) girls aged 8-15 y participated. After a 2-wk run-in period, subjects were randomly assigned to either intervention or non-intervention groups. Subjects in the intervention group were given a list of whole grain foods and were asked to obtain 50% of their grain servings from whole grain foods each day for 6 weeks. Individuals in the non-intervention group were also given a list of whole-grain foods and were asked not to consume any of these foods during the intervention phase of the study. A 4-wk washout period was applied following which subjects were crossed over to the alternate arm for an additional 6 wk. Fasting blood samples were taken before and after each phase of study to quantify markers of systemic inflammation.
    Results
    Mean (±SD) age of study participants was 11.2±1.49 years. Mean weight and BMI of subjects was 51.2±10.2 kg and 23.5±2.5 kg/m2, respectively. No significant effect of whole-grain intake on weight and body mass index (BMI) was seen compared with the non-intervention group. We found a significant effect of whole grain intake on serum levels of hs-CRP (changes from baseline in intervention group: -0.55 vs. 0.20 mg/L in non-intervention group, P=0.03), soluble inter-cellular adhesion molecule-1 (-121 vs. 23 μg/L, P=0.02), serum amyloid A (-0.59 vs. 0.32 mg/L, P=0.02) and leptin (-11.5 vs. 36.8 ng/L, P=0.02) after 6 weeks. A trend toward the significant effect of whole grain intake on serum levels of sVCAM-1 (-166 vs. -32 μg/L, P=0.07) was also observed.
    Conclusion
    This study provides evidence supporting the beneficial effects of whole-grain foods on biomarkers of systemic inflammation in obese children.
    Keywords: Whole grain, Systemic inflammation, Obesity, Children